InfoHub Logo

Karaǵandy oblysy, Prıozórsk qalasy
bastaýysh synyp muǵalimi
Narkýlova Elmıra Jeksenbaevna

Sabaqtyń taqyryby: Sandy jáne áripti órnekter.
Sabaqtyń maqsaty: 1. Sandy jáne áripti órnekter týraly túsinik qalyptastyrý. Sandy jáne áripti órnekterdi qurý, oqý, jazý, olardy salystyrý jáne mánin tabý máselelerin pysyqtaý.
2. Oqýshylardyń oqý tanymdyq jáne oıyn is - áreketin qatystyrý arqyly pánge degen qyzyǵýshylyqtaryn, belsendilikterin, oı - órisin damytý.
3. Uıymshyldyqqa, qamqorlyqqa, shyǵarmashylyqqa tárbıeleý.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, sýretter, keste.
Sabaq túri: Jańa sabaq.
Pánaralyq baılanys: matematıka, ana tili.
Sabaqtyń ádisi: túsindirý, suraq - jaýap, oıyn, toptyq jumys.

Sabaqtyń barysy: İ. Uıymdastyrý bólimi.
Oqýshylardyń ynta zeıinin sabaqqa ázirleý, sabaqqa daıyndyqtaryn tekserý.
- Qane, balalar, qazir qaı sabaq bolady?
- Matematıka sabaǵy.
- Matematıka sabaǵyna daıyn bolý úshin ne aıtýshy edik?
Psıhologıalyq daıyndyq.
Kóp kúttirgen qońyraý soǵyldy -
Matematıkadan sabaq bastaldy.
Mysaldar men esepter,
Oıyndar da shytyrman – bári de sender úshin!
Barlyǵyńa tabys tilep, sát sapar tileımin, shyn!

- Mine, balalar shyn júrekpen tabys tileı otyryp, sabaǵymyzdy jaqsy kóńil kúımen bastaıyq.
- Balalar, búgin bizdiń sabaǵymyzǵa qonaqtar qatysyp otyr.

İİ. Qyzyǵýshylyqty oıatý.
- Qazir jyldyń qaı mezgili?
- Kúz mezgili.
- Abaıdyń qandaı kúz týraly óleńin bilesińder?
- Degendeı bilim alyp, bilimimizdi kórsete bilýimiz kerek. Olaı bolsa, bárimiz zeıinimizdi sabaqqa aýdaraıyq. Búgingi sabaqta toppen jumys jasaımyz. Endi balalar senderdi topqa bóleıin. Endi top erejesin aıtyp óteıin, top erejesin saqtap, baǵynaıyq..
Aldymen jańa sabaqty bastamas buryn úı tapsyrmasyn tekserip alaıyq.

İİİ. Úı tapsyrmasyn tekserý. №7, 98 bet

h - 1 509=2356
h=2356 +1509
h=3 865
3 865 - 1 509=2356
2356=2356

h* 8=7 208
h=7 208: 8
h=901
901 *8=7 208
7 208=7 208

İV. Ótken sabaqty pysyqtaý.
- Balalar ótken sabaqta qandaı taqyryp óttik?
- Jyldamdyq, ýaqyt jáne qashyqtyq.
Al, endi balalar «Kezektesken ıntervú» ádisi arqyly ótken sabaqty pysyqtap jibereıik.
1) Jyldamdyq degen ne?
- Jyldamdyq - ýaqyt birliginde júrip ótilgen qashyqtyq.
2) Jyldamdyqty qalaı tabýǵa bolady?
v = s: t
- Qozǵalys jyldamdyǵyn tabý úshin, qashyqtyqty ýaqytqa bólý kerek.
3) Qashyqtyqty qalaı tabýǵa bolady?
S = v ∙ t
- Qashyqtyqty tabý úshin, qozǵalys jyldamdyǵyn ýaqytqa kóbeıtý kerek.
4) Ýaqytty qalaı tabýǵa bolady?
t = s: v
- Ýaqytty tabý úshin, qashyqtyqty qozǵalys jyldamdyǵyna bólý kerek.

V. Jańa sabaq. Mıǵa shabýyl.
Jańa taqyrypty erkin meńgerýine, oıyn tıanaqty jetkizýine kóńil bólemin.
- Balalar, sender 1 - synyptan beri qaraı aıtylyp kele jatqan jalpy órnek, onyń ishinde sandy jáne áripti órnek ne ekendigin ajyrata bilesińder. Sol sıaqty munda órnektiń naqty túrleri bolyp tabylatyn qosyndy, aıyrma, kóbeıtindi jáne bólindi uǵymdaryn da biletin boldyńdar. Eger órnekte birneshe arıfmetıkalyq amal bolsa, onda órnektiń atalý jaǵdaıyna, ıaǵnı órnektiń naqty atynyń eń sońǵy oryndalatyn amalǵa baılanysty bolady.
«Erte, erte, ertede matematıka» degen álemde bir aqsaqal ómir súripti. Ol aqsaqaldyń aty -«Órnek» eken. Onyń eki uly bolypty. İ «sandy» órnekter, İİ «áripti» órnekter. Aqsaqaldyń balalary yntymaqta, birlikte baqytty ómir súripti. Bir - birinen ajyramaı, uıymshyl bolǵan eken.
Bul sandar. Bul sandy órnek.
5 -----------------5+9=14
12 ---------------12h6=72
49 ---------------49: 7=7 Bul ne? Órnek.
- Mine, osyndaı sandar men amal tańbalarynan quralǵan órnekterdi sandy órnek deımiz.
Órnek.
Bul áripti órnek. a+7 91: s 5+a
- - Áripti órnek dep qandaı órnekti aıtamyz?
- Áripter men sandar amal tańbalary arqyly baılanysqan órnekti áripti órnek deımiz. Áripti órnekte latyn áripteri qoldanylady. Al sandy órnek, sandar amal tańbalarymen baılanysady.

Vİ. Oqýlyqpen jumys.
Oqýlyǵymyzdyń 101 betin ashaıyq. Dápterimizdi ashyp, búgingi kúndi jazamyz.

Toptyq jumys: 1top: №1
(34+10) h2=88
23h4+9=101
(45+25): 5=14
90 - 10h5=40
a+5 h - 3 vh6 s: 9
12: h+24: 8
(h+2)+16h4


2-top: №2
a)(15+5): 2=10
á) (32h2)- 24=40
b)(27 - 2): 5 =5
v) (69: 3)+20=43

3-top: №3
a) (a - 3)*2
á) (32: 2) +v
b)(s+2)*5
v) (69h3)- 20/