Sańyraýqulaqtardyń jalpy sıpattamasy. Qorektenýi, tynys alýy, spora arqyly kóbeıýi
Bıologıa6 - synyp
Sabaqtyń taqyryby: Sańyraýqulaqtardyń jalpy sıpattamasy. Qorektenýi, tynysalýy, spora arqyly kóbeıýi.
Maqsaty: - Sańyraýqulaqtardyń aǵzasynyń erekshelikteri, jasýsha qurylysy, tirshiligi men qorektenýi, kóbeıýi týraly bilý.
- Bilim berý men bilim alýdaǵy jańa tásilderi, sonyń ishindegi dıalog, asosıasıa, ker i baılanys ádisteri, synı turǵydan oılaý modýlderin paıdalana otyryp, negizgi ıdeıasyn túsiný.
- Taqyryptyń negizgi túıinderin meńgerip oqytý arqyly bilim deńgeılerin anyqtaı otyryp, oqý úshin jıyntyq baǵamen baǵalaý.
Silteme: 6 (7) synyp bıologıa oqýlyǵy( R. Álimqulova. R. Sátimbekova. A. Soloveva), AKT.(elektrondy oqýlyq)
Oqytý nátıjeleri:
- Toptasa alady, pikir aıta alady, pikirlese alady, oılaý qabiletteri artady, sańyraýqulaqtardyń aǵzasynyń erekshelikteri, jasýsha qurylysy, tirshiligi men qorektenýi, kóbeıýi týraly bilý.
- Oqytý men oqýdaǵy jańa tásilderdi paıdalanýy arqyly ózderin - ózderi rettep, bilimdi meńgeredi, AKT - ny paıdalana otyryp, muǵalimniń kóshbasshylyǵy men oqýshylardyń daryndylyǵyn anyqtaý.
Negizgi ıdeıalary:
- Oqýshylar sańyraýqulaqtardyń aǵzasynyń erekshelikteri, jasýsha qurylysy, tirshiligi men qorektenýi, kóbeıýi týraly bilý.
Mindeti:
- Sańyraýqulaqtardyń aǵzasynyń erekshelikteri, jasýsha qurylysy, tirshiligi men qorektenýi, kóbeıýi týraly bilý.
Tapsyrma kózderi:
1 tapsyrma. «Oı qozǵaý».
1. Shiritý bakterıalary - ǵalamsharymyzdyń tazalaýshysy atalý sebebi ne? (ósimdik qaldyqtary men janýar ólekselerindegi kúrdeli aǵzalyq zattardy ydyratady. Topyraqta qarashiriktiń túzilýine sebepshi bolady.)
2. 1g. Qara topyraqta qansha bakterıa bolady? ( 5 - 6 mlrd.)
3. Túınek bakterıalary qandaı ósimdiktermen selbesip tirshilik etedi? (jońyshqa, bede, asburshaq, sıyrjońyshqa, soıat. b. )
4. Bakterıalardyń halyq sharýashylyǵynda qandaı mańyzy bar? (sút taǵamdaryn ashytý, teri ıleý, súrleme daıyndaý t. b.)
5. Gormogonıa degenimiz ne? (kók - jasyl baldyrlardyń jipshesi birneshe bólshekke bólinip, silemeıli qabyqtan syrtqa shyǵyp jańa daraqqa aınalyp kóbeıýi)
6. Spırýlına sıanobakterıasy arnaıy qandaı jerlerde ósiriledi?(sý qoımalarynda)
2 tapsyrma.
1 top.
Sańyraýqulaqtarǵa jalpy sıpattama. Onyń erekshelikteri, ósimdikterge jáne janýarlarǵa tán belgileri. (áńgimeleý)
2 top.
Sańyraýqulaqtar jasýshasynyń qurylysy.(Kórinis)
3 - top.
Sańyraýqulaqtardyń tynys alýy, spora arqyly kóbeıýi.(Baıandaý)
Sergitý sáti. «Kóńildi sańyraýqulaqtar»
3 tapsyrma. Syzbalardy toltyrý.
1 - top
Sańyraýqulaqtarǵa tán belgileri:
Ósimdikterge tán belgileri Janýarlarǵa tán belgileri
2 - top
Sańyraýqulaqtardyń kóbeıýine syzba qurastyrý.(Oqýshylar ózderi syzba daıyndap qorǵaıdy)
3 - top. Syzbany toltyryńdar.
4 tapsyrma. «Suraqtar strategıasy»
Ár top suraqtar berip, jaýap qaıtarý arqyly jańa sabaqty pysyqtaıdy.
1. Sańyraýqulaqtardy zertteıtin ǵylym?(mıkologıa HIH ǵ. p. b.)
2. Sańyraýqulaq jasýshasynda jınalatyn qorektik qor zatynyń ataýy?( glıkogen)
3. Talshyǵy bar sporanyń ataýy?( zoospora)
4. Sporalar túziletin oryn?(sporangıı)
5. Nan ashytýǵa paıdalanylatyn sańyraýqulaq?(qantty)
6. Kógildir zeń sańyraýqulaǵynyń ataýy?(penısıll)
7. Lımon qyshqyly alynatyn sańyraýqulaq?( aspergıll)
8. Qalpaqshaly sańyraýqulaqtyń jemisti denesi neden turady?( Qalpaq, túbirtek)
9. Sańyraýqulaqtyń ósimdikpen selbesýi?(mıkorıza)
10. Qalpaqshaly qyzyl tústi ýly sańyraýqulaq?( shybynjut)
11. Qalpaqshaly sańyraýqulaqtyń topyraq ishinde kórinbeı jatatyn bóligi?( jipshýmaq, jipshe)
12. Qaıyńqulaq sańyraýqulaǵy ýly ma, ýsyz ba?( ýsyz)
13. Bıdaı masaǵyn zaqymdaıtyn parazıt sańyraýqulaq (qarakúıe)
14. Júgeri sobyǵynda bolatyn parazıt sańyraýqulaq( qarakúıe)
5 tapsyrma. «Lıderdi anyqta»
Toptar ózderi top arasynan sabaqqa jaqsy qatysyp otyrǵan oqýshyny «baǵalaý betshesi» arqyly anyqtap «lıder»atandyryp, sóz - saıysqa shaqyryp olardyń arasynan jaqsy shyqqan oqýshyny sabaq lıderi dep ataıdy.
Sóz saıystyń taqyryby «Sańyraýqulaq jaıly bilgenim...»
Baǵalaý. Oqytý úshin baǵalaý jáne oqý úshin baǵalaý.
Keıingi tapsyrmalar: Úıge taqyryp sońynda tapsyrmalardy oryndaý jáne ınternetten málimetter jınaqtaý.
Keri baılanys: Bilim aǵashy. Taqtaǵa ilingen aǵashqa oqýshylar stıkerlerge ózderiniń sabaqtan alǵan áserlerin jazyp, ilip keri baılanys jasaıdy.
Sabaqtyń taqyryby: Sańyraýqulaqtardyń jalpy sıpattamasy. Qorektenýi, tynysalýy, spora arqyly kóbeıýi.
Maqsaty: - Sańyraýqulaqtardyń aǵzasynyń erekshelikteri, jasýsha qurylysy, tirshiligi men qorektenýi, kóbeıýi týraly bilý.
- Bilim berý men bilim alýdaǵy jańa tásilderi, sonyń ishindegi dıalog, asosıasıa, ker i baılanys ádisteri, synı turǵydan oılaý modýlderin paıdalana otyryp, negizgi ıdeıasyn túsiný.
- Taqyryptyń negizgi túıinderin meńgerip oqytý arqyly bilim deńgeılerin anyqtaı otyryp, oqý úshin jıyntyq baǵamen baǵalaý.
Silteme: 6 (7) synyp bıologıa oqýlyǵy( R. Álimqulova. R. Sátimbekova. A. Soloveva), AKT.(elektrondy oqýlyq)
Oqytý nátıjeleri:
- Toptasa alady, pikir aıta alady, pikirlese alady, oılaý qabiletteri artady, sańyraýqulaqtardyń aǵzasynyń erekshelikteri, jasýsha qurylysy, tirshiligi men qorektenýi, kóbeıýi týraly bilý.
- Oqytý men oqýdaǵy jańa tásilderdi paıdalanýy arqyly ózderin - ózderi rettep, bilimdi meńgeredi, AKT - ny paıdalana otyryp, muǵalimniń kóshbasshylyǵy men oqýshylardyń daryndylyǵyn anyqtaý.
Negizgi ıdeıalary:
- Oqýshylar sańyraýqulaqtardyń aǵzasynyń erekshelikteri, jasýsha qurylysy, tirshiligi men qorektenýi, kóbeıýi týraly bilý.
Mindeti:
- Sańyraýqulaqtardyń aǵzasynyń erekshelikteri, jasýsha qurylysy, tirshiligi men qorektenýi, kóbeıýi týraly bilý.
Tapsyrma kózderi:
1 tapsyrma. «Oı qozǵaý».
1. Shiritý bakterıalary - ǵalamsharymyzdyń tazalaýshysy atalý sebebi ne? (ósimdik qaldyqtary men janýar ólekselerindegi kúrdeli aǵzalyq zattardy ydyratady. Topyraqta qarashiriktiń túzilýine sebepshi bolady.)
2. 1g. Qara topyraqta qansha bakterıa bolady? ( 5 - 6 mlrd.)
3. Túınek bakterıalary qandaı ósimdiktermen selbesip tirshilik etedi? (jońyshqa, bede, asburshaq, sıyrjońyshqa, soıat. b. )
4. Bakterıalardyń halyq sharýashylyǵynda qandaı mańyzy bar? (sút taǵamdaryn ashytý, teri ıleý, súrleme daıyndaý t. b.)
5. Gormogonıa degenimiz ne? (kók - jasyl baldyrlardyń jipshesi birneshe bólshekke bólinip, silemeıli qabyqtan syrtqa shyǵyp jańa daraqqa aınalyp kóbeıýi)
6. Spırýlına sıanobakterıasy arnaıy qandaı jerlerde ósiriledi?(sý qoımalarynda)
2 tapsyrma.
1 top.
Sańyraýqulaqtarǵa jalpy sıpattama. Onyń erekshelikteri, ósimdikterge jáne janýarlarǵa tán belgileri. (áńgimeleý)
2 top.
Sańyraýqulaqtar jasýshasynyń qurylysy.(Kórinis)
3 - top.
Sańyraýqulaqtardyń tynys alýy, spora arqyly kóbeıýi.(Baıandaý)
Sergitý sáti. «Kóńildi sańyraýqulaqtar»
3 tapsyrma. Syzbalardy toltyrý.
1 - top
Sańyraýqulaqtarǵa tán belgileri:
Ósimdikterge tán belgileri Janýarlarǵa tán belgileri
2 - top
Sańyraýqulaqtardyń kóbeıýine syzba qurastyrý.(Oqýshylar ózderi syzba daıyndap qorǵaıdy)
3 - top. Syzbany toltyryńdar.
4 tapsyrma. «Suraqtar strategıasy»
Ár top suraqtar berip, jaýap qaıtarý arqyly jańa sabaqty pysyqtaıdy.
1. Sańyraýqulaqtardy zertteıtin ǵylym?(mıkologıa HIH ǵ. p. b.)
2. Sańyraýqulaq jasýshasynda jınalatyn qorektik qor zatynyń ataýy?( glıkogen)
3. Talshyǵy bar sporanyń ataýy?( zoospora)
4. Sporalar túziletin oryn?(sporangıı)
5. Nan ashytýǵa paıdalanylatyn sańyraýqulaq?(qantty)
6. Kógildir zeń sańyraýqulaǵynyń ataýy?(penısıll)
7. Lımon qyshqyly alynatyn sańyraýqulaq?( aspergıll)
8. Qalpaqshaly sańyraýqulaqtyń jemisti denesi neden turady?( Qalpaq, túbirtek)
9. Sańyraýqulaqtyń ósimdikpen selbesýi?(mıkorıza)
10. Qalpaqshaly qyzyl tústi ýly sańyraýqulaq?( shybynjut)
11. Qalpaqshaly sańyraýqulaqtyń topyraq ishinde kórinbeı jatatyn bóligi?( jipshýmaq, jipshe)
12. Qaıyńqulaq sańyraýqulaǵy ýly ma, ýsyz ba?( ýsyz)
13. Bıdaı masaǵyn zaqymdaıtyn parazıt sańyraýqulaq (qarakúıe)
14. Júgeri sobyǵynda bolatyn parazıt sańyraýqulaq( qarakúıe)
5 tapsyrma. «Lıderdi anyqta»
Toptar ózderi top arasynan sabaqqa jaqsy qatysyp otyrǵan oqýshyny «baǵalaý betshesi» arqyly anyqtap «lıder»atandyryp, sóz - saıysqa shaqyryp olardyń arasynan jaqsy shyqqan oqýshyny sabaq lıderi dep ataıdy.
Sóz saıystyń taqyryby «Sańyraýqulaq jaıly bilgenim...»
Baǵalaý. Oqytý úshin baǵalaý jáne oqý úshin baǵalaý.
Keıingi tapsyrmalar: Úıge taqyryp sońynda tapsyrmalardy oryndaý jáne ınternetten málimetter jınaqtaý.
Keri baılanys: Bilim aǵashy. Taqtaǵa ilingen aǵashqa oqýshylar stıkerlerge ózderiniń sabaqtan alǵan áserlerin jazyp, ilip keri baılanys jasaıdy.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Qustar klasy. Klastyń jalpy sıpattamasy, tirshilik ortasy.
