InfoHub Logo

Qorqyt ólimge moıyn usynbaı, Syr sýynyń ústine Jelmaıasynyń jabýyn tósep, qobyzyn tolassyz sarnatyp otyrady eken deıdi. Qara qobyzyn sarnatyp otyrǵanda ajal mańaıyna jolaı almapty. Qobyz daýysy jeti kúndik jerge jetip, dúnıeniń bárin sútteı uıytsa kerek.

Kúnderdiń kúninde qıan shalǵaıda jatqan Arqadaǵy bir aýyldyń serýen quryp júrgen qyryq qyzy Qorqyt qobyzynyń daýysyn estıdi. Estýleri muń eken, qyryq qyzdyń tula boıy qorǵasyndaı balqyp, qobyzdyń talyp jetken únine yntyǵa qulaq túrip, ózge dúnıeni umyta yntyǵady. Sol halde jeti kúndik jerden talyp jetken qobyz daýysyn betke alyp júrip ketedi. Júrgen saıyn úni aıqyndalǵan qobyz sazy qyryq qyzdy odan saıyn baýrap, úzdige shaqyrǵandaı bolady.

Qobyz daýysyn yntyǵa umtylǵan qyryq qyz kún júredi, tún júredi. Júrgen saıyn kúıdiń alapaty asqaqtap, qudireti artyp, odan saıyn baýraı túsedi. Qamsyz shyqqan qyryq qyz sol betterinde Betbaq dep atalatyn elsiz-kúnsiz shólge tap bolady. Tabandary tilinip, erinderi kezerip, jol azabynan góri shól azaby jandaryna batady. Biraq qyr astynan estilgendeı sarnaǵan qobyz úni qyzdardyń súlderin súırep, suńqyldaı shaqyrady.

Aqyrynda qyryq qyzdyń otyz toǵyzy Betbaqtyń shóline shydamaı, ábden tıtyqtap, shólden óledi. Tek bir qyz ǵana tańdaıy keýip, tabanynyń oıylǵanyna qaramastan, Syrdyń jaǵasyna jetip, Qorqyttyń qarasyn kórgende es-tússiz qulaıdy.

Qorqyt aqsaq qyzdyń aýzyna sý tamyzyp, basyn súıep, mán-jaıdy surap biledi. Basqa qyzdardyń shól azabyn tartyp, jolda qalǵanyn estip pushaıman bolady.

Keıin jańaǵy Arqadan aryp-ashyp jetken aqsaq qyzben Qorqyt kóńil jarastyryp, soǵan úılengen eken. Arqadaǵy qyryq qyzǵa talyp jetken Qorqyt qobyzynyń saryny urpaqtan urpaqqa «Saryn» degen kúı bolyp jetedi.

Kúni búginge deıin Arqada, ulytaýdyń batysynda, Dýlyǵaly Jylanshyq ózeniniń sol jaq jaǵalaýynda «Saryn jetken» degen shoqy bar. Jergilikti halyq bul shoqyny «Saryn taýy» dep te ataıdy.

Al Qorqyt kóńil qosqan aqsaq qyzdyń beıiti Qorqyt beıitiniń soltústiginde, Arqa jaǵynda kúni búginge deıin bar. Jergilikti halyq bul beıitti «Aqsaq qyzdyń munarasy» dep ataıdy.

Budan da ótken qyzyǵy — Saryn taýynan shyǵyp, Syrdyń jaǵasyndaǵy Qorqyt beıitine týra júrgende, Arys qumynyń batys jaq ókpe tusynan «Qyz qalǵan» degen jerdi keziktirýge bolady. Bul jer shynynda ushqan qustyń qanatyn taldyratyn, júgirgen ańnyń tuıaǵyn tozdyratyn qý medıen qula dúz.

Mine, týǵan jerdiń tósinde ata-babamyzdyń shejire syry osylaı saqtalyp keledi.

---