Segiz japyraq quraǵyn oqytý ádisi
Sabaqtyń ádisi:
• Suraq-jaýap, kórsetý, baıandaý kórnekilikpen jumys.
Sabaqtyń kórnekiligi:
• Slaıd, ár túli quraq syzbalary, quraq jıyntyq álbom, 40h40 sm 2 daıyn tigilgen jastyqsha, túrli qaǵazdardan daıyndalǵan úlgiler, nusqaý kartasynyń syzbasy.
Sabaqqa qajetti qural-jabdyqtar:
• Interaktıvti taqta, elektrondyq marker, qaryndash, túrli-tústi qaǵaz, qaıshy, quraq úlgileri, tehnologıalyq nusqaý kartasy, matalar qıyndysy, ıne-jipter.
Pán aralyq baılanys:
• Geometrıa, syzý, tarıh, ádebıet pánderi.
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi:
• Oqýshylarmen amandasý, sabaqqa jalpy daıyndyqtaryn tekserý, synypta joq oqýshyny belgileý jáne sabaqtyń taqyrybyn jarıalaý.
Ótken sabaqty qaıtalaý (suraq-jaýap arqyly):
- Quraqtyń qandaı túrlerin bilesińder?
- Úılerińde quralǵan kórpeshe, jastyqshalar bar ma?
- Quraqty kimder quraıdy?
- Quraq qandaı matalardan quralady?
Jańa sabaqty túsindirý:
Quraq - mata qaldyqtarynan jasalatyn úı buıymynyń biri. Quraqty qazaq halqy tek tósenish retinde emes, sonymen birge sándik úshin jastyq betine de jasaǵan. Esh oqytatyn mektep joq keziniń ózinde sheberler geometrıany oqymasa da túrli geometrıalyq fıgýralardan turatyn quraqty sándep quraı bilgendigin oqýshylarǵa úlgi etip, ejelgi mádenıetimiz tek sándi emes, únemdi de bolǵandyǵyn aıtyp ketemin. Búgingi kúnde de quraq buıymynsyz bir de bir qazaqtyń úıi joq ekendigi bárimizge málim.
Quraqtyń qoldanýy – úı jıhazdarynyń biri: quraq kórpe, kórpeshe ata-babalarymyzdyń dástúrli tósenishi bolǵan jáne turmysymyzǵa kórik beretin sándik buıymdardyń biri.
Quraqtan qoldorba da jasalynǵan, kerme, aıaqqap, shaıdorba, sandyq japqysh t.b. kóptegen buıymdar jasalynǵandyǵyna mysaldar keltireıik. Kıiz úı jıhazdaryn attaıyq – quraqpen bezendirilgen buıymdardy esterińe túsirińder.
Segiz japyraq quraǵyn quraý ádisi:
- Jalpy quraq quraýda asa sheberlik qajet ekendigin eskertemin.
- Quraq quraǵanda mata tańdaý jáne mata tústeri týraly ulttyq uǵymdardy aıtamyn. Qyzyl tús – gúldiń, qyzǵaldaqtyń, kóktemniń belgisin bildiredi; Sary tús - kúnniń belgisin bildiredi; Kók tús – aspannyń, sýdyń belgisin bildiredi; Jasyl tús – dalanyń kógal shóbiniń, jerdiń belgisi.
- Segiz japyraq quraǵyn geometrıalyq fıgýralar arqyly qurylady. Osy fıgýralar arqyly eń aldymen úlgiler daıyndap alamyz.(ınteraktıvti taqtada slaıd arqyly sýretin kórsetemin).
- Daıyndap alǵan úlgilerdi mata betine túsirip, qyrqyp alynady.
- Eki japyraqsha bólikterin bir – birimen bettestirip, tigin mashınasynda tigiledi. Japyraqshalardy eki – ekiden tigip alý qajet.
- Segiz japyraqshalardy bettestirip tikken soń, jan – jaǵyndaǵy bólshekterin biriktirip tigemiz. (bettestirip tigý joldaryn ınteraktıvti taqtadan slaıd arqyly kórsetemin kórsetemin).
Segiz japyraq quraǵyn quraý ádisiniń nusqaý kartasyn oqýshylarmen birigip quraımyz.
Oqýshylarǵa túsinikti bolý úshin aldyn ala túrli – tústi qaǵazdan daıyndalyp qoıylǵan quraq úlgilerin taratyp berip, segiz japyraq quraǵyn qurastyrtamyn. (ár oqýshy tús úılesimdiligin tańdaı otyryp, qurastyrady).
- Ár oqýshyǵa nusqaý kartasynyń syzbasyn taratyp beremin de, oqýshylardy birtindep taqtaǵa shyǵaryp, kórsete otyryp nusqaý kartasyn taqtaǵa elektrondyq marker arqyly jazyp toltyrady.
- Nusqaý kartasyn toltyrta otyryp qaýipsizdik erejelerin qaıtalap, esterine sala ketemin.
Saramandyq jumys:
Qatty qaǵazdan úlgiler daıyndap alý.
Mataǵa úlgini túsirip alyp, qyrqý.
Eki japyraqty bir-birimen bettestirip tigý.
Qalǵan japyraqtardy bir-birimen qosyp tigý.
Japyraqtardy qosyp alǵannan keıin jan jaǵyndaǵy bólikterin keltirip tigý.
- Oqýshylar ákelgen matalaryn útiktep daıyndaıdy. Útikpen jumys istemes buryn qaýipsizdik erejesin eske túsirip, qaıtalap ótemiz. Aldymen útiktiń durystyǵyn ózim tekseremin. Oqýshylar daıyndalǵan nusqaý kartalary boıynsha segiz japyraq quraǵyn tikpes buryn kókteý tigisiniń paıdalaný oryndary jáne túrleri qoldanylady. Tigis kezinde eskertetin jaǵdaı ár bólikti bekitken saıyn jatqyzyp útikteý qajet.
- Kelesi jumys bóliginde quraqtyń astary ólshenip, qyrqylady, kókteledi. Kvadrat formaly kórpesheniń buryshtaryn tigýdi doǵaldap jibergen yńǵaıly bolatynyn kórsetý kerek. Bir jaq qabyrǵasy jıek jaǵynan 20 sm - deı astarǵa bekitilmeı, aýdarý úshin qaldyrý kerektigi eskertemin. Kórpeshemiz jumsaq bolýy úshin arasyna maqta salamyz.
Sabaqtyń qorytyndysy:
- Quraq – qazaq halqynyń úı turmysynyń buıymdarynda urpaqtan–urpaqqa ulasqan ulttyq tásildegi óner ekendigine kóz jetkizdik.
- Quraq quraý óneriniń shyǵýy tikeleı úı jıhazdarynyń sándiligi, mata túrlerin paıdalanýdaǵy únemdiligi adam balasy kúndelikti tutynatyn tósenish ekenin meńgerdik.
Qorytyndy suraqtar:
- Ulttyq úılesim boıynsha qansha tústi bilesińder?
- Segiz japyraq quraǵynyń úlgisiniń bólshekteri qandaı geometrıalyq fıgýradan turady?
- Qaýipsizdik saqtaý erejeleriniń qoldanýyn ata.
- Ulttyq qolóner quraq quraǵynan shyǵatyn buıymdardy ata.
Úıge tapsyrma:
- Segiz japyraq quraǵyn paıdalanyp, quraq kórpeshesin nemese jastyqshasyn tigip kelý. (Oqýshynyń ózine tańdaý erkin beremin).
Oqýshylardy baǵalaý:
- Sabaqqa qatysýlaryna baılanysty baǵalanady.
Jumys oryndaryn jınastyrý.
• Suraq-jaýap, kórsetý, baıandaý kórnekilikpen jumys.
Sabaqtyń kórnekiligi:
• Slaıd, ár túli quraq syzbalary, quraq jıyntyq álbom, 40h40 sm 2 daıyn tigilgen jastyqsha, túrli qaǵazdardan daıyndalǵan úlgiler, nusqaý kartasynyń syzbasy.
Sabaqqa qajetti qural-jabdyqtar:
• Interaktıvti taqta, elektrondyq marker, qaryndash, túrli-tústi qaǵaz, qaıshy, quraq úlgileri, tehnologıalyq nusqaý kartasy, matalar qıyndysy, ıne-jipter.
Pán aralyq baılanys:
• Geometrıa, syzý, tarıh, ádebıet pánderi.
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi:
• Oqýshylarmen amandasý, sabaqqa jalpy daıyndyqtaryn tekserý, synypta joq oqýshyny belgileý jáne sabaqtyń taqyrybyn jarıalaý.
Ótken sabaqty qaıtalaý (suraq-jaýap arqyly):
- Quraqtyń qandaı túrlerin bilesińder?
- Úılerińde quralǵan kórpeshe, jastyqshalar bar ma?
- Quraqty kimder quraıdy?
- Quraq qandaı matalardan quralady?
Jańa sabaqty túsindirý:
Quraq - mata qaldyqtarynan jasalatyn úı buıymynyń biri. Quraqty qazaq halqy tek tósenish retinde emes, sonymen birge sándik úshin jastyq betine de jasaǵan. Esh oqytatyn mektep joq keziniń ózinde sheberler geometrıany oqymasa da túrli geometrıalyq fıgýralardan turatyn quraqty sándep quraı bilgendigin oqýshylarǵa úlgi etip, ejelgi mádenıetimiz tek sándi emes, únemdi de bolǵandyǵyn aıtyp ketemin. Búgingi kúnde de quraq buıymynsyz bir de bir qazaqtyń úıi joq ekendigi bárimizge málim.
Quraqtyń qoldanýy – úı jıhazdarynyń biri: quraq kórpe, kórpeshe ata-babalarymyzdyń dástúrli tósenishi bolǵan jáne turmysymyzǵa kórik beretin sándik buıymdardyń biri.
Quraqtan qoldorba da jasalynǵan, kerme, aıaqqap, shaıdorba, sandyq japqysh t.b. kóptegen buıymdar jasalynǵandyǵyna mysaldar keltireıik. Kıiz úı jıhazdaryn attaıyq – quraqpen bezendirilgen buıymdardy esterińe túsirińder.
Segiz japyraq quraǵyn quraý ádisi:
- Jalpy quraq quraýda asa sheberlik qajet ekendigin eskertemin.
- Quraq quraǵanda mata tańdaý jáne mata tústeri týraly ulttyq uǵymdardy aıtamyn. Qyzyl tús – gúldiń, qyzǵaldaqtyń, kóktemniń belgisin bildiredi; Sary tús - kúnniń belgisin bildiredi; Kók tús – aspannyń, sýdyń belgisin bildiredi; Jasyl tús – dalanyń kógal shóbiniń, jerdiń belgisi.
- Segiz japyraq quraǵyn geometrıalyq fıgýralar arqyly qurylady. Osy fıgýralar arqyly eń aldymen úlgiler daıyndap alamyz.(ınteraktıvti taqtada slaıd arqyly sýretin kórsetemin).
- Daıyndap alǵan úlgilerdi mata betine túsirip, qyrqyp alynady.
- Eki japyraqsha bólikterin bir – birimen bettestirip, tigin mashınasynda tigiledi. Japyraqshalardy eki – ekiden tigip alý qajet.
- Segiz japyraqshalardy bettestirip tikken soń, jan – jaǵyndaǵy bólshekterin biriktirip tigemiz. (bettestirip tigý joldaryn ınteraktıvti taqtadan slaıd arqyly kórsetemin kórsetemin).
Segiz japyraq quraǵyn quraý ádisiniń nusqaý kartasyn oqýshylarmen birigip quraımyz.
Oqýshylarǵa túsinikti bolý úshin aldyn ala túrli – tústi qaǵazdan daıyndalyp qoıylǵan quraq úlgilerin taratyp berip, segiz japyraq quraǵyn qurastyrtamyn. (ár oqýshy tús úılesimdiligin tańdaı otyryp, qurastyrady).
- Ár oqýshyǵa nusqaý kartasynyń syzbasyn taratyp beremin de, oqýshylardy birtindep taqtaǵa shyǵaryp, kórsete otyryp nusqaý kartasyn taqtaǵa elektrondyq marker arqyly jazyp toltyrady.
- Nusqaý kartasyn toltyrta otyryp qaýipsizdik erejelerin qaıtalap, esterine sala ketemin.
Saramandyq jumys:
Qatty qaǵazdan úlgiler daıyndap alý.
Mataǵa úlgini túsirip alyp, qyrqý.
Eki japyraqty bir-birimen bettestirip tigý.
Qalǵan japyraqtardy bir-birimen qosyp tigý.
Japyraqtardy qosyp alǵannan keıin jan jaǵyndaǵy bólikterin keltirip tigý.
- Oqýshylar ákelgen matalaryn útiktep daıyndaıdy. Útikpen jumys istemes buryn qaýipsizdik erejesin eske túsirip, qaıtalap ótemiz. Aldymen útiktiń durystyǵyn ózim tekseremin. Oqýshylar daıyndalǵan nusqaý kartalary boıynsha segiz japyraq quraǵyn tikpes buryn kókteý tigisiniń paıdalaný oryndary jáne túrleri qoldanylady. Tigis kezinde eskertetin jaǵdaı ár bólikti bekitken saıyn jatqyzyp útikteý qajet.
- Kelesi jumys bóliginde quraqtyń astary ólshenip, qyrqylady, kókteledi. Kvadrat formaly kórpesheniń buryshtaryn tigýdi doǵaldap jibergen yńǵaıly bolatynyn kórsetý kerek. Bir jaq qabyrǵasy jıek jaǵynan 20 sm - deı astarǵa bekitilmeı, aýdarý úshin qaldyrý kerektigi eskertemin. Kórpeshemiz jumsaq bolýy úshin arasyna maqta salamyz.
Sabaqtyń qorytyndysy:
- Quraq – qazaq halqynyń úı turmysynyń buıymdarynda urpaqtan–urpaqqa ulasqan ulttyq tásildegi óner ekendigine kóz jetkizdik.
- Quraq quraý óneriniń shyǵýy tikeleı úı jıhazdarynyń sándiligi, mata túrlerin paıdalanýdaǵy únemdiligi adam balasy kúndelikti tutynatyn tósenish ekenin meńgerdik.
Qorytyndy suraqtar:
- Ulttyq úılesim boıynsha qansha tústi bilesińder?
- Segiz japyraq quraǵynyń úlgisiniń bólshekteri qandaı geometrıalyq fıgýradan turady?
- Qaýipsizdik saqtaý erejeleriniń qoldanýyn ata.
- Ulttyq qolóner quraq quraǵynan shyǵatyn buıymdardy ata.
Úıge tapsyrma:
- Segiz japyraq quraǵyn paıdalanyp, quraq kórpeshesin nemese jastyqshasyn tigip kelý. (Oqýshynyń ózine tańdaý erkin beremin).
Oqýshylardy baǵalaý:
- Sabaqqa qatysýlaryna baılanysty baǵalanady.
Jumys oryndaryn jınastyrý.
You Might Also Like
-
Ashyq tárbıe saǵatynyń taqyryby: «Ulystyń uly kúni – Naýryz»
