InfoHub Logo

Baǵana basynda sóılep turǵan úlken radıo "Qazalydan sóılep turmyz. Jergilikti ýaqyt..." deı bergen kezde, oınap jatqan kishkentaı balalardyń shýyly sol sát tyna qalyp, bir-birine: "Tura turyńdar! Tura turyńdarshy! Qazalydan sóılep jatyr!" dep toqtaý sala bastaıtyn edi. Álgi radıonyń ishinde sóılep turǵan dıktordyń daýsy kásibı dıktorlardyń daýsynan birde-bir kem emes edi. Bul daýysty estigen jandar muny moıyndaǵan.

Ásheıinde apalary shaqyrǵanda, oıynnan estimeı qalyp jatatyn balalardyń osylaı tyna qalýyna dıktordyń daýsynyń kásibı dıktorlardyń daýsyna uqsaıtyndyǵy nemese radıonyń Qazalydan sóılep turǵandyǵy da sebepshi emes, olar qazir týra bir maıdan habaryn tyńdaǵaly jatqandaı, óz aýyldarynyń egin jınaýdan neshinshi orynda kele jatqandyǵyn bilgisi kelip tur. Óıtkeni osyǵan baılanysty málimetti dál qazir ana radıoda sóılep turǵan daýys oqıtyndyǵyn olar jaqsy biledi. Endi radıodan bir sát lekitip baryp, ekpinge toly kúıdiń daýsy tógilip shyǵady da, ol birte-birte báseń tartyp, dıktordyń daýsy qaıtadan estiledi. Dıktor osy kezde álgi balalar kútken málimetti oqı bastaıdy. "Kósh bastap kele jatqan - Engels atyndaǵy sovhoz" degen sózdi estı sala, búkil bala "alaqaılap" turyp qýanyp, aspanǵa sekiredi. Olar óz aýyldarynyń egin jınaýdan birinshi orynda kele jatqandyǵyna qýanady. "Bizdiń aýyl bul joly da birinshi orynda kele jatyr eken! Ótkende de birinshi orynda kele jatqan! Sol ornyn ustap qalypty!" dep balalar máz-meıram bolady. Álsin-álsin, qaıtalap oqylyp turatyn osy bir málimette olar óz aýyldarynyń, dıktor oqyǵandaı, kóshbasynda tura bergendigin qalaıdy.

Balalardyń bulaı qýanýynyń taǵy da bir sebebi - olar egin jınaýǵa attanyp bara jatqan tehnıkalardy óz kózderimen uzatyp salǵan. Naq osy radıo sóılep turǵan baǵanaǵa qarama-qarsy, kósheniń ekinshi betindegi alańqaıǵa álgi tehnıkalar kelip turǵan. Olar tazalanǵan, maılanǵan, jóndelgen, bir sózben aıtqanda, egin jınaýǵa saqadaı saı ázirlengen. Tehnıkalardy basqaratyn jandarǵa basshylar men halyq osy sátte sát sapar tilegen. Endi sol tehnıkalar dál qazir egin jınaý naýqanynda júr. Egin orylyp jatyr, astyq bastyrylyp jatyr, ol qyrmanǵa tasylyp jatyr, qaladan kómekke kelgen tirkemeli kólikter ony asfált joldyń ústimen tasyp alyp ketip jatyr. Onyń esebi shyǵarylyp, osy málimetter jýrnalısiń qalamynda túrlenýde. Osy radıohabarda oqylyp jatatyn málimetterdi de aýdandyq gazettiń jýrnalısi daıyndap otyr. Eger osy jýrnalıs jazǵan ocherkti myna daýys oqyp shyǵar bolsa, ol aýdandyq gazettiń betinen óziń oqyp shyqqandaǵydan da áldeqaıda áserli estiler edi.

Egin jınaý naýqany bitisimen, álgi tehnıkalar qaıtyp kele jatady. Olar endi ketkendegideı sán-saltanatpen qaıtpaıdy. Úzdik-sozdyq bolyp qaıtady. Ári ketkendegideı tap-taza kúıinde emes, shynjyrtabandarǵa batpaq juqqan. Sebebi kúrish degen daqyl ala jazdaı sýda bastyrylyp turǵandy kerek etedi. Biraq tehnıkalar osy qalpynda-aq saltanatty. Sebebi olar eńbekten qaıtyp kele jatyr. Úıdeı bolyp, tank sekildi aryldap-daryldap, dalany basyna kóterip kele jatqan shynjyrtabandy tehnıka óte bergende, balalar: aıǵaı salady:

"Býnkerge qarańdar! Býnkerde juldyzshalar salynǵan! Al shtýrvalda jalaýsha qadaýly tur!"

Demek, juldyzshalar men jalaýsha teginnen-tegin turmaıdy. Ol ózi sekildi tehnıkalardyń aldyna shyqqan degen sóz. Úıdeı tehnıkalar úzdik-sozdyq óziniń sheberhanasyna qaıtyp bara jatady. Olar endi kelesi egiske ázir turýy tıis.

Osy balalardyń ishinen de keıin osy tehnıkalardyń tilin meńgergen ul-qyzdar ósip shyǵady. Óıtkeni olardyń mektebiniń bir bólmesinde de "Seloda turady ekensiń - tehnıkanyń tilin bil" degen jazý úlken áriptermen jazylyp, ilinip qoıylǵan. Olar qazir tómengi synyptarda ǵana oqıdy. Al álgi kabınetke olar joǵary synypta baryp oqı bastaıdy. Sonan soń olarǵa tehnıkanyń mamandyǵyna saı qujat beriledi. Onyń emtıhanyn ınjener jigitterdiń ózderi kelip qabyldaıdy.

Álgi balalardy eleń etkizetin radıohabardyń sońǵy jaǵy ámanda bylaı aıaqtalýshy edi:

"Habardy daıyndaǵan - Raýshanbek Seıtenov. Habardy oqyǵan - Ordabaı Aıapbergenov".

---