Silteý esimdigi
Sabaqtyń taqyryby: Silteý esimdigi.
Sabaqtyń maqsaty:
1. San esim boıynsha alǵan bilimderin jınaqtap qaıtalaý jáne esimdiktermen baılanystyra otyryp túsindirý.
2. Oqýshylardyń este saqtaý qabiletterin, oı – órisin, sezim, qıalyn, túsinigin damytý.
3. Oqýshylarǵa óz – ózine syn kózben qaraýǵa úıretý.Elin súıýge, ana tilin oqyp meńgerýge arnalǵan jaýapkershilikti jetildirý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, shemalar, test suraqtary, kespe qaǵazdary, aqyn – jazýshylar portreti, t.b.
Sabaqtyń túri: qaıtalaý, jınaqtaý, saıys sabaq.
Sabaqtyń ádisi: suraq – jaýap, qaıtalaý, sýret arqyly oılandyrý.
Pánaralyq baılanys: ádebıet, mýzyka, sýret, tarıh, t.b.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Jınaqtaý kestesi.
İİ. Úı tapsyrmasyna sholý.
1. «Qaıtalaý bilim –anasy».
2. «Júırik bolsań shaýyp kór».
İİİ. Sergitý sáti.
İÚ. Jańa sabaq
1. Kitappen jumys.
2. Oı tolǵanys satysy.
Ú. Jańa sabaqty pysyqtaý.
Úİ. Úıge tapsyrma.
Úİİ. Baǵalaý.
İ.Uıymdastyrý kezeńi.
Synypty tórt topqa bólý.
1. Qaırat
2. Aqyl
3. Júrek
4. Ǵylym
Oqýshylar óz toptarynyń atyna minezdeme beredi.
Qaırat: Qudaıǵa laıyqty ǵıbadat qylý. Kúnáharlyqtan, náfsi shaıtannyń azǵyrýynan qutqarý.
Aqyl: Dúnıede ne ahırette ne paıdaly, ne zalaldy ekenin bildirý. Minez paıdany izdeı almaý, zalaldan qasha almaý, ǵylymdy uǵyp úırene almaý.
Júrek: Adam deneniń patshasymyn, qanmenen taraıdy, jan mende meken qylady. Adam balasyn alalamaý. Ádilet, uıat, rahym meıirban menen shyǵady.
Ǵylym: Úsheýiń basyńdy qos, bárin júrekke bılet. Bir kisiden tabylsańdar, qasıetti adam -sol.
Muǵalim sózi:
Aqyl, qaırat, júrekti birdeı usta,
Sonda tolyq bolasyń elden erek.
Úsh – aq nárse adamnyń qasıeti
Ystyq qaırat, nurly aqyl, jyly júrek,
- dep aqyn Abaı atamyz aıtqandaı ystyq qaıratymyz, nurly aqylymyz jyly júregimizdi ǵylymmenen baılanystyra otyryp sabaǵymyzdy jalǵastyramyz.
İİ. Úı tapsyrmasyna sholý. «Qaıtalaý bilim anasy»
1 – top: San esim degenimiz ne? (Erejesi, sura mysal keltirý)
2- top: San esim quramyna qaraı bólinýin túsindir. Mysal keltir.
3 – top: San esimniń maǵynasyna qaraı bólinýin túsindir. Mysal keltir.
4- top: San esimniń emlesi degenimiz ne?Qansha jolmen jasalady. Mysal keltir.
İİİ. «Júırik bolsań - shaýyp kór» testpen jumys.
1- top:
1. Júregimniń túbine tereń boıla,
Men bir jumbaq adammyn, ony da oıla.
Soqtyqpaly, soqpaqsyz jerde óstim,
Myńmen jalǵyz alystym, kiná qoıma.
Osy óleń avtory kim?
A) Jambyl
*Á) Abaı
V) Ahmet Baıtursynov
S) Ybyraı Altynsarın
2. Osy óleń jolynda myń degen san esimge jalǵanyp turǵan qaı jalǵaý?
A) Táýeldilik
Á) Kóptik
V) Jiktik
*S) Septik
3. Septik jalǵaý bolsa qaı septik
A) Tabys
Á) Ataý
*V) Kómektes
S) Barys
4. Qaraǵym, aınalaıyn, qamqor anam,
Arnap hat jazaıyn dep aldym qalam.
Seni onda, meni munda aman saqtaı,
Kórýge jazǵan edi haq taǵalam.
Bara almaı ótirikshi bolyp ábden,
Semeıdiń túrmesinde otyr balań,
Oq tıip, on úshimde oı túsirgen
Bitpeıtin júregimde bar bir jaram.
Avtory kim?
A) Jambyl
Á) Abaı
*V) Ahmet Baıtursynov
S) Ybyraı Altynsarın
2- top:
1.Osy óleńdegi san esim qandaı san esim?(on úshimde)
A) Boljaldyq
Á) Eseptik
V) Rettik
S) jınaqtyq
2.Osy «on úshimde» degen sózge jalǵanyp turǵan jalǵaýlardy ata.
*A) Táýeldik - septik
Á) Septik-táýeldik
V) Táýeldik - jiktik
S) Táýeldik – kóptik
3.Osy «on úshimde» degen sóz sóılemde qandaı qyzmet atqaryp tur?
A) Anyqtaýysh
Á) Pysyqtaýysh
V) Tolyqtaýysh
S) Bastaýysh
4.Atadan altaý,
Anadan tórteý,
Jalǵyzdyq kórer jerim joq. Abaı óleńinen alynǵan úzindide san esimniń qaı túri kezdesedi?
A) Boljaldyq
Á) Eseptik
V) Rettik
S) Jınaqtyq
3- top:
1. Myna maqal adamnyń jas mólsherine baılanysty aıtylǵan, qaı san esimdi qoıýǵa bolady?
... orda buzbasań,
... qyr aspaısyń.
A) 40-50
*Á) 30-40
V) 50-60
S) 60-70
2.Osy maqalda aıtylǵan san esimder sóılemde qandaı qyzmet atqarady?
*A) Anyqtaýysh
Á) Pysyqtaýysh
V) Tolyqtaýysh
S) Bastaýysh
3. «Er qarýy» dep bastap, bizdiń halqymyzdyń er qarýynyń nesheý bolatynyn aıtatyn maqaly bar. Sol qaı sanǵa baılanysty?
A) 3
Á) 7
V) 6
*S) 5
4. Tamaq, kúlki, uıqy. Osy sózder kıeli sandarǵa baılanysty qaı uǵymǵa jatady?
A) Úsh kedeılik
*Á) Úsh arsyz
V) Úsh asyl
S) Úsh baılyq
4- top:
1. Ózderiń oqyǵan bir erteginiń aty san esimmen bastalady.
A) 30
Á) 40
*V) 20
S) 60
2. Durys jazylǵan san esim qaısy?
A) 16-qatar
Á) Ú - tom
*V) 7 synyp
S) HHİ – ǵasyr
3. Myna maqaldaǵy san esim qandaı qyzmet atqarady?
Altaý ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi,
Tórteý túgel bolsa, tóbedegi keledi.
A) Bastaýysh
Á) Pysyqtaýysh
V) Tolyqtaýysh
S) Anyqtaýysh
4.S.Toraıǵyrovtyń «Bir adamǵa» óleńi qaı jyly jazyldy?
A) 1916
Á) 1914
V) 1920
S) 1922
İÚ. Jańa sabaq. Silteý esimdigi.
Esimdik zat esim, syn esim, san esimniń ornyna júretin sóz taby. Sondyqtan ol orynbasar sóz taby dep atalady. Maǵynasyna qaraı 7 túri bar: jikteý, silteý, suraý, ózdik, jalpylaý, belgisizdik, bolymsyzdyq.
Silteý esimdigi: meńzeý, nusqaý jáne kórsetý, maǵynalaryn bildiretin esimdiktiń túri.
Mysaly: sol, mynaý, analar, mine, t.b.
Sergitý sáti: «Jan aǵa» áni.
Ú.Kitappen jumys.
196- jattyǵý (jazbasha)
Úİ. Oı tolǵanys satysy. Oqýshylar «Súıikti Qazaqstanym» taqyrybyna berilgen sózderdiń kómegimen silteý esimdigin qatystyryp, óleń shýmaǵyn quraıdy.
1- top:
... ... .... oıladym,
... .... .... boıladym.
... .... ....men balań
... ... ....oınadym.
2- top:
... .... ....kórkem ediń,
... .... .... eseıgenmin.
... .... .... týǵan elim,
... .... . ... kórkeıtemin.
3-top:
... .... ... jaınaǵan,
... .... .... qaınaǵan.
... .... ....ulymyn,
.... .... .... oınaǵan.
4-top:
... ... ....túsingenge,
... ... ....tolysar kúshim deme.
... ... ...mán bermeımiz,
... .... ....paıdaly isiń elge.
Úİ. Jańa sabaqty pysyqtaý.
1. Esimdik degenimiz ne?
2. Esimdik dep qandaı sóz tabyn aıtamyz?
3. Esimdik maǵynasyna qaraı qanshaǵa bólinedi?
4. Quramyna qaraı qanshaǵa bólinedi?
5. Silteý esimdikteri qandaı maǵynany bildiredi?(Mysal keltir)
Úİİ.Úıge tapsyrma: «Táýelsiz Qazaqstan» taqyrybyna mátin qurap, ishinen silteý esimdigin taýyp, astyn syz.
Úİİİ. Baǵalaý.
Ońtústik Qazaqstan oblysy,
Arys aýdany, M.Shahanov atyndaǵy jalpy orta mektebi
Qazaq tili men ádebıeti pániniń muǵalimi
Polatova Aınur Múslimbekqyzy
Slaıdyn júkteý
Sabaqtyń maqsaty:
1. San esim boıynsha alǵan bilimderin jınaqtap qaıtalaý jáne esimdiktermen baılanystyra otyryp túsindirý.
2. Oqýshylardyń este saqtaý qabiletterin, oı – órisin, sezim, qıalyn, túsinigin damytý.
3. Oqýshylarǵa óz – ózine syn kózben qaraýǵa úıretý.Elin súıýge, ana tilin oqyp meńgerýge arnalǵan jaýapkershilikti jetildirý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, shemalar, test suraqtary, kespe qaǵazdary, aqyn – jazýshylar portreti, t.b.
Sabaqtyń túri: qaıtalaý, jınaqtaý, saıys sabaq.
Sabaqtyń ádisi: suraq – jaýap, qaıtalaý, sýret arqyly oılandyrý.
Pánaralyq baılanys: ádebıet, mýzyka, sýret, tarıh, t.b.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Jınaqtaý kestesi.
İİ. Úı tapsyrmasyna sholý.
1. «Qaıtalaý bilim –anasy».
2. «Júırik bolsań shaýyp kór».
İİİ. Sergitý sáti.
İÚ. Jańa sabaq
1. Kitappen jumys.
2. Oı tolǵanys satysy.
Ú. Jańa sabaqty pysyqtaý.
Úİ. Úıge tapsyrma.
Úİİ. Baǵalaý.
İ.Uıymdastyrý kezeńi.
Synypty tórt topqa bólý.
1. Qaırat
2. Aqyl
3. Júrek
4. Ǵylym
Oqýshylar óz toptarynyń atyna minezdeme beredi.
Qaırat: Qudaıǵa laıyqty ǵıbadat qylý. Kúnáharlyqtan, náfsi shaıtannyń azǵyrýynan qutqarý.
Aqyl: Dúnıede ne ahırette ne paıdaly, ne zalaldy ekenin bildirý. Minez paıdany izdeı almaý, zalaldan qasha almaý, ǵylymdy uǵyp úırene almaý.
Júrek: Adam deneniń patshasymyn, qanmenen taraıdy, jan mende meken qylady. Adam balasyn alalamaý. Ádilet, uıat, rahym meıirban menen shyǵady.
Ǵylym: Úsheýiń basyńdy qos, bárin júrekke bılet. Bir kisiden tabylsańdar, qasıetti adam -sol.
Muǵalim sózi:
Aqyl, qaırat, júrekti birdeı usta,
Sonda tolyq bolasyń elden erek.
Úsh – aq nárse adamnyń qasıeti
Ystyq qaırat, nurly aqyl, jyly júrek,
- dep aqyn Abaı atamyz aıtqandaı ystyq qaıratymyz, nurly aqylymyz jyly júregimizdi ǵylymmenen baılanystyra otyryp sabaǵymyzdy jalǵastyramyz.
İİ. Úı tapsyrmasyna sholý. «Qaıtalaý bilim anasy»
1 – top: San esim degenimiz ne? (Erejesi, sura mysal keltirý)
2- top: San esim quramyna qaraı bólinýin túsindir. Mysal keltir.
3 – top: San esimniń maǵynasyna qaraı bólinýin túsindir. Mysal keltir.
4- top: San esimniń emlesi degenimiz ne?Qansha jolmen jasalady. Mysal keltir.
İİİ. «Júırik bolsań - shaýyp kór» testpen jumys.
1- top:
1. Júregimniń túbine tereń boıla,
Men bir jumbaq adammyn, ony da oıla.
Soqtyqpaly, soqpaqsyz jerde óstim,
Myńmen jalǵyz alystym, kiná qoıma.
Osy óleń avtory kim?
A) Jambyl
*Á) Abaı
V) Ahmet Baıtursynov
S) Ybyraı Altynsarın
2. Osy óleń jolynda myń degen san esimge jalǵanyp turǵan qaı jalǵaý?
A) Táýeldilik
Á) Kóptik
V) Jiktik
*S) Septik
3. Septik jalǵaý bolsa qaı septik
A) Tabys
Á) Ataý
*V) Kómektes
S) Barys
4. Qaraǵym, aınalaıyn, qamqor anam,
Arnap hat jazaıyn dep aldym qalam.
Seni onda, meni munda aman saqtaı,
Kórýge jazǵan edi haq taǵalam.
Bara almaı ótirikshi bolyp ábden,
Semeıdiń túrmesinde otyr balań,
Oq tıip, on úshimde oı túsirgen
Bitpeıtin júregimde bar bir jaram.
Avtory kim?
A) Jambyl
Á) Abaı
*V) Ahmet Baıtursynov
S) Ybyraı Altynsarın
2- top:
1.Osy óleńdegi san esim qandaı san esim?(on úshimde)
A) Boljaldyq
Á) Eseptik
V) Rettik
S) jınaqtyq
2.Osy «on úshimde» degen sózge jalǵanyp turǵan jalǵaýlardy ata.
*A) Táýeldik - septik
Á) Septik-táýeldik
V) Táýeldik - jiktik
S) Táýeldik – kóptik
3.Osy «on úshimde» degen sóz sóılemde qandaı qyzmet atqaryp tur?
A) Anyqtaýysh
Á) Pysyqtaýysh
V) Tolyqtaýysh
S) Bastaýysh
4.Atadan altaý,
Anadan tórteý,
Jalǵyzdyq kórer jerim joq. Abaı óleńinen alynǵan úzindide san esimniń qaı túri kezdesedi?
A) Boljaldyq
Á) Eseptik
V) Rettik
S) Jınaqtyq
3- top:
1. Myna maqal adamnyń jas mólsherine baılanysty aıtylǵan, qaı san esimdi qoıýǵa bolady?
... orda buzbasań,
... qyr aspaısyń.
A) 40-50
*Á) 30-40
V) 50-60
S) 60-70
2.Osy maqalda aıtylǵan san esimder sóılemde qandaı qyzmet atqarady?
*A) Anyqtaýysh
Á) Pysyqtaýysh
V) Tolyqtaýysh
S) Bastaýysh
3. «Er qarýy» dep bastap, bizdiń halqymyzdyń er qarýynyń nesheý bolatynyn aıtatyn maqaly bar. Sol qaı sanǵa baılanysty?
A) 3
Á) 7
V) 6
*S) 5
4. Tamaq, kúlki, uıqy. Osy sózder kıeli sandarǵa baılanysty qaı uǵymǵa jatady?
A) Úsh kedeılik
*Á) Úsh arsyz
V) Úsh asyl
S) Úsh baılyq
4- top:
1. Ózderiń oqyǵan bir erteginiń aty san esimmen bastalady.
A) 30
Á) 40
*V) 20
S) 60
2. Durys jazylǵan san esim qaısy?
A) 16-qatar
Á) Ú - tom
*V) 7 synyp
S) HHİ – ǵasyr
3. Myna maqaldaǵy san esim qandaı qyzmet atqarady?
Altaý ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi,
Tórteý túgel bolsa, tóbedegi keledi.
A) Bastaýysh
Á) Pysyqtaýysh
V) Tolyqtaýysh
S) Anyqtaýysh
4.S.Toraıǵyrovtyń «Bir adamǵa» óleńi qaı jyly jazyldy?
A) 1916
Á) 1914
V) 1920
S) 1922
İÚ. Jańa sabaq. Silteý esimdigi.
Esimdik zat esim, syn esim, san esimniń ornyna júretin sóz taby. Sondyqtan ol orynbasar sóz taby dep atalady. Maǵynasyna qaraı 7 túri bar: jikteý, silteý, suraý, ózdik, jalpylaý, belgisizdik, bolymsyzdyq.
Silteý esimdigi: meńzeý, nusqaý jáne kórsetý, maǵynalaryn bildiretin esimdiktiń túri.
Mysaly: sol, mynaý, analar, mine, t.b.
Sergitý sáti: «Jan aǵa» áni.
Ú.Kitappen jumys.
196- jattyǵý (jazbasha)
Úİ. Oı tolǵanys satysy. Oqýshylar «Súıikti Qazaqstanym» taqyrybyna berilgen sózderdiń kómegimen silteý esimdigin qatystyryp, óleń shýmaǵyn quraıdy.
1- top:
... ... .... oıladym,
... .... .... boıladym.
... .... ....men balań
... ... ....oınadym.
2- top:
... .... ....kórkem ediń,
... .... .... eseıgenmin.
... .... .... týǵan elim,
... .... . ... kórkeıtemin.
3-top:
... .... ... jaınaǵan,
... .... .... qaınaǵan.
... .... ....ulymyn,
.... .... .... oınaǵan.
4-top:
... ... ....túsingenge,
... ... ....tolysar kúshim deme.
... ... ...mán bermeımiz,
... .... ....paıdaly isiń elge.
Úİ. Jańa sabaqty pysyqtaý.
1. Esimdik degenimiz ne?
2. Esimdik dep qandaı sóz tabyn aıtamyz?
3. Esimdik maǵynasyna qaraı qanshaǵa bólinedi?
4. Quramyna qaraı qanshaǵa bólinedi?
5. Silteý esimdikteri qandaı maǵynany bildiredi?(Mysal keltir)
Úİİ.Úıge tapsyrma: «Táýelsiz Qazaqstan» taqyrybyna mátin qurap, ishinen silteý esimdigin taýyp, astyn syz.
Úİİİ. Baǵalaý.
Ońtústik Qazaqstan oblysy,
Arys aýdany, M.Shahanov atyndaǵy jalpy orta mektebi
Qazaq tili men ádebıeti pániniń muǵalimi
Polatova Aınur Múslimbekqyzy
Slaıdyn júkteý
You Might Also Like
