Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 4 kún buryn)
Tabıǵat - tal besigiń, aıalaı bil!
Sabaqtyń taqyryby: «Tabıǵat - tal besigiń, aıalaı bil!»
Sabaqtyń maqsaty: oqýshylardyń tabıǵatpen úılesimdilik, tabıǵatty aıalaý týraly túsinikterin keńeıtý.
Sabaqtyń mindetteri:
• Oqýshylardyń tabıǵat tirshilik bastaýy, adam tabıǵattyń bir bólshegi ekendigi, tabıǵat zańdylyqtaryn saqtaý týraly túsinikterin keńeıtý;
• Oqýshylardy tabıǵat tazalyǵyn saqtaýǵa, tabıǵattan úndestik taba bilýge úıretý;
• İzgilikti, jaýapkershilikti, uqypty bolýǵa tárbıeleý.
Kórnekilikter: slaıd, beınebaıan, sýret qıyndylary, úntaspa, qaǵazdan jasalǵan gúlder.
Muǵalim:Sálemetsizder me qymbatty oqýshylarym! Búgingi kún bizder úshin erekshe kún, sebebi mektebimizde «Tabıǵatty aıalaý kúni». Atalǵan kúnge baılanysty ashyq sabaǵymyzdyń taqyryby «Tabıǵat – tal besigiń, aıalaı bil». Adam men tabıǵat árqashanda egiz. Tabıǵatty qorǵaýshyń, asyraýshyń deýge bolady. Ata - babamyz «Jer – qazyna, sý – altyn, mal – baılyq» dep ósıet aıtyp ketýi tegin emes. Tabıǵat pen Jer - Anany súıe bilý, ony aıalaý adamnyń azamattyq boryshy. Olaı bolsa barlyǵyńyzdy shattyq sheńberine shaqyramyn.
Shattyq sheńberi
Tabıǵat - búkil tirshilik ataýynyń altyn uıasy jáne aıaly besigi, qutty qonysy men ósip - óner mekeni. Ár qaısymyzdyń tabıǵatqa degen alǵysymyz sheksiz, sondyqtan da shattyq sheńberinde Jer - anaǵa degen izgi tilegimizdi bildireıik.
Úı tapsyrmasyn suraý
Tapsyrma. «Óz qalaýyńmen asqar taýǵa, aıdyn kólge, ný toǵaıǵa, qalyń ormanǵa, bıik shyńǵa, jasyl ósimdikke, júgirgen ańǵa, ushqan qusqa, keń dalaǵa hat jazý» (ár oqýshynyń jaýabyna qaǵazdan qıylǵan gúlder beriledi) Balalar, qoldaryńyzdaǵy gúlderdiń túsine baılanysty eki topqa bólinip otyraıyq.
Asosıasıa «Tabıǵat»
- Tabıǵat adam boıyna shabyt, kóńiline qýat, sezimine sulýlyq pen
saǵynysh uıalatady. Adam boıyna adamgershilik qasıetterdi qalyptastyratyn mol tárbıe. Tabıǵattyń san qyry mol, sulýlyǵymen kóz tartatyn ereksheligi arqyly ár adamnyń júreginen oryn alatyny da anyq. Asosıasıalyq suraqqa, sizderdiń jaýaptaryńyz arqyly ádemi tabıǵattyń maketin jasaımyz.
• Balalar tabıǵat degen sózdi estigende sizderdiń oılaryńyzǵa birinshiden ne elesteıdi? (taý, kún, aǵash, jasyl shóp, gúlder, qustar, kóbelekter, kempirqosaq t. b.)
Áńgimelesý
• Tabıǵatty saqtap, qorǵaý ne úshin qajet?
Mátinmen jumys
Oqýlyqtaǵy Qurmanbaı Tolybaevtiń «Qaıyńnyń qasireti» atty áńgimesin oqyp taldaý.
• Adam tabıǵatqa nelikten zalal keltiredi?
• Tabıǵat ta jylaı ma?
• Tabıǵat zańdylyqtaryn buzý qandaı jaǵdaıǵa ákep soqtyrady?
Tynyshtyq sáti
«Taza bolsa tabıǵat – aman bolar adamzat». (2mın) Baıaý mýzyka men beıne klıp kórsetiledi.
Dáıeksóz
Fransýz jazýshysy Anatol Franstyń «Adam tabıǵatqa táýeldi bolsa, Tabıǵat ta oǵan táýeldi» - degen naqyl sózin maǵynasyn «Kózqaras – sebep – mysal – qorytyndylaý birizdiligimen taldaý. (dáıeksózi dápterge jazdyrý)
1. Kózqaras – A. Franstyń kózqarasymen kelisemin
2. Sebebi – tabıǵat pen adam ózara úılesimdi
3. Mysaly, qarapaıym bizdiń tynys alýymyzdyń ózi dálel bola alady
4. Qorytyndylaý. Adam tabıǵatqa meıirimdilikpen, súıispenshilikpen, qamqorlyqpen qarap, úılesimdilik saqtalǵanda ǵana, tabıǵat adam balasy keń saraı, máńgi tozbas qutty qonys bolatynyn eshqashan umytpaıyq.
Shyǵarmashylyq tapsyrma
Óziń turatyn aýyldyń ekologıalyq ahýalyn túzetý úshin ne istegenderińdi esep túrinde, al aldaǵy ýaqytta qandaı josparlaryń bar ekenin joba túrinde sýrettep berińizder.
Toppen júrgizilgen jumystaryn qorǵaıdy.
Túıindeme
Búgingi sabaǵymyzdyń taqyrybyna sáıkes bilim - bilikterimizdi, iskerligimizdi saralap, oı túıindeıik.

Aýdıoǵa nazar aýdaraıyq.
Qazirgi ýaqytta qorshaǵan ortanyń lastanǵany, joǵalyp - qurý jaǵdaıynda ekendigi jıi aıtylady. Áıtse de muny joıý nemese túzetý ońaı sharýa emes ekendigi de belgili. Eger de ǵylymda tabıǵatty tazalaýǵa arnalǵan qural oılap tabylsa da, munyń ózi syrtqy tazalyqty saqtaý bolyp qalmaq. Al adamdardy ýlap jatqan gaz, tútin ýly zattar adamzattyń rýhanı álemine de óz kesirin tıgizýde. Adamdardyń kópshiligi túrli aýrýǵa ushyraýda, bul tek aýa, sý, tamaqtyń lastanýynan ǵana bolyp jatqan joq. Eger adam balasynyń rýhanı álemi munsha lastanbaǵan bolsa, adamdar barlyq syrtqy ýlardy joıa alatyn edi. Biraq aýrý ishki lastanýdan, ıaǵnı oıdyń, sózdiń, istiń lastanýynan bastalady. Osy ishki lastaný syrttaı kórinis tabady. Naǵyz syrtqy ózgeris ishki ózgeristen soń paıda bolady. Demek, syrtqy álemniń naqty jáne materıaldyq beınesi. Sondyqtan aýyrmaı, taza bolý úshin adam ishki tazalyǵyna mán berýi kerek, ıaǵnı oıy, sezimi, tilegi, muraty taza bolǵanda ǵana, syrtqy álemmen úılesimdilik bolady.
San Laıt
Úı tapsyrmasy
«Tabıǵatty qorǵaý – ózińdi qorǵaý» taqyrybynda esse jazý.
Júrekten júrekke
Al balalar, barlyqtaryńyzdy ortaǵa shaqyramyn, búgin Á. Tájibaevtiń sózine, E. Hasanǵalıevtiń ánine jazylǵan, Saıat Medeýovtyń oryndaýyndaǵy «Boztorǵaıym» ánin oryndaımyz.
Boztorǵaıym
Dalany men de
Súıemin sendeı
Baýyrmal qusym!
Nazyńnan ásem
Sazyńnan ásem
Jańylma, qusym
Tirshilikte, aınymasqa taǵdyr qosqan
Qusy ediń ǵoı keń dalama baýyr basqan
Aıazdarda tońbaısyń ba, boztorǵaıym
Jyly uıańa qonbaısyń ba, boztorǵaıym!
Taýqymet tartyp,
Taryqpa, janym
Qoryqpa, janym
Qushaǵymdy ashyp
Keýdeme basyp
Bereıin jalyn!
Tirshilikte, aınymasqa taǵdyr qosqan
Qusy ediń ǵoı keń dalama baýyr basqan
Aıazdarda tońbaısyń ba, boztorǵaıym
Jyly uıańa qonbaısyń ba, boztorǵaıym!

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama