Tárbıeshilerdiń shyǵarmashylyq qabiletteriniń damýy
Psıhologıalyq trenıń: Tárbıeshilerdiń shyǵarmashylyq qabiletteriniń damýy
Maqsaty: - shyǵarmashylyqtyń damýyna kedergi keltiretin jaǵdaılardy anyqtaý;
- trenıńke qatysýshylardyń kommýnıkatıvtik jáne kreatıvtik (jasampazdyq) múmkindikterin damytý;
- shyǵarmashylyq qıaldarynyń damýyna, oılaý qabiletteriniń áýestik, batyldyq, ıkemdilik qasıetteriniń damýyna yqpal etý.
Trenıń barysy;
Psıholog: «Qurmetti áriptester, «Tárbıeshilerdiń shyǵarmashylyq qabiletteriniń damýy» atty trenıńke hosh keldińizder!»
1. Sálemdesý: aldaryńyzdaǵy qaǵazdan oıylǵan alaqanmen barlyq qatysýshylarmen erekshe amandasamyz.
2. Trenıń barysyndaǵy jumys erejesin qabyldaý
Jattyǵý: Ózin - ózi tanystyrý prezentasıasy
«Meniń minezimniń sıpaty»
Maqsaty: qatysýshylardyń ózara tanysýyna kómektesý, birigip tıimdi jumys jasaýǵa jaǵdaı jasaý.
Psıholog: 1 mın. ýaqyt ishinde árqaısylaryńyz óz minezderińizdi qysqasha sıpattap ótińizder.
Sóz kezegi qatysýshylarda.
Psıholog: Rahmet! Sizder barlyqtaryńyz da óte qyzyqty erekshe tulǵasyzdar.
Tárbıeshi mamandyǵy únemi shyǵarmashylyq damýdy qajet etetin qyzmet túrine jatady, óıtkeni kez kelgen pedagogtyń professıonaldyq qyzmeti qaıtalanbas biregeı tulǵany tárbıeleýge arnalǵan. Tárbıeshi árýaqytta eshqashan birdeı balanyń bolmaıtynyn, ár bala ózine biregeı shyǵarmashylyq kózqarasty qajet etetin jeke tulǵa ekenin esten shyǵarmaýy qajet. Pedagog Sh. A. Amonashvılı «Balalar muǵalimniń shyǵarmashylyǵynyń jetispeýshiliginen zardap shegedi» dep tekke aıtpaǵan.
Shyǵarmashylyq bolashaqta balanyń óz maqsattaryna jetýine, óz problemasyn ózgeshe, sony jaǵdaıda sheshýine kómektesedi. Bala ómiriniń túrli - tústi boıaýy úlkenniń úlgisimen qalyptasady, sondyqtan bolashaqta baladan jan - jaqty ómirge qulshynysy zor jeke tulǵa tárbıelep shyǵarý úshin tárbıeshi boıynda shyǵarmashylyq múmkindikterin damytyp otyrý óte qajet - a
Jattyǵý «Men ne kútemin»
Maqsaty: Qatysýshylardyń trenıńten ne kútetinin anyqtaý.
Psıholog: Qazirgi jattyǵýymyz «Men ne kútemin...» dep atalady. Men bastaǵan sóılemdi aıaqtaýlaryńyzdy ótinemin: «Búgingi semınarǵa meniń kelgen sebebim...» «Trenıńke qatysý sebebim...»
Jattyǵý «Shyǵarmashylyq, bul -..»
Psıholog: Shyǵarmashylyq sózine úndes sózderdi atańyz. Shyǵarmashylyq degendi estigende oıyńyzǵa eń birinshi túsken sózdi atańyzdar.(jańashyl, izdengish, jańa tehnologıany meńgergen t. b.)
Jattyǵý «Shyǵarmashyl tárbıeshini men qalaı túsinemin»
Maqsaty: zamanaýı balabaqshanyń kreatıvtiligin sıpattaıtyn sapalardy anyqtaý.
Psıholog: qazirgi jattyǵýymyz «Shyǵarmashyl tárbıeshini men qalaı túsinemin» dep atalady. 3 mın ishinde «shyǵarmashyl» degen sózdiń ár árpinene bastalatyn sapany aıtyp shyǵaıyq:
Sh - shydamdy,
Y – yntaly
Ǵ - ǵylymı izdengish
A - adal
R - reaktıvti, romantık
M - meıirimdi
A - adamgershilik qasıetke ıe
Sh - shynaıy
Y - yqylasqa
L - laıyq
Jattyǵý: «Ertegi vernısajy»
Maqsaty: beıneli es pen shyǵarmashylyq elesti belsendi jandandyrý, jyldamdylyq pen alǵyr oıdy damytý.
Psıholog: Biz barlyǵymyz balalyqty bastan ótkizdik. Árqashan bala kezimizde ata - anamyzdan, balabaqshada, mektepte estigen ertegilerimizdi saǵyna, eljireı, úlken mahabbatpen eske alamyz. Ertegi degenimiz - aýyz ádebıetindegi eń tanymal janr ǵana emes, kez kelgen shyǵarmashyl adamǵa shabyt syılaıtyn ǵajaıyp syıqyrdyń qaınar kózi emes pe?! Ertegi úlkenge de balaǵa da qýanysh syılaıdy. Sondyqtan biz qazir «Ertegi vernısajy» jattyǵýyn oryndaımyz. Jáshikten ár top bárimizge tanys ertegi úzindisi jazylǵan konvert alyp, daýystap oqıdy da, kim nemese ne týraly aıtylǵanyn tabady. Sonymen, bastaımyz.
Jattyǵý «Sýretpen áńgime»
Maqsaty: tez, beıneli oılaýdy, shyǵarmashylyq eles pen qıaldy damytý.
Psıholog: Naǵyz áıel bolmaıtyn nárseden úsh nárse jasaı alady degen sóz bar: salat, shlápa, shıelenis(kıkiljiń). Biz sizdermen naǵyz áıeldermiz, sondyqtan men bul úsh nárseden de basqa nárse jasaı alamyz degen senimdemin. Qazir sizderdiń nazarlaryńyzǵa «Sýretpen áńgime» jattyǵýy usynylady, top bolyp oryndaımyz. Qupıa jáshikten ár top basshysy sýretter alady10 sýretke deıin. Alǵan sýretter negizinde keremet áńgime qurastyramyz.(5mın)
Jattyǵý «Kreatıvti sheńber»
Maqsaty: jyldam, tez oılaýdy damytý.
Psıholog: Otyryp jalyqqan bolarsyzdar, barlyǵymyz sheńber boıyna turaıyq, men sizderge dop laqtyryp, bir zattyń atyn ataımyn, sizder ol zattyń úırenshikti emes jaǵdaıda paıdalanylýyn aıtasyzdar. Mys. rýchka(dyrakoldyń ornyna qaǵaz tesýge, jelkemizdi qasýǵa, ýkazka retinde paıdalanýǵa)
Syzǵysh, qaǵaz, kitap.
Refleksıa:
Sizderge ońaı boldy ma?
Qandaı sezimde boldyńyz?
Nege qıynǵa soqty?
Ne kedergi keltirdi?
Neden qoryqtyńyz?
Bizge shyǵarmashyl bolýǵa ne kedergi keltiredi, ne kómektesedi?
1 - top - tapsyrma: «shyǵarmashyl bolýǵa yqpal etetin jaǵdaılar»
2 - top: «shyǵarmashyl bolýǵa kedergi keltiretin jaǵdaılar»
1. sapalyq qasıetter: qalypty emes sheshimder qabyldaý qabileti,
Oılaýdyń problemalyq izdengishtik stıli,
Oqytý qyzmeti barysynda problemalyq qalypty emes oqytý tárbıelik jaǵdaıattar qalyptastyra bilý,
Shyǵarmashylyq qıal, damyǵan eles bolýy shart.
2. Arylý qajet: jalqaýlyq, jumysqa degen qyzyǵýshylyqtyń bolmaýy, aýrýshańdyq, turaqsyz psıhıkalyq jaǵdaılar, jaǵymsyz ádetter, óz ýaqytyńdy tıimsiz paıdalaný.
Zertteýshiler oǵan myna jaǵdaılardy qosady: jaǵymsyz ortaturaqty kedergiler(shý, ystyq, sýyq t. b.)
Ujymdaǵy jaǵymsyz psıhologıalyq klımat
Sheshim qabyldaýdaǵy qorqynysh t.s.s
Halyq shyǵarmashylyǵy, bul maqal - mátel, ańyz áńgimeler, ertegiler, nanym - senimder. Al bizder shyǵarmashylyqty qaıdan kezdestiredi ekenbiz, aıtyńyzdarshy?
Jattyǵý «Tilek»
Alaqanyńyzdy kórshińizge berińiz (kezekpen barlyǵy tilek jazyp, sheńber boıynsha taratady.)
Kóńilsizdik boılaryńyzdy jaılaǵan kezde áriptesterińizdiń ózderińizge arnalǵan tilekterin oqyńyzdar, óz ómirlerińiz qyzyqty da biregeı bolý úshin ǵajaıyp nárseler jasaý qajet ekenin, shyǵarmashyl bolý kerektigin umytpańyzdar. Al men sizderge optımızm men tabys, jańa shabyttar tileımin.
Bir - birińizge alaqandaryńyzdy bulǵańyzdar, hosh - saý bolyńyzdar!
Qyzylorda oblysy,
Jańaqorǵan aýdany, Tómenaryq aýyly
№11 «Balaýsa» balabaqshasy pedagog - psıhology
Aısulý Pazylova
Maqsaty: - shyǵarmashylyqtyń damýyna kedergi keltiretin jaǵdaılardy anyqtaý;
- trenıńke qatysýshylardyń kommýnıkatıvtik jáne kreatıvtik (jasampazdyq) múmkindikterin damytý;
- shyǵarmashylyq qıaldarynyń damýyna, oılaý qabiletteriniń áýestik, batyldyq, ıkemdilik qasıetteriniń damýyna yqpal etý.
Trenıń barysy;
Psıholog: «Qurmetti áriptester, «Tárbıeshilerdiń shyǵarmashylyq qabiletteriniń damýy» atty trenıńke hosh keldińizder!»
1. Sálemdesý: aldaryńyzdaǵy qaǵazdan oıylǵan alaqanmen barlyq qatysýshylarmen erekshe amandasamyz.
2. Trenıń barysyndaǵy jumys erejesin qabyldaý
Jattyǵý: Ózin - ózi tanystyrý prezentasıasy
«Meniń minezimniń sıpaty»
Maqsaty: qatysýshylardyń ózara tanysýyna kómektesý, birigip tıimdi jumys jasaýǵa jaǵdaı jasaý.
Psıholog: 1 mın. ýaqyt ishinde árqaısylaryńyz óz minezderińizdi qysqasha sıpattap ótińizder.
Sóz kezegi qatysýshylarda.
Psıholog: Rahmet! Sizder barlyqtaryńyz da óte qyzyqty erekshe tulǵasyzdar.
Tárbıeshi mamandyǵy únemi shyǵarmashylyq damýdy qajet etetin qyzmet túrine jatady, óıtkeni kez kelgen pedagogtyń professıonaldyq qyzmeti qaıtalanbas biregeı tulǵany tárbıeleýge arnalǵan. Tárbıeshi árýaqytta eshqashan birdeı balanyń bolmaıtynyn, ár bala ózine biregeı shyǵarmashylyq kózqarasty qajet etetin jeke tulǵa ekenin esten shyǵarmaýy qajet. Pedagog Sh. A. Amonashvılı «Balalar muǵalimniń shyǵarmashylyǵynyń jetispeýshiliginen zardap shegedi» dep tekke aıtpaǵan.
Shyǵarmashylyq bolashaqta balanyń óz maqsattaryna jetýine, óz problemasyn ózgeshe, sony jaǵdaıda sheshýine kómektesedi. Bala ómiriniń túrli - tústi boıaýy úlkenniń úlgisimen qalyptasady, sondyqtan bolashaqta baladan jan - jaqty ómirge qulshynysy zor jeke tulǵa tárbıelep shyǵarý úshin tárbıeshi boıynda shyǵarmashylyq múmkindikterin damytyp otyrý óte qajet - a
Jattyǵý «Men ne kútemin»
Maqsaty: Qatysýshylardyń trenıńten ne kútetinin anyqtaý.
Psıholog: Qazirgi jattyǵýymyz «Men ne kútemin...» dep atalady. Men bastaǵan sóılemdi aıaqtaýlaryńyzdy ótinemin: «Búgingi semınarǵa meniń kelgen sebebim...» «Trenıńke qatysý sebebim...»
Jattyǵý «Shyǵarmashylyq, bul -..»
Psıholog: Shyǵarmashylyq sózine úndes sózderdi atańyz. Shyǵarmashylyq degendi estigende oıyńyzǵa eń birinshi túsken sózdi atańyzdar.(jańashyl, izdengish, jańa tehnologıany meńgergen t. b.)
Jattyǵý «Shyǵarmashyl tárbıeshini men qalaı túsinemin»
Maqsaty: zamanaýı balabaqshanyń kreatıvtiligin sıpattaıtyn sapalardy anyqtaý.
Psıholog: qazirgi jattyǵýymyz «Shyǵarmashyl tárbıeshini men qalaı túsinemin» dep atalady. 3 mın ishinde «shyǵarmashyl» degen sózdiń ár árpinene bastalatyn sapany aıtyp shyǵaıyq:
Sh - shydamdy,
Y – yntaly
Ǵ - ǵylymı izdengish
A - adal
R - reaktıvti, romantık
M - meıirimdi
A - adamgershilik qasıetke ıe
Sh - shynaıy
Y - yqylasqa
L - laıyq
Jattyǵý: «Ertegi vernısajy»
Maqsaty: beıneli es pen shyǵarmashylyq elesti belsendi jandandyrý, jyldamdylyq pen alǵyr oıdy damytý.
Psıholog: Biz barlyǵymyz balalyqty bastan ótkizdik. Árqashan bala kezimizde ata - anamyzdan, balabaqshada, mektepte estigen ertegilerimizdi saǵyna, eljireı, úlken mahabbatpen eske alamyz. Ertegi degenimiz - aýyz ádebıetindegi eń tanymal janr ǵana emes, kez kelgen shyǵarmashyl adamǵa shabyt syılaıtyn ǵajaıyp syıqyrdyń qaınar kózi emes pe?! Ertegi úlkenge de balaǵa da qýanysh syılaıdy. Sondyqtan biz qazir «Ertegi vernısajy» jattyǵýyn oryndaımyz. Jáshikten ár top bárimizge tanys ertegi úzindisi jazylǵan konvert alyp, daýystap oqıdy da, kim nemese ne týraly aıtylǵanyn tabady. Sonymen, bastaımyz.
Jattyǵý «Sýretpen áńgime»
Maqsaty: tez, beıneli oılaýdy, shyǵarmashylyq eles pen qıaldy damytý.
Psıholog: Naǵyz áıel bolmaıtyn nárseden úsh nárse jasaı alady degen sóz bar: salat, shlápa, shıelenis(kıkiljiń). Biz sizdermen naǵyz áıeldermiz, sondyqtan men bul úsh nárseden de basqa nárse jasaı alamyz degen senimdemin. Qazir sizderdiń nazarlaryńyzǵa «Sýretpen áńgime» jattyǵýy usynylady, top bolyp oryndaımyz. Qupıa jáshikten ár top basshysy sýretter alady10 sýretke deıin. Alǵan sýretter negizinde keremet áńgime qurastyramyz.(5mın)
Jattyǵý «Kreatıvti sheńber»
Maqsaty: jyldam, tez oılaýdy damytý.
Psıholog: Otyryp jalyqqan bolarsyzdar, barlyǵymyz sheńber boıyna turaıyq, men sizderge dop laqtyryp, bir zattyń atyn ataımyn, sizder ol zattyń úırenshikti emes jaǵdaıda paıdalanylýyn aıtasyzdar. Mys. rýchka(dyrakoldyń ornyna qaǵaz tesýge, jelkemizdi qasýǵa, ýkazka retinde paıdalanýǵa)
Syzǵysh, qaǵaz, kitap.
Refleksıa:
Sizderge ońaı boldy ma?
Qandaı sezimde boldyńyz?
Nege qıynǵa soqty?
Ne kedergi keltirdi?
Neden qoryqtyńyz?
Bizge shyǵarmashyl bolýǵa ne kedergi keltiredi, ne kómektesedi?
1 - top - tapsyrma: «shyǵarmashyl bolýǵa yqpal etetin jaǵdaılar»
2 - top: «shyǵarmashyl bolýǵa kedergi keltiretin jaǵdaılar»
1. sapalyq qasıetter: qalypty emes sheshimder qabyldaý qabileti,
Oılaýdyń problemalyq izdengishtik stıli,
Oqytý qyzmeti barysynda problemalyq qalypty emes oqytý tárbıelik jaǵdaıattar qalyptastyra bilý,
Shyǵarmashylyq qıal, damyǵan eles bolýy shart.
2. Arylý qajet: jalqaýlyq, jumysqa degen qyzyǵýshylyqtyń bolmaýy, aýrýshańdyq, turaqsyz psıhıkalyq jaǵdaılar, jaǵymsyz ádetter, óz ýaqytyńdy tıimsiz paıdalaný.
Zertteýshiler oǵan myna jaǵdaılardy qosady: jaǵymsyz ortaturaqty kedergiler(shý, ystyq, sýyq t. b.)
Ujymdaǵy jaǵymsyz psıhologıalyq klımat
Sheshim qabyldaýdaǵy qorqynysh t.s.s
Halyq shyǵarmashylyǵy, bul maqal - mátel, ańyz áńgimeler, ertegiler, nanym - senimder. Al bizder shyǵarmashylyqty qaıdan kezdestiredi ekenbiz, aıtyńyzdarshy?
Jattyǵý «Tilek»
Alaqanyńyzdy kórshińizge berińiz (kezekpen barlyǵy tilek jazyp, sheńber boıynsha taratady.)
Kóńilsizdik boılaryńyzdy jaılaǵan kezde áriptesterińizdiń ózderińizge arnalǵan tilekterin oqyńyzdar, óz ómirlerińiz qyzyqty da biregeı bolý úshin ǵajaıyp nárseler jasaý qajet ekenin, shyǵarmashyl bolý kerektigin umytpańyzdar. Al men sizderge optımızm men tabys, jańa shabyttar tileımin.
Bir - birińizge alaqandaryńyzdy bulǵańyzdar, hosh - saý bolyńyzdar!
Qyzylorda oblysy,
Jańaqorǵan aýdany, Tómenaryq aýyly
№11 «Balaýsa» balabaqshasy pedagog - psıhology
Aısulý Pazylova
You Might Also Like
