InfoHub Logo

Shyǵarmashylyq sabaq, Beıneleý óneri
Eresekter toby

Bilim berý salasy: Shyǵarmashylyq
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreketi: Beıneleý
Taqyryby: Tárelkeni áshekeıleý
Maqsaty: Balalardy óner álemine baýlý arqyly óz oılaryn kórkem jetkize bilýge daǵdylandyrý. Tabıǵat álemindegi sulýlyqty sezine otyryp estetıkalyq talǵamyn, shyǵarmashylyq quzirettiligi men qıaldaý qabiletin damytý. Beınelenetin sýretti túsiný arqyly iskerlik daǵdylaryn damytý.

Ádis tásili: oı qozǵaý, túsindirý, suraq - jaýap, sergitý sáti, baǵalaý, qorytý.
Kórnekiligi: proektor slaıdtar, toptyń bezendirilýi, pape – mashe arqyly jasalynǵan tárelkeler, gýash boıaýy, sýret salatyn taıaqsha, súrtkish.
Aldyn - ala jumys: kleıster men qaǵaz qıyndylaryn paıdalanyp pape – mashe jasatý.

Sózdik jumys: kúlteler.
Sózdik qor: pape – mashe, gúl - japyraq, ernegi, túıini.
Pánaralyq baılanys: matematıka, kórkem ádebıet, aınalamen tanystyrý.
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreket túri: dástúrli emes o. i. á. t.
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreket tıpi: jańa bilimdi meńgertý.

[b]Motıvasályq qozǵaýshy kezeń[/b]: Qarańdarshy, bizdiń gúl baǵymyz qandaı keremet, ádemi. Tabıǵat ana óziniń barlyq ádemi ashyq tústi boıaýlaryn osy gúlderge syılaǵan. Al, sender osy gúlderge qarap otyryp ózderińdi qalaı sezinesińder? Kóńil – kúıimiz kóterile me? Durys aıtasyńdar, gúl de adamdar sıaqty tirshilik ıesi. Gúlderge qalaı kútim jasasań olar jaıqalyp qulpyryp ósedi.
[b]İzdenýshi uıymdastyrýshy kezeń[/b]: Endeshe sender osy gúlderdiń qalaı ósip paıda bolatynyn bilgileriń kele me?
Ekrannan kórsetý:
Jer paıda bolady, ústine bir dán tastalynyp, jańbyr jaýylady, kún shyǵyp shýaǵyn tógedi. Osydan keıin gúl jaryp shyǵady.
- Balalar, gúl jáne basqada ósimdikter jaıqalyp ósýi úshin ne kerek eken? Endeshe búgingi beıneleý oqý is - áreketinde sándik qoldanbaly ónerdiń taǵy bir túrimen tanysatyn bolamyz.
- Al, sender sándik óner túrlerinen qandaı oıý - órnekterdi bilesińder?
Olaı bolsa, biz búgin ósimdikterge baılanysty gúl – japyraq órnegin salýdy úırenemiz. Káne, qaıtalaıyqshy gúl – japyraq. Gúl - japyraq órnegi ózimiz kúndelikti ómirde qoldanylatyn kóptegen zattarda kezdesedi eken. Mysaly, ekranǵa nazar aýdaraıyq.
(slaıdtar kórsetý)
Gúl – japyraq órnegi kilem, tekemetterde, oramaldarda, tósenishterde, kóılekterde, ydystarda da kezdesedi eken.
- Iá, balalar órnekterdiń túrleri óte kóp. Sonyń ishinde gúl – japyraq órnegin ózimiz jasaǵan tárelkede ıaǵnı pape-mashede beıneleıtin bolamyz.
Pape – mashe birge aıtamyz.
Úlgi nusqaǵa toqtalyp túsindirý:
Mynaý gúldiń – túıini.
Bul jerde gúldiń tuqymdarynyń shoǵyry jınalǵan. Bul núkte tárizdi eken. (pishinin aıtý)
Sol túıinnen kúlteler paıda bolǵan kúlteler qandaı pishinge uqsas? (gúldiń túsine toqtalý)
Bul ydysymyzdyń ortasynda beınelengen gúl. Al mynaý ydysymyzdyń ernegi. Qaıtalaıyqshy
Bul ernegindegi órnek túri ırek dep atalady. Osy ırek órnegine japyraqtyń sýreti salynǵan eken.
(salý jolyn túsindirý)
Biz búgin gýashpen jáne kúndelikti ózimiz tazalyq úshin paıdalanatyn taıaqshamen jumys isteımiz. Tek qana boıaýdyń jyly tústerin paıdalanamyz. Áýeli ydystyń ortasyna dóńgelek pishin gúldiń túıinin salamyz. Muny núkte ádisi arqyly beıneleımiz. Kúltelerin tómennen joǵary qaraı sopaqsha etip tómen túsirip salamyz. Taǵy da tómennen joǵary qaraı qaıtalanady. Endi osy kúltelerdiń ishin joǵarydan tómen qaraı qıǵashynan syzyp boıaımyz. Endi ernegine ırek órnegin jasyl tústi gýashpen salamyz. Sol ırek órnegimizge japyraq órnegin salasyz. Japyraq qandaı pishinge uqsas? (jaǵý ádisin paıdalaný)
- Balalar, jumysqa kirispes buryn aınalamyzdaǵy ádemi gúlder sıaqty terbetilip jaıqalyp alaıyqshy?

[b]Refleksıvti koreksıalaý[b]: Balalar jumysy.
Balaǵa jeke kómek.
Al, endi jumysymyzdy bolsaq, as úıdegi shkaftyń sórelerine tárelkelerińdi ádemilep ornalastyraıyq.
- Balalar, as úıimiz odan ári ádemi bolyp ketken sıaqty.
Jumystaryn taldaý.
Al endi balalar sender pape – mashe ydysyna ádemi gúl – japyraq órnegin saldyńdar. Maǵan da unady. Men osy oqý is - áreketin bir shýmaq óleńmen qorytyndylaıyn:
Kórkem gúl, ádemi gúl
Ádemi ydysta tur
Maǵan da aýa berip
Ózi de tynystap tur.
Al, balalar bizdiń gúl baǵymyzdan qonaqtarǵa gúl syılaıyq.

Kútiletin nátıje: Qarapaıym pishinderde (sopaqsha, dóńgelek) órnekterdi qurastyra otyryp, gúl beınesin sýretteı biledi.
Meńgerýi: Gúl – japyraq órnegin salýdy, ósimdikter elementterinen órnekterdi yrǵaqpen ornalastyrýdy (ırek syzyq, núkteler) meńgeredi.
Jasaı alýy: Qoıylǵan mindetterge sáıkes óz jumysynyń nátıjesin baǵalaı biledi.