InfoHub Logo

Taqyryby: «Táýliktik narád. Táýlik kezekshiniń quqyqtary men mindetteri».
Sabaqtyń maqsaty:
1. Táýliktik narád, onyń quramy, taǵaıyndalý tártibin jáne laýazymdyq tulǵalardyń negizgi mindetterin oqyp, bilý.
2. Oqýshylardyń áskerı bilimderin arttyrý.
3. Oqýshylardy Qazaqstandyq patrıotızmge baýlý, oqýshylar arasynda shynaıy áskerı dostyqty nyǵaıtý.
Sabaqtyń jospary:
1. Táýliktik narád, onyń quramy
2. Táýliktik narádtyń taǵaıyndalýy
3. Táýliktik narádtyń laýazymdyq tulǵalardyń negizgi mindetteri
Sabaqtyń ádisi: suraq-jaýap.
Kórnekilikter: QR QK Jarǵylary, proektor, MyTest ornatylǵan noýtbýkter.

Táýliktik narád - áskerı daıarlyq pen ishki tártipti saqtaýǵa, áskerı bólimniń jeke quramyn, qarý-jaraǵyn, áskerı tehnıkasy men oq-dárilerin, materıaldyq qorlaryn, úı jaılary men múlikterin kúzetýge, bólimshelerdegi istiń jaı-kúıin baqylaýǵa jáne quqyq buzýdyń aldyn alý jóninde der kezinde sharalar qabyldaýǵa arnalǵan.
Bólimniń táýliktik narádynyń quramy:
— bólim boıynsha kezekshi;
— bólim boıynsha kezekshiniń kómekshisi;
— qaraýyl;
— kezekshi bólimshe;
— park boıynsha kezekshi jáne táýliktik kezekshiler, kezekshi súıretkishterdiń mehanık-júrgizýshileri;
— kezekshi feldsher jáne medpýnkt boıynsha táýliktik kezekshiler;
— baqylaý-ótkizý pýnkti boıynsha kezekshi jáne onyń kómekshileri;
— bólim shtaby boıynsha kezekshi;
— órt narády
Rotanyń táýliktik narádyna:
- Rota boıynsha kezekshi
- Rota boıynsha táýliktik kezekshiler taǵaıyndalady.
Rotadaǵy táýliktik kezekshilerdiń aýysym sanyn bólim komandıri belgileıdi. Jataqhana boıynsha táýliktik narádtyń quramy, sondaı-aq olardyń mindetteri rotanyń táýliktik narádyna sáıkestendirilip belgilenedi.

Bólimsheler narádqa ózderiniń komandırlerimen birge taǵaıyndalady. Bólim ofıserleriniń jáne bólimsheleriniń arasyndaǵy kezektilikti bólim shtabynyń bastyǵy belgileıdi.
Táýliktik narád taǵaıyndalatyn bólimshelerdiń komandırleri jeke quramdy irikteý jáne qyzmet atqarýǵa, oqý sabaqtaryna jáne jumysqa taratýǵa der kezinde kelýi úshin jaýap beredi.
Rotaǵa narádtardyń kezektiligin rotanyń starshınasy, al vzvodta – vzvod komandıriniń orynbasary belgileıdi.

Sarbazdardyń, serjanttar men ofıserlerdiń arasynda kezekti narádtardyń sany birkelki jáne ádil bólinýi kerek. Narádtyń qaǵazdary jyl boıy saqtalady, sonan soń joıylady.
Táýliktik narádqa daıyndalý
Táýliktik narádka taǵaıyndalatyn bólimshelerdiń komandırleri jeke quramdy iriktep jáne qyzmet atqarýǵa daıarlaý úshin, oqý sabaqtaryna jáne jumysqa taratýǵa der kezinde kelýi úshin jaýap beredi.
Narádtyń aldyndaǵy túni táýliktik narádqa taǵaıyndalǵan adamdar barlyq oqý sabaqtarynan jáne jumystardan bosatylýy tıis.

Narádqa túsetin kúni kún tártibinde kórsetilgen saǵattarda jeke quramǵa qyzmet óteýge daıarlanýyna, onyń ishinde praktıkalyq oqý sabaqtaryn ótkizýi úshin kem degende úsh saǵat jáne tynyǵýǵa kem degende bir saǵat ýaqyt berilýi kerek.

Táýliktik narádtyń jeke quramyn daıarlaýdy starshına nemese bólimsheden taǵaıyndalǵan basqa laýazymdy adam júrgizedi. Dıvızıonnan nemese áskerı bólimnen taǵaıyndalǵan táýliktik narádty daıarlaýdy tıisti komandırler uıymdastyrady jáne olardyń orynbasarlary júrgizedi.

Jumysqa taratýǵa shyǵýǵa 15 mınýt qalǵanda táýliktik narád qyzmet ótkerýge daıyn bolýy jáne olar óz kezekshileri men bólimniń qaraýyl bastyqtarynyń qaramaǵyna qabyldanýy kerek.
Táýliktik narádty jumysqa taratý onyń qyzmet ótkerýge degen daıarlyǵyn tekserý, laýazymdy adamdarǵa baǵynýy, burynǵy qaraýyldardy aýystyrý quqyǵyn berý bolyp tabylady. Jumysqa taratýdyń uzaqtyǵy 40 mınýttan aspaý kerek.

Jumysqa taratýdyń bastalýyna 10 mınýt ýaqyt qalǵanda bólim boıynsha kezekshiniń ofıserler qataryndaǵy jańa kómekshisi jumysqa taratý ornyna kezekshi bólimsheden basqa táýliktik narádtyń jeke quramyn sapqa turǵyzyp, túgel bolýyn tekserip, ol týraly bólim boıynsha kezekshi kelgen kezde baıandaıdy.

Jumysqa taratý kezinde táýliktik narád: oń qaptalda – qaraýyldar, sosyn ońnan solǵa – park boıynsha kezekshi, kezekshi feldsher, baqylaý-ótkizý pýnkti boıynsha kezekshi, bólim shtaby boıynsha kezekshi, bólimsheler retindegi rotalar boıynsha barlyq kezekshiler, shabarmandar, ashana boıynsha kezekshi, órt narádynyń bastyǵy, kezekshi belgi berýshi-barabanshy; baqylaý-ótkizý pýnkti boıynsha kezekshiniń kómekshileri, táýliktik kezekshiler men kezekshi súıretkishterdiń júrgizýshileri óz kezekshileriniń artyna bir–birden tizilip, bólim boıynsha kezekshiniń kómekshisi qaraýyldardyń oń jaq qanatyna turady.

Bólim boıynsha kezekshi bólimniń basqarý ofıserlerinen, rota komandırleri men oǵan teńestirilgenderden taǵaıyndalady. Ol bólimsheler men bólim basqarmalarynyń dabyl jarıalanǵandyǵy týraly der kezinde qulaqtanýyna, bólimde ishki tártipti ustaýǵa jáne táýliktik narádtyń qyzmet ótkerýine, bólim shtaby men qyzmetteri ofıserleriniń pıstoletteri men oqdárileriniń saqtalýy úshin jaýapty bolady. Bólim boıynsha kezekshi bólimniń komandırine baǵynady. Oǵan bólimniń barlyq táýliktik narády baǵynady.

Bólim boıynsha kezekshiniń kómekshisi kishi ofıserlerden nemese áskerı qyzmetti kelisim shart boıynsha ótkerýshi iskerı qyzmetkerlerden saılanyp, bólim boıynsha kezekshige baǵynady, kezekshiniń ornynda qala otyryp, onyń mindetterin oryndaýǵa mindetti.

Baqylaý-ótkizý pýnkti boıynsha kezekshi serjanttardan taǵaıyndalady. Ol bólimge kelgen-ketken adamdardy baqylaý-ótkizý pýnktinen durys ótkizý-shyǵarý men qandaı da bir bolmasyn múlikti alyp shyǵýdyń (alyp kirýdiń) nemese áketýdiń (ákelýdiń) durystyǵyna jaýap beredi.

Baqylaý-ótkizý pýnkti boıynsha kezekshiniń kómekshisi serjanttardan nemese sarbazdardan taǵaıyndalady. Ol baqylaý-ótkizý pýnkti boıynsha kezekshige baǵynady. Kezekshiniń kezekti kómekshisi baqylaý-ótkizý pýnktinde únemi bolýy kerek jáne ol bólim aýmaǵynda kelgen adamdardy ótkizýdiń durystyǵy men qandaı da bir bolmasyn múlikti alyp shyǵarý ne kirgizý nemese áketý ne ákelý durystyǵy úshin jaýap beredi.
Bólim shtaby boıynsha kezekshi bólim praporshıkteri men serjanttarynan taǵaıyndalady. Ol shtabtyń qyzmet bólmelerin kúzetý, shtab úı-jaılarynyń tazalyǵy, shabarmandardyń qyzmetti durys ótkerýi jáne baılanys jiberilimderi men telefonogramlardy der kezinde qabyldaý úshin jaýap beredi. Bólim shtaby boıynsha kezekshi bólim boıynsha kezekshige, onyń kómekshisine jáne bólim shtabynyń bastyǵyna baǵynady. Kezekshilikti tapsyrý men qabyldaý jaıly burynǵy kezekshi men jańa kezekshi bólim shtabynyń bastyǵyna jáne bólim boıynsha kezekshige baıandaıdy.

Medısınalyq pýnkt boıynsha kezekshi feldsher medpýnktegi ishki tártipke jáne dáriger bolmaǵan jaǵdaıda – dárigerge deıingi medısınalyq kómek kórsetýge jaýap beredi. Ol bólim boıynsha kezekshige, kómekshisine jáne medpýnktiń bastyǵyna baǵynady. Oǵan medpýnkt boıynsha táýliktik kezekshiler baǵynady. Burynǵy jáne jańa kezekshi kezekshilikti tapsyrý jáne qabyldaý jóninde medpýnktiń bastyǵyna baıandaıdy.

Ashana boıynsha kezekshi kishi ofıserlerden, praporshıkterden nemese serjanttardan taǵaıyndalady. Ol qoımadan azyq túliktiń durys alynýyna, olardyń qazanǵa kerekti mólsherde tolyq salynýyna, belgilengen norma boıynsha tamaqtyń der kezinde berilýine, ashanalyq ydys aıaqtyń basy bútindigine, sanıtarıalyq gıgıenalyq kúıine jáne ondaǵy tártip jaǵdaıyna jaýap beredi. Ashana boıynsha kezekshi bólim boıynsha kezekshige, onyń kómekshisine, tyl jónindegi bólim komandıriniń orynbasaryna jáne bólimniń azyq túlik qyzmetiniń bastyǵyna baǵynady. Oǵan ashanada jumys isteýge belgilengen táýliktik narád jáne aspazshylar baǵynady.

Órt narády bólimniń shtattyq órt komandasynan quralady, onyń quramyna: narád bastyǵy, júrgizýshiler jáne órt sóndirýshi mashınalar nemese basqa avtomobılder (motopompalar)sany boıynsha órt tobynyń nómiri, órt posttardyń sany boıynsha postqa turýshylar kiredi. Órt narády bólim boıynsha kezekshige jáne órt komandasynyń bastyǵyna baǵynady.

Rota boıynsha kezekshi serjanttardan ne jaqsy daıarlanǵan sarbazdar qatarynan taǵaıyndalady. Ol rota áskerı qyzmetshilerin alǵan dabyldar jaıly ýaqytyly habardar etýge kún tártibiniń dál oryndalýyna jáne rotadaǵy ishki tártipti saqtaý jónindegi basqa da erejelerdi oryndaýǵa, qarýlardyń, oqdári jáshikteriniń, rota múlikteriniń, sarbazdar men serjanttardyń jeke zattarynyń bútindigine jáne táýliktik kezekshilerdiń qyzmetti durys ótkerýi úshin jaýap beredi. Rota boıynsha kezekshi bólim boıynsha kezekshi men onyń kómekshisine, al rotadaǵy ishki qyzmet tártibi boıynsha – rota komandırine jáne rota starshınasyna baǵynady.

Rota boıynsha táýliktik kezekshi sarbazdardan taǵaıyndalady. Ol óziniń qol astynda kúkzetýge turǵan qarý jaraqtyń, pıstoletter turǵan shkaftardyń, oqdári salynǵan jáshikterdiń, rota múlikteriniń jáne sarbazdar men serjanttardyń jeke zattarynyń saqtalýy úshin jaýap beredi. Rota boıynsha táýliktik kezekshi rota boıynsha kezekshige baǵynady.

Rota boıynsha kezekti táýliktik kezekshi kazarmalyq úı jaıdyń ishinde kire beris esiktiń janynda, qarý jaraqty saqtaýǵa arnalǵan bólmeniń janynda qyzmetin ótkeredi.
Jumysqa taratýdan soń jańa kezekshi burynǵy kezekshiden tizbe boıynsha qujattardy, bólim shtaby men qyzmetteriniń ofıserleriniń qarý jaraqtary men oq dárilerin qabyldap alady. Qarý jaraq nomeri men jınaqtalýy boıynsha bir-birlep jeke qabyldanady. Sosyn burynǵy kezekshimen birge habarlaý men kúzettiń tehnıkalyq quraldarynyń, radıasıalyq jáne hımıalyq barlaý aspaptary durys jumys isteýin tekseredi.

Kezekshilikti ótkizgennen keıin jáne qaraýyl aýysymy týraly qaraýyl bastyqtarynyń baıandaýynan keıin burynǵy jáne jańa kezekshi bólim komandırine baıandaýǵa keledi.
Mysaly: «Polkovnık myrza, leıtenant Omarov bólim boıynsha kezekshilikti tapsyrdy». «Polkovnık myrza, kapıtan Ivanov bólim boıynsha kezekshilikti qabyldady».

Munan soń bólim boıynsha jańa kezekshi kezekshilikti qabyldap alý kezinde ańǵarylǵan jáne aýystyrylǵan táýliktik narád joıa almaǵan barlyq kemshilikter týraly, qaraýyl kúzetken obektilerdi ashý jáne jabý týraly habarlaıdy.

Sabaqtyń qorytyndysy
Óz betimen daıyndalýǵa arnalǵan test suraqtary
Úı tapsyrmasy