Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Tilenshi jaıynda birer sóz

Bekbolat bı uzaq jasady, ábden qartaıdy. Arǵynnyń ıgi jaqsylary jınalyp, Bekeńe sálemdesýge keldi. Sonymen qabat oılaryn aıtty: «Ornyna qaı balasyn laıyqtaıtynyn óz aýzynan estigileri keletinin bildirdi. Bekeńniń báıbishesinen eki er balasy, toqalynan bir ul, bir qyzy bar edi. Báıbishesi janynda otyr». Suraqqa jaýap bere almaı, tunjyrap tómen qarap otyra berdi.

Kenet úıdiń bir jaǵynda túrýli turǵan jibek shymyldyq túrilip, bir jas qyz shyǵa keldi. Úı toly adamdarǵa bas ıip, sálem berdi de:
— Ýa, qurmetti atalar! On eki ata arǵyn sizderdi az ǵana qarakesekten shyǵyp Bekem bılep edi, Bekemdi áıel de bolsa sheshem bılep edi. Bekem aıtpaıyn demese, sheshemnen qaımyqpasa, Tilenshijandy aıtpaıtyn nesi bar, Tilenshijannyń el bılemeıtin nesi bar, — dedi de, shymyldyqty túsirip, qyz kózden tasa boldy.

Bekeń basyn kóterip, qalyń qabaǵyn ashty da: «Sol shirkinnen úmitim bar», — dedi. Bıdiń bul sheshimin janynda otyrǵan báıbishesi maquldady:

— Sol shirkinnen meniń de úmitim bar edi-aý! Biraq... baıdyń árýaǵy aq býra, Tilenshijannyń árýaǵy aq taılaq edi. Ol áli shógip, áli turady, áli turyp, áli shógedi. Osy shirkin er jetip, dárejesi kóterilse, eldi bir túzep, bir buzyp, mazasyn ketiredi-aý dep oılaımyn, — dedi qart ana.

Shynynda, báıbisheden týǵan eki ul momyn edi, toqaldan týǵan Tilenshi pysyq, asa zeıindi bolatyn. Ata men ana balaǵa synshy ǵoı, qarttar qatelesken joq. Olardyń pikirin jınalǵan jurt qostady, Tilenshini bı kóterýge uıǵardy. Bul kezde Tilenshi jylqyda edi, malyn jaıyp kelip, endi Nuraǵa qaptat qandy. Aq kıizin, asyl kıimderin alyp, el adamdary Nura boıyndaǵy mal sýatyna keldi.

Barlyq mal sýǵa túsip, sýsyndap tur. Malshylar sýattan keıinirek tóbeshikte kıimderin úıip qoıyp, oıyn soǵyp júr. Tilenshi sol asyr salyp júrgen toptyń ishinde.

El adamdary ózen jaǵasyna, bir qyrqaǵa tústi de, Tilenshini shaqyrtty. Ol kıimderin kıip, jıynǵa kelip sálemdesti. Aqsaqaldar oǵan urysa bastady:

— Ákeń qartaıdy, kózi tirisinde onyń ornyna seni bı kótermekpiz. Al, sen qoıshy-qolańshymen alysyp-julysyp, qadirli basyńdy kishireıtip júrsiń. Munyń uıat emes pe? — desti.

Tilenshi sóıleýge ruqsat alyp, bylaı dedi:

— Ákem hannyń da, eldiń de qadirli adamy boldy. Oǵan el jaqsylary kelse, kidirissiz kirip, uzaq áńgimelesetin, kelgendegi sharýasyn aıtyp, ony tyndyryp qaıtatyn edi. Al momyn sharýalar, ásirese kedeıler men malshy-jalshylar aıbarly bıge kire almaıtyn, kóp ýaqyt bosqa turyp, muń-múddesin, tilegin aıta almaı, renjip qaıtatyn edi. Sonda men: «Erjetip, el qurmetine bólengen adam bolsam, álsiz adamdar, momyn sharýalar qaımyqpaı kirip, aryzyn aıta alatyndaı bolsam-aý!» — deıtin edim. Sol maqsatpen kedeılerdi, malshy-jalshylardy osy bastan jaqyn tartyp, ózime úıretip júrmin. Maǵan isi túskendeı bolsa, «ózimizdiń Tilenshi ǵoı dep bógelmeı kirip, armanyn jasyrmaı aıtatyn bolsynshy» degen oıdamyn.

Jınalǵan jurt túgel rıza bolyp, Tilenshini qurmetpen bı kóterdi.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama