InfoHub Logo

6 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Týǵan kúnge syılyq daıyndaımyn. Shyraı túrleri.
Sabaqtyń maqsaty:
a) Bilimdiligi: berilgen taqyryp aıasynda suhbattasý. Taqyryp boıynsha jańa sózder úıretý. Sóılesim áreketteri arqyly oqýshylardyń sóıleý qabiletin jetildirý. Ol áreketterdi júıeli túrde qoldaný. Praktıkalyq jumystarǵa meılinshe kóp kóńil bólip, tildesim áreketine jeteleý.
Syn esimniń shyraı túrlerin meńgertý.
á) Damytýshylyǵy: oqýshylardyń baılanystyryp sóıleý daǵdysyn dıalog arqyly qalyptastyrý. Berilgen materıaldardy ómirdegi jaǵdaılarmen salystyra otyryp, tildesim áreketin jandandyrý.
b) Tárbıeligi: oqýshylarǵa estetıkalyq tárbıe berý.
Sabaqtyń tıpi: jańa sabaq
Sabaqtyń ádisi: suraq – jaýap, suhbattasý.
Sabaqtyń kórnekiligi: keste, klasster.

Sabaqtyń barysy:
I. Uıymdastyrý kezeńi:
- Sálemetsińder me, balalar!
- Otyryńdar.
- Synyp sabaqqa daıyn ba?
- Kóńil - kúıleriń qalaı?

II. Úı tapsyrmasyn tekserý:
- Úıge qandaı tapsyrma berildi?
- Tapsyrmany derlik oryndadyq pa?
- Qane, olaı bolsa, úı jumysyn tapsyraıyq. (tapsyrmany jalpylaı suraqtarmen jáne jekelep surap shyǵý)

III. Jańa sabaqqa daıarlaý:
- Sender týǵan kúnderińdi toılaısyńdar ma?
- Týǵan kúnderińde qandaı syılyqtar alasyńdar?
- Týǵan kúndi toılaý qajet pe?

IY. Jańa taqyryp:
Gramatıka. Syn esimniń shyraılary.
1. Jaı shyraı.
2. Salystyrmaly shyraı.
3. Kúsheıtpeli shyraı.
4. Asyrmaly shyraı.
Salystyrmaly shyraı.
- laý/leý, - daý/deý, - taý/teý: qyzyl+daý, qatty+laý, bıik+teý…
- raq/rek, - yraq/irek: jasyl+yraq, úlken+irek, kishi+rek, kúshti+rek…
Myna jer ótkendegiden bıikteý. Ol saǵan qaraǵanda kúshtirek.
Kúsheıtpeli shyraı.
Óte, tym, tipti, asa, naǵyz, eń+s. e. óte aýyr, eń sulý, naǵyz er…
Kúsheıtkish býyndar: qyp - qyzyl, úp - úlken, ap - aýyr, jap - jasyl…
Tym qıyn boldy. Úp - úlken bala edi ǵoı. Naǵyz er jigittiń isi.

1. Mátinge deıingi jumys:
Sózdikpen jumys:
a) berilgen sózderdiń oqylýymen, aýdarmasymen, qoldanylý aıasymen tanystyrý
á) sózderdi hormen, jekelep oqytyp shyǵý
b) sol sózderdi qatystyra otyryp, sóz tirkesterin, sóılemder quratý
qýanysh - radostdostar - drýzá
rızashylyq - blagodarnostquttyqtaý - pozdravlát
kóńilsiz - neveselyı baýyrmal - dobryı

2. Mátinmen jumys:
- berilgen mátindi mánerlep oqyp shyǵý
- oqýshylarǵa jekelep, kezekpe - kezek oqytyp shyǵý
- mátindi aýdartý
Týǵan kún keshinde.
Aıgúl jazǵy demalysynda atasy men ájesiniń aýylyna bardy. Aýyldaǵy aǵasy men jeńgesi qalaǵa jumystarymen jol júrip ketken edi. Aýyldaǵy baýyry Álıdiń erteń týǵan kúni, al onyń ata - anasy kesh keletin boldy. Ertemen Aıgúl baýyryn týǵan kúnimen quttyqtady. Onyń kóńilsiz túrin kórip:
- Álı, týǵan kúnińe dostaryńdy shaqyr, men seniń qurmetińe jaqsy kesh
uıymdastyramyn - dedi. Álı qýanǵanynan ápkesiniń betinen súıip aldy. Aıgúl dúkennen kerekti azyq - túlikti satyp alyp keldi. Ol tushpara, quımaq jáne tort pisirdi. Týǵan kún keshiniń dastarhany da daıyn boldy. Keshke jınalǵan týystar men dostar jaqsy tilekter aıtty, án salyp, bı bıledi, oıyn oınady. Kesh óte kóńildi ótti. Atasy men ájesi Aıgúldiń baýyrmaldyǵyna súısinip, rızashylyǵyn bildirdi.

3. Mátinnen keıingi jumys:
Mátinge birneshe suraqtar daıyndaý.
Mátinnen syn esimderdi terip jazyp, olardy salystyrmaly jáne kúsheıtpeli shyraı túrlerine aınaldyrý.

V. Sergitý sáti:
Mátin boıynsha M. Shahanovtyń «Týǵan kún keshinde» ánin tyńdatý.

VI. Bekitý:
- Sonymen búgingi sabaqta ne istedik?
- Qandaı jańa sózdermen tanystyq?
- Qandaı mátin oqydyq?
- Syn esimniń qandaı shyraılary bar?
- Salystyrmaly shyraı qalaı jasalady?
- Kúsheıtpeli shyraı qalaı jasalady?

YII. Baǵalaý.
YIII. Úıge tapsyrma:
3 - tapsyrma. Tıisti septik jalǵaýyn qoıyp, kóshirip jazyńdar.
Jomart sen týǵan kún keshi... syılyq aldyń ba? Gúlderdi ústel... ortasyna qoıyńdar. Qonaqtar... sýsyn berińder. Siz qonaq... jıi barasyz ba?
4 - tapsyrma. Sózderdi juptastyryńdar.
Saltanat ortalyqtar
Demalys ortalyqtary
Saýda saraılary
Záýlim úıler
Mádenı oryndary

IX. Refleksıa.
X. Sabaq sońy.