Turaqty tirkester
Taqyryby: Turaqty tirkester
Maqsaty: bilimdilik: Oqýshylarǵa turaqty tirkesterdiń maǵynasyn mysaldar keltirý arqyly túsindirip, jattyǵý jumystaryn júrgizý;
damytýshylyq: Oqýshylardyń oılaý, sóıleý tilin, este saqtaý, shyǵarmashylyq qabiletterin damytý;
tárbıelik: Oqýshylardy durys sóıleı bilýge, uqyptylyqqa, baıqaǵyshtyqqa, jyldamdyqqa, oıyn ashyq, erkin jetkizýge, óz bilimin baǵalaı bilýge tárbıeleý;
Ádis - tásilder: túsindirý, jattyǵý, oı jınaqtaý, suraq - jaýap
Sabaq tıpi: jańa sabaq
Pánaralyq baılanys: ádebıet
Sabaq barysy: a) Uıymdastyrý kezeńi
Oqýshylardy sabaq prosesine daıyndaý
á) Úı tapsyrmasyn tekserý
109 - jattyǵý. Ózderiń halyq aýyz ádebıeti úlgilerinen, kórkem ádebıetterden evfemızm, dısfemızm qubylystaryna mysal taýyp jazyńdar.
Erejelerdi jattaý.
Qaıtalaý suraqtary:
Tabý degenimiz ne?
Esfemızm degenimiz ne?
Dısfemızm degen ne?
b) Jańa sabaq
Eki nemese birneshe sózdiń tirkesýi arqyly jasalyp, bir ǵana maǵynany bildiretin tirkester turaqty tirkester dep atalady. Turaqty tirkesterdiń ornyn aýystyrýǵa nemese basqa sózben
Almastyrýǵa kelmeıdi. Mysaly: Taıǵa tańba basqandaı degendi jylqyǵa tańba basqandaı dep bir sózin almastyryp aıtýǵa bolmaıdy. onda ol frazeologızm bola almaıdy, turaqty tirkester daıyn kúıinde jumsalady, sóılemniń quramyna bir bútin tulǵa retinde kiredi.
Turaqty tirkesterdiń sınonımdik balamalary bolady, ıaǵnı olar maǵynasy jaqyn sózder. M/ly: qyzdyń jıǵan júgindeı - ásem, kórikti. kórkem, al ıt terisin basyna qaptady - urysty, sókti. Keıbir turaqty tirkester bir - birimen ózara sınonım bolyp keledi: kóz ilmedi, kórer tańdy kózimen atyrdy, tún uıqysyn tórt bóldi. Turaqty tirkester mán - maǵynasy jaǵynan bir - birine qarama - qarsy, ıaǵnı antonım de bola alady. Mysaly: Betinen oty shyqty - beti búlk etpedi, aıy ońynan týdy - joly bolmady, ıt terisin basyna qaptady - basynan sıpady.
Oqýshy nazaryn taqtadaǵy mysaldarǵa aýdartý.
Turaqty tirkester
↓
Tutasyp bir maǵynany bildiredi
quramyndaǵy sóz basqa sózben aýystyrylmaıdy
Bir ǵana suraqqa jaýap beredi
Bir sóılem múshesi bolady
v) Jattyǵý jumystary
Berilgen turaqty tirkesterdiń maǵynasyn taýyp jazyńdar.
Tóbesi kókke jetý -
It ólgen jer -
Jany murnynyń ushyna kelý -
Tóbe shashy tik turý -
111 - jattyǵý. Mátindi oqyp, turaqty tirkesterin terip jazyńdar.
«Býyn, býyn» oıyny
Kózge ilmeý, juldyzy jarasqan, jolyn kesý, aty shýly - turaqty tirkesterdi býynǵa bólip, túrlerine taldaý jasatý
Úlgi: Kóz - ge (b. b - a. b) il - meý (t. b - b. b)
Turaqty tirkesterdiń maǵynalaryn balama sózdermen ashyńdar.
Úlgi: kózge ilmeý - nazar aýdarmaý
Taldaý - tabys kilti
Berilgen turaqty tirkesterdiń qaı sóz taby men qandaı sóılem múshesi ekendigin taldańdar.
taýyp jazyńdar.
Aıdynnyń ol habardy estigende júregi zý ete qaldy.
Kózdi ashyp - jumǵansha jyldam habar alǵyzdy.
Aýzy - murny qısaımaı ótirik aıtty.
Ákemniń neshe jylǵy eńbegi esh boldy.
g) Bekitý
Turaqty tirkes degen ne?
Onyń belgileri qandaı?
d) Úıge tapsyrma
112 - jattyǵý. Mátindi oqyp, at qoıyńdar.
e) Baǵalaý
Maqsaty: bilimdilik: Oqýshylarǵa turaqty tirkesterdiń maǵynasyn mysaldar keltirý arqyly túsindirip, jattyǵý jumystaryn júrgizý;
damytýshylyq: Oqýshylardyń oılaý, sóıleý tilin, este saqtaý, shyǵarmashylyq qabiletterin damytý;
tárbıelik: Oqýshylardy durys sóıleı bilýge, uqyptylyqqa, baıqaǵyshtyqqa, jyldamdyqqa, oıyn ashyq, erkin jetkizýge, óz bilimin baǵalaı bilýge tárbıeleý;
Ádis - tásilder: túsindirý, jattyǵý, oı jınaqtaý, suraq - jaýap
Sabaq tıpi: jańa sabaq
Pánaralyq baılanys: ádebıet
Sabaq barysy: a) Uıymdastyrý kezeńi
Oqýshylardy sabaq prosesine daıyndaý
á) Úı tapsyrmasyn tekserý
109 - jattyǵý. Ózderiń halyq aýyz ádebıeti úlgilerinen, kórkem ádebıetterden evfemızm, dısfemızm qubylystaryna mysal taýyp jazyńdar.
Erejelerdi jattaý.
Qaıtalaý suraqtary:
Tabý degenimiz ne?
Esfemızm degenimiz ne?
Dısfemızm degen ne?
b) Jańa sabaq
Eki nemese birneshe sózdiń tirkesýi arqyly jasalyp, bir ǵana maǵynany bildiretin tirkester turaqty tirkester dep atalady. Turaqty tirkesterdiń ornyn aýystyrýǵa nemese basqa sózben
Almastyrýǵa kelmeıdi. Mysaly: Taıǵa tańba basqandaı degendi jylqyǵa tańba basqandaı dep bir sózin almastyryp aıtýǵa bolmaıdy. onda ol frazeologızm bola almaıdy, turaqty tirkester daıyn kúıinde jumsalady, sóılemniń quramyna bir bútin tulǵa retinde kiredi.
Turaqty tirkesterdiń sınonımdik balamalary bolady, ıaǵnı olar maǵynasy jaqyn sózder. M/ly: qyzdyń jıǵan júgindeı - ásem, kórikti. kórkem, al ıt terisin basyna qaptady - urysty, sókti. Keıbir turaqty tirkester bir - birimen ózara sınonım bolyp keledi: kóz ilmedi, kórer tańdy kózimen atyrdy, tún uıqysyn tórt bóldi. Turaqty tirkester mán - maǵynasy jaǵynan bir - birine qarama - qarsy, ıaǵnı antonım de bola alady. Mysaly: Betinen oty shyqty - beti búlk etpedi, aıy ońynan týdy - joly bolmady, ıt terisin basyna qaptady - basynan sıpady.
Oqýshy nazaryn taqtadaǵy mysaldarǵa aýdartý.
Turaqty tirkester
↓
Tutasyp bir maǵynany bildiredi
quramyndaǵy sóz basqa sózben aýystyrylmaıdy
Bir ǵana suraqqa jaýap beredi
Bir sóılem múshesi bolady
v) Jattyǵý jumystary
Berilgen turaqty tirkesterdiń maǵynasyn taýyp jazyńdar.
Tóbesi kókke jetý -
It ólgen jer -
Jany murnynyń ushyna kelý -
Tóbe shashy tik turý -
111 - jattyǵý. Mátindi oqyp, turaqty tirkesterin terip jazyńdar.
«Býyn, býyn» oıyny
Kózge ilmeý, juldyzy jarasqan, jolyn kesý, aty shýly - turaqty tirkesterdi býynǵa bólip, túrlerine taldaý jasatý
Úlgi: Kóz - ge (b. b - a. b) il - meý (t. b - b. b)
Turaqty tirkesterdiń maǵynalaryn balama sózdermen ashyńdar.
Úlgi: kózge ilmeý - nazar aýdarmaý
Taldaý - tabys kilti
Berilgen turaqty tirkesterdiń qaı sóz taby men qandaı sóılem múshesi ekendigin taldańdar.
taýyp jazyńdar.
Aıdynnyń ol habardy estigende júregi zý ete qaldy.
Kózdi ashyp - jumǵansha jyldam habar alǵyzdy.
Aýzy - murny qısaımaı ótirik aıtty.
Ákemniń neshe jylǵy eńbegi esh boldy.
g) Bekitý
Turaqty tirkes degen ne?
Onyń belgileri qandaı?
d) Úıge tapsyrma
112 - jattyǵý. Mátindi oqyp, at qoıyńdar.
e) Baǵalaý
You Might Also Like
-
Bul oqý qyzmeti ártúrli ádis - tásilderdi paıdalana otyryp, balalardyń qyzyǵýshylyǵyn arttyryp olardyń jańa dybys pen áripti este aqtaýlaryna kómektesedi.
