InfoHub Logo

Matematıka
Taqyryby: «Úshburyshtyń, tiktórtburyshtyń
sharshynyń perımetrin tabý»
Sabaqtyń maqsaty: 1. Úshburyshtyń, tiktórburyshtyń, sharshynyń qabyrǵalary uzyndyqtaryn
ólsheý jáne olardyń perımetrlerin tabý;
«Sonsha» uǵymyn paıdalanyp eki amalmen shyǵarylatyn eseptiń sheshý barysyn túsindirý; eki tańbaly sandardy oqý, jazý jáne uzyndyqtyń birlikterimen amaldar oryndaýdy bekitý
2. Oqýshylardyń oılaý qabiletin damytý.
Shapshań esepteı bilýge baýlý, oı-óristerin jetildirý
3. Patrıottyq sana sezimderin qalyptastyrý, óz eline degen ulttyq maqtanyshqa tárbıeleý
Kórnekilikter: Azıada oıyndarynyń logotıpteri, emblemasy, Alan Irbı, Azıada alaýynyń logotıpi, karta, kartochkalar, sandar quramy syzbasy

İ. Uıymdastyrý.
- Bıyl, 30. 01 – 6. 02 aralyǵynda Astana men Almatyda qandaı sporttyq shara ótip jatyr.
- Vİİ qysqy Azıa oıyndary
- Durys, balalar Azıa oıyndary týraly ne bilesińder?
- Azıa oıyndary – Azıa elderiniń sportshylary arasynda árbir tórt jyl saıyn ótkiziletin sporttyq jarystar. Azıa oıyndary Azıada dep te atalady. Osy Azıadaǵa 30 shaqty eldiń sportshylary qatysady. Qazaqstandyq sportshylar Azıa oıyndaryna 1996 jyldan bastap qatysa bastady.
- Azıadaǵa qandaı elder qatysady?

Japonıa, Qytaı, Koreıa, Úndistan, Ózbekstan, Qyrǵyzstan, Mońǵolıa, Kýveıt t. b.
- Azıada bastalmas buryn Azıada alaýy Ál – Kýveıtten 31. 12. 2010 tutanyp, Qytaı qalasy Changchýnge 02. 01 jetip, elimizdiń qalalaryn aralap
30 qańtarda Astanaǵa jetti. Sender, balalar osy Azıadaǵa óz úlesterińdi qosqylaryń kele me?
- Iá
- Endeshe, biz búgin sabaqta qysqy oıyndar týraly aıtyp, Azıada alaýynyń bas qalamyz Astanaǵa qalaı jetkenin bilemiz. Ol úshin tártipti ekenimizdi bilimimizdi kórseteıik.
- Úıge qandaı tapsyrma berildi? Tekserip jibereıik.
3 m 5 dm + 2 dm = 3m 7 dm
82 sm – 40 sm = 42 sm
7 sm + 8 sm = 1 dm 5 sm
6 dm 7 sm – 5 sm = 6 dm 2 sm
36 sm + 40 sm = 76 sm
1 dm 5 sm – 9 sm = 0 dm 6 sm
- Elimizdiń qaı qalalarynda Azıada ótip jatyr?
- Astana men Almatyda
(Taqtaǵa emblema ilinedi).
Astana – Almaty 2011
Oıyndardyń emblemasy jóninde ne aıta alasyńdar?

Vİİ qysqy Azıa oıyndarynyń emblemasyndaǵy kók tús erkindik pen sheksiz múmkindikterdiń keńistigin bildiredi. Qyzyl tús – jeńiske degen muqalmas jigerdi, sportqa shyn berilgendikti, jarys qyzýyn bildiredi.
Sonymen balalar, Azıada alaýy Changchýn qalasynan 3. 01 Almatyǵa jetken eken
Azıada – 2011 boıtumary retinde barystyń kúshigi alan tańdap alyndy. Bul boıtumardyń aty qalaı eken - Irbı.
Ol qandaı ań?
- Men senderge bir ańyz oqyp bereıin.
Bıik taýdyń basynda Irbı degen qar barysynyń kúshigi ómir súredi. Ol qarda asyr salyp oınaǵandy, jartastan jartasqa sekirgendi qatty unatatyn. Biraq, ókinishke oraı, bıik taý shyńdarynyń basynda úrkek arqarlar men tákappar qyrandardan basqa onymen oınaıtyn eshkim bolmady. Al Irbı óte kópshil ári dostyq peıildi bolatyn. Bir kúni Irbı ózi ómir súrip jatqan eldiń eki iri qalasy – Astana men Almatyda qysqy Azıa oıyndary dep atalatyn úlken mereke ótetinin estıdi. Bul oıyndarǵa ártúrli elderden qar barysy sıaqty batyl, myqty ári tózimdiler keledi eken. Mine, men ózime qaı jerden dos tabý kerek ekenin bilemin dep qýanǵan Irbı jolǵa shyqty.
Irbı qandaı eken?
Alan Irbı – kópshil, myqty, kóńildi, súıkimdi, keń peıildi

Endi, balalar, aýyzsha eseptep jibereıik
(136 b «Kim jyldam»)
14 – 6 + 7 – 9 – 6 = 0
13 – 8 + 6 + 9 – 20 = 0
15 – 7 + 8 – 9 – 7 = 0
Azıada alaýy Almatydan keıin Taraz ben Shymkent qalalaryna 04. 01 - 05. 01
ótipti.
Jarystar sporttyń neshe túrinen ótedi?
11 túrinen.
Iá, durys. Sporttyń bir túri - bıatlon týraly aıtaıyq.

Bıatlon – birneshe atý shebinde kishi kalıbrli vıntovkadan jatyp jáne turyp atatyn shańǵy jarystary.
Al, osy sport túrinen myqtysyńdar ma, joq pa? Kóreıik. 136 bettegi №1 (a) oryndańdar.
3 + 2 + 7 = 12 (sm)
- Jaraısyńdar, Azıada alaýy Túrkistan - Qyzylorda qalalarynan
06. 01 - 07. 01 ótipti.
- Kelesi sport túrin aıtaıyq. Ol taý shańǵysy sporty. Ol týraly kim aıtady?

Taý shańǵysy sporty
- Taý shańǵysy sporty arnaıy joldarmen taýdan tómen quldılaý.
- Bul sport túrinen qandaı ekensińder. Baıqap kóreıik.
- №1 (á) oryndaıyq.
- Qandaı fıgýra berilgen?
-
Úshburyshtyń fıgýrasynynyń perımetrin tabý kerek. Al perımetr degenimiz ne?
Kópburyshtyń perımetri – onyń qabyrǵalary uzyndyqtarynyń qosyndysy.
P = 4 + 3 + 2 = 9 (sm)
Jaraısyńdar Azıada alaýy Baıqońyrdan 08. 01. - 09. 01 ótipti.

Kónkı men júgirý sporty
Shańǵy jarystary
Shyńǵyda baǵdarlaý sporty
10. 01 - 11. 01 12. 01 – 13. 01 14. 01 - 15. 01

Kónkımen júgirý sporty – kónkımen jyldamdyqqa júgirý.
Shańǵy jarystary – shańǵymen jyldamdyqqa júgirý.
Shańǵyda baǵdarlaý sporty – bul qoldanbaly sport túri. Basty sharty – belgili bir ýaqyt ishinde belgilengen qashyqtyqty júgirip ótý.
Bul sport túrlerinen qandaı ekenbiz. Kóreıik.
№ 2 oryndaıyq.
I qatar R =?
II qatar □ R =?
III qatar R =?

R = 4 + 2 + 4 + 2 + 12 (sm)
- Azıada alaýy Aqtaýdan 10. 01 - 11. 01 ótken eken
□ R = 2 + 2 + 2 + 2 = 8 (sm)
- Azıada alaýy Atyraýdan 12. 01 - 13. 01 ótipti.

R = 2 + 3 + 4 + 5 = 14 (sm)
- Jaraısyńdar. Azıada alaýy Oraldan 14. 01 – 15. 01 ótipti

Shańǵymen tramplınnen sekirý

Kelesi sport túri. Shańǵymen tramplınnen sekirý. Bul qandaı sport?
Shańǵymen tramplınnen sekirý – arnaıy jabdyqtalǵan tramplınderden shańǵymen sekirý.
Jaqsy № 3 shyǵaraıyq (№3 esepti oqytý, taldaý)
Qyzyl qaryndash – 20 tg
Qalam – 60 tg qymbat? (tg)
Jaı qaryndash - 20 tg
20 + 20 + (60 + 20) = 120 tg
Jaýaby: barlyǵy 120 tg turady
- Jaraısyńdar. Azıada alaýy Aqtóbe qalasyna 16. 01 jetipti

Sergitý sáti
Balalar, sender bilesińder me? Azıada oıyndarynan basqa mádenı Azıada bar.
Ol:
Sport týraly kınofestıval.
Beıneleý óneriniń kınofestıvali.
Ulttyq sport túrleri fotokórmesi.
Ánder men bıler festıvali.
Sırk óneriniń festıvali.
Hıp – hop stılindegi qazirgi zaman bıiniń shoý – konserti.
Azıada oıyndarynyń gımni bar. Ony oryndaıtyn kimder?
R. Rymbaeva, Á. Dinishev

Mádenı Azıada
Durys aıtasyńdar. Azıada alaýy Aqtóbeden shyǵyp Qostanaıǵa 17. 01 - 18. 01 jetipti
Kelesi sport túriniń aty da ádemi eken – Frıstaıl.

Frıstaıl
Ol qandaı sport?
Frıstaıl - bul taý shańǵysy sportynyń bir túri. Ol óz ishinen úshke bólinedi. Mogýl – kedir – budyr joldyń boıymen taý shańǵysymen jyldam quldılaý. Shańǵy baleti - ártúrli bı qımyldaryn oryndaı otyryp, taýdan quldılaý;
áýe (shańǵy) akrobatıkasy – akrobatıkalyq qımyl – qozǵalystardy oryndaı otyryp, eki metrlik tramplınnen sekirý
- Endeshe, № 4 oryndaıyq
İ qatar: 5m 8 dm – 6 dm = 5 dm 2 dm = 52 dm
İİ qatar 57 sm +20sm = 77 sm = 7dm 7 sm
İİİ qatar 4 dm 2 sm + 6sm = 4 dm 8 sm =48 sm

Azıada alaýy Petropavl qalasyna 19. 01 jetipti

Shaıbaly hokeı
Oıyn oınaý «Hokeı»
Kelesi sport túri – shaıbaly hokeı. Ol týraly ne bilesińder?
Muz alańynda ótetin sporttyq komandalyq oıyn. Qarsylas komandanyń qaqpasyna shaıbany soǵýǵa talpyna otyryp,

qarsylas komandanyń oıynshylaryna mundaı áreket jasaýlaryna jol bermeıdi. Qaqpany qaqpashylar qorǵaıdy.
Jaqsy. Endeshe osy «Hokeı» oıynyn oınap jibereıik.
8 ond 5 birl quralatyn 85
8 ondyqtan quralatyn 80
8 birlikten quralatyn 8
5 ondyqtan quralatyn 50
5 birlikten quralatyn 5
5 ondyq 5 birlikten quralatyn 55
5 ondyq 8 birlikten 58
Nól ondyq 5 birlikten quralatyn 5
5 ond 0 birl quralatyn 50
Elý bes birlikten quralatyn 55.
- Jaraısyńdar. Azıada alaýy Kókshetaýdan 20. 01 - 21. 01 ótipti

Dopty hokeı
Kelesi sport túri – dopty hokeı. Ol týraly ne bilesińder?
Bul da muz alańynda ótetin sporttyq komandalyq oıyn. Sharty da shaıbaly hokeıdegideı
№5 (á, b)
Durys oryndaıyq.
á) 8 ond – 3 ond = 50
8 – 3 = 5
b) 9 birl + 7 birl = 16 birl
30 – 8 = 22
- Jaraısyńdar Azıada alaýy Pavlodardan 22. 01 – 23. 01 ótipti.

Mánerlep syrǵanaý
Kelesi sport túri – mánerlep syrǵanaý. Ol jóninde ne bilesińder?
Mánerlep syrǵanaý – bul – sportshynyń mýzyka yrǵaǵymen muzda kónkımen jasalatyn qımyl – qozǵalys.
- Sender, bilesińder, me balalar mánerlep syrǵanaýda jastar arasynda 2007 jylǵy Azıa chempıony, eresekter arasynda 2009 jyly Azıa chempıonatynyń kúmis júldegeri, 2006 jylǵy Álem Kýboginiń júldegeri, Evropa kýboginiń jáne birneshe halyqaralyq týrnırlerdiń jeńipazy Abzal Rahymǵalıev – bizdiń jerlesimiz. Aıagóz qalasynda týǵan. Aldaryńda turǵan fıgýranyń perımetrin tabyńdar.
4 sm
2sm
3 sm
6 sm
R =1 + 2 + 2 + 4 + 3 + 6 = 18 (sm)
Jaraısyńdar. Azıada alaýy bizdiń SHQO Semeı Óskemenen 24. 01 – 25. 01 ótti.

Short – trek - Kelesi sport túri –
Short – trek. Ol qandaı sport?
Short – trek – hokeı alańynda belgilengen qysqa muz jolynda kónkımen júgirý.
Durys. Mynadaı jumys jasaıyq.
(Kartochkamen jumys)

Deńgeılik tapsyrmalar.
«3» 10 + 10 =
40+10 =
20 + 20 =
50 + 7 =

«4» 40 + 45 =
53 – 20 =
29 + 10 =
74 – 10 =

«5» 29 + 8 =
45 – 6 =
33 + 7 =
68 – 9 =

Azıada alaýy Qapshaǵaı, Taldyqorǵannan 26. 01 – 27. 01 ótipti.

Azıada alaýy Jezqazǵan – Qaraǵandy qalalarynan 28. 01 – 29. 01 ótipti.
Neshe sport túrinen búgin sabaqta aıttyq
– 11 túri.
- Bizdiń jergiilikti ataqty sportshylardy bilesińder me?
Rýstam Rgebaev ( Aıakóz qalasy № 5 OM)
Dáýlet Turlyhanov (Taskesken aýyly)
Alaý logotıpi

Sandar qataryn túzeńder. Sonda oıyndardyń urany shyǵady.
Maqsaty birdiń - rýhy bir

Búgingi sabaqta ne bildik, ne istedik?
7 qysqy Azıa oıyndary ótip jatyr
26 elden sportshylar qatysyp jatyr.
Sporttyń 11 túrinen jarystar ótýde.
Almaty men Astanada ótip jatyr.
Tek qana Azıa elderiniń ókilderi qatysady.
Fıgýranyń perımetrin taptyq.
Esep shyǵardyq.
Uzyndyqtyń birlikterimen amaldar oryndadyq.
30. 01 ashylý saltanaty, al 6. 02 jabylý saltanaty.
Jıyntyǵy 69 medal oınaldy.
Baǵalaý.
Úıge: № 6 – 137 bet.