InfoHub Logo

Bilim berý salasy: « Qatynas»
Uıymdastyrylǵan oqý is – áreket túri: Aǵylshyn tili

Domestic animals. Dog – Cat - Mouse
M a q s a t y:
Bilimdilik: Balalarǵa jańa sózderdiń maǵynasyn túsindirý, aıtylýyn, dybystalýyn úıretý.
Damytýshylyq: Balalardyń tilin, oılaý qabiletin jáne tyńdap túsiný qabiletin damytý.
Tárbıelik: Berilgen suraqtarǵa jaýap berýge jáne janýarlardy jaqsy kórýge, qorǵaýǵa tárbıeleý.
Kórnekiligi: janýarlar sýreti, oıynshyq janýarlar
Ádis - tásilder: túsindirý, suraq – jaýap, oınaý, madaqtaý, qorytyndylaý
Ashyq oqý is – áreketiniń barysy:
Tárbıeshi balalarmen amandasady.
İ. Motıvasıalyq qozǵaýshy. Shattyq sheńberin qurý.
Tárbıeshiniń is – áreketi:
Balalar, meniń qolymda ádemi, sary tústi dóńgelek bar. Qazir men ony aǵylshynsha bir sóz aıtyp taqtaǵa ilemin. «Shoes»

Balalardyń is – áreketi:
Ár bala bir sóz aıtyp jolaqshalardy dóńgelektiń aınalasyna iledi.

Tárbıeshiniń is – áreketi:
Qarańdarshy balalar, senderdiń biletin sózderińnen shýaǵyn tókken kún paıda boldy.

İİ. İzdený – uıymdastyrýshy
Tárbıeshiniń is – áreketi:
Balalar, biz búgingi sabaǵymyzdy ertegimen bastaımyz. Muqıat tyńdańdar!
It pen mysyq nege araz?
(Halyq ertegisi)
Ertede ıt pen mysyq óte tatý bolǵan eken. Ekeýin de adam asyrap, úıinde ustapty.
Kúnderdiń kúninde bir adamnyń maı sińgen teri dorbaǵa salyp saqtap júrgen altyny joǵalady. Qansha izdese de tabylmaıdy. Altynnan aıyrylǵan adamnyń kúıi taıyp, júdeýlene bastaıdy. Tapqan – taıanǵany iship – jeýge jetpeýge aınalady. Muny kórgen ıt pen mysyq qatty qynjylyp, qojasynyń joǵalǵan altynyn izdeýge kirisedi. Ekeýi oı – qyrdy aralap, barmaǵan taýy, baspaǵan jeri qalmaıdy. Aqyry tıtyqtap, úılerine qaıtady.

It pen mysyq unjyrǵasy túsip, únsiz kele jatqanda, kenet qojasynyń maı sińgen dorbasynyń ıisi jaryp jibere jazdaıdy. Qýanǵannan ıt qyńsylap, mysyq mıaýlap jiberedi.
It aınala júgirip, timiskilep, aqyry bir tyshqannyń inin tyrnalap qaza bastaıdy. Mysyqtyń qýanyshy qoınyna syımaı, ańdyp otyra beredi. It kóp azaptanyp, inniń túbine jetse, altyn salynǵan maıly dorbany tyshqan tyǵyp qoıǵan eken.
It: - Mynany kórdiń be? – dep, altyndy mysyqtyń aldyna laqtyryp tastaıdy. Mysyq sol kezde ıesine jaqsy atanbaq bolyp, ıtten buryn altyndy ala qashady. Mysyq úı – úıdiń tóbesimen qarǵı júgirip, ıesine jetedi de, altyndy tastaı salady. Muny kórip, qojasy qýanyp ketedi. Mysyqty baýyryna basyp, aımalaı beredi. Sóıtip turǵanda qara terge túsip, sabalaq – sabalaq bolyp, arsalańdap ıt te jetedi. Kelgen boıda qojasynyń aıaǵyna oralyp, qyńsylaı erkeleıdi. Eshteńeni túsinbegen ol ıtin teýip, jekirip qýyp tastaıdy. Jábir kórgen ıt yzalanyp, mysyqqa tap beredi. Qojasy arashalap, ekeýin zorǵa aıyryp alady da, mysyqty úıine alyp ketedi. Sol kúnnen bastap ıtti úıine jolatpaıdy.
Minekı sodan beri ıt pen mysyq araz bolyp qalypty. Mysyqtyń tyshqanǵa óshtesýi de sol kúnnen bastalypty.

Balalar, ertegi senderge unady ma? Al, onda ertegidegi keıipkerlerdi atańdarshy.
Balalardyń is – áreketi:
Balalar ertegini tyńdaıdy. Qoıylǵan suraqtarǵa jaýap beredi.
Ertegidegi keıipkerler – ıt, mysyq, tyshqan.

Tárbıeshiniń is – áreketi:
Durys balalar, endi ertegidegi keıipkerlerdiń attaryn biz aǵylshyn tilinde aıtyp úırenemiz.
ıt – dog
mysyq – cat
tyshqan - mouse
Balalardyń is – áreketi:
Jańa sózderdiń aıtylýy men dybystalýyn úırenedi. Tárbıeshiniń aıtqanyn tyńdap, sózderdi qaıtalaıdy.

Sergitý sáti:
Stand up! -------- Al, qanekı turaıyq,
Hands up! --------- Joǵaryǵa, tómenge,
Hands down! -------- Qolymyzdy sozaıyq.
Sit down! -------------- Ornymyzǵa otyraıyq.

İİİ. Refleksti korreksıalaýshy.
Tárbıeshiniń is – áreketi:
Balalar, «Dopty qaǵyp al» oıyny arqyly jańa sózderdi qaıtalaımyz jáne ertegini eske túsirip, keıipkerlerdiń atyn aǵylshynsha ataımyz.

Balalardyń is – áreketi:
Oıyn arqyly jańa sózderdi qaıtalaıdy.
Dog, cat, mouse.

Tárbıeshi balalardy madaqtap, ashyq oqý is – áreketin qorytyndylaıdy.
Kútiletin nátıje:
Bilýi kerek: jańa sózderdiń aıtylýy men dybystalýyn
Bolýy kerek: Ertegi mazmuny týraly túsinigi bolýy kerek.
Aǵylshyn tiline qyzyǵýshylyqtary bolýy kerek.
Balanyń qolynan kelýi kerek: Qoıylǵan suraqtarǵa jaýap bere alý.