Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Visual Basic baǵdarlamalaý tilin bastaýysh synypta qoldaný joldary
Visual Basic baǵdarlamalaý tilin bastaýysh synypta qoldaný joldary
Qazaqstan Respýblıkasy 2010 jylǵa deıingi bilim berýdi damytýdyń memlekettik baǵdarlamasynda «Orta bilim berýdiń maqsaty - qarqyndy ótkizilip otyrǵan dúnıe jaǵdaıynda ıgerilgen tereń bilimniń, kásibı daǵdylardyń negizinde erkin baǵdarlama alýǵa, óziniń is-áreketterin jumyldyrýǵa, ózin-ózi damytýǵa jáne óz betinshe durys, adamgershilik turǵysynan jaýapty sheshim qabyldaýǵa qabiletti jeke tulǵany qalyptastyrý ekendigi atap kórsetilgen. Budan oqytýdyń mazmuny men quraldaryna, ádis-tásilderine uıymdastyrý formasyna ózgerister engizý qajettiligi týyndaıdy.
Jańa tehnologıalar pedagogtyń múmkindigin kúsheıtetin qural. Kompúterdi muǵalim qosymsha materıaldar, túrli anyqtamalyq málimetterden aqparattar berý úshin kórneki qural retinde paıdalana alady. Qajetti aqparattardy jınaqtaýda elektrondy tehnıkalardy engizý ýaqytty únemdeıdi.
Qazirgi ýaqytta elektrondy oqýlyqtardy paıdalana otyryp, oqytýdyń oń nátıje beretindigin alys shetel ǵalymdary óz eńbekterinde dáleldep kórsetýde. Búgingi kúnde oqytýdy elektrondy oqýlyqtardyń kómegimen uıymdastyrý oqýshynyń bilimderin jetildirýge, sabaqqa qyzyǵýshylyqtaryn arttyrýǵa múmkindik berip otyr. Jaratylystaný-matematıka baǵytyndaǵy 10 synyptyń oqý baǵdar-lamasyndaǵy mańyzdy taraýdyń biri-Visual Basic programmasynyń júıesi. Baǵdarlamany meńgertýge jıyrma saǵat bólingen. Bul ýaqytta baǵdarlamaǵa jalpy teorıalyq turǵyda toqtala alamyz. Biraq oqýshylarmen qosymsha jumys barysynda tolyq ıgerip jaqsy jumystar jasaýǵa bolady.

Visual Basic baǵdarlamasynyń bastaýysh synypta praktıkalyq turǵyda dıdaktıkalyq materıaldardy jasaý ereksheligi joǵary. Dıdıaktıkalyq materıaldardy daıyndaýda mynadaı toptarǵa bóldim:
- Muǵalim úshin ádistemelik materıaldar;
- Oqýshylardyń ózindik jumystary úshin dıdaktıkalyq materıaldar;
- Ózin-ózi tekserý materıaldary;
- Anyqtamalyq materıaldary, t. b. jatady.

Osy dıdaktıkalyq materıaldardy jasaý úshin Visual Basic baǵdarlamasyn paıdalanýdy tómendegi syzba arqyly kórýge bolady.
Visual Basic baǵdarlamasyn bastaýysh synypta qoldaný joldary: Elektrondy kóbeıtý kestesi; Gramatıkalyq jattyǵýlar; Tanymdyq tapsyrmalar; Test
Bastaýysh synyptyń bilim alýshylary úshin osy baǵdarlamamen jasalǵan keıbir jumystarǵa toqtalyp keteıin.

2-synyptyń qazaq tili oqýlyǵyndaǵy tildik gramatıkalyq jattyǵýlaryn (1, 2-sýret) jáne tanymdyq jattyǵýlarǵa berilgen sóz jumbaqtardy (3-sýret), rebýs(4-sýret), jumbaq(5-sýret) Visual Basic ortasynda usynýǵa bolady. Bul baǵdarlamamen jasalǵan jumysta oqýshy oryndaǵan tapsyrmasynyń durys, ne durys emestigin dál ýaqytynda bilip, qaıtadan engizýge múmkindik alady.

Jumys barysynda qate jaýap bolǵanda engizgen árpiniń qyzyl, al durys bolsa kók túste boıalatynyn “jyljymaly jolaqta” jazyp kórsetken. Bul áreketter tómendegi prosedýramen jazylǵan. 1, 2, 4-sýretter úshin:
Private Sub Text1_Change()
If Text1. Text = "S" Or n = “c” Then Text1. ForeColor = vbBlue Else Text1. ForeColor = vbRed
End Sub t. s. s.
Al jyljymaly jolaq jasaý úshin komponentin paıdalanyp, myna prosedýrany jazamyz:
Dim w, L As Integer
Private Sub Form_Load()
L = Label1. Left
w = Label1. Width
End Sub
Private Sub Timer1_Timer()
If Label1. Left >= -w Then
Label1. Left = Label1. Left - 20
Else: Label1. Left = L
End If
End Sub
Al 3-sýrettegi sózjumbaqty sheshý barysynda árbir jolǵa engizilgen sózdiń durys nemese burys ekendigin qoıylǵan suraqtyń ústine baryp maýstyń sol jaǵyn bir ret shertkende tómendegideı prosedýra oryndalýy nátıjesinde qol jetkize alady.
Private Sub Command1_Click()
Dim n As String
n = Text1. Text + Text2. Text + Text3. Text + Text4. Text + Text5. Text + Text6. Text
Label1. Visible = True
If n = "ALMATY" Or n = "Almaty" Or n = "almaty" Then Label1. Caption = "Durys"
Else Label1. Caption = "Durys emes"

Al tómendegi jumbaqtardy (5, 6-sýretter) durys sheship «Jaraısyń», durys sheshpese «Qatelestiń» degen aqparatty birden ala alady. Ol úshin myna prosedýra jazylady:
Private Sub Text3_Change()
Dim n As String
n = Text1. Text + Text2. Text + Text3. Text
If n = "Jip" Or n = "jip" Or n = "JİP" Then Label2. Caption = "Jaraısyń" Else Label2. Caption = "Qatelestiń"
Label2. Visible = True
End Sub

Dúnıe taný páninen test jumystaryna toqtala ketetin bolsam, test suraqtaryna retimen jaýap berip, árbir suraq úshin jaýaptyń durystyǵyn «Jaýaptyń durystyǵyn tekserý» batyrmasymen jáne barlyq nátıjesin baǵalaý arqyly bile alady. (7-sýret)

Visual Basic baǵdarlamasynyń kóptegen múmkindigin paıdalanyp kóbeıtý kestesin meńgerý úshin ony elektrondy túrge aınaldyrýǵa bolady. Endi sol jasalǵan oqýlyqqa toqtala keteıin. Bul oqýlyqty jasaýdaǵy maqsatym:
1) Matematıka pániniń únemi qoldanystan túspeıtin, bilýge tıisti negizgi materıaly-nyń biri - kóbeıtý kestesin bilim alýshynyń óz betinshe úırenýine qoldanýy úshin jasalǵan kómekshi qural.
2) Muǵalimniń bilim alýshymenmen jeke jumys júrgizýi barysynda bilim alýshynyń kózdegen maqsatyna sol jerde jetýine, ıaǵnı bilmegenin bilip ketý múmkinshiligi jáne ýaqytty tıimdi paıdalanýy qarastyrylǵan; 3) Ata-ananyń úıinde balasynyń daıyndyǵyn júrgizýi úshin paıdalanýǵa da qolaıly.

Bul oqýlyqtyń alǵashqy betinde oqýlyqtyń aty jáne “Avtor”, “Jumys jasaý algorıtmi”, “Bastaý” degen batyrmalar berilgen. (8-sýret).
“Avtor” batyrmasyn shertip, oqýlyqty jasaǵan avtordy tanı alasyz. (10-sýret). Al “Jumys jasaý algorıtmi” batyrmasyn shertý arqyly oqýlyqpen jumys jasaý algorıtmimen tanysasyz. (9-sýret).
“Bastaý” batyrmasymen oqýlyqpen jumys bastalady. Bul jerde qajet sandardy (2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9) tańdaý batyrmalary arqyly sol sanǵa sáıkes jumys alańyna ótýge bolady (11-sýret). Ol úshin árbir batyrma úshin myna prosedýra jazylady:
Private Sub Command2_Click()
Form2. Hide
Form12. Show
End Sub

Sáıkes san tańdalǵannan keıin sol sanǵa baılanysty “qaıtalaımyn”, “bilemin”, “kómek”, “tazala”, “shyǵý” batyrmalary ornalasqan forma kezdesedi. (12-sýret). Eger “Qaıtalaımyn” batyrmasyn tańdasańyz, onda qajet jolynyń tusyna baryp maýstyń sol jaǵyn bir ret bassa, sol sandardyń kóbeıtindisiniń mánin bilýge bolady. (13-sýret).
Private Sub Command1_Click()
Frame1. Visible = True
Frame2. Visible = False
Frame3. Visible = False
End Sub
Frame1 obektisindegi kóbeıtindi tańdap, mánin alý úshin tómendegideı etip jazamyz.
Private Sub Combo1_Click()
p = Combo1. ListIndex
Select Case p
Case 0: Label1. Caption = "4"
Case 1: Label1. Caption = "8" t. s. s
End Select
Label1. Visible = True
End Sub
Private Sub Frame1_MouseMove(Button As Integer, Shift As Integer, X As Single, Y As Single)
Combo1. Text = "tanda"
Combo1. AddItem "4x1=" t. s. s.
End Sub
Al “bilemin” batyrmasyn tańdasa, onda bilim alýshy ózi uıashyqtarǵa sáıkes mánderin pernetaqtadan engizedi. Eger durys bolsa, engen san kók túske, al qate bolsa qyzyl túske aınalady. (14-sýret).
Private Sub Text2_Change()
n = Val(Text2. Text)
If n = 8 Then Text2. ForeColor = vbBlue Else Text2. ForeColor = vbRed
End Sub
Endi osy jerde bilim alýshyǵa “kómek” batyrmasy arqyly qatelesken kóbeıtindi mániniń durys jaýabyn alýǵa múmkindik bolady. (15-sýret).
«Tazala» batyrmasyn maýstyń sol jaǵyn bir ret shertkende barlyq engizý alańdary tazalanady.
Private Sub Command3_Click()
Text1. Text = ""
Text1. SetFocus
End Sub
Ol úshin qate bolǵan kóbeıtindige sáıkes uıashyqty eki ret shertý arqyly PowerPoint-ta jasalǵan prezentasıadan jaýap aladyBunda sanǵa sáıkes sýretter arqyly kóbeıtkishter qosylǵyshtarmen almastyrylyp nátıjesin alý dybyspen berilgen. Sonan soń bir ret shertý arqyly bastapqy formaǵa qaıtyp oralady. (17-sýret).
Private Sub Picture2_Click()
Frame3. Visible = True
End Sub
«Tapsyrma» batyrmasy arqyly kelesi formaǵa ótip, úsh túrli esepti shyǵara alady. Eger eseptegi bos uıashyqqa engizgen sany durys bolsa, onda «durys» al, durys bolmasa «durys emes» degen jaýaptar beriledi.
Private Sub Text1_Change()
n = Val(Text1. Text) t. s. s.
If n = 9 Then Label7. Caption = "Dýrys" Else Label7. Caption = "Dýrys emes"
End Sub

Al “shyǵý” batyrmasymen basqa san tańdaý betine kóshýge bolady. (11-sýret)
Kompútermen jumys jasaýda kim kimniń de qyzyǵýshylyǵy artady. Biraq kompúter-den bólinetin zıandy sáýlelerdi jadymyzdan shyǵarmaǵanymyz jón. Sondyqtan osy ju-mysta 2, 3 jáne 4-tiń kestesimen jumys jasap bolǵan soń, ssonymen birge 5, 6 jáne 7sandarynyń kestesimen jumys sońynda sergitý sátteri retinde jattyǵý jumystary qarastyrylǵan. Ol úshin Ole konteıneri arqyly 3-synyptyń oqýshysynyń jattyǵý jumysyn jasap jatqan vıdeosy baılanystyrylǵan. Jumysty paıdalanýshy «Sergitý» batyrmasyn eki ret basyp, jattyǵý jumysyn kózimen kórip birge jasaı alady. Bul oqýlyqty bilim alýshy synyptan tys ýaqytta, úıde paıdalaný arqyly kóbeıtý kestesin jattap, esinde ońaı saqtaý múmkindigine ıe bola alady.

Joǵarydaǵy jasalǵan jumystardyń artyqshylyqtary:
- bilim alýshyǵa yńǵaılyǵy;
- óz deńgeıin baǵalaı alýy;
- oryndaǵan tapsyrma nátıjesin dál ýaqytynda alýy;
- qateligin qaıta jóndeý múmkindiligi;
- tez qaıtarymdylyǵy;
-áserliligi;
- muǵalim úshin birden bir kómekshi quraly;

Sózimdi qorytyndylaı kele bul kórsetilgen jumystar oqýshylardyń tanymdyq qabiletimen qatar qyzyǵýshylyq qabiletterin arttyrady. Kompúter oqýshylardyń oqý tanym qyzmetin jáne ózindik jumystaryn árekettestikpen baılanystyratyn býyn. Elimizdiń erteńi bolar búgingi jas urpaq kompúterdiń qyr syryn tereń meńgerýi tıis. Kompúterdegi ornalasqan baǵdarlamalardyń biri Visual Basic ınstrýmentteriniń úlken jıyntyǵyn paıdalana otyryp, grafıkalyq obektilerdi kórneki qurastyrýǵa bolatyn grafıkalyq orta. Osy baǵdarlamamen jasalǵan elektrondy kóbeıtý kestesi, rebýs, sózjumbaq, jumbaq test keıingi jetkinshekke qolaıly jáne tıimdi dep oılaımyn.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama