H dybysy men árpi
Atyraý oblysy, Isataı aýdany, Zıneden selosy,
Iý.Gagarın atyndaǵy orta mektebiniń
bastaýysh synyp muǵalimi
Aqtaeva Janna Turlanqyzy
Álippe 1 synyp
Sabaqtyń taqyryby: H dybysy men árpi
Maqsaty:
a) bilimdiligi: Oqýshylarǵa Hh dybysy men árpin tanystyrý. H dybysynyń jazylý ereksheligimen tanystyrý. «Hokeı» mátinin oqytý arqyly, orys tilinen engen sózderdiń oqylýyn túsindirý.
á) tárbıeliligi: Oqýshylardy aınaladaǵy qorshaǵan ortany qorǵaýǵa, aıalaýǵa
haıýanattarǵa qamqorlyq kórsete bilýge, uqyptylyqqa, jınaqylyqqa, taza jazýǵa tárbıeleý.
b) damytýshylyǵy: Oılaý jáne sóıleý qabiletin damytý, este saqtaı alýǵa jáne
tanymdyq oıyndar arqyly jan-jaqty málimetterge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Kórnekiligi: Haıýanattar baǵynyń sýreti, H árpiniń baspa jáne jazba túrileri,
aıý, túlki qoıan, tıinniń sýretteri, Muhtar Áýezovtyń portreti, ınteraktıvti taqta
Ádisi: túsindirý, suraq-jaýap
Pánaralyq baılanys: dúnıetaný, mýzyka
Sabaqtyń júrisi:
Uıymdastyrý bólimi:
Oqýshylardy túgendep, oqý-quraldaryn tekserý. Oqýshylardy úsh topqa bólip otyrǵyzý. Synyp oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý.
Ótkendi pysyqtaý:
Úıge qandaı tapsyrma berildi?
«Asyl mura» mátinin oqý
1-top mátindi oqý
2-top «Iý» dybysynan keletin sóz oılaý jáne sol sózge sóılem oılaý.
3-top «Iý» sózjumbaǵyn sheshý.
Orman janýary.
Tekemetke ne salady?
Suıyq shaı, qandaı shaı?
Ájem syrmaqty qalaı syrdy?
- Balalar biz qandaı dybyspen tanystyq? Ol qandaı dybys?
- Biz Iý dybysymen tanystyq. Iý qosarly daýysty dybys. Sebebi ol ı+ý dybystarynyń qosarlanýy arqyly estiledi. I+ý dybystary estilgenimen Iý jazylady.
-Ú dybysy sózdiń qaı jerlerinde kezdesedi?
-Ú dybysy sózdiń basynda, ortasynda, sońynda kezdesedi.
Jańa sabaq
- Balalar, búgingi sabaǵymyz erekshe. Sebebi bizder haıýanattar baǵyna saıahatqa shyǵamyz. Haıýanattar baǵyna baryp kórdińder me?
(ár oqýshy ózderiniń oılaryn aıtady.)
-Haıýanattar baǵynda neler tirshilik etedi?
- Ańdar, qustar, jorǵalaýshylar, býnaqdeneliler tirshilik etedi.
- Olaı bolsa haıýanattar baǵyn aralaıyq. Haıýanattar baǵyna kirý úshin bılet alýymyz kerek. Bılet satýshy apamyz mynadaı tapsyrma daıyndap qoıǵan eken.
Bılet satýshy apanyń tapsyrmasy.
Sálem alyp alystan,
Týysqannan, tanystan.
Keletuǵyn hat, habar
Qaı áripten bastalǵan.
-H árpiney bastalǵan.
- Ol dybyspen búgin tanysamyz. H - dybysy daýyssyz dybys. H dybysy býyn quramaıdy, sebebi, ol daýyssyz. Daýyssyz dybystyń qatań túrine jatady. Ol arab, parsy tilinen engen sózderdiń barlyq jerinde kezdesedi. H dybysy sózdiń basynda, ortasynda, sońynda kezdesedi. Mysaly: hor, kitaphana, shah. H dybysy týraly túsinik alǵan bolsaq odan ári haıýanattar baǵyn aralaýdy bastaıyq.
- Balalar, mynaý qaı ań?
- Aıý. Aıý týraly ne bilemiz? Aıý jyrtqysh ań. Aıý qorek talǵamaıdy. Ol ormanda tirshilik etedi. Ol kóbinese, qumyrsqa, bal, qulpynaı, tańqýraı sıqty qorektermen qorektenedi.
- Aıý bizge mynadaı tapsyrma daıyndap qoıǵan eken.
Aıýdyń tapsyrmasy.
Oqýlyqpen jumys
Myna sózderdi oqyp, H dybysynyń ornyn tap. Sózderdi býynǵa ból.
HAT-----------HA BAR--------Kİ TAP HA NA-----------AS HA NA
HOR-----------HA LAT-------SHE BER HA NA----------DÁ Rİ HA NA
(hormen oqytyp, býynǵa bólgizý ár ózge maǵlumat berý)
- Balalar, aıýdy tamashalap bolsaq, ári qaraı júreıik. Mynaý qaı ań?
- Túlki.
- Túlki qandaı ań?
- Túlki – qý, aılaker ań. Ol tyshqan, qoıan, sarshunaq, sýyr t.b janýarlarmen qorektenedi. Ertegilerdi kóp kezdesedi. Kúzde júni túlep túsip, jańa qalyń jún shyǵady. Qysta onyń túsi jıren bolady.
- Jaqsy, jaraısyńdar! Túlki qandaı tapsyrma daıarlaǵan eken qaraıyq.
Túlkiniń tapsyrmasy.
Myna sýrette ne beınelengen? Ol sporttyq oıyn qaı kezde oınalady?
Sýretpen jumys
(Oqýshylarǵa sýret boıynsha áńgimeletý)
-«Hokeı» mátinin oqýǵa usynyp otyr eken.
(«Hokeı» mátinin daýystap hormen oqytyp, ár toptan oqýshylarǵa oqytyp shyǵarý)
- Endi, túlkiniń tapsyrmasyn oryndap bolsaq, ári qaraı júreıik. Balalar, mynaý qaı ań, qorqyp, úrkip otyrǵan.
- Qoıan.
- Olaı bolsa, qoıan týraly ne bilesińder?
- Qoıan – óte qorqaq ań. Ol kishkentaı sybdyr estise boldy, qasha jóneledi. Onyń kúzde surǵylt tústi júni túlep túsip, qysta appaq tonyn kıedi.
- Balalar, qoıan qandaı tapsyrma daıyndaǵan eken? Qaraıyq.
Qoıannyń tapsyrmasy.
Sergitý sáti
«Sur qoıan» ánin aıtý, qımylmen kórsetý.
- Uzyn qulaq sur qoıan,
Estip qalyp sybdyrdy.
Oıly-qyrly jerlermen
Ytqyp-ytqyp júgirdi.
Qarap edi artyna,
Qıyǵyn sap kóziniń
Kele jatqan tompańdap,
Kójegi eken óziniń.
- Kóńilderiń kóterilip qalsa, jazýǵa daıyndalaıyq. Birinshi H dybysynyń kishi áriptik tańbasyn salamyz.
Dáptermen jumys
Taqtaǵa h árpin jazyp kórsetý.
- Balalar, H árpi nege uqsaıdy.
- Kóbelekke.
- Jazbasha túri she?
- Arqasyn taqap turǵan eki s áripteri sekildi.
- Endeshe, aýada osy áripti jazyp, dápterge toltyraıyq.
(ha, he býyndaryn jazý)
Taqtamen jumys
- Balalar, endi, taqtamen jumys júrgizeıik. Taqtaǵa halyq, habar, halat sózderin jazamyz. Ár toptan 1 oqýshydan shyǵyp jaza qoısyn.
- Endi, dybystyq taldaý jasaıyq. Shahmat, habar, halyq sózderine dybystyq taldaý jasaımyz. Ár toptan bir-bir oqýshy shyǵyp, dybystyq taldaý jasaý kerek.
- Qoıannyń tapsyrmasyn oryndap bolsaq ári qaraı júreıik.
- Aǵashtyń basynda jańǵaq kemirip otyrǵan qaı ań?
- Tıin.
- Tıin týraly taqpaq bilesińder me? Kim aıtady?
- Men tıinmyn, tıinmyn,
Qysqa jyly kıindim
Qoımam toly jańǵaqqa
İshi jyly úıimniń.
Tıinniń tapsyrmasy.
- Tıin «Kim tapqyr?» oıynyn daıyndap qoıǵan eken. Olaı bolsa, biz tapqyrlyǵymyzdy kórseteıik. Tıinniń suraǵyn oqımyn sender jaýap beresińder.
1. Balalar, úziliste qaıdan tamaqtanady? (ashana)
2. Dári-dármek satatyn jerdi ne deıdi? (dárihana)
3. Oı damytatyn sporttyq oıyn. (shahmat)
4. Ánshilerdiń qosylyp án salatyn toby. (hor)
5. Aıaǵy joq, júredi,
Aýzy joq, sóıleıdi. Ol ne? (hat)
6. Myna sýrettegi jazýshy kim? (Muhtar Áýezov)
- Tıinniń tapsyrmasyn oryndadyq, baqqa saıahatymyz da tamamdaldy.
Qorytyndy:
- Sonymen balalar, búgin qandaı árippen tanystyq?
- H dybysy men árpi
- H dybysy sózdiń qaı jerinde kezdesedi?
- Basynda, ortasynda, sońynda.
- «Haıýanattar» degen sózde h dybysy qaı jerinde estiledi?
- Basynda.
- Haıýanattar baǵyna saıahatymyz unady ma? Unasa qaı jeri?
(oqýshylardyń ózindik pikirleri tyńdalady)
- Haıýanattar baǵynda kóptegen ańdar tirshilik etedi. Endeshe tabıǵattyń bizge bergen osyndaı syıyn qamqorlyqqa alyp, olardy qorǵaı bileıik. Jer betinde sany jaǵynan azaıyp bara jatqan haıýanattar da bar. Sondyqtanda tabıǵatty bárimiz birge qorǵaıyq!
Úıge tapsyrma: «Hokeı» mátinin oqý, h árpin ádemi jazýǵa daǵdylaný.
Madaqtaý. Sabaqqa jaqsy qatysqan oqýshylarǵa juldyzsha, tórtburysh jáne úshburysh pishindi paraqshalardy taratý.
Iý.Gagarın atyndaǵy orta mektebiniń
bastaýysh synyp muǵalimi
Aqtaeva Janna Turlanqyzy
Álippe 1 synyp
Sabaqtyń taqyryby: H dybysy men árpi
Maqsaty:
a) bilimdiligi: Oqýshylarǵa Hh dybysy men árpin tanystyrý. H dybysynyń jazylý ereksheligimen tanystyrý. «Hokeı» mátinin oqytý arqyly, orys tilinen engen sózderdiń oqylýyn túsindirý.
á) tárbıeliligi: Oqýshylardy aınaladaǵy qorshaǵan ortany qorǵaýǵa, aıalaýǵa
haıýanattarǵa qamqorlyq kórsete bilýge, uqyptylyqqa, jınaqylyqqa, taza jazýǵa tárbıeleý.
b) damytýshylyǵy: Oılaý jáne sóıleý qabiletin damytý, este saqtaı alýǵa jáne
tanymdyq oıyndar arqyly jan-jaqty málimetterge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Kórnekiligi: Haıýanattar baǵynyń sýreti, H árpiniń baspa jáne jazba túrileri,
aıý, túlki qoıan, tıinniń sýretteri, Muhtar Áýezovtyń portreti, ınteraktıvti taqta
Ádisi: túsindirý, suraq-jaýap
Pánaralyq baılanys: dúnıetaný, mýzyka
Sabaqtyń júrisi:
Uıymdastyrý bólimi:
Oqýshylardy túgendep, oqý-quraldaryn tekserý. Oqýshylardy úsh topqa bólip otyrǵyzý. Synyp oqýshylardyń nazaryn sabaqqa aýdarý.
Ótkendi pysyqtaý:
Úıge qandaı tapsyrma berildi?
«Asyl mura» mátinin oqý
1-top mátindi oqý
2-top «Iý» dybysynan keletin sóz oılaý jáne sol sózge sóılem oılaý.
3-top «Iý» sózjumbaǵyn sheshý.
Orman janýary.
Tekemetke ne salady?
Suıyq shaı, qandaı shaı?
Ájem syrmaqty qalaı syrdy?
- Balalar biz qandaı dybyspen tanystyq? Ol qandaı dybys?
- Biz Iý dybysymen tanystyq. Iý qosarly daýysty dybys. Sebebi ol ı+ý dybystarynyń qosarlanýy arqyly estiledi. I+ý dybystary estilgenimen Iý jazylady.
-Ú dybysy sózdiń qaı jerlerinde kezdesedi?
-Ú dybysy sózdiń basynda, ortasynda, sońynda kezdesedi.
Jańa sabaq
- Balalar, búgingi sabaǵymyz erekshe. Sebebi bizder haıýanattar baǵyna saıahatqa shyǵamyz. Haıýanattar baǵyna baryp kórdińder me?
(ár oqýshy ózderiniń oılaryn aıtady.)
-Haıýanattar baǵynda neler tirshilik etedi?
- Ańdar, qustar, jorǵalaýshylar, býnaqdeneliler tirshilik etedi.
- Olaı bolsa haıýanattar baǵyn aralaıyq. Haıýanattar baǵyna kirý úshin bılet alýymyz kerek. Bılet satýshy apamyz mynadaı tapsyrma daıyndap qoıǵan eken.
Bılet satýshy apanyń tapsyrmasy.
Sálem alyp alystan,
Týysqannan, tanystan.
Keletuǵyn hat, habar
Qaı áripten bastalǵan.
-H árpiney bastalǵan.
- Ol dybyspen búgin tanysamyz. H - dybysy daýyssyz dybys. H dybysy býyn quramaıdy, sebebi, ol daýyssyz. Daýyssyz dybystyń qatań túrine jatady. Ol arab, parsy tilinen engen sózderdiń barlyq jerinde kezdesedi. H dybysy sózdiń basynda, ortasynda, sońynda kezdesedi. Mysaly: hor, kitaphana, shah. H dybysy týraly túsinik alǵan bolsaq odan ári haıýanattar baǵyn aralaýdy bastaıyq.
- Balalar, mynaý qaı ań?
- Aıý. Aıý týraly ne bilemiz? Aıý jyrtqysh ań. Aıý qorek talǵamaıdy. Ol ormanda tirshilik etedi. Ol kóbinese, qumyrsqa, bal, qulpynaı, tańqýraı sıqty qorektermen qorektenedi.
- Aıý bizge mynadaı tapsyrma daıyndap qoıǵan eken.
Aıýdyń tapsyrmasy.
Oqýlyqpen jumys
Myna sózderdi oqyp, H dybysynyń ornyn tap. Sózderdi býynǵa ból.
HAT-----------HA BAR--------Kİ TAP HA NA-----------AS HA NA
HOR-----------HA LAT-------SHE BER HA NA----------DÁ Rİ HA NA
(hormen oqytyp, býynǵa bólgizý ár ózge maǵlumat berý)
- Balalar, aıýdy tamashalap bolsaq, ári qaraı júreıik. Mynaý qaı ań?
- Túlki.
- Túlki qandaı ań?
- Túlki – qý, aılaker ań. Ol tyshqan, qoıan, sarshunaq, sýyr t.b janýarlarmen qorektenedi. Ertegilerdi kóp kezdesedi. Kúzde júni túlep túsip, jańa qalyń jún shyǵady. Qysta onyń túsi jıren bolady.
- Jaqsy, jaraısyńdar! Túlki qandaı tapsyrma daıarlaǵan eken qaraıyq.
Túlkiniń tapsyrmasy.
Myna sýrette ne beınelengen? Ol sporttyq oıyn qaı kezde oınalady?
Sýretpen jumys
(Oqýshylarǵa sýret boıynsha áńgimeletý)
-«Hokeı» mátinin oqýǵa usynyp otyr eken.
(«Hokeı» mátinin daýystap hormen oqytyp, ár toptan oqýshylarǵa oqytyp shyǵarý)
- Endi, túlkiniń tapsyrmasyn oryndap bolsaq, ári qaraı júreıik. Balalar, mynaý qaı ań, qorqyp, úrkip otyrǵan.
- Qoıan.
- Olaı bolsa, qoıan týraly ne bilesińder?
- Qoıan – óte qorqaq ań. Ol kishkentaı sybdyr estise boldy, qasha jóneledi. Onyń kúzde surǵylt tústi júni túlep túsip, qysta appaq tonyn kıedi.
- Balalar, qoıan qandaı tapsyrma daıyndaǵan eken? Qaraıyq.
Qoıannyń tapsyrmasy.
Sergitý sáti
«Sur qoıan» ánin aıtý, qımylmen kórsetý.
- Uzyn qulaq sur qoıan,
Estip qalyp sybdyrdy.
Oıly-qyrly jerlermen
Ytqyp-ytqyp júgirdi.
Qarap edi artyna,
Qıyǵyn sap kóziniń
Kele jatqan tompańdap,
Kójegi eken óziniń.
- Kóńilderiń kóterilip qalsa, jazýǵa daıyndalaıyq. Birinshi H dybysynyń kishi áriptik tańbasyn salamyz.
Dáptermen jumys
Taqtaǵa h árpin jazyp kórsetý.
- Balalar, H árpi nege uqsaıdy.
- Kóbelekke.
- Jazbasha túri she?
- Arqasyn taqap turǵan eki s áripteri sekildi.
- Endeshe, aýada osy áripti jazyp, dápterge toltyraıyq.
(ha, he býyndaryn jazý)
Taqtamen jumys
- Balalar, endi, taqtamen jumys júrgizeıik. Taqtaǵa halyq, habar, halat sózderin jazamyz. Ár toptan 1 oqýshydan shyǵyp jaza qoısyn.
- Endi, dybystyq taldaý jasaıyq. Shahmat, habar, halyq sózderine dybystyq taldaý jasaımyz. Ár toptan bir-bir oqýshy shyǵyp, dybystyq taldaý jasaý kerek.
- Qoıannyń tapsyrmasyn oryndap bolsaq ári qaraı júreıik.
- Aǵashtyń basynda jańǵaq kemirip otyrǵan qaı ań?
- Tıin.
- Tıin týraly taqpaq bilesińder me? Kim aıtady?
- Men tıinmyn, tıinmyn,
Qysqa jyly kıindim
Qoımam toly jańǵaqqa
İshi jyly úıimniń.
Tıinniń tapsyrmasy.
- Tıin «Kim tapqyr?» oıynyn daıyndap qoıǵan eken. Olaı bolsa, biz tapqyrlyǵymyzdy kórseteıik. Tıinniń suraǵyn oqımyn sender jaýap beresińder.
1. Balalar, úziliste qaıdan tamaqtanady? (ashana)
2. Dári-dármek satatyn jerdi ne deıdi? (dárihana)
3. Oı damytatyn sporttyq oıyn. (shahmat)
4. Ánshilerdiń qosylyp án salatyn toby. (hor)
5. Aıaǵy joq, júredi,
Aýzy joq, sóıleıdi. Ol ne? (hat)
6. Myna sýrettegi jazýshy kim? (Muhtar Áýezov)
- Tıinniń tapsyrmasyn oryndadyq, baqqa saıahatymyz da tamamdaldy.
Qorytyndy:
- Sonymen balalar, búgin qandaı árippen tanystyq?
- H dybysy men árpi
- H dybysy sózdiń qaı jerinde kezdesedi?
- Basynda, ortasynda, sońynda.
- «Haıýanattar» degen sózde h dybysy qaı jerinde estiledi?
- Basynda.
- Haıýanattar baǵyna saıahatymyz unady ma? Unasa qaı jeri?
(oqýshylardyń ózindik pikirleri tyńdalady)
- Haıýanattar baǵynda kóptegen ańdar tirshilik etedi. Endeshe tabıǵattyń bizge bergen osyndaı syıyn qamqorlyqqa alyp, olardy qorǵaı bileıik. Jer betinde sany jaǵynan azaıyp bara jatqan haıýanattar da bar. Sondyqtanda tabıǵatty bárimiz birge qorǵaıyq!
Úıge tapsyrma: «Hokeı» mátinin oqý, h árpin ádemi jazýǵa daǵdylaný.
Madaqtaý. Sabaqqa jaqsy qatysqan oqýshylarǵa juldyzsha, tórtburysh jáne úshburysh pishindi paraqshalardy taratý.
You Might Also Like
