InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: «HHİ ǵasyr kóshbasshysy»
Sabaqtyń maqsaty: Oqýshylardyń bilimderin jınaqtaý, pánge qyzyǵýshylyǵyn, izdenýin, jan - jaqty bolýyn, ekologıalyq bilimderin kóterýge, ári tabıǵatty súıýge baýlyp, uqyptylyqqa tárbıeleý;
Sabaqtyń túri: ıntelektýaldy - zıatkerlik saıys
Sabaqtyń ádisteri: oıyn, suraqtar, tapsyrmalar;
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý.
İİ. Negizgi bólim:
Júrgizýshi: - Armysyńdar, búgingi «HHİ ǵasyr kóshbasshysy» atty saıys sabaǵymyzǵa jınalǵan qaýym! Búgingi bizdiń saıys sabaǵymyzǵa qosh keldińizder
Búgingi saıysymyzǵa 8 - 9 synyp oqýshylarynan quralǵan 2 top qatysyp otyr. Ár topta 3 nemese 5 oqýshydan. Suraqtar hımıa jáne bıologıa pánderinen qoıylady.

İ. Báıge(15 suraq)
Ár topqa jeke bıologıa páninen suraqtar qoıylady. Ár suraq 1 upaımen baǵalanady.

8 – synyp oqýshylary:
1. Sanaly adam qalaı atalady?
2. Adam aǵzasynyń qurylymy neshe deńgeıden turady?
3. Adamdaǵy dene hromosomalarynyń sany nesheý?
4. Jasýshanyń hımıalyq quramy qandaı zattardan turady?
5. Julynnyń dıametri neshe sm? (1sm)
6. Adam mıynyń salmaǵy? (1300 - 1400 g)
7. Mı qarynshalaryndaǵy suıyqtyq qalaı atalady? (lıkvor)
8. Adamnyń mıy neshe jasqa deıin ósedi? (20 jas)
9. Úlken mı syńarlaryndaǵy júıke jasýshalarynyń sany (14 mlrd)
10. Joǵary dárejeli júıke qyzmetiniń negizin salǵan ǵalym? (Pavlov)
11. «Mı refleksteri» degen eńbek jazǵan ǵalym
12. Aǵza qyzmetiniń qandaı rettelý joldary bar? (júıkelik jáne gýmoraldyq)
13. Adamnyń qımyl áreketterin rettep, dene tepe - teńdigin saqtaıtyn mı bóligi (mıshyq)
14. Ensefalıt degenimiz ne? (mıdyń qabynýy)
15. Ulpanyń qandaı túrleri bar? (epıtelıı, dáneker, júıke, bulshyq et)

9 - synyp oqýshylaryna:
1. Botanıka neni zertteıdi? (ósimdikterdi)
2. Organızmderdiń ózderiniń belgilerin, qasıetterin, damý erekshelikterin urpaqtan - urpaqqa jetkizýi (tuqymqýalaýshylyq)
3. 1 g nárýyz ydyraǵanda bólinetin energıa (17, 6 kDj)
4. Prokarıottarǵa neler jatady? (bakterıalar)
5. Iadronyń hromosomasynda ornalasady (DNQ)
6. Jasýshanyń energıa stansıasy (mıtohondrıa)
8. Ósimdikterge ǵana tán organoıd (plasıd)
9. Sıtoplazma degenimiz ne? (jasýshanyń qoımaljyń suıyqtyǵy)
10. Mıtoz qandaı fazalardan turady?(profaza, metafaza, anafaza, telefaza)
11. Mıtozdyń bóliný neshe saǵatqa sozylady? (0, 5 - 3 saǵat)
12. Janýarlardy zertteıtyn ǵylym (zoologıa)
13. Sıtologıa neni zertteıdi? (jasýshany)
14. Atalyq jynys kletkalaryn ne dep ataıdy? (spermatozoıd)
15. Zıgota degenimiz ne? (uryqtanǵan jumyrtqa jasýshasy)

Iİ. Domına oıyny Sóılemdi retimen ornalastyrý. Ár sóılemge 10 upaıdan
8 - synyp oqýshylaryna.
1. Syrtqy aǵzanyń júıke júzege ortamen júıesi asady arqyly baılanysy. (Aǵzanyń syrtqy ortamen baılanysy júıke júıesi arqyly júzege asady)
2. V. Eınthoven elektr jazyp usynǵan alýdy júrektiń ǵalym toǵyn. (Júrektiń elektr toǵyn jazyp alýdy usynǵan ǵalym V. Eıthoven.)
3. Ata - ananyń qasıetin tuqymqýalaıtyn hromosoma – urpaqqa jetkizedi. (Hromosoma – ata - ananyń tuqymqýalaıtyn qasıettin urpaqqa jetkizedi.)
9 - synyp oqýshylaryna:
1. Jumyrtqa ataıdy analyqtardy jasýsha dep (Analyqtardy jumyrtqa jasýsha dep ataıdy)
2. Arqyly, túrdiń urpaq kóbeıý daralary jalǵasady saqtalady. (Kóbeıý arqyly urpaq jalǵasady, túrdiń daralary saqtalady.)
3. Qosylys, joǵary molekýlaly nárýyz. (Nárýyz – joǵary molekýlaly qosylys)

İİİ – «Iá - joq». Bólingen toptarǵa 10 suraqtan qoıylady. Olar ıá - joq dep jaýap beredi, ár jaýap 1 upaı.
8 synyp oqýshylarynyń suraqtary:
1. «Atom» sózi grekshe «bólinbeıtin» degen sóz. (ıá)
2. Lıtıı eń aýyr metal. (joq)
3. Kúkirt (VI) oksıdi negizdik oksıd. (joq)
4. Tyǵyzdyǵy eń kóp metal osmıı (ıa)
5. Negizdik oksıdter qyshqyldarmen árekettesedi. (ıa)
6. Natrııdiń valenttiligi İİİ teń. (joq)
7. Eń jeńil gaz sýtegi (ıa)
8. Elektrolıttik dıssosıasıa teorıasyn ashqan ǵalym S. Arenıýs. (ıa)

9 synyp oqýshylarynyń suraqtary.
1. Atom quramyndaǵy ıadro zarády teris tańbaly bolady (joq)
2. Molekýla «eń kishkene» degen maǵyna beredi. (ıa)
3. Kúkirt sýtek eki negizdi otteksiz qyshqyl (ıa)
4. Kálsı oksıdi qyshqyldyq oksıdi (joq)
5. Synap – suıyq metal. (ıa)
6. Alúmını qosylystarynda - 3 totyǵý dárejesin kórsetedi. (joq)
7. Kalıı siltilik metal (ıa)
8. Atomnyń planetarlyq modelin usynǵan Lomonosov. (joq)

İV. Jorǵa ár topqa hımıa páninen suraqtar qoıylady, ár suraqqa 1 upaıdan beriledi

9 - synyp.
1. Elektrolıtter jáne beıelektrolıtter degenimiz ne?
2. Dıssosıasıalaný dárejesi degenimiz ne?
3. Elektrolıttik dıssosıasıalaný teorıasy turǵysynan qyshqyldarǵa anyqtama berińder. 4. Elektrolıttik dıssosıasıalaný teorıasy turǵysynan negizderge anyqtama berińder.
5. Tuzdar gıdrolızi degenimiz ne?

8 - synyp.
1. Hımıa ǵylymy neni zertteıdi?
2. Qospa dep neni aıtady jáne onyń túrleri qandaı?
3. Hımıalyq qubylystar degenimiz ne?
4. Jaı zattar degenimiz ne?
5. Kúrdeli zattar degenimiz ne?

V kezeń «Rebýstar sheshý» Tolyq jaýapqa 10 upaı, jartylaý jaýap berse 5 upaı

♦ 1 - topqa rebýs beriledi. Rebýstan bir elementtiń aty shyǵady, ony ári qaraı hlormen árekettesý reaksıasyn jazyp, teńestirý kerek.
Rebýs

2Al+3Cl2=2AlCl3

♦ 2 - topqa rebýs beriledi. Rebýstan bir elementtiń aty shyǵady, ony ári qaraı ottegimen árekettesý reaksıasyn jazyp, teńestirý kerek.
Rebýs
4Fe+O2=2Fe2O3

VI kezeń Bul kezeńde muǵalim 2 topqa alma - kezek suraq qoıady, jaýap bergen top jaýapqa baılanysty maqal - mátel qurastyrýy kerek. Tolyq jaýapqa 10 upaı. Maqal qurastyrmasa 5 upaı
1. SaO molekýlalyq massasy qaı element atomyna sáıkes keledi? /Temir/
Maqal: Temirdi qyzǵan kezde soq.
2. İ B topshada ornalasqan s. a. m. 108 bolatyn element? /Kúmis/
Maqal: Taǵasynyń kúmisine maqtanba, atyńnyń júrisine maqtan.
3. N2O / Sý/ Maqal: Sý ishken qudyǵyńa túkirme.
4. İÚ A topshasyndaǵy ret sany 82 bolatyn element? /Qorǵasyn/
Maqal: Qoıdyń súti qorǵasyn, qoıdy urǵan ońbasyn.
5. Qanǵa qyzyl tús beretin metal? /Temir/
Maqal: Aǵash kesseń uzyn kes qysqartýǵa ońaı, temir kesseń qysqa kes, uzartýǵa ońaı.
6. Suıyq metal? /Synap/
Maqal: Kóz bulaq, kóńil – synap.

Vİİ kezeń: Anagram sheshý
Durys jaýapqa 5 upaıdan beriledi, ár top kezektesip jaýap beredi

Vİİİ kezeń: Kóńildi sharlar.
Durys jaýapqa 10 upaı
8 synyp: Úsh áripten turatyn 3 element atańyz.
9 synyp: Tórt áripten turatyn 4 element atańyz.
Qorytyndy ádil qazylar óz baǵalaryn beredi, jeńimpaz top marapattalady.

Qostanaı oblysy, Jangeldın aýdany,
Aralbaı aýyly, Jangeldın orta mektebi
hımıa bıologıa pániniń muǵalimi Estaılaq Aqgúl Abýsaǵıtqyzy