Informatıka sabaǵynda jeti modýldi tıimdi paıdalaný
Informatıka sabaǵynda jeti modýldi tıimdi paıdalaný
Bárimizdi búgingi tańda alańdatatyn másele – jas urpaqtyń sapaly bilimdi ıgerýi. Elbasymyz N. Á. Nazarbaev «Bilimdi, saýatty adamdar – bul HHİ ǵasyrda adamzat damýynyń negizgi qozǵaýshy kúshi» deýiniń ózi – úlken kóregendiktiń belgisi.
Mektep jumysy men oqýshy jetistikterin óristetýdegi negizgi tulǵa – muǵalim, egemendi elimizdiń alǵysharttary órkenıetti elder qataryna kóterilýdi mindet, órkenıetke jetý úshin jan – jaqty damyǵan, rýhanı baı tulǵany ósirýde ustazdar qaýymynyń aldyna jańa mindetter qoıylyp otyr. Qazirgi kezdegi oqytý úrdisi jańa ádis - tásilderdi, jańasha ıdeıalardy qoldanýdy talap etedi. Ár muǵalim óz is - tájirıbesinde kóptegen qıyndyqtarmen, kedergilermen kezdesedi. Ol zaman kóshine ilesý úshin óz bilimin jetildirip otyrýy qajet.
Ustaz bola otyryp, men de óz tájirıbemde jetistikterge jetý joldaryn izdestirýdemin. Oqýshylar óz pikir - kózqarastaryn erkin túrde bildirse, tek bildirip qana qoımaı, sonymen qatar óz pikirlerin dáleldeı alatyn jáne ony is júzinde iske asyra alatyn jeke tulǵa bolyp qalyptasa alsa, sonda muǵalim maqsatynyń júzege asqany.
Qazaq halqynda jeti sanyn qasıetti sanǵa teńese, men úshin de osy baǵdarlama mazmunyndaǵy jeti modýldiń qasıeti erekshe bolyp tabylady. «Muǵalimge arnalǵan nusqaýlyqtan» bilim berýdegi Kembrıdjdik ádistiń teorıalyq negizin oqyp, oqytýdyń jańasha ádis - tásilderi – jeti modýldi is - tájirıbemde qoldaný arqyly onyń artyqshylyqtaryna kóz jetkizip otyrmyn. Biraqta, burynǵy dástúrli ádisterdi de joqqa shyǵarýǵa bolmaıdy, ár ádis - tásildiń ózindik artyqshylyqtary bar.
Biz qoldanyp otyrǵan baǵdarlamanyń túrli tásilderdi jınaqtaǵanyna qaramastan, syndarly oqytý negizderi qamtylǵan. Bul jeti modýldiń barlyǵy da barlyq pán sabaqtarynda qoldanýǵa yńǵaıly ári tıimdi. Informatıka sabaǵynda bul baǵdarlamanyń negizgi ıdeıalaryn paıdalana otyryp kóptegen tıimdi jaqtaryn kórýge bolady.
Baǵdarlamanyń negizgi faktorlarǵa toqtalar bolsam, oqýshylardyń bilim alý úderisin túsinýi, neni oqý kerektigin úırenýi, ózin - ózi retteýi, oqý nátıjelerin baǵalaýdy ıgerýi. Oqýshylarmen jumys jasaý barysynda olardyń paıymdaýlary, kózqarastary men bilim deńgeılerin anyqtap alý qajet. Oqýshylardyń neni ıgere, neni ıgere almaıtyndyǵyn baqylaý arqyly ártúrli ádisterdi paıdalana alamyz. Oqýshylar ózderi oqýdyń qajetti ekenin, ony ómirde de óz qajetine qoldana bilý kerek ekenin sezinýi kerek. Sonda ǵana olardyń oqýǵa degen yntasy artady.
Eger de oqýshy jattap alatyn bolsa, onda ol emtıhan nemese sabaq aıaqtalǵan soń umytyp qalady. Sondyqtan olar ózderi oqýdyń qajettigin túsinýi qajet. Olar ózderiniń aldyńa maqsat qoıyp, óz oılaryn erkin aıta bilýi qajet. Oqýshylar óz oılaryn aıta alady, pikirlese otyryp, oqýdy túsinedi. Osy maqsatta biz óz oqý júıemizdi engizýimiz qajet. Alda turǵan jumysty josparlaý men maqsat qoıa bilý arqyly, oqýshylardy yntalandyramyz jáne de oqýshylardyń barlyǵyn, belsendi ete alamyz. Oqytýda birinshi balanyń ózin - ózi rettelýine jaǵdaı jasap, úıretý qajet. Oqýshyny oqýda belsendi etý úshin onyń neni biletini men ne bilmeıtindigine kóńil bólýimiz qajet. Oqýshyǵa ártúrli suraqtar men tapsyrmalar berý barysynda olardy oryndaýyna ýaqyt bólip, tyńdap, túsinistikpen qarap, birin - biri oqytýyna múmkindik bergen jón. Sonda ǵana oqytýda oqýshylar ózderine degen jaýapkershilikti sezinedi, ózine degen senimi kúsheıip, oqýǵa degen belsendiligi artady. Bilim úderisiniń nátıjeli bolýy oqýshynyń ózdiginen meńgerip, ózi úshin oqý kerektigin túsinýi bolyp tabylady.
Baǵdarlamanyń jeti modýlderine qysqasha toqtalsam, synı turǵydan oılaý – baqylaýdyń, tájirıbeniń, oılaý men talqylaýdyń nátıjesinde alynǵan aqparatty, oılaýǵa, baǵalaýǵa, taldaýǵa jáne sıntezdeýge baǵyttalǵan pándik sheshim ekenin bilemiz. Ol oqýshylardyń oılana bilýine, óz oqýyna tańdaý jasaý, basqalardyń ıdeıalaryna kúmánmen qaraý qabileti retinde túsindiriledi. Synı turǵydan oılaý ádisi oqýshynyń oıyn damytýǵa kóp kómegin tıgizedi. Syn turǵysynan oılaýǵa damytý modýlinde men kelesideı: «Qos jazba kúndeligi», «Fishbone», «Avtor oryndyǵy», «Blým túımedaǵy», «Eki juldyz, bir usynys», «Jińishke - jýan suraqtar», «Bilemin. Bildim. Bilgim keledi», «Venn dıagramsy», «Ashyq hat» jáne t. b. ádis - tásilderdi qoldandym.
Oqýdaǵy jańa tásilder modýlin toptyq, juptyq jumys arqyly iske asyrylady. Iaǵnı, oqýshylar arasynda ózara dıalog ornatý arqyly bilim berý dep túsinemin. Dıalogtik oqytý bilim sapasyn arttyrýǵa kóp kómegin tıgizedi. Dıalogtik oqytý balanyń bilimin jetildirýde kóbirek qoldanylady. Biz kóbinese dıalogtik oqytýdy suraq – jaýap retinde qoldanamyz. Dıalogtik oqytý tek qana ınformatıka salasynda emes barlyq pánder úshin tıimdi oqytý túri bolyp tabylady. Ásirese til damytý kezinde nemese basqa tildi úırený barysynda kóp kómegi tıedi. Óz pánime qatysty aıta keter bolsam, bizde kóbinese teorıamen praktıkany ushtastyryp oqytamyz. Y. Altynsarın: «Balaǵa aıtyp túsirgennen góri, qolymen ustap, kózimen kórip, murnymen ıiskep túsindirgen sabaq uǵymdy» degen. Iaǵnı bala teorıany meńgerýmen qatar tájirıbe júzinde de qalaı jasaý qajettigin uǵynýy kerek. Tájirıbelik jumys jasaý barysynda kóptegen suraqtar týyndaıdy. Oqýshylar ózara pikirleri men boljamdar aıta otyryp, birlese jumys jasaıdy.
Bul tańda «Tyńdap otyrǵan úshtik», «Juptyq áńgime», «Qar úıindisi», «Áńgime - debat» sıaqty ádis - tásilderdi paıdalaný tıimdi.
Qazirgi ýaqytta bilim berý úderisinde aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalardy qoldaný qajettiligi týyp otyr. Osyǵan baılanysty bilim berýdegi ádis - tásilder jańaryp otyrady. Aqparattyq - komýnıkasıalyq tehnologıalardy paıdalaný qazirgi kezdegi zaman talaby bolǵandyqtan oǵan basty nazar aýdarýymyz qajet. Jańa aqparattyq tehnologıalardy bilim berý úderisinde qoldaný birshama jetistikterge aparatyn jol. AKT - ny qoldaný muǵalimge de oqýshyǵa da qolaıly. Biz ınformatıka sabaǵynda teorıa men praktıkany ushtastyramyz. Bul ekeýi bir - birimen ózara tyǵyz baılanysta bolady. Tájirıbelik jumys jasaý barysynda bala teorıalyq bilimin shyńdaıdy. Konfýsıı: «Maǵan aıtyp berseń – umytyp qalamyn, kórsetseń – este saqtaımyn, ózime jasatsań - úırenemin» degen. Konfýsıı aıtpaqshy bala qolymen jasaǵanda ǵana jaqsy túsinedi, este saqtaıdy. Sondyqtan da sabaqta AKT paıdalaný qajettiligi týyndaıdy. AKT - ni tek qana sabaq kezinde ǵana emes, sabaqtan tys ýaqytta da qoldanamyz. Óıtkeni kez kelgen derekterdi ınternetten alýymyzǵa múmkinshiligimiz bar. AKT - ny sabaqta qoldaný oqýshylardyń belsendiligin, qyzyǵýshylyǵyn arttyrady, synı oılaýǵa, basqalarmen oı bólisýge, óz tájirıbesin shyńdaýǵa kómektesedi. Sabaǵymda AKT - ny qoldaný mindetim, óıtkeni kúndelikti ótetin sabaǵymyz AKT - men baılanysty. Sabaqta AKT - ny qoldaný arqyly oqýshylardyń aqparattyq quzirettiligin qalyptastyrý birinshi orynǵa qoıylǵan. AKT - ny qoldaný nátıjesinde oqýshylardyń óz betimen izdenisi, qyzyǵýshylyǵy, belsendiligi, senimdiligi artady. Daryndy jáne talantty oqýshylardyń da bilimin shyńdaýda osy AKT - nyń qosar úlesi mol.
Oqýdy tıimdi baǵalaý bilim berý úderisindegi jańa tásilderdiń barlyǵymen baılanysty. Baǵalaý oqytý barysynda ilgerileý qadamdaryn aıqyndaý men qoldaý kórsetý úshin qajet. Baǵalaý – odan arǵy, bilim alý týraly nátıjelerin júıeli túrde jıyntyqtaýǵa baǵyttalǵan qyzmetti belgileý úshin qoldanylatyn termın dep nusqaýlyqta kórsetken. Baǵalaý oqytý men bilim berýdiń ajyramas bóligi ekenin bilemiz. Sondyqtan biz oqytýdy baǵalaý bilim berýdi jetildirý bolyp tabylatynyn túsinýimiz qajet. Baǵalaýdyń eki túri qarastyrylǵan: formatıvti baǵalaý jáne jıyntyq baǵalaý. Formatıvti baǵalaý oqytý úshin baǵalaý bolyp tabylady da, al jıyntyq baǵalaý oqytýdy baǵalaý bolyp tabylady. Jıyntyq baǵalaýdy oqýdyń qorytyndysyn shyǵarýda, oqýdyń alǵa ilgerileýin tirkeý maqsatynda qoldanylady. Oqytý úshin baǵalaýda oqýshy ózin - ózi retteý arqyly óz bilim deńgeıin baǵalaıdy, bilimin jaqsartady, sabaqqa degen belsendiligi artyp, qyzyǵýshylyǵy oıanady, ózin - ózi, birin - biri baǵalaýdy úırenedi. Ár sabaqta oqýshylardy ózin - ózi, birin - biri baǵalaýyna basa nazar aýdardym. Óıtkeni oqýshy ózin - ózi retteı otyryp, óz bilim deńgeıin anyqtaıdy, óz bilimin basqalarmen salystyrýdy úırenedi. Qate ketken jerlerin túsinip, ádil baǵalaýdy úırenedi, daǵdylanady. Baǵalaý oqýshylardyń ózi - óziniń, basqalardyń oılary men jumys jasaýyn baqylaý bolyp tabylatyndyqtan oqýshy óziniń oılaýyn, túsinýin, tártibin qadaǵalap otyrýdy úırenedi, daǵdy qalyptasady.
Daryndy balalardy oqytý men tárbıeleýdi uıymdastyrýdaǵy basty mindet - balalardyń qabiletteri men talanttaryn jan - jaqty asha túsý úshin daryndylyqtyń erekshelikterin anyqtaý bolyp tabylady. Daryndylyqty qandaı da bir ádispen anyqtaý múmkin emes. Bir qaraǵanda, balalardyń barlyǵy birkelki bolyp kórinedi. Daryndy oqýshynyń daryndylyǵyn aıqyndaý úshin balany uzaq zertteý qajet. Daryndylyqty zerttegen Dj. Renzýllıdiń pikirinshe, daryndylyq adamǵa minez - qulyqtyń úsh negizgi "klasteriniń" ózara baılanysy arqyly beriledi
Bárimizdi búgingi tańda alańdatatyn másele – jas urpaqtyń sapaly bilimdi ıgerýi. Elbasymyz N. Á. Nazarbaev «Bilimdi, saýatty adamdar – bul HHİ ǵasyrda adamzat damýynyń negizgi qozǵaýshy kúshi» deýiniń ózi – úlken kóregendiktiń belgisi.
Mektep jumysy men oqýshy jetistikterin óristetýdegi negizgi tulǵa – muǵalim, egemendi elimizdiń alǵysharttary órkenıetti elder qataryna kóterilýdi mindet, órkenıetke jetý úshin jan – jaqty damyǵan, rýhanı baı tulǵany ósirýde ustazdar qaýymynyń aldyna jańa mindetter qoıylyp otyr. Qazirgi kezdegi oqytý úrdisi jańa ádis - tásilderdi, jańasha ıdeıalardy qoldanýdy talap etedi. Ár muǵalim óz is - tájirıbesinde kóptegen qıyndyqtarmen, kedergilermen kezdesedi. Ol zaman kóshine ilesý úshin óz bilimin jetildirip otyrýy qajet.
Ustaz bola otyryp, men de óz tájirıbemde jetistikterge jetý joldaryn izdestirýdemin. Oqýshylar óz pikir - kózqarastaryn erkin túrde bildirse, tek bildirip qana qoımaı, sonymen qatar óz pikirlerin dáleldeı alatyn jáne ony is júzinde iske asyra alatyn jeke tulǵa bolyp qalyptasa alsa, sonda muǵalim maqsatynyń júzege asqany.
Qazaq halqynda jeti sanyn qasıetti sanǵa teńese, men úshin de osy baǵdarlama mazmunyndaǵy jeti modýldiń qasıeti erekshe bolyp tabylady. «Muǵalimge arnalǵan nusqaýlyqtan» bilim berýdegi Kembrıdjdik ádistiń teorıalyq negizin oqyp, oqytýdyń jańasha ádis - tásilderi – jeti modýldi is - tájirıbemde qoldaný arqyly onyń artyqshylyqtaryna kóz jetkizip otyrmyn. Biraqta, burynǵy dástúrli ádisterdi de joqqa shyǵarýǵa bolmaıdy, ár ádis - tásildiń ózindik artyqshylyqtary bar.
Biz qoldanyp otyrǵan baǵdarlamanyń túrli tásilderdi jınaqtaǵanyna qaramastan, syndarly oqytý negizderi qamtylǵan. Bul jeti modýldiń barlyǵy da barlyq pán sabaqtarynda qoldanýǵa yńǵaıly ári tıimdi. Informatıka sabaǵynda bul baǵdarlamanyń negizgi ıdeıalaryn paıdalana otyryp kóptegen tıimdi jaqtaryn kórýge bolady.
Baǵdarlamanyń negizgi faktorlarǵa toqtalar bolsam, oqýshylardyń bilim alý úderisin túsinýi, neni oqý kerektigin úırenýi, ózin - ózi retteýi, oqý nátıjelerin baǵalaýdy ıgerýi. Oqýshylarmen jumys jasaý barysynda olardyń paıymdaýlary, kózqarastary men bilim deńgeılerin anyqtap alý qajet. Oqýshylardyń neni ıgere, neni ıgere almaıtyndyǵyn baqylaý arqyly ártúrli ádisterdi paıdalana alamyz. Oqýshylar ózderi oqýdyń qajetti ekenin, ony ómirde de óz qajetine qoldana bilý kerek ekenin sezinýi kerek. Sonda ǵana olardyń oqýǵa degen yntasy artady.
Eger de oqýshy jattap alatyn bolsa, onda ol emtıhan nemese sabaq aıaqtalǵan soń umytyp qalady. Sondyqtan olar ózderi oqýdyń qajettigin túsinýi qajet. Olar ózderiniń aldyńa maqsat qoıyp, óz oılaryn erkin aıta bilýi qajet. Oqýshylar óz oılaryn aıta alady, pikirlese otyryp, oqýdy túsinedi. Osy maqsatta biz óz oqý júıemizdi engizýimiz qajet. Alda turǵan jumysty josparlaý men maqsat qoıa bilý arqyly, oqýshylardy yntalandyramyz jáne de oqýshylardyń barlyǵyn, belsendi ete alamyz. Oqytýda birinshi balanyń ózin - ózi rettelýine jaǵdaı jasap, úıretý qajet. Oqýshyny oqýda belsendi etý úshin onyń neni biletini men ne bilmeıtindigine kóńil bólýimiz qajet. Oqýshyǵa ártúrli suraqtar men tapsyrmalar berý barysynda olardy oryndaýyna ýaqyt bólip, tyńdap, túsinistikpen qarap, birin - biri oqytýyna múmkindik bergen jón. Sonda ǵana oqytýda oqýshylar ózderine degen jaýapkershilikti sezinedi, ózine degen senimi kúsheıip, oqýǵa degen belsendiligi artady. Bilim úderisiniń nátıjeli bolýy oqýshynyń ózdiginen meńgerip, ózi úshin oqý kerektigin túsinýi bolyp tabylady.
Baǵdarlamanyń jeti modýlderine qysqasha toqtalsam, synı turǵydan oılaý – baqylaýdyń, tájirıbeniń, oılaý men talqylaýdyń nátıjesinde alynǵan aqparatty, oılaýǵa, baǵalaýǵa, taldaýǵa jáne sıntezdeýge baǵyttalǵan pándik sheshim ekenin bilemiz. Ol oqýshylardyń oılana bilýine, óz oqýyna tańdaý jasaý, basqalardyń ıdeıalaryna kúmánmen qaraý qabileti retinde túsindiriledi. Synı turǵydan oılaý ádisi oqýshynyń oıyn damytýǵa kóp kómegin tıgizedi. Syn turǵysynan oılaýǵa damytý modýlinde men kelesideı: «Qos jazba kúndeligi», «Fishbone», «Avtor oryndyǵy», «Blým túımedaǵy», «Eki juldyz, bir usynys», «Jińishke - jýan suraqtar», «Bilemin. Bildim. Bilgim keledi», «Venn dıagramsy», «Ashyq hat» jáne t. b. ádis - tásilderdi qoldandym.
Oqýdaǵy jańa tásilder modýlin toptyq, juptyq jumys arqyly iske asyrylady. Iaǵnı, oqýshylar arasynda ózara dıalog ornatý arqyly bilim berý dep túsinemin. Dıalogtik oqytý bilim sapasyn arttyrýǵa kóp kómegin tıgizedi. Dıalogtik oqytý balanyń bilimin jetildirýde kóbirek qoldanylady. Biz kóbinese dıalogtik oqytýdy suraq – jaýap retinde qoldanamyz. Dıalogtik oqytý tek qana ınformatıka salasynda emes barlyq pánder úshin tıimdi oqytý túri bolyp tabylady. Ásirese til damytý kezinde nemese basqa tildi úırený barysynda kóp kómegi tıedi. Óz pánime qatysty aıta keter bolsam, bizde kóbinese teorıamen praktıkany ushtastyryp oqytamyz. Y. Altynsarın: «Balaǵa aıtyp túsirgennen góri, qolymen ustap, kózimen kórip, murnymen ıiskep túsindirgen sabaq uǵymdy» degen. Iaǵnı bala teorıany meńgerýmen qatar tájirıbe júzinde de qalaı jasaý qajettigin uǵynýy kerek. Tájirıbelik jumys jasaý barysynda kóptegen suraqtar týyndaıdy. Oqýshylar ózara pikirleri men boljamdar aıta otyryp, birlese jumys jasaıdy.
Bul tańda «Tyńdap otyrǵan úshtik», «Juptyq áńgime», «Qar úıindisi», «Áńgime - debat» sıaqty ádis - tásilderdi paıdalaný tıimdi.
Qazirgi ýaqytta bilim berý úderisinde aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalardy qoldaný qajettiligi týyp otyr. Osyǵan baılanysty bilim berýdegi ádis - tásilder jańaryp otyrady. Aqparattyq - komýnıkasıalyq tehnologıalardy paıdalaný qazirgi kezdegi zaman talaby bolǵandyqtan oǵan basty nazar aýdarýymyz qajet. Jańa aqparattyq tehnologıalardy bilim berý úderisinde qoldaný birshama jetistikterge aparatyn jol. AKT - ny qoldaný muǵalimge de oqýshyǵa da qolaıly. Biz ınformatıka sabaǵynda teorıa men praktıkany ushtastyramyz. Bul ekeýi bir - birimen ózara tyǵyz baılanysta bolady. Tájirıbelik jumys jasaý barysynda bala teorıalyq bilimin shyńdaıdy. Konfýsıı: «Maǵan aıtyp berseń – umytyp qalamyn, kórsetseń – este saqtaımyn, ózime jasatsań - úırenemin» degen. Konfýsıı aıtpaqshy bala qolymen jasaǵanda ǵana jaqsy túsinedi, este saqtaıdy. Sondyqtan da sabaqta AKT paıdalaný qajettiligi týyndaıdy. AKT - ni tek qana sabaq kezinde ǵana emes, sabaqtan tys ýaqytta da qoldanamyz. Óıtkeni kez kelgen derekterdi ınternetten alýymyzǵa múmkinshiligimiz bar. AKT - ny sabaqta qoldaný oqýshylardyń belsendiligin, qyzyǵýshylyǵyn arttyrady, synı oılaýǵa, basqalarmen oı bólisýge, óz tájirıbesin shyńdaýǵa kómektesedi. Sabaǵymda AKT - ny qoldaný mindetim, óıtkeni kúndelikti ótetin sabaǵymyz AKT - men baılanysty. Sabaqta AKT - ny qoldaný arqyly oqýshylardyń aqparattyq quzirettiligin qalyptastyrý birinshi orynǵa qoıylǵan. AKT - ny qoldaný nátıjesinde oqýshylardyń óz betimen izdenisi, qyzyǵýshylyǵy, belsendiligi, senimdiligi artady. Daryndy jáne talantty oqýshylardyń da bilimin shyńdaýda osy AKT - nyń qosar úlesi mol.
Oqýdy tıimdi baǵalaý bilim berý úderisindegi jańa tásilderdiń barlyǵymen baılanysty. Baǵalaý oqytý barysynda ilgerileý qadamdaryn aıqyndaý men qoldaý kórsetý úshin qajet. Baǵalaý – odan arǵy, bilim alý týraly nátıjelerin júıeli túrde jıyntyqtaýǵa baǵyttalǵan qyzmetti belgileý úshin qoldanylatyn termın dep nusqaýlyqta kórsetken. Baǵalaý oqytý men bilim berýdiń ajyramas bóligi ekenin bilemiz. Sondyqtan biz oqytýdy baǵalaý bilim berýdi jetildirý bolyp tabylatynyn túsinýimiz qajet. Baǵalaýdyń eki túri qarastyrylǵan: formatıvti baǵalaý jáne jıyntyq baǵalaý. Formatıvti baǵalaý oqytý úshin baǵalaý bolyp tabylady da, al jıyntyq baǵalaý oqytýdy baǵalaý bolyp tabylady. Jıyntyq baǵalaýdy oqýdyń qorytyndysyn shyǵarýda, oqýdyń alǵa ilgerileýin tirkeý maqsatynda qoldanylady. Oqytý úshin baǵalaýda oqýshy ózin - ózi retteý arqyly óz bilim deńgeıin baǵalaıdy, bilimin jaqsartady, sabaqqa degen belsendiligi artyp, qyzyǵýshylyǵy oıanady, ózin - ózi, birin - biri baǵalaýdy úırenedi. Ár sabaqta oqýshylardy ózin - ózi, birin - biri baǵalaýyna basa nazar aýdardym. Óıtkeni oqýshy ózin - ózi retteı otyryp, óz bilim deńgeıin anyqtaıdy, óz bilimin basqalarmen salystyrýdy úırenedi. Qate ketken jerlerin túsinip, ádil baǵalaýdy úırenedi, daǵdylanady. Baǵalaý oqýshylardyń ózi - óziniń, basqalardyń oılary men jumys jasaýyn baqylaý bolyp tabylatyndyqtan oqýshy óziniń oılaýyn, túsinýin, tártibin qadaǵalap otyrýdy úırenedi, daǵdy qalyptasady.
Daryndy balalardy oqytý men tárbıeleýdi uıymdastyrýdaǵy basty mindet - balalardyń qabiletteri men talanttaryn jan - jaqty asha túsý úshin daryndylyqtyń erekshelikterin anyqtaý bolyp tabylady. Daryndylyqty qandaı da bir ádispen anyqtaý múmkin emes. Bir qaraǵanda, balalardyń barlyǵy birkelki bolyp kórinedi. Daryndy oqýshynyń daryndylyǵyn aıqyndaý úshin balany uzaq zertteý qajet. Daryndylyqty zerttegen Dj. Renzýllıdiń pikirinshe, daryndylyq adamǵa minez - qulyqtyń úsh negizgi "klasteriniń" ózara baılanysy arqyly beriledi
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
