InfoHub Logo

Ǵylymı baıandama
Inklúzıvti bilim berýdegi «Aıaly alaqan» ortalyǵynyń mańyzdylyǵy

Aıaly alaqan ortalyǵynyń maqsaty: erekshe bilimdi qajet etetin balalardy sapaly bilimmen qamtamasyz etý; múmkindikteri shekteýli balalardy túzete – damyta oqytyp, joıylǵan qyzmettiń ornyn toltyra bilim berýdi uıymdastyrý, múmkindigi shekteýli balalarǵa erte jastan túzetý kómek kórsetý:
Mindeti: múmkindigi shekteýli balalarǵa sapaly bilim berip, qoǵamdaǵy óz ornyn tabýǵa múmkindik jasaý:
Ortalyqtyń ustanymy - múmkindigi shekteýli balalardyń tanymdyq is - áreketimen emosıalyq erikti jaǵynyń kemshilikterin eńserý, óz betimen ómir súrýde, balalardy qazirgi qoǵamdyq jaǵdaılarda áleýmettik beıimdelýge daıyndaý, osy balalardy oqytý prosesine zamanaýı ádistemeler men tehnologıalardy engizý.

HHI ǵasyr bul aqparattyq qoǵam dáýiri, tehnologıalyq mádenıet dáýiri. Qazirgi qoǵamdyq bilim júıesin damytýda aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalardyń mańyzy zor. Qazaqstan Respýblıkasynyń «Bilim týraly» zańynyń 11 babynyń 9 tarmaǵynda oqytýdyń jańa tehnologıalaryn, onyń ishinde aqparattyq – komýnıkasıalyq tehnologıalardy engizý jáne tıimdi paıdalaný mindeti qoıylǵan. Qazirgi bilim júıesiniń ereksheligi tek bilimmen qana qoımaı, ózdigi men bilim alýdy damyta otyryp, úzdiksiz óz betinshe órleý isine qajettilik týdyrý. Búginde elimiz ǵylymı – tehnıkalyq progrestiń negizgi belgisi qoǵamdyq aqparattandyrý bolatyn jańa kezeńge endi.
Qazaqstan Respýblıkasynyń prezıdenti N. Nazarbaevtyń «Bolashaqtyń irgesin birge qalaımyz» atty Qazaqstan halqyna joldaýynda «Biz bilim berýdi jańǵyrtýdy odan ári jalǵastyrýǵa tıispiz. Búginde mektepterdi kompúterlendirý tolyq aıaqtaldy. Orta bilim berýdiń 12 jyldyq modeline engizýde

«Ómir boıy bilim alý» árbir qazaqstandyqtardyń kredosyna aınalýy tıis» delingen.[1]
QR – daǵy bilim berýdi damytýdyń 2011 – 2020 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasynda «E – Learming» oqytý júıesi boıynsha bilim berý sapasyn jáne basqarý tıimdiligin arttyrý úshin prosesin avtomattandyrý, pedagogtar men oqýshylardyń eń jaqsy bilim berý resýrstaryna jáne tehnologıalaryna qol jetkizýin qamtamasyz etý maqsaty atap kórsetildi.[2]

Oqytýdyń aqparattyq – tehnologıasy aqparatpen jumys jasaıtyn arnaıy tásilder, pedagogıalyq tehnologıalyq, baǵdarmalyq jáne tehnıkalyq quraldarmen keshender (kıno, aýdıo - vıdeo, telekomýnıkasıalyq jeliler jáne t. b)
Aqparattyq jáne komýnıkasıalyq tehnologıalardy (AKT) damytý jáne olardyń bilim salasynda qoldaný qajettigi óte qajet.
«Qazirgi zamanda jastarǵa aqparatty tehnologıamen baılanysty álemdik standartqa saı múddeli jańa bilim berý óte qajet», - dep elbasymyz N. Á. Nazarbaev atap kórsetkendeı, ár pedagogtyń aldynda ınovasıalyq ádis – tásilderdi oqyp úırenip, bilim berýde aqparatty tehnologıany tıimdi qoldana bilý jáne únemi izdenip, jetildirip otyrý, jas urpaqtyń bilim kórsetkishin sapalyq deńgeıge kóterý mindeti tur. Muǵalim oqýshylardyń kompúterlik saýattylyǵyna súıene otyryp, oqytýdyń ádis tásilderin qoldanady. Bul úshin birinshiden jekelegen pánderdi oqytýdyń sapasyn kóterýge, ekinshiden kompúterlik saýattylyqty damytýǵa, oqýshylardyń kompúterlik mádenıetin qalyptastyrýǵa umtylady. Kompúter bul oqýdy uıymdastyrý jáne synyptan tys saǵattarda mańyzdy máselelerdi sheshýdegi jan – jaqty oqytý quraly. Sondyqtan da ol dástúrli oqytýdy keń maǵyna sheńberinde engizýdi kózdeıdi. Oqý úrdisindegi kompúterdi qoldaný mindetteri:
1. Oqý úrdisindegi keıingi baılanysty qamtamasyz etý
2. Oqý úrdisin kórnekiliktermen qamtamasyz etý
3. Keń taralǵan bilim kózderinen aqparatty izdestirý
4. Oqý úrdisterin nemese qubylystaryn qurý
5. Ujymdyq jáne toptyq jumystardy uıymdastyrý
Kompúter bilim berý salasynda ár túrli qyzmetterdi atqarady;
a) oqytý páni retinde;
b) pedagogıkalyq meńgerý júıesiniń komponenti ( syńary) retinde;
v) bilim berý mekemelerin basqarýdyń syńary retinde;
g) ǵylymı – pedagogıkalyq qyzmet quraly retinde;
Oqytý quraldary negizinde kompúterdi paıdalaný tásilderi ár túrli:
toppen nemese jeke jumys, synyppen jumys.
Kompúterdi qoldaný men onyń baǵdarlamalaryna jetekshilik etýdiń negizgi aspektileri:
Psıhologıalyq – berilgen baǵdarlamany oqýǵa yntalandyrýǵa qalaı áser etýin, qyzyǵýshylyǵyn joǵarylatý nemese tómendetý oqýshylarǵa óz kúshine senimsizdik týdyrmaýǵa áser etedi.

Ádistemelik - bul baǵdarlama oqýshynyń materıaldy ozyq meńgerýin jáne materıaldyń metodıkaǵa saı berilýin qamtamasyz etedi;
Ujymdyq – jańa aqparattyq tehnologıamen jabdyqtalǵan kompútermen ótetin sabaqtardyń metodıkaǵa saı berilýin qamtamasyz etedi.
Adam ózin qorshaǵan álemdegi aqparattardyń 90 paıyzyn kórý júıesi arqyly alady. Al estý arqyly tek 9 paıyzyn jáne 1 paıyzyn ıis sezý men dám sezý arqyly qabyldaıdy.- degendeı adam barlyq álemdi sezim músheleriniń kómegimen tanıdy, al qabyldaý múmkinshilikteri ár túrli bolady. Sezim múshelerine áser etýshi aqparattyq qor beıne(kórý), aýdıo - beıne (estý men kórý), aýdıo estý quraldary bolyp bólinedi. Oqytý men tárbıe berý úrdisinde tehnıkalyq quraldardy paıdalanýdyń maqsaty - oqýshylardyń baǵdarlamaǵa saı materıaldardy tereń bilýine, ǵylym men tehnıkanyń negizderin túsinýine, oqýshylardyń bilim sapasyn arttyrýǵa joǵary dárejede úles qosý. Osy sezim músheleriniń qyzmetin jaqsartý barysynda sabaǵymda zaman talabyna saı terapıalardy(aroma, fıto, artterapıa jáne eńbektený terapıalaryn) qoldanamyn.