12-پارتيا جيىلىسى ۇلت ماسەلەسىن دۇرىس شەشۋگە جاڭا جوبا كورسەتتى
«ەڭبەكشى قازاق» گازەتىنىڭ وسى نومىرىندە روسسيا كوممۋنيست پارتياسىنىڭ 12-جالپى جيىلىسىنىڭ ۇلت ماسەلەسى تاقىرىپتى شىعارعان قارارى باسىلىپ وتىر.
روسسيادا كەڭەس ۇكىمەتى ورناعاننان بەرى ۇستىمىزدەگى ۇلى ريەۆوليۋسيا، ۇلى وزگەرىستىڭ داۋىرىندە، تۇرمىستىڭ دوڭگەلەگى قاتتىراق زىرىلداپ جىلدام اينالعاندىقتان، تۇرمىس ءتۇرلى حالگە، ءتۇرلى جايعا تۇسكەندىكتەن، ءازىر بۇرىنعى ەزىلگەن ۇلتتاردىڭ ەڭبەكشىل ەلىنە اۆتونوميا بەرىلسە دە، «ۇلت ماسەلەسى» دەگەن ماسەلە تەرەڭنەن قوزعالىپ، انىقتالىپ قارالىپ، دۇرىس كوڭىلدەگىدەي شەشىلگەن جوق ەدى.
بۇرىنعى ەزىلگەن ۇلتتاردىڭ ەڭبەكشىل ەلىنىڭ ناداندىعىنان، ونەر-مادەنيەت رەتىندە ارتتا قالعاندىعىنان زاكون الدىندا، قاعاز بەتىندە قۇقىقتارى بۇرىنعى زور ۇلتتارمەن بىردەي بولسا دا، ءىس جۇزىندە ءتۇرلى رەتتەردە بىردەي بولا الماي كەلگەن ەدى.
ءبىر نارسەنىڭ كەمدىگىن، ءبىر ءىستىڭ ءمىنىن سول نارسەگە تانىس كىسى، سول ىسكە جەتىك كىسى ارتىعىراق بىلەدى.
قاعاز بەتىندە تەڭدىك العانمەن، ءوزىنىن ناداندىعىنان، ءىس جۇزىندە كەيبىر رەتتەردە تەڭدىك الا المايتىندارىن ءار ۇلتتىڭ وزىنەن شىققان كوممۋنيستەرى ارتىعىراق بىلەدى. ءار حالىقتىڭ ءتۇرلى مىنەزىن، ءتۇرلى زاڭىن، ءتۇرلى سالتىن، ءتۇرلى ماقساتىن، ءتۇرلى دەرتىن سول حالىقتىڭ وزىنەن شىققان كوممۋنيستەر ارتىق بىلەدى.
جالپى كەڭەس قۇراماسىنىڭ ءبىزدىڭ قازاقستان ءتارىزدى شەتكى رەسپۋبليكالارىندا وسى تاقىرىپتى بۇرىنعى زور بولىپ قالعان ۇلتتان — ورىستان شىققان كوممۋنيستەرمەن، بۇرىنعى كەم بولىپ قالعان كىرمە، ۋاق ۇلتتاردان شىققان كوممۋنيستەردىڭ ارالارىندا كەيبىر شەت رەسپۋبليكالاردا ۇعىنىسپاعاندىق بولىپ كەلدى. ول ۇعىنىسپاعاندىق كەيبىر ۋاقىتتاردا الالىققا دا اينالىپ كەتىپ ءجۇردى.
ونداي ماقتاۋعا كەلمەيتىن ىستەرگە كىم ايىپتى، كىم ايىپسىز ەكەنىن كىم ءبىلسىن.
ءبىراق الگى جۇرتقا بەلگىلى «ۇلتشىلدىق» (ناسيوناليزم) دەگەندى، «وزىمشىلدىك»، «وتارشىلدىق» دەگەندەردى (شوۆينيزم، كولونيزاتورستۆو) قوزدىرىڭقىراپ جىبەرۋ شارتتارىنىڭ ءبىرى سول ۇعىنىسپاعاندىقتان شىققان الا كوزدىك ەدى. مەملەكەتكە، كوممۋنيست پارتياسىنا بۇرىن كەم بولىپ قالعان ۇلتتان شىققان «ۇلتشىلدىق» قاتەرلى مە، جوق بۇرىن ۇلىق، قوجا بولىپ قالعان زور ۇلتتان شىققان «وزىمشىلدىك»، «وتارشىلدىق» قاتەرلى مە؟ بۇعان 12-پارتيا جيىلىسى دۇرىس، تۋرا جاۋاپ بەردى. بۇعان 12- جيىلىستىڭ قارارىندا: «پارتيانىڭ ءام كەڭەس ۇكىمەتىنىڭ جالپى ىستەرىنە، جالپى باعىتىنا ەڭ ۇلكەن قاتەرلى، ۇلكەن كەسەلدى، زياندى نارسە بۇرىنعى زور بولىپ قالعان ەلدەن شىققان «وتارشىلدىق»، «وزىمشىلدىك» دەگەن، ەڭ ايانباي كۇرەسەتىن زاتىمىز وسى دەگەن. بۇل كۇنگەشە ءبىزدىڭ ايتىپ كەلگەنىمىز ءدال وسى 12-پارتيا جيىلىسىنىڭ شىعارعان قارارىنىڭ باعىتى ەدى. قايتا، ءبىز ۇلتشىلدىقپەن، وتارشىل وزىمشىلدىكپەن قاتار بىردەي، تەڭ كۇرەسۋ كەرەك دەۋشى ەدىك، 12-پارتيا جيىلىسى بىزدەن دە ارمەن، بىزدەن دە قاتتى كەتتى. 12-پارتيا جيىلىسىنىڭ ۇلت ماسەلەسى تۋرالى بەلگىلەگەن جوباسى وتە قولايلى، ءبىراق ونى ىسكە اسىرۋعا كىرىسۋ كەرەك.
پارتيانىڭ ىلگەرگى اڭعارىن، جالپى باعىتىن شىن ويلايتىن كوممۋنيستەر بۇل 12-جيىلىستىڭ شىعارعان قاۋلىسىن ىسكە اسىرۋعا قامالعا قويۋعا شىنداپ، ەكپىندەپ كىرىسۋى كەرەك.
پارتيانىڭ بۇل قارارىن ىسكە اسىرۋعا ويلامايتىن ادامدار پارتيانىڭ ءام ەڭبەكشىل تابىنىڭ دوسى بولمايدى.
1923 جىل
You Might Also Like
-
1-مامىر — جەر-دۇنيەدەگى ەڭبەكشىل تابىنىڭ ۇلى كۇنى، ۇلى مەيرامى.
-
كوممۋنيست پارتياسىنىڭ جالپىروسسيالىق 12-جيىلىسى تۇرمىستىڭ ءاربىر قالتارىسىن باجايلاپ اقتارىپ، تەكسەرىپ قاراپ، كەڭەستىك روسسيانىڭ قۇراماسىنىڭ جالپى تۇرمىسىن جوندەۋگە، 14ء-شى جىلدان بەرى سىرتقى ءام ىشكى...
