4 سانى مەن سيفرى. ءتورتبۇرىش. شارشى.
اتىراۋ وبلىسى، يساتاي اۋدنى، ح. ناۋبەتوۆ اتىنداعى
ورتا مەكتەپتىڭ جوعارعى ساناتتى باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
نۇرماشيەۆا شاربانۋ ناسىر قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 4 سانى مەن سيفرى. ءتورتبۇرىش. شارشى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1) 4 سانىمەن جانە 4 سيفرىنىڭ جازىلۋىمەن، 4 سانىنىڭ قۇرامىمەن تانىستىرۋ؛ ءتورتبۇرىش، شارشى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ.
2) وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن ويلاۋ قابىلەتتەرىن ماتەماتيكالىق ءتىلىن دامىتۋ، پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
3) وقۋشىلاردى العىرلىققا، تاپقىرلىققا جانە دۇرىس ەسەپتەۋگە، ىزدەنىمپازدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم ەنگىزۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، ويىن، كورنەكىلىك.
كورنەكىلىگى: ساندار، سۋرەتتەر، كەستەلەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا، جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىنىڭ سۋرەتى ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
وقۋشىلاردىڭ نازارىن اۋدارۋ.
ءىى. وتكەن تاقىرىپتى پىسىقتاۋ
- بالالار، جان - جاققا كەتتى زىمىراپ،
مىسىقتان قورىققان تىشقاندار.
قوراپقا كىردى بىرەۋى،
سوڭىنان كەتتى ەكەۋى.
تىعىلدى سوندا نەشەۋى؟ (1+2=3)
ۇلپا ءجۇنىن قىزدىرىپ،
كۇن شۋاقتا ءبىر كۇشىك.
وتىر ەدى ماڭىنا
كەلدى تاعى ەكى كۇشىك
نەشەۋ بولدى سەن سانا؟
- بالالار، وتكەن ساباقتا قانداي تاقىرىپپەن تانىستىق؟
- 3 سانى مەن سيفرى.
ءىىى. جاڭا ساباق.
- ەندى، بالالار، كوڭىلىمىزدى تاقتاعا اۋدارايىق. جۇمباق جاسىرۋ.
- ەكى بالاپان تۇر،
ەكى بالاپان وتىر.
شاتاسپاي تەز ويلانساق،
تۋرا تاۋىپ اتاساق،
تۇرعانى بار، وتىرعان،
بارلىعى قانشا بالاپان؟
- دۇرىس بالالار، ەندەشە بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى 4 سانى جانە سيفرى. (ءمۇعالىم تاقتاعا 4 سانى سيفرىنىڭ جازبا ءتۇرىن كورسەتەدى)
1. ءتورت جىل مەزگىلى 4 سانىمەن بەلگىلەنەدى.
2. ۇشتەن كەيىن ءتورت بولار،
ءبىر جىلدا ءتورت مەزگىل بار.
قىس مەزگىلى – كۇن سۋىق،
اق قار جاتىر جەر جاۋىپ.
كوكتەمدە بولار جەر جاڭا،
ەگەيىك ەگىن دالاعا.
جازعىتۇرىم كۇن ۇزاق،
اپتاپ تۇرار كۇن شۋاق.
التىن كۇز بىزگە بەرەر نۇر،
جەمىس - جيدەك ءپىسىپ تۇر.
ءىV. وقۋلىقپەن جۇمىس
№1. تاپسىرما بويىنشا ساننىڭ سان ساۋلەسىندەگى ورنىن جانە 3 - كە 1 - ءدى نەمەسە 2 - گە 2 - ءنى قوسۋ جولىمەن 4 سانىن شىعارىپ الۋدى ءتۇسىندىرۋ.
- ءبىرىنشى سۋرەتتە ءبىر تۇسپەن نەشە توركوز بويالعان؟ نەشەۋىن باسقا تۇسپەن بويادى؟ مۇنى قالاي جازۋعا بولادى؟ نەشە بولدى؟ دەمەك 4 - بۇل
مىسالدار تورتتىگىن قۇرۋ جولىن ءتۇسىندىرۋ. مۇنداي جۇمىس ولاردى قوسۋ مەن ازايتۋ اراسىنداعى بايلانىستى تۇسىنۋگە اكەلەدى.
ساناماق جاتتاۋ:
قازدىڭ دا ەكەۋ اياعى،
قۇردىڭ دا ەكەۋ اياعى.
ەكەۋىنىڭ اياعى،
تورتەۋ بولادى باياعى.
№2. داپتەردە وقۋشىلاردىڭ وزدەرى ورىنداۋعا بەرىلگەن. بۇل تاپسىرمانى ورىنداماس بۇرىن 4 سانىنىڭ قۇرامى قايتالانادى.
№3. اۋىزشا ورىنداۋ كەزىندە 4 - كە دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناۋعا جاتتىعادى.
ءتورتبۇرىشتىڭ ءماندى بەلگىلەرىن ءتۇسىندىرۋ. جيناق پولوتنوسىنا گەومەتريالىق فيگۋرالاردىڭ ۇلگىلەرى بەكىتىلگەن. مىسالى، ءارتۇرلى ءۇشبۇرىش جانە 1 ءتورتبۇرىش. ارتىق فيگۋرانى تابىڭدار. بۇل فيگۋرانى قالاي اتاۋعا بولادى؟ بۇل فيگۋرا نەگە ءتورتبۇرىش دەپ اتالادى؟ ءتورتبۇرىشتىڭ بۇرىشتارى نەشەۋ؟ نەشە قابىرعاسى بار؟
№4. ءتورتبۇرىشتىڭ ءار تۇرىمەن تانىسادى. گەومەتريالىق فيگۋرالاردى كورسەتۋ.
№5. بەكىتۋ جۇمىسى.
№6. وقۋشىلار بەرىلگەن فيگۋرانى قۇراستىراتىن قيىندىلاردى دايىنداپ قويۋلارى كەرەك.
V. سەرگىتۋ ءساتى.
شارشاساڭدار بالالار،
قولدارىڭدى سوزىڭدار.
ساۋساقتارمەن ويناڭدار،
قولدارىڭدى سەرمەڭدەر.
Vءى. داپتەرمەن جۇمىس.
№1. وقۋشىلار 4 سيفرىن توركوزدە جازۋ جولىمەن تانىسقاننان كەيىن اۋادا جازىپ شىعادى. 4 - ءتىڭ جازىلۋ ۇلگىسىن تولتىرادى.
№2. - جازۋعا قاراڭدار. ماتەماتيكادا مۇنداي جازۋلاردى قالاي اتايدى؟
- ورنەك. ورنەكتىڭ ءمانى 4 - كە تەڭ بولاتىنداي بوس ورىنعا سان تاڭدايمىز. كورنەكى تۇردە ءتۇسىندىرۋ.
4 قارىنداش الىڭدار. 4 شىعۋ ءۇشىن 1 قارىنداشقا قانداي سان قوستىق؟
№3. تومەندە قانداي سان كورسەتىلسە، سونشا شارشىنىڭ سۋرەتىن سالادى.
№4. وقۋشىلار نۇكتەلەردى دۇرىس قوسۋدى ۇيرەنەدى جانە ءتورتبۇرىش تۋرالى بىلىمدەرىن ناقتىلايدى.
Vءىى. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ.
- اپتانىڭ ءتورتىنشى كۇنى قاي كۇن؟
- جىلدىڭ ءتورتىنشى ايىن اتا.
- 4 سانىن قاجەت ەتەتىن مىسالدى كەلتىرە الاسىڭ با؟
Vءىىى. ساباققا جاقسى قاتىناسقان وقۋشىلاردى ماداقتاۋ.
ورتا مەكتەپتىڭ جوعارعى ساناتتى باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
نۇرماشيەۆا شاربانۋ ناسىر قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: 4 سانى مەن سيفرى. ءتورتبۇرىش. شارشى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1) 4 سانىمەن جانە 4 سيفرىنىڭ جازىلۋىمەن، 4 سانىنىڭ قۇرامىمەن تانىستىرۋ؛ ءتورتبۇرىش، شارشى تۋرالى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋ.
2) وقۋشىلاردىڭ وي - ءورىسىن ويلاۋ قابىلەتتەرىن ماتەماتيكالىق ءتىلىن دامىتۋ، پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
3) وقۋشىلاردى العىرلىققا، تاپقىرلىققا جانە دۇرىس ەسەپتەۋگە، ىزدەنىمپازدىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم ەنگىزۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، ويىن، كورنەكىلىك.
كورنەكىلىگى: ساندار، سۋرەتتەر، كەستەلەر، ينتەراكتيۆتى تاقتا، جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىنىڭ سۋرەتى ت. ب.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
وقۋشىلاردىڭ نازارىن اۋدارۋ.
ءىى. وتكەن تاقىرىپتى پىسىقتاۋ
- بالالار، جان - جاققا كەتتى زىمىراپ،
مىسىقتان قورىققان تىشقاندار.
قوراپقا كىردى بىرەۋى،
سوڭىنان كەتتى ەكەۋى.
تىعىلدى سوندا نەشەۋى؟ (1+2=3)
ۇلپا ءجۇنىن قىزدىرىپ،
كۇن شۋاقتا ءبىر كۇشىك.
وتىر ەدى ماڭىنا
كەلدى تاعى ەكى كۇشىك
نەشەۋ بولدى سەن سانا؟
- بالالار، وتكەن ساباقتا قانداي تاقىرىپپەن تانىستىق؟
- 3 سانى مەن سيفرى.
ءىىى. جاڭا ساباق.
- ەندى، بالالار، كوڭىلىمىزدى تاقتاعا اۋدارايىق. جۇمباق جاسىرۋ.
- ەكى بالاپان تۇر،
ەكى بالاپان وتىر.
شاتاسپاي تەز ويلانساق،
تۋرا تاۋىپ اتاساق،
تۇرعانى بار، وتىرعان،
بارلىعى قانشا بالاپان؟
- دۇرىس بالالار، ەندەشە بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى 4 سانى جانە سيفرى. (ءمۇعالىم تاقتاعا 4 سانى سيفرىنىڭ جازبا ءتۇرىن كورسەتەدى)
1. ءتورت جىل مەزگىلى 4 سانىمەن بەلگىلەنەدى.
2. ۇشتەن كەيىن ءتورت بولار،
ءبىر جىلدا ءتورت مەزگىل بار.
قىس مەزگىلى – كۇن سۋىق،
اق قار جاتىر جەر جاۋىپ.
كوكتەمدە بولار جەر جاڭا،
ەگەيىك ەگىن دالاعا.
جازعىتۇرىم كۇن ۇزاق،
اپتاپ تۇرار كۇن شۋاق.
التىن كۇز بىزگە بەرەر نۇر،
جەمىس - جيدەك ءپىسىپ تۇر.
ءىV. وقۋلىقپەن جۇمىس
№1. تاپسىرما بويىنشا ساننىڭ سان ساۋلەسىندەگى ورنىن جانە 3 - كە 1 - ءدى نەمەسە 2 - گە 2 - ءنى قوسۋ جولىمەن 4 سانىن شىعارىپ الۋدى ءتۇسىندىرۋ.
- ءبىرىنشى سۋرەتتە ءبىر تۇسپەن نەشە توركوز بويالعان؟ نەشەۋىن باسقا تۇسپەن بويادى؟ مۇنى قالاي جازۋعا بولادى؟ نەشە بولدى؟ دەمەك 4 - بۇل
مىسالدار تورتتىگىن قۇرۋ جولىن ءتۇسىندىرۋ. مۇنداي جۇمىس ولاردى قوسۋ مەن ازايتۋ اراسىنداعى بايلانىستى تۇسىنۋگە اكەلەدى.
ساناماق جاتتاۋ:
قازدىڭ دا ەكەۋ اياعى،
قۇردىڭ دا ەكەۋ اياعى.
ەكەۋىنىڭ اياعى،
تورتەۋ بولادى باياعى.
№2. داپتەردە وقۋشىلاردىڭ وزدەرى ورىنداۋعا بەرىلگەن. بۇل تاپسىرمانى ورىنداماس بۇرىن 4 سانىنىڭ قۇرامى قايتالانادى.
№3. اۋىزشا ورىنداۋ كەزىندە 4 - كە دەيىن تۋرا جانە كەرى ساناۋعا جاتتىعادى.
ءتورتبۇرىشتىڭ ءماندى بەلگىلەرىن ءتۇسىندىرۋ. جيناق پولوتنوسىنا گەومەتريالىق فيگۋرالاردىڭ ۇلگىلەرى بەكىتىلگەن. مىسالى، ءارتۇرلى ءۇشبۇرىش جانە 1 ءتورتبۇرىش. ارتىق فيگۋرانى تابىڭدار. بۇل فيگۋرانى قالاي اتاۋعا بولادى؟ بۇل فيگۋرا نەگە ءتورتبۇرىش دەپ اتالادى؟ ءتورتبۇرىشتىڭ بۇرىشتارى نەشەۋ؟ نەشە قابىرعاسى بار؟
№4. ءتورتبۇرىشتىڭ ءار تۇرىمەن تانىسادى. گەومەتريالىق فيگۋرالاردى كورسەتۋ.
№5. بەكىتۋ جۇمىسى.
№6. وقۋشىلار بەرىلگەن فيگۋرانى قۇراستىراتىن قيىندىلاردى دايىنداپ قويۋلارى كەرەك.
V. سەرگىتۋ ءساتى.
شارشاساڭدار بالالار،
قولدارىڭدى سوزىڭدار.
ساۋساقتارمەن ويناڭدار،
قولدارىڭدى سەرمەڭدەر.
Vءى. داپتەرمەن جۇمىس.
№1. وقۋشىلار 4 سيفرىن توركوزدە جازۋ جولىمەن تانىسقاننان كەيىن اۋادا جازىپ شىعادى. 4 - ءتىڭ جازىلۋ ۇلگىسىن تولتىرادى.
№2. - جازۋعا قاراڭدار. ماتەماتيكادا مۇنداي جازۋلاردى قالاي اتايدى؟
- ورنەك. ورنەكتىڭ ءمانى 4 - كە تەڭ بولاتىنداي بوس ورىنعا سان تاڭدايمىز. كورنەكى تۇردە ءتۇسىندىرۋ.
4 قارىنداش الىڭدار. 4 شىعۋ ءۇشىن 1 قارىنداشقا قانداي سان قوستىق؟
№3. تومەندە قانداي سان كورسەتىلسە، سونشا شارشىنىڭ سۋرەتىن سالادى.
№4. وقۋشىلار نۇكتەلەردى دۇرىس قوسۋدى ۇيرەنەدى جانە ءتورتبۇرىش تۋرالى بىلىمدەرىن ناقتىلايدى.
Vءىى. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ.
- اپتانىڭ ءتورتىنشى كۇنى قاي كۇن؟
- جىلدىڭ ءتورتىنشى ايىن اتا.
- 4 سانىن قاجەت ەتەتىن مىسالدى كەلتىرە الاسىڭ با؟
Vءىىى. ساباققا جاقسى قاتىناسقان وقۋشىلاردى ماداقتاۋ.
You Might Also Like
-
اتىراۋ وبلىسى، يساتاي اۋدنى، ح. ناۋبەتوۆ اتىنداعى
