ءا دىبىسى مەن ءارپى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «ءا ءا دىبىسى مەن ءارپى»
ماقساتى: ءا ءا دىبىسى مەن ءارپىن تانىستىرۋ. ءادىبىسى بار سوزدەرگە دىبىستىق تالداۋ جاساتۋ؛ ءسوز، سويلەم قۇراپ ايتۋعا بۋىنعا بولە بىلۋگە داعدىلاندىرۋ؛ قول جاتتىقتىرۋداپتەرلەرىنە ءا ءارپىن جازدىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وي – ءورىسىن، ءتىل بايلىقتارىن، تاپقىرلىق، ىزدەنىمپازدىق قاسيەتتەرىن دامىتۋ سوزدىك قورلارىن، ءتىل بايلىقتارىن دامىتۋ،
دىبىستاردان ءسوز، سوزدەن سويلەم قۇراۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى سىپايىلىلىققا، جولداستىققا دوستىققا، ءبىر - ءبىرىنىڭ ويىن تۇسىنۋگە، ءبىرىن - ءبىرى تىڭداي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى يگەرۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ساياحات - ويىن ساباق
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، كورنەكىلىك
كورنەكىلىگى: كوكونىستەر، جەمىستەر، زاتتىق سۋرەتتەر، ا ءارپىنىڭ باسپا، جازبا تۇرلەرى، سەبەت.
قاجەتتى قۇرال - جابدىقتار: ينتەربەلسەندى تاقتا، بور، تاقتا.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
- سالەمەتسىزدەرمە بالالار. بۇگىنگى ساۋات اشۋ ساباعى وزگەشە وتكەلى وتىر، وعان سەبەپ، بۇگىن بىزگە قوناققا
اپايلار كەلىپ وتىر. سولارمەن امانداسىپ الايىق.
II. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
1. قايىرلى تاڭ دوسىم
قايىرلى كۇن بولسىن
جەتى كۇننىڭ ءار كەزى
ساتتىلىككە تولسىن
ءبىزدىڭ الار باعامىز، كىلەڭ بەستىك بولسىن!
III. وي قوزعاۋ.
سونىمەن بىرگە بىزگە قوناققا اجە دە كەلىپ وتىر. ول كىسى سەندەردەن كومەك سۇراي كەلىپتى. اجەنىڭ اسەت جانە اسەل دەگەن ەكى نەمەرەسى بار ەكەن. ەكى بالا اۋىل سىرتىنداعى ورمانناع ساڭىراۋقۇلاق تەرۋگە شىعىپ اداسىپ كەتەدى. سول بالالاردى تاۋىپ بەرۋىمىز كەرەك. قانە. اجەمىزگە كومەكتەسەمىز بە؟
- ءيا
- ول ءۇشىن بالالار سەندەر مەنىڭ سۇراعىمدى مۇقيات تىڭداپ، جاۋاپ بەرىپ وتىرىڭدار
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.(وتكەن ءارىپتى پىسىقتاۋ)
- وتكەندە قاي ارىپپەن تانىستىق؟
- ءى دىبىسى داۋىستى ما، داۋىسسىز با؟
- نەگە داۋىستى دىبىسقا جاتقىزامىز؟(ەرەجە)
- قانە، سول ءى دىبىسىنا سوزدەر ويلاپ جىبەرىڭدەرشى
- جۋان ايتىلىپ تۇر ما، جىڭىشكە ايتىلىپ تۇر ما؟
- - دىبىس دەگەن نە؟ (دىبىستى ەستيمىز، ايتامىز)
- ءارىپ دەگەن نە؟ (ءارىپتى جازامىز، كورەمىز، وقيمىز)
- ولاي بولسا ءبىز وسى ۋاقىتقا دەيىن وتكەن دىبىستارىمىزدى ءوز ۇيىنە ورنالاستىرايىق
داۋىستى - ا و ۋ ءى
داۋىسسىز - ر ل ش س ۋ د ت ن ڭ ع ج م
وقۋدىڭ تۇرلەرى:
تىڭزبەكتەي وقۋ.
تۇتاستاي وقۋ
وتە دۇرىس، ءبىز اجەمىزگە كومەكتەسۋگە دايىنبىز
- - اجەمىز كەلە جاتسا الدىنان ءبىر ۇلكەن وزەن شىعىپتى. بۇل كىسىنى وزەننەن وتكىزۋ ءۇشىن تاپسىرما ورىنداۋىمىز كەرەك.
«وزەننەن ءوتۋ»(سلايت وزەننىڭ سۋرەتى)
جۇمباقتىڭ شەشۋىن دۇرىس شەسشەڭدەر اجە وزەننەن وتەدى
جاۋاپ بەرشى، جان دوسىم،
جاۋاپ بەر، قانە، ويلانباي.
وتەتۇعىن مەكتەپتە
- العاشقى ساباق ول قانداي؟ (الىپپە)
جارايسىڭدار بالالار ءبىز اجەمىزدى وزەننەن دە وتكىزدىك
- الىپپە
- الىپپە ءسوز قاي دىبىستان باستالىپ تۇر؟
- ءا دىبىسىنان
- بۇگىنگى وتەتىن تاقىرىبىمىز ءا دىبىسى مەن ءارپى.
- ءا دىبىسى داۋىستى ما، داۋىسسىز با؟ بۇنى ءبىلۋ ءۇشىن ءبارىمىز ءا دەپ اندەتەيىك.
- قانداي دىبىس ەكەن؟
- داۋىستى
- ءا – اۋىز مول اشىلىپ، ءتىل مەن يەكتىن تومەن تۇسۋىنەن پايدا بولاتىن جىڭىشك داۋىستى دىبىستىڭ تاڭباسى. كوبىنەسە ءسوزدىڭ ءبىرىنشى بۋىنىندا قولدانىلادى
- ولاي بولسا ول ءارىپتى داۋىستىلار قاتارىنا سالايىق. (ارىپتەر سالعان قالتاعا سالۋ)
وزەننەن دە ءوتىپ ورمانعا كەلدىك
- ورماندى كانە كوز الدىمىزعا ەلەستەتەيىكشى
- ( بالالار ءوز ويلارىن ايتادى)
- قانداي اڭداردى بىلەتىن ەدىك.
- ولاي بولسا اجەگە كەدەرگى كەلتىرىپ تۇرعان اڭداردىڭ تاپسىرماسىن ءارى قاراي ورىنداپ ءبىز اجەگە كومەكتەسەيىك.
1 - ءشى اڭ – قاسقىر: ول قانداي اڭ؟
قاسقىردىڭ تاپسىرماسى: ءا ارپىنەن ءسوز ويلاۋ، دىبىستىق تالداۋ جاساۋ، بۋىنعا ءبولۋ.
- قاسقىردىڭ تاپسىرماسىن ورىندايمىز. ءا ارپىنەن باستالاتىن سوزدەر ويلاپ، دىبىستىق تالداۋ جاسايمىز، بۋىنعا بولەمىز.
- ءا
ءشالى
ءانشى
س
ءالىم
- وتە جاقسى.
- قاسقىردىڭ سىيلاستىق جاقسى ءسوزى: جولىڭ بولسىن!
سەرگىتۋ جاتتىعۋى: (كوزگە جاتتىعۋ)
كەلەسى كەدەرگىدە تۇرعان اڭ - كىرپى.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
كىرپىنىڭ سىيلاستىق ءسوزى: «ساعان ساتتىلىك تىلەيمىن!»
كەلەسى كەزدەسەتىن اڭ – ايۋ
ايۋدىڭ تاپسىرماسى: «اجىراتۋ»
ا) سوزدەردى بۋىنعا ءبولىپ كورسەت.
انشىلەر، اپكەلەر، بايشەشەك.
ءا) بۋىنداردان ءسوز قۇراۋ
ءان - ءشى
ايۋدىڭ سىيلاستىق ءسوزى: «راحمەت ساۋ بول!»
دىبىستى ءبىز ايتامىز، ەستيمىز.
ءارىپتى ءبىز جازامىز، كورەمىز.
ءارىپتىڭ باسپا، جازبا ءتۇرى بار. ءبىز مەكتەپ الدى دايارلىق توبىندا باسپا تۇرىمەن تانىستىق. ەندى جازبا تۇرىمەن تانىسامىز.
ءا ءارپىن ەندى كانە مەن تاقتاعا سالىپ كورسەتەمىن سەندەر سونى مۇقيات قاراڭدار:
جوعارىدان -
ءا - باس ارپىمەن سويلەمنىڭ باسىندا، ادامنىڭ اتى، قالانىڭ اتى كەلەدى، كىشى ارپىمەن سويلەمنىڭ سوڭىندا، ورتاسىندا جازامىز.
اۋادا جازۋ، تاقتاعا جازۋ.
داپتەرمەن جۇمىس
جازۋ كەزىندە كەۋدەنى تىك كوتەرىپ داپتەردى قيعاشتاپ، قالامدى دۇرىس ۇستاپ جازامىز.
- اجەسىمەن نەمەرەلەرى ءبىر – بىرىمەن كەزدەسۋگە از جەر قالعاندا الدارىنان جايىلىپ جۇرگەن ءتورت تۇلىك مال كەزدەسەدۋ. تولدەردى ەنەلەرىمەن قوسۋ ءۇشىن كەلەسى تاپسىرمانى ورىنداۋىمىز كەرەك.
ءىۇ دەڭگەيلىك شىعارماشىلىق تاپسىرما.
اجە تۋرالى اڭگىمە قۇراستىرۋ.
اركىم ءوز اجەلەرى تۋرالى وي قوزعادى.
اجەم قوناققا بارعاندا مەنى بىرگە اپارادى. مەنىڭ اجەم ادەمى.
مەنىڭ اجەم بار. اجەم ماعان ەرتەگى وقىپ بەرەدى. اجەمدى قاتتى جاقسى كورەمىن.
اجەمىز نەمەرەلەرىمەن كەزدەستى. بارلىعىنىڭ قۋانىشىندا شەك جوق.
قورىتىندى:
- مىنەكي، بالالار، ءبىز سەندەر مەن اجەيمەن نەمەرەلەرىنە كومەكتەستىك. ءبىز ءارقاشان اجە اقىلىن تىڭداپ، ادەپتى، ادەمى، مەيىرىمدى بولىپ وسەمىز. ساباققا جاقسى قاتىسقان وقۋشىلار ءبىلىمىن باعالاپ، ماداقتاپ «مەنىڭ اجەم» دەگەن ولەڭدى وقىپ بەرۋ. اجەنىڭ سىيلىعى رەتىندە جۇلدىزشا تاراتۋ.
ماداقتاۋ، باعالاۋ. ءمۇعالىمنىڭ ايتقانىن
مىقتاپ ميعا توقيمىز.
بار ىنتامەن تىڭداساق،
كىلەڭ بەسكە وقيمىز.
ماقساتى: ءا ءا دىبىسى مەن ءارپىن تانىستىرۋ. ءادىبىسى بار سوزدەرگە دىبىستىق تالداۋ جاساتۋ؛ ءسوز، سويلەم قۇراپ ايتۋعا بۋىنعا بولە بىلۋگە داعدىلاندىرۋ؛ قول جاتتىقتىرۋداپتەرلەرىنە ءا ءارپىن جازدىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وي – ءورىسىن، ءتىل بايلىقتارىن، تاپقىرلىق، ىزدەنىمپازدىق قاسيەتتەرىن دامىتۋ سوزدىك قورلارىن، ءتىل بايلىقتارىن دامىتۋ،
دىبىستاردان ءسوز، سوزدەن سويلەم قۇراۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى سىپايىلىلىققا، جولداستىققا دوستىققا، ءبىر - ءبىرىنىڭ ويىن تۇسىنۋگە، ءبىرىن - ءبىرى تىڭداي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى يگەرۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ساياحات - ويىن ساباق
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق – جاۋاپ، كورنەكىلىك
كورنەكىلىگى: كوكونىستەر، جەمىستەر، زاتتىق سۋرەتتەر، ا ءارپىنىڭ باسپا، جازبا تۇرلەرى، سەبەت.
قاجەتتى قۇرال - جابدىقتار: ينتەربەلسەندى تاقتا، بور، تاقتا.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
- سالەمەتسىزدەرمە بالالار. بۇگىنگى ساۋات اشۋ ساباعى وزگەشە وتكەلى وتىر، وعان سەبەپ، بۇگىن بىزگە قوناققا
اپايلار كەلىپ وتىر. سولارمەن امانداسىپ الايىق.
II. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
1. قايىرلى تاڭ دوسىم
قايىرلى كۇن بولسىن
جەتى كۇننىڭ ءار كەزى
ساتتىلىككە تولسىن
ءبىزدىڭ الار باعامىز، كىلەڭ بەستىك بولسىن!
III. وي قوزعاۋ.
سونىمەن بىرگە بىزگە قوناققا اجە دە كەلىپ وتىر. ول كىسى سەندەردەن كومەك سۇراي كەلىپتى. اجەنىڭ اسەت جانە اسەل دەگەن ەكى نەمەرەسى بار ەكەن. ەكى بالا اۋىل سىرتىنداعى ورمانناع ساڭىراۋقۇلاق تەرۋگە شىعىپ اداسىپ كەتەدى. سول بالالاردى تاۋىپ بەرۋىمىز كەرەك. قانە. اجەمىزگە كومەكتەسەمىز بە؟
- ءيا
- ول ءۇشىن بالالار سەندەر مەنىڭ سۇراعىمدى مۇقيات تىڭداپ، جاۋاپ بەرىپ وتىرىڭدار
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.(وتكەن ءارىپتى پىسىقتاۋ)
- وتكەندە قاي ارىپپەن تانىستىق؟
- ءى دىبىسى داۋىستى ما، داۋىسسىز با؟
- نەگە داۋىستى دىبىسقا جاتقىزامىز؟(ەرەجە)
- قانە، سول ءى دىبىسىنا سوزدەر ويلاپ جىبەرىڭدەرشى
- جۋان ايتىلىپ تۇر ما، جىڭىشكە ايتىلىپ تۇر ما؟
- - دىبىس دەگەن نە؟ (دىبىستى ەستيمىز، ايتامىز)
- ءارىپ دەگەن نە؟ (ءارىپتى جازامىز، كورەمىز، وقيمىز)
- ولاي بولسا ءبىز وسى ۋاقىتقا دەيىن وتكەن دىبىستارىمىزدى ءوز ۇيىنە ورنالاستىرايىق
داۋىستى - ا و ۋ ءى
داۋىسسىز - ر ل ش س ۋ د ت ن ڭ ع ج م
وقۋدىڭ تۇرلەرى:
تىڭزبەكتەي وقۋ.
تۇتاستاي وقۋ
وتە دۇرىس، ءبىز اجەمىزگە كومەكتەسۋگە دايىنبىز
- - اجەمىز كەلە جاتسا الدىنان ءبىر ۇلكەن وزەن شىعىپتى. بۇل كىسىنى وزەننەن وتكىزۋ ءۇشىن تاپسىرما ورىنداۋىمىز كەرەك.
«وزەننەن ءوتۋ»(سلايت وزەننىڭ سۋرەتى)
جۇمباقتىڭ شەشۋىن دۇرىس شەسشەڭدەر اجە وزەننەن وتەدى
جاۋاپ بەرشى، جان دوسىم،
جاۋاپ بەر، قانە، ويلانباي.
وتەتۇعىن مەكتەپتە
- العاشقى ساباق ول قانداي؟ (الىپپە)
جارايسىڭدار بالالار ءبىز اجەمىزدى وزەننەن دە وتكىزدىك
- الىپپە
- الىپپە ءسوز قاي دىبىستان باستالىپ تۇر؟
- ءا دىبىسىنان
- بۇگىنگى وتەتىن تاقىرىبىمىز ءا دىبىسى مەن ءارپى.
- ءا دىبىسى داۋىستى ما، داۋىسسىز با؟ بۇنى ءبىلۋ ءۇشىن ءبارىمىز ءا دەپ اندەتەيىك.
- قانداي دىبىس ەكەن؟
- داۋىستى
- ءا – اۋىز مول اشىلىپ، ءتىل مەن يەكتىن تومەن تۇسۋىنەن پايدا بولاتىن جىڭىشك داۋىستى دىبىستىڭ تاڭباسى. كوبىنەسە ءسوزدىڭ ءبىرىنشى بۋىنىندا قولدانىلادى
- ولاي بولسا ول ءارىپتى داۋىستىلار قاتارىنا سالايىق. (ارىپتەر سالعان قالتاعا سالۋ)
وزەننەن دە ءوتىپ ورمانعا كەلدىك
- ورماندى كانە كوز الدىمىزعا ەلەستەتەيىكشى
- ( بالالار ءوز ويلارىن ايتادى)
- قانداي اڭداردى بىلەتىن ەدىك.
- ولاي بولسا اجەگە كەدەرگى كەلتىرىپ تۇرعان اڭداردىڭ تاپسىرماسىن ءارى قاراي ورىنداپ ءبىز اجەگە كومەكتەسەيىك.
1 - ءشى اڭ – قاسقىر: ول قانداي اڭ؟
قاسقىردىڭ تاپسىرماسى: ءا ارپىنەن ءسوز ويلاۋ، دىبىستىق تالداۋ جاساۋ، بۋىنعا ءبولۋ.
- قاسقىردىڭ تاپسىرماسىن ورىندايمىز. ءا ارپىنەن باستالاتىن سوزدەر ويلاپ، دىبىستىق تالداۋ جاسايمىز، بۋىنعا بولەمىز.
- ءا
ءشالى
ءانشى
س
ءالىم
- وتە جاقسى.
- قاسقىردىڭ سىيلاستىق جاقسى ءسوزى: جولىڭ بولسىن!
سەرگىتۋ جاتتىعۋى: (كوزگە جاتتىعۋ)
كەلەسى كەدەرگىدە تۇرعان اڭ - كىرپى.
وقۋلىقپەن جۇمىس:
كىرپىنىڭ سىيلاستىق ءسوزى: «ساعان ساتتىلىك تىلەيمىن!»
كەلەسى كەزدەسەتىن اڭ – ايۋ
ايۋدىڭ تاپسىرماسى: «اجىراتۋ»
ا) سوزدەردى بۋىنعا ءبولىپ كورسەت.
انشىلەر، اپكەلەر، بايشەشەك.
ءا) بۋىنداردان ءسوز قۇراۋ
ءان - ءشى
ايۋدىڭ سىيلاستىق ءسوزى: «راحمەت ساۋ بول!»
دىبىستى ءبىز ايتامىز، ەستيمىز.
ءارىپتى ءبىز جازامىز، كورەمىز.
ءارىپتىڭ باسپا، جازبا ءتۇرى بار. ءبىز مەكتەپ الدى دايارلىق توبىندا باسپا تۇرىمەن تانىستىق. ەندى جازبا تۇرىمەن تانىسامىز.
ءا ءارپىن ەندى كانە مەن تاقتاعا سالىپ كورسەتەمىن سەندەر سونى مۇقيات قاراڭدار:
جوعارىدان -
ءا - باس ارپىمەن سويلەمنىڭ باسىندا، ادامنىڭ اتى، قالانىڭ اتى كەلەدى، كىشى ارپىمەن سويلەمنىڭ سوڭىندا، ورتاسىندا جازامىز.
اۋادا جازۋ، تاقتاعا جازۋ.
داپتەرمەن جۇمىس
جازۋ كەزىندە كەۋدەنى تىك كوتەرىپ داپتەردى قيعاشتاپ، قالامدى دۇرىس ۇستاپ جازامىز.
- اجەسىمەن نەمەرەلەرى ءبىر – بىرىمەن كەزدەسۋگە از جەر قالعاندا الدارىنان جايىلىپ جۇرگەن ءتورت تۇلىك مال كەزدەسەدۋ. تولدەردى ەنەلەرىمەن قوسۋ ءۇشىن كەلەسى تاپسىرمانى ورىنداۋىمىز كەرەك.
ءىۇ دەڭگەيلىك شىعارماشىلىق تاپسىرما.
اجە تۋرالى اڭگىمە قۇراستىرۋ.
اركىم ءوز اجەلەرى تۋرالى وي قوزعادى.
اجەم قوناققا بارعاندا مەنى بىرگە اپارادى. مەنىڭ اجەم ادەمى.
مەنىڭ اجەم بار. اجەم ماعان ەرتەگى وقىپ بەرەدى. اجەمدى قاتتى جاقسى كورەمىن.
اجەمىز نەمەرەلەرىمەن كەزدەستى. بارلىعىنىڭ قۋانىشىندا شەك جوق.
قورىتىندى:
- مىنەكي، بالالار، ءبىز سەندەر مەن اجەيمەن نەمەرەلەرىنە كومەكتەستىك. ءبىز ءارقاشان اجە اقىلىن تىڭداپ، ادەپتى، ادەمى، مەيىرىمدى بولىپ وسەمىز. ساباققا جاقسى قاتىسقان وقۋشىلار ءبىلىمىن باعالاپ، ماداقتاپ «مەنىڭ اجەم» دەگەن ولەڭدى وقىپ بەرۋ. اجەنىڭ سىيلىعى رەتىندە جۇلدىزشا تاراتۋ.
ماداقتاۋ، باعالاۋ. ءمۇعالىمنىڭ ايتقانىن
مىقتاپ ميعا توقيمىز.
بار ىنتامەن تىڭداساق،
كىلەڭ بەسكە وقيمىز.
You Might Also Like
