سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 4 كۇن بۇرىن)
ادىستەمەلىك جۇمىس
ادىستەمەلىك كەڭەس.

1.ناتيجەگە باعىتتالعان ادىستەمەلىك جۇمىس.
پەداگوگ ماماندردىڭ كاسىبي دەڭگەيىن ۇدايى كوتەرىپ وتىرۋ، ولاردىڭ تەوريالىق ءبىلىمى مەن ادىستەمەلىك بىلىگىن ۇزدىكسىز جەتىلدىرۋ، وقىتۋدىڭ وزىق ادىس-تاسىلدەرىمەن قارۋلاندىرا وتىرىپ، شىعارماشىلىۇ جۇمىستارىنا جول كورسەتۋ، ياعني ءمۇعالىم ماماندىعىن جەتىلدىرۋ – ناتيجەگە باعىتتالعان ادىستەمەلىك جۇمىستىڭ نەگىزگى مىندەتى بولىپ تابىلادى.

اتاقتى پەداگوگ –عالىم ۆ.سۋحوملينسكيي «مۇعالىمدىك ماماندىق – بۇل ادامتانۋ،ادامنىڭ كۇردەلى جانە قىزىقتى، شىم-شىتىرىعى مول جان دۇنيەسىنە ۇڭىلە ءبىلۋ. پەداگوگيكالىق شەبەرلىك پەن پەداگوگيكالىق ونەر – ول دانالىقتى جۇرەكپەن ۇعا ءبىلۋ بولىپ تابىلادى» دەپ مۇعالىمدىك ونەرگە ەرەكشە باعا بەرسە، ى.التىنسارين «ماعان جاقسى ءمۇعالىم بارىنەن دە قىمبات، ويتكەنى مۇعالىم-مەكتەپتىڭ جۇرەگى»-دەپ بەكەر ايتقان جوق. دەمەك، ءمۇعالىمنىڭ كاسىپتىك دەڭگەيىن كوتەرۋ مەكتەپتىڭ ادىستەمەلىك جۇمىسىنىڭ نەگىزگى سالاسى بولىپ سانالادى. ويتكەنى قازىرگى مەكتەپ الدىنداعى مىندەتتەردى شەشۋدە ءمۇعالىمنىڭ، سونىمەن بىرگە بىرلەستىك جەتەكشىسىنىڭ كاسىپتىك مادەنيەتى باستى العى شارتى ەكەنى ايان. ءمۇعالىمنىڭ كاسىپتىك مادەنيەتىن كوتەرۋ مەكتەپتىڭ ادىستەمەلىك جۇمىسىنىڭ جەتەكشى سالاسىن قۇرايدى. ال ادىستەمەلىك جۇمىس دەگەنىمىز – ول پەداگوگيكالىق كادرلاردىڭ عىلىمي-تەوريالىق، جالپى مادەني، پسيحولوگيالىق-پەداگوگيكالىق دايىندىعىن كوتەرۋگە باعىتتالعان جۇيەلى جانە ۇجىمدىق جۇمىس.

ادىستەمەلىك جۇمىس – مەكتەپتەگى وقۋ-تاربيە جۇمىسىن باسقارۋدىڭ نەگىزگى سالاسى. وعان جوسپارلاۋ، ۇيىمداستىرۋ، ادىستەمەلىك كومەك كورسەتۋ، باسشىلىق جانە باقىلاۋ جاتادى.
ادىستەمەلىك جۇمىسقا قويىلاتىن نەگىزگى تالاپ – ادىستەمەلىك جۇمىستى ۇنەمى جەتىلدىرۋ، ونىڭ عىلىمي نەگىزى وقىتۋدىڭ ساپاسىن، وقۋشىلار ءبىلىمىنىڭ دەڭگەيىن كوتەرۋ ماقساتىندا وقۋدىڭ بارىسىنا ءدال باعىتتالادى. جىل ىشىندە ادىستەمەلىك بىرلەستىكتىكتىڭ وتىرىسىن جوسپارلاۋعا بولادى. جوسپار بويىنشا ءار وتىرىستا: مىسالى، ءبىرىنشى وتىرىستا وتكەن وقۋ جىلىنىڭ قورىتىندىسى، ادىستەمەلىك جۇمىس جوسپارىن بەكىتۋ،شىعارماشىلىق جۇمىستاردى بەكىتۋ، تالىمگەرلەرمەن جۇمىس جوسپارلارى قارالسا، كەلەسى وتىرىستاردا جازبا جۇمىستارىنىڭ قورىتىندىسى، مەكتەپىشىلىك وليمپيادا قورىتىندىسمى، فاكۋلتاتيۆ، ۇيىرمە جۇمىستارىنىڭ ءوتىلۋ بارىسى، ءپان ساباقتارىنىڭ بەرىلۋ جايى قارالىپ، تالقىلانىپ وتىرادى.

بىرلەستىك جەتەكشىسىنىڭ مىندەتى:
- ءوز قىزمەتى بويىنشا ەسەپتەر، كاسىپتىك جاڭاشىلدىق قىزمەت اتقارۋ
- پەداگوگيكالىق جانە پسيحولوگيالىق دەڭگەيىن كوتەرۋ
- ءوز ءبىلىمىن كوتەرۋگە، شىعارماشىلىق جۇمىس جاساۋعا ىنتالاندىرۋ، بىرلەستىك
مۇشەلەرىن اقپاراتتىق جاعىنان قامتاماسىز ەتۋ
- اۆتورلىق باعدارلامالار، كۋرستار، قۇرالدار جاساۋعا ىنتالاندارۋ جانە ونداي
مۇعالىمگە جان-جاقتى قولداۋ كورسەتۋ
- وقۋشىلار تابىستارىن مونيتورينگىلەۋ جانە ونى دياگنوستيكالاۋ
- وقىتۋ مەن تاربيەلەۋ ەڭ سوڭعى پەدتەحنولوگيالارىن زەرتتەپ مەڭگەرۋ جانە ءوز
كاسىبىنە قولدانا ءبىلۋ

مۇنداي مىندەتتەر ارينە، بارلىق ۇستازدار الدىنا قويىلادى. دەگەنمەن، تابىستىڭ كىلتى –ادىستەمە بىرلەستىك جەتەكشىسى تاراپىنان جۇمىستاردى جۇيەلى ۇيىمداستىرۋ مەن ءمۇعالىمنىڭ ونى ءوزىنىڭ كاسىپتىك تۇراقتى قاجەتتىلىگىنە اينالدىرىپ،بەلسەندىلىكپەن جۇمىس اتقارىپ وتىرۋىنا قاتاڭ باقىلاۋ جاساپ وتىرۋ دەپ ويلايمىن. دەمەك، بىرلەستىك جەتەكشىسىنەن جاساندى قابىلەتتىلىك ەمەس، ناقتى ەڭبەكتىڭ مىندەتى اتقارۋلى تالاپ ەتىلەدى. پەداگوگيكالىق تەحنالوگيانىڭ باستى سيپاتتى دا، مىنە وسى. ءار ۇستاز جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرىپ، كاسىپتىك مادەنيەتىن كوتەرۋدە تەك ءوز ءپانىنىڭ اياسىندا عانا قالىپ قويماي، قانداي دا ءبىر دارەجەدە شىعارماشىلىقپەن ەڭبەك ەتۋگە، باۋلۋعا بىرلەستىك جەتەكشىسىنىڭ اتقارار جۇمىسى از بولمايدى. مۇنى ءاربىر بىرلەستىك جەتەكشىسى سانالى تۇردە سەزىنۋى ءتيىس.

بىرلەستىك جەتەكشىسىنىڭ مارتەبەسى.
ەلباسىمىز ن.ە.نازاربايەۆ «قازاقستاننىڭ بولاشاعى مەكتەپتەن باستالادى»-دەگەن سوزىنەن بۇگىنگى ءبىلىم وردالارىنا قويىلاتىن ۇلكەن مىندەتتى اڭعارامىز. ءبىلىم بەرۋ تاربيەلەۋ مەن وقىتۋدىڭ ۇزدىكسىز ءۇردىسى ەكەندىگى زاڭدى. ۇلى عۇلاما
ا.بايتۇرسىنوۆ حح عاسىردىڭ سوڭىندا «ەل اۋەلى مەكتەپكە كەرەگى-بىلىمدى، پەداگوگيكا مەن مەتوديكادان حاباردار، وقىتا بىلەتىن ءمۇعالىم»، -دەگەن ەكەن. مەن ءسوز ەتكەلى وتىرعان بىرلەستىك جەتەكشىسى، ارينە الدىمەن-ۇستاز.

ق.ر-نىڭ ءبىلىم بەرۋدى دامىتۋ تۇجىرىمداماسىندا مەكتەپتە ءبىلىم بەرىپ ۇستازداردىڭ كاسىبىن دامىتۋ مەن ءبىلىم ساپاسىنا قاتىستى ناقتى مىندەتتەر كورسەتىلگەن. بۇل تۇجىرىمدامادا : «ءبىلىم بەرۋدىڭ قازىرگى نەگىزگى ماقساتى ءبىلىم الىپ، بىلىك پەن داعدىعا قول جەتكىزۋ عانا ەمەس سولاردىڭ نەگىزىندە دەربەس الەۋمەتتىك جانە كاسىبي بىلىكتىلىككە ۇيرەنۋ اقپاراتتى ءوزى ىزدەپ تابۋ، تالداۋ جانە ۇتىمدى پايدالانۋ جىلدام وزگەرىپ جاتقان بۇگىنگى دۇنيەدە لايىقتى ءومىر ءسۇرۋ جانە جۇمىس ىستەۋ بولىپ تابىلادى»،-دەلىنگەن.

قوعام دامۋىنداعى ەڭ باستى باعىت – وقۋشىعا جۇيەلى، جان-جاقتى ءبىلىم بەرۋ مەن تۇلعانى قالىپتاستىرۋ مەكتەپ قابىرعاسىندا ءبىلىم بەرۋمەن قاتار جاس ۇرپاقتى تاربيەلەۋىمىز قاجەت. قازىرگى كەزدە وقۋشىلارىمىز ءبىلىمدى، تالانتتى، تالاپتى بولۋى كەرەك. ارينە، وسىنى جۇزەگە اسىرۋ مەكتەپتىڭ، ءمۇعالىمنىڭ جۇمىسىنا تىكەلەي بايلانىستى.ال وسى ۇستازدى ءار پانگە بايلانىستى توپتاستىرىپ، بەلگىلى ءبىر ىسكە ۇرشىقشا يىرە الاتىن ادام-بىرلەستىك جەتەكشىسى. بىرلەستىك جەتەكشىسىنىڭ اتقارار مىندەتى وتە جوعارى.
وسىعان لايىق بىرلەستىك جەتەكشىسىنىڭ ۇجىمدا، ادىستەمەلىك بىرلەستىگىندە وزىندىك مارتەبەسى پايدا بولادى. سول مارتەبەگە يە بولۋ ءۇشىن بىرلەستىك جەتەكشىسى تومەندەگى قاسيەت يەسى بولۋ كەرەك دەپ ويلايمىن

بىرىنشىدەن،بىرلەستىك مۇشەلەرىمەن قارىم-قاتىناس جاساۋدا پسيحولوگيالىق شەبەرلىك كەرەك.
ەكىنشىدەن، ەتيكا-ەستەتيكالىق تالعامى جوعارى بولۋى كەرەك.
ۇشىنشىدەن، ۇلكەنگە ىزەت، كىشىگە ءىلتيپات كورسەتە بىلەتىن، ءتىل تابىسا ءبىلۋى جوعارى پاراسات يەسى.
تورتىنشىدەن، اينالاسىنا ۇلگى بولارلىقتاي يگى ىستەرمەن كوزگە ءتۇسۋى كەرەك.
بىرلەستىك جەتەكشىسى ءارقاشان ىزدەنىستە بولۋى قاجەت، سوندا عانا ونىڭ جۇمىسى ناتيجەلى، ۇجىمدا بەلگىلى ءبىر مارتەبەگە قول جەتكىزەدى دەپ ويلايمىن.

ەندى ءمۇعالىمنىڭ كاسىبي شەبەرلىگىن ارتتىرۋدا مەكتەبىمىزدە اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستارعا توقتالسام، مەكتەبىمىزدە ز بىرلەستىك جۇمىس ىستەيدى.بارلىق بىرلەستىك جەتەكشىلەرى مەكتەپ ديرەكتورىنىڭ بۇيرىعىمەن بەكىتىلگەن. ادىستەمەلىك كەڭەستە بىرلەستىك جەتەكشىلەرىمەن ادىستەمەلىك جۇمىستاعى بارلىق ماسەلەلەر تالقىلانىپ وتىرادى. مىسالى، ءبىلىم جۇيەسىن دامىتۋعا بايلانىستى سەمينارلار، كونفەرەنسيالار، شىعارماشىلىق ەسەپتەر مەن ءپان وليمپيادالارى، اپتالىقتار، اشىق ساباقتار، كۇنتىزبەلىك جوسپار، مۇعالىمدەردىڭ ءبىلىمىن جەتىلدىرۋ، اتتەستاسيا، مۇعالىمدەردىڭ كاسىبي شەبەرلىگىنىڭ بەرىلگەن بىلىكتىلىك ساناتىنا لايىقتىلىعىن انىقتاۋ، ساناتقا كوتەرۋ، اكىمشىلىك تاراپىنان الىنعان باقىلاۋ جۇمىستۆرىنا تاالداۋ، جاس ماماندارمەن جۇمىس، جاڭا كەلگەن ماماننىڭ كاسىبي قۇزىرلىلىق جانە ادىستەمەلىك دايارلىق دەڭگەيىن انىقتاۋ تۋرالى ماسەلەلەر ورتاعا سالىندى. جالپى ادىستەمەلىك بىرلەستىك جۇمىسىنىڭ قۇرىلىمىنا مىنالار جاتادى:

- ادىستەمەلىك وتىرىسىن وتكىزۋ.
- نورماتيۆتىك قۇجاتتار، بىرلەستىك شەشىمدەرى مەن نۇسقاۋلارىن ورىنداۋ
- پاندىك اپتالىقتاردى دايىنداۋ جانە وتكىزۋ
- پاندىك سەمينارلار،دوڭگەلەك ۇستەل، كونفەرەنسيا دايىنداۋ، وتكىزۋ
- وقۋشىلاردى پاندىك وليمپيادا، ينتەللەكتۋالدىق مارافون، بايقاۋ، جارىسقا دايىنداۋ
- پاندەر بويىنشا سىنىپتان تىس شارالار وتكىزۋ.
- ساباقتارعا، فاكۋلتاتيۆ ساباقتارعا، ۇيىرمە جۇمىستارىنا قاتىسۋ.
- مۇعالىمدەردىڭ، وقۋشىلاردىڭ جۇمىستارىن تالداۋ، ماراپاتتاۋ.

ءسوزىمدى قورتىندىلاسام، ءبىلىم-ار ادامنىڭ اقىل-ويى مەن ءومىر تانىمىن
قالىپتاستىرۋشى تىرەك. سوندىقتان قازىرگى مەكتەپتەگى بىرلەستىك جەتەكشىسىنىڭ جۇمىسىنا بەلگىلى ءبىر ناتيجەگە جەتۋ ءۇشىن قويىلاتىن بۇگىنگى زامان تالابى – وزىندىك وي-تۇجىرىمى بار، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتى دامىعان، ءوز كوزقاراسى مەن پىكىرىن اشىق ايتا الاتىن، اقپاراتتار اعىمىنان قاجەتىن ىرىكتەپ الا بىلەتىن، قوعامدىق ورتاعا يكەمدى، ءوز جولىن دۇرىس تاڭداي الاتىن جاس ۇرپاق تاربيەلەۋدىڭ، بىرلەستىك مۇشەلەرىن ۇيىمداستىرىپ، توپتاستىرۋ.
مەكتەپتەگى ادىستەمەلىك جۇمىستاردى جۇيەلى جۇرگىزىپ، جاڭاشا جوسپارلاۋ وقۋ-تاربيە ءۇردىسىنىڭ سيپاتى مەن مۇعالىمدەردىڭ شىعارماشىلىق دەڭگەيلەرىنىڭ ارتۋىنا كوپ سەپتىگىن تيگىزەرى ءسوزسىز.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما