InfoHub Logo

وڭتۇستىك قازاقستان وبىلىسى
شاردارا اۋدانى
№16 كوللەدج
ورىنداعان: ج-56 توپ ستۋدەنتى ابسەيت قايسار سەرعازى ۇلى
جەتەكشىسى: وندىرىستىك وقىتۋ شەبەرى پانتايەۆ ەركەعالي سىدىق ۇلى

اعاش وڭدەۋ - اعاشتان جاسالعان بۇيىمنىڭ ارناۋلى وڭدەۋدەن وتكىزىپ كادەگە جاراتۋ جولدارى. دايىندالاتىن زاتتىڭ بەتىن تەگىستەۋ، ويمىشتاپ بەدەر سالۋ، بوياۋ اعاش بەتىن قىزدىرىلعان مەتاللمەن قارۋ، ءبىزدىڭ ۇشىمەن قارىپ ورنەك، جازۋ ءتۇسىرۋ، ت.ب. تاسىلدەر جاتادى. اتالعان تاسىلدەردى كوبىنەسە ءۇي جيھازى، ساز اسپاپتارى-نىڭ، ءۇي، عيماراتتىڭ اعاش بولشەكتەرىن (ۇستىن، تىرەۋ، ەسىك، قاقپا جانە ت.ب.) وڭدەۋگە قولدانعان. ول ءۇشىن اشەكەيلەنەتىن اعاش بەتىنە ورنەكتىڭ نوبايىن ءبىز ءتارىزدى وتكىر اسپاپپەن نەمەسە قىزعان ينەنىڭ ۇشىمەن باتىرا سىزىپ الىپ، ءارتۇرلى مانەردە يىلگەن تەمىرتەك (مەتالل) قالىپتاردى وتقا قىزدىرىپ، ورنەكتىڭ بويىن قۋالاي، قارىپ (كۇيدىرىپ) شىعادى. قاراعاي، سامىرسىن، شىرشا ءتارىزدى شايىرلى اعاشتاردان جاسالعان بۇيىمدارداعى اعاشتىڭ تابيعي ورنەگىن (تەكستۋراسىن) ايقىنداي ءتۇسۋ ءۇشىن، وڭدەلگەن بۇيىمدى وتتىڭ جالىنىنا شارپىتىپ السا، اعاش تالشىقتارىنىڭ شايىرلى جەرلەرى ساقتالىپ، شايىرى جوق تۇستارى كۇيىپ، قاراقوڭىر تۇسكە ەنىپ، جولاقتى تابيعي ورنەك پايدا بولادى. ەرتەرەكتە شەبەرلەر اعاش بۇيىمدارعا رۋ تاڭبالارىن، ادام اتتارىن، ويۋ-ورنەك تۇرلەرىن قارىپ تۇسىرگەن.اعاش بولىكتەرىن قاتارلاستىرا قاري وتىرىپ، سارعىش قوڭىردان شىمقاي ءقاراتۇستىڭ اراسىنداعى رەڭدەردى شىعارعان. 

اعاش وڭدەۋ كاسىبى قازاقتاردىڭ وندىرىستىك قىزمەتىنىڭ اسا ماڭىزدى سالالارىنىڭ ءبىرى بولىپ تابىلعان، ويتكەنى ول تىرشىلىكتى قامتاماسىز ەتەتىن مادەنيەتتىڭ  ەلەمەنتتەرىن جاسايتىن.

اعاش شەبەرى— سۇرەك ماتەريالدارىنان ءارتۇرلى بۇيىمدار (تەرەزە جاقتاۋلارى، ىرگە باستىرعىلارى، جاقتاۋ ماڭدايشالارى، بولمەلەردىڭ نەمەسە عيماراتتاردىڭ ىشكى جابدىقتارىنىڭ ەلەمەنت-تەرى، جيھازدار ت.ب.) جاسايتىن ۇستا.

اعاش وڭدەۋشى-اعاش  وڭدەيتىن جۇمىسشى. اعاش شەبەرىنىڭ قۇرالدارى كوپتۇرلىلىگىمەن ەرەكشەلەنبەيتىن: شاپپا شوت، قاشاۋلار مەن پىشاقتار، بىزدەر مەن قىسقىشتار، ارالار مەن ەگەۋلەر  جيىنتىعى. ءسۇت ساۋاتىن شەلەكتەر اعاشتان جاسالعان. قىمىزعا ارنالعان جيىنتىقتاردىڭ تۇرلەرى كوپ جانە ءساندى بولعان: شارا، توستاعاندار، قىمىز قۇياتىن شومىشتەر مەن وجاۋلار، ولاردىڭ كولەمى مەن ءپىشىنى ءارتۇرلى بولىپ، كوبىنە كۇمىسپەن جانە سۇيەكپەن اشەكەيلەنگەن. ماي شايقايتىن اعاش كۇبىلەردى قازاقتار تەك وزدەرى جاساپ كانا قويماي، جارمەڭكەلەردە دايارلارىن دا ساتىپ العان.

بۇتىندەي ويىلىپ جاسالعاندارى دا، تاقتايشالاردان قۇراستىرىل-عاندارى دا كەزدەسكەن. ءار ۇيدە ءداندى داقىل تۇيەتىن كەلى مەن كەلساپ بولعان. ءبۇتىن اعاش كەسەگىنەن جونىلعان، جالپاق ءتۇبى دوڭگەلەك كەلگەن تاباق ەت سالۋعا قىزمەت ەتكەن. ءار ءتۇرلى جيھازدارعا اسەم ويۋ-ورنەك مولىنان سالىنىپ، سىرلانعان، جوزىلانعان جانە كۇمىس تىلىمدەرمەن اشەكەيلەنگەن. بۇل جيھاز ءۇي ىشىنە ءسان بەرۋمەن قاتار، تۇرمىستا كەرەككە جاراتىلعان. وعان جاتاتىندار: زاتتار مەن كيىم-كەشەك سالاتىن ساندىق، تاماق ساقتايتىن كەبەجە، ىدىس-اياققا ارنالعان اسادال، جۇك جياتىن جۇكاياق، جاستىق اعاش، ادالباقان، توسەك جانە باسقالار.

اعاش شەبەرحاناسى - اعاش ماتەريالدارىنان بۇيىمدار جاسايتىن شەبەرحانا.

اعاشتان جاسالعان كوپىر - تىرەكتەرى مەن ارالىقتارى اعاشتان جاسالعان كوپىر.

اعاشتان جاسالعان قۇرىلىستار - قۇرىلىستار نەمەسە جوندەۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتقاندا جۇمىسشىلار مەن قۇرىلىس ماتەريالدارىن جايعاستىرۋعا قاجەتتى ۋاقىتشا جاسالعان قوسىمشا قۇرىلىس.

اعاش شەبەرلىك جۇمىستارى - بەتتەرىنوڭدەپ ەلەمنتتەرىن ءدال قيىلىستىرىپ قوسۋ ارقىلى سۇرەكتەردەن بۇىمدار جاساۋ. اعاش شەبەرلىك جۇمىستارعا بەلگىلەۋ، سۇرەكتەردى مەحانيكالىق تىلىمدەپ وڭدەۋ، جەلىمدەۋ، فانەرلەۋ، قۇراستىرۋ جانە تازا وڭدەۋ جاتادى.

اعاش شەبەرلىك-قۇرىلىس بۇيىمدارى - بۇعان تەرەزەلەر، ەسىكتەر، پاركەتتەر جانە قۇرىلىستا سۇرەكتەر مەن سۇرەك ماتەريالداردان جاسالعان ءپىشىندى تەتىكتەر، ەدەندى جابۋعا ارنالعان تاقتايلار مەن سىرىقتار، تەرەزەنىڭ الدىن جاباتىن تاقتايلار، ىرگە باستىرعىلارى، ماڭدايشالار، تۇتقالار جانە قاپتامالار جاتادى.

اعاش شەبەرلىك-قۇرىلىس بۇيىمدار - سۇرەك ماتەريالداردىڭ بەتتەرىن ۇقىپتى تۇردە وڭدەپ، ەلەمەنتتەرىڭ ءدال قيىلىستىرىپ قوسىپ جاسالعان بۇيىمدار.

اعاش شەبەرلىك - قۇرىلىس جۇمىستارىن جاساۋعا ارنالعان جابدىقتار- بۇل جۇمىستاردى جۇرگىزۋگە ارنايى بىلدەكتەر مەن تىزبەكتەر كولدانىلادى.  

---