InfoHub Logo

بقو ورال قالاسى جوعارى اگرارلىق-تەحنيكالىق كوللەدجىنىڭ
ارنايى پاندەر وقىتۋشىسى، ۆەتەريناريا عىلىمدارىنىڭ ماگيسترى: توكتامىسوۆا سامال كايرگالييەۆنا

نەگىزگى سوزدەر: باسەكەلەسۋگە قابىلەتتى تۇلعا، ءبىلىم كەڭىستىگى، الەۋمەتتىك سەرىكتەستىك.

كليۋچيەۆىە سلوۆا: كونكۋرەتنوسپوسوبنايا ليچنوست، وبرازوۆاتەلنوە پروسترانستۆو، سوسيالنوە پارتنەرستۆو.

Keywords: competitive personality، educational space، social partnership.

اننوتاسيا: ۆ ەتوي ستاتە راسسماتريۆاەتسيا پۋتي پودگوتوۆكي ي رول سوسيالنوگو پارتنەرستۆا ۆ دوستيجەنيي كونكۋرەنتنو­سپوسوبنوي ليچنوستي.

ەلىمىزدىڭ كەلەشەگى – جاس ۇرپاقتىڭ ءبىلىمى مەن تاربيەسىنە ەرەكشە نازار اۋدارۋى ءبىزدىڭ كوكەيىمىزدەگى كوپ ساۋالداردىڭ ءبىرى. ەلباسىمىز جاستاردىڭ، تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم الۋىنىڭ مەملەكەتپەن كەپىلدەندىرىلگەن جۇيەسىنە كوشىرۋدى ءمالىم ەتتى.

سوندىقتان رەسپۋبليكادا وندىرىسكە قاجەتتى ماماندار ازىرلەۋ دەڭگەيىن كوتەرۋ، ونىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ قاجەتتىلىگى تۋىپ وتىر. بۇل مىندەت ەندىگى جەردە الەۋمەتتىك سەرىكتەستىك جانە تەوريا مەن پراكتيكانىڭ ۇيلەسىمدىلىگى نەگىزىندە جۇزەگە اسىرىلماق. سونىمەن قاتار بۇگىندە ەلىمىزدە مامانداردى دايارلاۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋدا الەۋمەتتىك سەرىكتەستىكپەن ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دە جان جاقتى ورىستەتۋ ءومىر مەن ءوندىرىستىڭ ءوز سۇرانىسىن تۋىنداتىپ وتىرعانى دا ايان. بۇل تەحنيكالىق جۇمىسشى كادرلار ازىرلەۋ ءىسىنىڭ بۇگىنگى زامانعا وزىق جۇيەسى. مۇنداي جاعدايدا ارناۋلى وقۋ ورىندارىنداعى تەوريالىق ءبىلىم بەرۋ تاسىلدەرى وندىرىستىك كاسىپ ورىنداردا پراكتيكالىق قادامدار مەن تىعىز ۇشتاستىرىلا جۇرگىزىلەدى. وسىنداي بۇگىنگى زامان تالابىنا ساي جوعارى اگارارلىق-تەحنيكالىق كوللەدجى ءبىرقاتار كاسىپورىندارمەن بىرلەسە وتىرىپ وقىتۋ ءادىسىن جۇرگىزىپ وتىرمىز. ياعني اتاپ ايتاتىن بولساق ۆەتەريناريا ماماندىعى بويىنشا «بايتەرەك اۋداندىق ۆەتەرينارلىق ستانسياسىمەن بىرلەسىپ جۇمىس اتقارۋدا. قازىرگى تاڭدا مەكەمە باسشىسى ا.س.اۋبەكەروۆتىڭ قولداۋىمەن وسى اۋدانعا قاراستى اۋىلدارعا ءبىلىم الۋشىلارىمىز تاجىريبە جيناقتاۋعا بارىپ، ماماندىققا بايلانىستى تەوريالىق بىلىمدەرىن بەكىتۋدە.

بارلىق ەلدى-مەكەندەردە جوسپارعا ساي ورىندالۋ كەرەك جۇمىستارعا ءبىلىم الۋشىلارىمىز بارىنشا ات سالىسىپ،اتاپ ايتساق، قان الۋ، جوسپارلى تۇردە دەگەلمينتيزاسيا، ۆاكسيناسيا جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، سول جەرگە قاراستى ۆەتەرينارلىق دارىگەرلەر مەن باسشىلىقتىڭ كوڭىلىنەن شىعىپ، ءوز بىلىمدەرىن تەوريالىق تۇرعىدان عانا ەمەس، پراكتيكالىق جاعىنان دا دالەلدەۋدە.

   

قازىرگى زاماندا ەكونوميكانى دامىتۋ، وندىرىستى-تەحنولوگيالى مادەنيەتتى جوعارلاتۋ، نارىقتىق قۇرىلىمداردى، تەحنيكالىق، اقپاراتتىق جانە الەۋمەتتىك سەرۆيستەردى دامىتۋ ورتا بۋىندى مامانداردىڭ قاجەتتىلىگى تۋدىرادى. جوعارى بىلىكتى جانە كاسىبي مامانداردى دايارلاۋ مىندەتتەرىن شەشۋ قازىرگى زاماندا الەۋمەتتىك سەرىكتەستىكتەرسىز مۇمكىن ەمەس. نەگىزگى الەۋمەتتىك سەرىكتەستىكتەردىڭ ماقساتى ونەركاسىپتىك ورىندار مەن وقۋ ورىندارى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرى جانە وسى بىرلەستىك كەلەشەگى «باسەكەگە قابىلەتتى مامانداردى دايارلاۋدىڭ ساپاسىن ارتتىرۋدا الەۋمەتتىك سەرىكتەستىكتىڭ ءرولى» ماڭىزدى. ستۋدەنتتەر الەۋمەتتىك سەرىكتەسىمىزگە تاجىريبە الماسۋعا شىققاندا تومەندەگىدەي قۇجاتتار دايىندالادى: كەلىسىم – شارت، بۇيرىق، جولداما، كۇندەلىك، ت.ب  

بولاشاق مامانداردىڭ كاسىبي دايىندىعىنىڭ ەڭ باستى قۇرامدى بولىگى - تاجىريبەلىك دايىندىق بولىپ ەسەپتەلەدى. وندىرىستىك تاجىريبە مەملەكەتتىك جالپىمىندەتتى ستاندارتتارعا سايكەس ۇيىمداستىرىلادى جانە كاسىبي بىلىكتىلىك دەڭگەيىنىڭ تاجىريبەنىڭ بارلىق ءتۇرىن قامتيدى. ەل  ەكونوميكاسىنىڭ قارىشتاپ دامىپ، باسەكەلەستىككە توتەپ بەرۋى ءۇشىن ساپالى مامان قاجەت. ءبىلىم وردامىزدا وقۋ-وندىرىستىك جۇمىسى بىلىكتى، ەڭبەك نارىعىندا باسەكەگە قابىلەتتى، قىزمەتىنىڭ ۇقساس سالالارىنا دا باعدارلانعان، ۇنەمى كاسىپتىك وسۋگە دايىن، الەۋمەتتىك جانە كاسىپتىك بەيىمدىلىگى جوعارى مامانداردى دايىنداۋ ءۇشىن جاعدايلار جاساۋعا باعىتتالعان.

ولار وندىرىسكە مامان رەتىندە بەكىتىلە وتىرىپ، وقۋ بارىسىندا ەرەكشە كوزقاراس قالىپتاستىرىپ، جاۋاپكەرشىلىكتى ءتۇسىنىپ، قىزىعا وقيدى. سونىمەن قاتار ستۋدەنت وندىرىستىك ۇجىمداعى قارىم-قاتىناسقا ەرتە بەيىمدەلىپ، الەۋمەتتىك ورتاعا ۇيرەنەتىندىگىن ايتىپ ءوتتى. بۇل جەردە ەڭبەك نارىعىندا سۇرانىس بولسا، جاڭا بىتىرگەن جاس مامان جۇمىسقا تەز-اق ورنالاساتىنىن ەرەكشە ايتىپ وتكىم كەلەدى.

كاسىپتىك ءبىلىم سالاسىنداعى الەۋمەتتىك سەرىكتەستىك دەگەنىمىز – وقۋ ۇردىسىنە قاتىستى تۇلعالاردىڭ سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرۋعا جانە ونى جۇزەگە اسىرۋعا ماقساتتالعان وقۋ ورىندارى مەن ەڭبەك نارىعىنىڭ اراسىنداعى بايلانىس. الەۋمەتتىك سەرىكتەستىكتىڭ ماقساتى: ءبىلىم الۋشىلاردىڭ تاڭداعان ماماندىق تۋرالى تۇسىنىكتەرىن قالىپتاستىرۋعا باعىتتالعان جانە كاسىبي قىزمەتىن پراكتيكالىق مەڭگەرۋىنە مۇمكىندىك بەرۋ؛ وقۋ بارىسىندا العان تەوريالىق كاسىبي بىلىمدەرىن تاجىريبەدە پايدالانۋ داعدىلارىن تەرەڭدەتۋ جانە بەكىتۋ؛ پراكتيكالىق جانە باسقارۋ ماسەلەلەرىن شەشۋ داعدىلارىنا ۇيرەنۋ؛ وزىنە ماقسات قويۋ، كاسىبي ىس-ارەكتىنىڭ ماسەلەلەرىن انىقتاپ، ولاردىڭ وندىرىستىك جاعدايدا شەشۋ ىسكەرلىگىن قالىپاتستىرۋ؛ ءوز ءىسىن جاقسى مەڭگەرگەن، جان-جاقتى، باسەكەگە قابىلەتتى مامان دايارلاۋ.

كوللەدجدىڭ الەۋمەتتىك سەرىكتەستىكتى ۇيىمداستىرۋدىڭ نەگىزگى ماقساتتارى:

ءبىلىم الۋشىلاردىڭ تۇلعا رەتىندە ناقتى قاسيەتتەرىن قالىپتاستىرىپ، تاربيەلەۋ، ياعني: 
– وزگەرىلىپ تۇراتىن ەكونوميكالىق جاعدايلاردا يكەمدى بەيىمدەلە ءبىلۋ؛
– ءوز بەتىنشە ءبىلىم الىپ، ونى تاجىريبەدە، ءتۇرلى ماسەلەلەردى شەشۋدە دۇرىس قولدانا ءبىلۋى؛
– ءوز بەتىنشە سىني تۇرعىدان ويلاي ءبىلۋ، ومىردەگى كەزدەسەتىن قيىندىقتاردى جەڭە ءبىلۋ، ولاردى جەڭۋ ءۇشىن قازىرگى تەحنولوگيالاردى ءتيىمدى پايدالانۋ جولداردىن ىزدەۋ؛
– جاڭا يدەيالاردى گەنەراسيالالاۋعا قابىلەتتى بولۋ، شىعارماشىلىق تۇرعىدان ويلاي ءبىلۋ.
– تەوريا جۇزىندە العان بىلىمدەرىن پراكتيكا بارىسىندا بايلانىستىرا ءبىلۋ. الەۋمەتتىك سەرىكتەستىك - بۇل ەڭبەك قاتىناستارىن جانە باسقا دا سولارعا بايلانىستى قارىم-قاتىناستى رەتتەۋ ماسەلەسى بويىنشا ەكى جاق كوزقاراستارىن كەلىستىرۋدى قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان جانە ولاردىڭ وكىلدەرىنىڭ اراسىنداعى ءوزارا قارىم-قاتىناس جۇيەسى.

قورىتا ايتقاندا، زامان جەتىستىكتەرى نەگىزىندە جاس ۇرپاققا ساپالى ءبىلىم بەرۋدى ماقسات ەتە وتىرىپ، جاڭا قوعامعا لايىقتى ومىردەن ءوز ورنىن تاباتىن، باسەكەگە قابىلەتتى تالاپتى ۇرپاق تاربيەلەۋ – بۇگىنگى كۇننىڭ باستى ەرەكشەلىگى، سول تالاپ تۇرعىسىنان شىعۋ جولى – ساپالى دا ناتيجەلى ءبىلىم بەرۋ. ءبىلىمدى پراكتيكالىق نەگىزىندە نىعايتۋ جولىندا الەۋمەتتىك سەرىكتەستىكتەردىڭ ماڭىزى زور.

ادەبيەت

1. ق ر پرەزيدەنتى ن.ءا.نازاربايەۆتىڭ «قازاقستان – 2050» ستراتەگياسى – قالىپتاسقان مەملەكەتتىڭ جاڭا ساياسي باعىتى» اتتى جولداۋى، ا.، 14.12.2012.

2. تۋردالييەۆا ا.س.، ورلەۋ» باۇو اق فيليالى وقو بويىنشا پقباي «باسقارۋ مەن ءبىلىم بەرۋ ساپاسى» كافەدراسىنىڭ اعا وقىتۋشىسى

---