ءا.نۇرپەيىسوۆ "بالىقشىلار" اڭگىمەسىندەگى كەيىپكەرلەر كەلبەتى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «بالىقشىلار» اڭگىمەسىندەگى كەيىپكەرلەر كەلبەتى
(«قان مەن تەر» تريلوگياسىنان ءۇزىندى).
ساباقتىڭ ماقساتى: ءا. نۇرپەيىسوۆتىڭ "بالىقشىلار" اڭگىمەسىن مەڭگەرتە وتىرىپ ءبىلىم، بىلىك، داعدىنى قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ مىندەتى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆتىڭ ءومىرى، شىعارماشىلىعى،
«بالىقشىلار» («قان مەن تەر» تريلوگياسىنان ءۇزىندى) اڭگىمەسىندەگى كەيىپكەرلەر كەلبەتى
جايلى تولىق مالىمەت بەرۋ.
ءا) دامىتۋشىلىق: وي - ءورىسىن، ويلاۋ بەلسەندىلىگىن، سويلەۋ شەبەرلىگىن، ءتىل مادەنيەتىن دامىتۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ، شىعارماشىلىق ىزدەنىسكە باۋلۋ، ولاردىڭ وي - پىكىرىن قالىپتاستىرۋ.
ب) تاربيەلىك؛ ەلىن، جەرىن، وتانىن قادىرلەۋگە، ادامگەرشىلىككە، ادالدىققا،
ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قالىپتى ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۋرەتتەۋ، سالىستىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، سوزدىكپەن جۇمىس، باعالاۋ، بەكىتۋ، قورىتىندىلاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كوركەم ادەبيەتتەر، بەينەلى سۋرەتتەر، رەفەراتتار، بۇكتەمەلەر.
ساباقتىڭ فورمالارى: جەكە بالامەن، توپپەن، سىنىپ ۇجىمىمەن جۇمىس جۇرگىزۋ.
ساباقتىڭ تيپتەرى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى، ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ، جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ، بەكىتۋ، باعالاۋ، قورىتىندىلاۋ،
ساباقتىڭ بارىسى:
ا) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
1. سالەمدەسۋ.
2. كەزەكشى مالىمدەمەسى.
3. جۋرنال بويىنشا تۇگەندەۋ.
4. جاڭا ساباققا دايىندىق.
ءا) ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
1. ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆتىڭ ءومىرى، شىعارماشىلىعى جايلى سۇرايمىن.
2. شىعارمانىڭ مازمۇنىن سۇراپ، تابيعات اپاتىمەن ارپالىستىڭ زاردابى.
3. قوسىمشا سۇراقتار قويۋ ارقىلى وتكەن تاقىرىپتى قورىتىندىلايمىن.
4. وقۋشىلاردىڭ بەرگەن جاۋاپتارىنا قاراي بىلىمدەرىن باعالايمىن.
ب) جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
سىنىپتى ەكى توپقا بولەمىن.
ساباقتىڭ ەپيگرافى.
1. كەلەشەك ءۇشىن قيعىلىق ۇرعان قانشاما اسىل ازاماتتارىمىز، اياۋلى بوزداقتارىمىز قانىن، تەرىن توكتى... ءيا، قانىن، تەرىن توكتى... قان مەن تەر.. قان مەن تەر..
(ءا. نۇرپەيىسوۆ).
2. تاقتاداعى ناقىل سوزدەردى وقىتۋ ارقىلى جازۋشى شەبەرلىگىن تانىتۋ. ءى. ارال سۋى اسىل عوي. تەڭىز تۇبىندە تابانىڭا باتاتىن نە تاس، نە ۇيىق جوق، كۇمىستەي اق قايىر باسساڭ سىقىر - سىقىر ەتەدى.
(ءا. نۇرپەيىسوۆ).
2. اقشاعىل اق قۇم دالادا اينالا ۇشقان شاعالا.
قوشتاسقان ايدىن تەڭىزبەن قايعىلى، مۇڭدى جاعادا.
ز. شىعارماعا وتىرار الدىندا تاۋەكەلگە بەل بايلاعان ءاربىر كىسىگە تالانتتان باسقا تاعى دا ەكى نارسە كەرەك ەدى: ءبىرى - ءبىلىم، ەكىنشىسى — تاجىريبە.
(ءا. نۇرپەيىسوۆ).
بۇگىنگى جاڭا ساباقتا وقۋشىلارعا ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆتىڭ ءومىرى، شىعارماشىلىعى، «بالىقشىلار» («قان مەن تەر» تريلوگياسىنان ءۇزىندى) اڭگىمەسىندەگى كەيىپكەرلەر كەلبەتى جايلى تۇسىندىرەمىن.
ءاليزا — بۇدان بۇرىن دا توعىز بالاسى ولگەن ايەل؛ التى ۇل، ءۇش قىزى ءۇي سىرتىنداعى قارا مولادا.
اندرەي — باۋىرمال، بالىقشىلاردى كورسە ۇيىرىلە كەتەتىن كىشىپەيىل جان. جايراڭداپ كۇلىپ جۇرەدى. قازاقتار ونىڭ يبالىلىعىن ۇناتىپ، ونى وزدەرىنىڭ ادامىنداي كورىپ: «ءبىزدىڭ سارى بالا» دەپ ءىش تارتىپ تۇرادى. قاعاز تاپسا، سۋرەت سالاتىن ونەرى بار جىگىت.
فەدوروۆ — باي، مىنەزىنە قاراي ەل اراسىنا «تەنتەك شودىر» اتانعان، ءتۇسى سۋىق، ەڭگەزەردەي ءىرى كىسى. قول - اياعى ۇزىن، ۇنەمى اشۋلى جۇرەدى.
ەلامان — بالىق اۋلايتىن كەدەي كىسى. بەتىن ۇسىك شالعان، قاپ - قارا. ءوزىن فەدوروۆ قانشا ۇرسا دا بىلق ەتپەيتىن قايسار جىگىت.
وي شاقىرۋ.
بالالار، بۇل اڭگىمەنىڭ نەگىزگى يدەياسى نە؟ اڭگىمە تۋرالى ويلارىڭدى جۇپتاپ ايتىڭدار.
1 - جۇپتىق جۇمىس.
2 - توپتىق جۇمىس. توپتاستىرۋ
ارال تەڭىزى
تابيعات تارتۋى
ءامۋداريا مەن سىرداريا قۇيادى
جويىلىپ كەتتى
30 - دان استام بالىقتىڭ ءتۇرى بار
بالىقشىلار
ەكولوگيالىق اپاتتى ايماق
ماعىنانى تانۋ.
1. ارال تۋرالى رەفەراتتى وقۋ.
2. سالىستىرۋ كەستەسى:
فەدوروۆ ----- ەلامان
ورىس ---------- قازاق
وركوكىرەك -- كوپشىل
ءوزىمشىل ----- مەيىرىمدى
قاتال ------ باۋىرمال
جاناشىر ەمەس ----- ادىلەتتى
3. سۇراق - جاۋاپ.
I توپ.
1) كەمەدەگىنىڭ جانى ءبىر.
2) ءاليزا ايەلدىڭ قايعىسى.
3) قاداق، گىردەگى اسىمدىق بالىقتار.
4) "ءبىزدىڭ سارى بالا".
5) ەلامان ءوتىنىشى.
II توپ.
1) جالمۇراتتىڭ كومەگى.
2) داۋىل كەزىندەگى قاربالاس.
3) ۇيقىسىز وتكەن ءتۇن.
4) فەدوروۆقا تيگەن سۇيمەن.
5) ءومىر مەن ءولىم.
6) رايدىڭ قورقىنىشى.
4. داپتەرمەن جۇمىس.
ا) فەدوروۆتى ەلامان ولتىرگەندە قانداي ويدا قالدىڭدار؟
ءا) بۇل اڭگىمەنى قالاي اتار ەدىڭدەر؟
5. دەبات.
ەلاماننىڭ فەدوروۆتى ولتىرگەنى دۇرىس پا، الدە بۇرىس پا؟
ەكى توپتىڭ اراسىنداعى پىكىرتالاس.
6. سوزدىكپەن جمىس.
رەپەتى — ءتۇرى، ىڭعايى.
قاراتاز - بولىستىڭ ەسىمى.
7. قورىتۋ. "بەس جولدى ولەڭ"
1. بالىقشىلار.
2. ەڭبەكقور، مومىن.
3. اۋلايدى. وتكىزەدى، ەڭبەكتەنەدى.
4. بالىقشىلار ءومىرىنىڭ اۋىر كەزى.
5. قازاقتار.
ساباقتىڭ قورىتىندىسى:
1. ساباق سوڭىندا سۇراق قويۋ ارقىلى جاڭا تاقىرىپتى قورىتىندىلايمىن.
2. وقۋشىلاردىڭ بەرگەن جاۋاپتارىنا قاراي بىلىمدەرىن باعالايمىن.
3. ۇيگە تاپسىرما: شىعارمانى وقىپ، كەيىپكەرلەرگە مىنەزدەمە جازىپ، مازمۇنىن
اڭگىمەلەپ كەلۋ.
(«قان مەن تەر» تريلوگياسىنان ءۇزىندى).
ساباقتىڭ ماقساتى: ءا. نۇرپەيىسوۆتىڭ "بالىقشىلار" اڭگىمەسىن مەڭگەرتە وتىرىپ ءبىلىم، بىلىك، داعدىنى قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ مىندەتى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆتىڭ ءومىرى، شىعارماشىلىعى،
«بالىقشىلار» («قان مەن تەر» تريلوگياسىنان ءۇزىندى) اڭگىمەسىندەگى كەيىپكەرلەر كەلبەتى
جايلى تولىق مالىمەت بەرۋ.
ءا) دامىتۋشىلىق: وي - ءورىسىن، ويلاۋ بەلسەندىلىگىن، سويلەۋ شەبەرلىگىن، ءتىل مادەنيەتىن دامىتۋ، سوزدىك قورىن مولايتۋ، شىعارماشىلىق ىزدەنىسكە باۋلۋ، ولاردىڭ وي - پىكىرىن قالىپتاستىرۋ.
ب) تاربيەلىك؛ ەلىن، جەرىن، وتانىن قادىرلەۋگە، ادامگەرشىلىككە، ادالدىققا،
ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: قالىپتى ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۋرەتتەۋ، سالىستىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، سوزدىكپەن جۇمىس، باعالاۋ، بەكىتۋ، قورىتىندىلاۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: كوركەم ادەبيەتتەر، بەينەلى سۋرەتتەر، رەفەراتتار، بۇكتەمەلەر.
ساباقتىڭ فورمالارى: جەكە بالامەن، توپپەن، سىنىپ ۇجىمىمەن جۇمىس جۇرگىزۋ.
ساباقتىڭ تيپتەرى: ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى، ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ، جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ، بەكىتۋ، باعالاۋ، قورىتىندىلاۋ،
ساباقتىڭ بارىسى:
ا) ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
1. سالەمدەسۋ.
2. كەزەكشى مالىمدەمەسى.
3. جۋرنال بويىنشا تۇگەندەۋ.
4. جاڭا ساباققا دايىندىق.
ءا) ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
1. ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆتىڭ ءومىرى، شىعارماشىلىعى جايلى سۇرايمىن.
2. شىعارمانىڭ مازمۇنىن سۇراپ، تابيعات اپاتىمەن ارپالىستىڭ زاردابى.
3. قوسىمشا سۇراقتار قويۋ ارقىلى وتكەن تاقىرىپتى قورىتىندىلايمىن.
4. وقۋشىلاردىڭ بەرگەن جاۋاپتارىنا قاراي بىلىمدەرىن باعالايمىن.
ب) جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ.
سىنىپتى ەكى توپقا بولەمىن.
ساباقتىڭ ەپيگرافى.
1. كەلەشەك ءۇشىن قيعىلىق ۇرعان قانشاما اسىل ازاماتتارىمىز، اياۋلى بوزداقتارىمىز قانىن، تەرىن توكتى... ءيا، قانىن، تەرىن توكتى... قان مەن تەر.. قان مەن تەر..
(ءا. نۇرپەيىسوۆ).
2. تاقتاداعى ناقىل سوزدەردى وقىتۋ ارقىلى جازۋشى شەبەرلىگىن تانىتۋ. ءى. ارال سۋى اسىل عوي. تەڭىز تۇبىندە تابانىڭا باتاتىن نە تاس، نە ۇيىق جوق، كۇمىستەي اق قايىر باسساڭ سىقىر - سىقىر ەتەدى.
(ءا. نۇرپەيىسوۆ).
2. اقشاعىل اق قۇم دالادا اينالا ۇشقان شاعالا.
قوشتاسقان ايدىن تەڭىزبەن قايعىلى، مۇڭدى جاعادا.
ز. شىعارماعا وتىرار الدىندا تاۋەكەلگە بەل بايلاعان ءاربىر كىسىگە تالانتتان باسقا تاعى دا ەكى نارسە كەرەك ەدى: ءبىرى - ءبىلىم، ەكىنشىسى — تاجىريبە.
(ءا. نۇرپەيىسوۆ).
بۇگىنگى جاڭا ساباقتا وقۋشىلارعا ءابدىجامىل نۇرپەيىسوۆتىڭ ءومىرى، شىعارماشىلىعى، «بالىقشىلار» («قان مەن تەر» تريلوگياسىنان ءۇزىندى) اڭگىمەسىندەگى كەيىپكەرلەر كەلبەتى جايلى تۇسىندىرەمىن.
ءاليزا — بۇدان بۇرىن دا توعىز بالاسى ولگەن ايەل؛ التى ۇل، ءۇش قىزى ءۇي سىرتىنداعى قارا مولادا.
اندرەي — باۋىرمال، بالىقشىلاردى كورسە ۇيىرىلە كەتەتىن كىشىپەيىل جان. جايراڭداپ كۇلىپ جۇرەدى. قازاقتار ونىڭ يبالىلىعىن ۇناتىپ، ونى وزدەرىنىڭ ادامىنداي كورىپ: «ءبىزدىڭ سارى بالا» دەپ ءىش تارتىپ تۇرادى. قاعاز تاپسا، سۋرەت سالاتىن ونەرى بار جىگىت.
فەدوروۆ — باي، مىنەزىنە قاراي ەل اراسىنا «تەنتەك شودىر» اتانعان، ءتۇسى سۋىق، ەڭگەزەردەي ءىرى كىسى. قول - اياعى ۇزىن، ۇنەمى اشۋلى جۇرەدى.
ەلامان — بالىق اۋلايتىن كەدەي كىسى. بەتىن ۇسىك شالعان، قاپ - قارا. ءوزىن فەدوروۆ قانشا ۇرسا دا بىلق ەتپەيتىن قايسار جىگىت.
وي شاقىرۋ.
بالالار، بۇل اڭگىمەنىڭ نەگىزگى يدەياسى نە؟ اڭگىمە تۋرالى ويلارىڭدى جۇپتاپ ايتىڭدار.
1 - جۇپتىق جۇمىس.
2 - توپتىق جۇمىس. توپتاستىرۋ
ارال تەڭىزى
تابيعات تارتۋى
ءامۋداريا مەن سىرداريا قۇيادى
جويىلىپ كەتتى
30 - دان استام بالىقتىڭ ءتۇرى بار
بالىقشىلار
ەكولوگيالىق اپاتتى ايماق
ماعىنانى تانۋ.
1. ارال تۋرالى رەفەراتتى وقۋ.
2. سالىستىرۋ كەستەسى:
فەدوروۆ ----- ەلامان
ورىس ---------- قازاق
وركوكىرەك -- كوپشىل
ءوزىمشىل ----- مەيىرىمدى
قاتال ------ باۋىرمال
جاناشىر ەمەس ----- ادىلەتتى
3. سۇراق - جاۋاپ.
I توپ.
1) كەمەدەگىنىڭ جانى ءبىر.
2) ءاليزا ايەلدىڭ قايعىسى.
3) قاداق، گىردەگى اسىمدىق بالىقتار.
4) "ءبىزدىڭ سارى بالا".
5) ەلامان ءوتىنىشى.
II توپ.
1) جالمۇراتتىڭ كومەگى.
2) داۋىل كەزىندەگى قاربالاس.
3) ۇيقىسىز وتكەن ءتۇن.
4) فەدوروۆقا تيگەن سۇيمەن.
5) ءومىر مەن ءولىم.
6) رايدىڭ قورقىنىشى.
4. داپتەرمەن جۇمىس.
ا) فەدوروۆتى ەلامان ولتىرگەندە قانداي ويدا قالدىڭدار؟
ءا) بۇل اڭگىمەنى قالاي اتار ەدىڭدەر؟
5. دەبات.
ەلاماننىڭ فەدوروۆتى ولتىرگەنى دۇرىس پا، الدە بۇرىس پا؟
ەكى توپتىڭ اراسىنداعى پىكىرتالاس.
6. سوزدىكپەن جمىس.
رەپەتى — ءتۇرى، ىڭعايى.
قاراتاز - بولىستىڭ ەسىمى.
7. قورىتۋ. "بەس جولدى ولەڭ"
1. بالىقشىلار.
2. ەڭبەكقور، مومىن.
3. اۋلايدى. وتكىزەدى، ەڭبەكتەنەدى.
4. بالىقشىلار ءومىرىنىڭ اۋىر كەزى.
5. قازاقتار.
ساباقتىڭ قورىتىندىسى:
1. ساباق سوڭىندا سۇراق قويۋ ارقىلى جاڭا تاقىرىپتى قورىتىندىلايمىن.
2. وقۋشىلاردىڭ بەرگەن جاۋاپتارىنا قاراي بىلىمدەرىن باعالايمىن.
3. ۇيگە تاپسىرما: شىعارمانى وقىپ، كەيىپكەرلەرگە مىنەزدەمە جازىپ، مازمۇنىن
اڭگىمەلەپ كەلۋ.
You Might Also Like
