InfoHub Logo

باياعى وتكەن زاماندا ءبىر جارلى كەمپىر ءومىر ءسۇرىپتى. ونىڭ بار بايلىعى — جەتىم سابيلەر — نەمەرە ۇلى مەن نەمەرە قىزى بولىپتى. ونىڭ ويلاعانى سولاردى باعىپ ءوسىرۋ بولعان. كەمپىر كورشى اۋىلدىڭ بايىنىڭ سيىرىن ساۋىپ، كىرىن جۋىپ، تاماعىن ءپىسىرىپ بولماشى عانا ەڭبەك اقىسىن الىپ وتىرعان. نەمەرەلەرى دە بايدىڭ جۇمىسىن ىستەيدى: بالا قوزى باعادى، قىز شاي قايناتىپ، اناۋ-مىناۋسىن ىستەيدى. وسىلايشا ولار ءۇيتىپ-بۇيتىپ ءومىر كورە بەرەدى، تاعدىرعا تاعار كىناسى دە بولمايدى. ءبىر كۇنى ويلاماعان، كۇتپەگەن جەردەن ولارعا پالە تاپ بولادى. باي اۋلىنا جاۋ شاۋىپ، ەل ءبىر ءتۇن ىشىندە ساپىرىلىسىپ باسقا جاققا كوشىپ كەتەدى، الاساپىران كەزىندە جۇرتتا ابايسىزدا بالا-شاعاسى مەن كەمپىر قالىپ قويادى. ونىڭ ۇستىنە كوزگە تۇرتسە كورگىسىز داۋىلدى، الا قۇيىن سوعادى. تاڭ اتا داۋىل باسىلادى، جۇرتتا قالعان سورلى بەيشارالار اڭ-تاڭ قالادى. ولاردىڭ ىشەيىن دەسە اسى، باسپاناسى تاعى جوق. جۇرتتا جەتىم بولىپ قالعان سورلىلار ەگىلىپ تەك جىلاي بەرەدى. بالانىڭ اكەسىنەن قالعان اڭ اتاتىن مىلتىعىنان جانە ونىڭ ەكى سۇراعىنان (اشاسىنان) باسقا ولاردىڭ دىمى بولمايتىن. اقىرى، الدىندا بالالارىن ەرتىپ كەمپىر، باسى اۋعان جاققا جۇرە بەرەدى. كۇنى بويى ءجۇرىپ-جۇرىپ، كۇن باتۋعا تايانعاندا ابدەن دىڭكەلەرى قۇرىپ شارشاعان ولار، بىر-بىرىنە جانتايا جاتىپ، ۇلكەن كولدىڭ جاعاسىندا ۇيىقتاپ كەتەدى. تاڭ سارىدە ۇيقىلى-وياۋ جاتقان بالا ءبىر ادەمى داۋىس ەستيدى. ويانا كەلسە، توبەسىندە اينالا ۇشىپ، قونعالى جۇرگەن اققۋلاردى كورەدى. بالا الدەن كەيىن اققۋلاردىڭ كولگە قونعانىن سەزەدى. بالا قۋانعاننان اندەتەدى. بار دەگەن ءۇيىنىڭ قىمبات مۇلكى — مىلتىعىن الىپ بالا كوزدەپ اتىپ جىبەرەدى، ءبىراق كەربەز قۇسقا ونىڭ وعى تيمەي كەتەدى. اققۋلار ۇشىپ كەتەدى، جولى بولماي قامىققان بالا كول جاعاسىندا قالا بەرەدى. «ۇشەۋىمىز دە ەندى اشتان ولەمىز عوي» دەپ ويلايدى ول. ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن وسى
ارادان قاشىق ەمەس تاۋ مەن ورمان اراسىنداعى كولدە اققۋلار پانالايدى دەگەن اڭشىلاردىڭ ءسوزى بالانىڭ ەسىنە تۇسەدى. اجەسىنە وسىنى ايتىپ، ونى قارىنداسىنا قالدىرىپ، قولىنا مىلتىعىن الىپ، اققۋلار ۇشىپ كەتكەن جاققا قاراي ءجۇرىپ كەتەدى. جۇگىرىپ كەلە جاتىپ بالا اندەتەدى:

بارار جەرىڭ بالقان تاۋ،
و دا ءبىزدىڭ كورگەن تاۋ!

ابدەن شالدىققان بالا قاراڭعى تۇسە، بالقان تاۋىنىڭ باسىنا شىعىپ، تۇڭعيىقتا جالتىراعان كولدى كورەدى. قالىڭ ءشوپتى قاق جارىپ جوعارى قاراي تىرمىسىپ، بالا كولدىڭ جاعاسىنا كەلىپ، ءتاتتى ۇيقىعا سۇڭگىپ كەتەدى. ەرتەڭگىسىن بالا تاعى دا كول ۇستىندە اينالىپ ۇشىپ جۇرگەن اققۋلاردى كورەدى. مىنە، اققۋ سۋعا قوندى. ەشبىر ءقاۋىپسىز تۇمسىعىن قاناتىنىڭ استىنا تىعىپ اققۋدىڭ ۇيىقتاپ كەتكەنىن بالا باقىلايدى. بالا اققۋدى
اتىپ تيگىزەدى. وسى كەزدە بالانى كۇتە-كۇتە زارىعىپ، ونىڭ اجەسى مەن قارىنداسى جىلايدى. بۇل كەزدە اتىپ العان اققۋىن ارقالاپ، بالا دا ءوزىنىڭ اجەسى مەن قارىنداسىنا كەلەدى. ونى كورىپ قۋانعاندىعىنان كوڭىلدى ءان شىرقايدى. ولار اققۋدىڭ ەتىن جەپ، ءتاتتى ۇيقىعا شومىپ كەتەدى. ەرتەڭگىسىن ۇشەۋى كوڭىلدەنىپ، تىنىعىپ العاننان كەيىن جولعا شىعادى. كەشكە قاراي ولار قاتەرلى، ءقاۋىپتى تۇندە بۇلاردى دالاعا تاستاپ، كوشىپ كەتكەن اۋىلعا كەلىپ قوسىلىپ، بۇرىنعىسىنداي ءومىر سۇرە بەرەدى. بالا تەك مەرگەن بولماعان، اكەسىنەن قونعان دارىندى، جاقسى كۇيشى دە بولعان كورىنەدى دەيدى. ەلىنە كەلىپ «اققۋ» اتتى كۇيىن ول قوبىزدا ويناپ بەرەدى.

---