InfoHub Logo

ارىستان باب ەسىمى وتىرار، سايرام، ياسى وڭىرىندەگى سوپىلاردىڭ رۋحاني ۇستازى رەتىندە كەڭىنەن تانىمال. يسلام دىنىنەن باسقا وتىز ءۇش ءدىندى بىلگەنى جانە اۋليە كىسى بولعانى جايلى حالىق اراسىندا اڭىز بار.

ارىستان باب كەسەنەسىنىڭ ەڭ كونە بولىگى — ءقابىرحانا شامامەن XII عاسىردا سالىنعان. XIV عاسىردا مازار قايتا قالپىنا كەلتىرىلگەن. كەسەنەنىڭ سالىنۋى جايىندا مىناداي اڭىز تاراعان.

ماۋەرەنناحر بيلەۋشىسى ءامىر تەمىر قوجا احمەت ءياساۋيدىڭ قۇرمەتىنە كەسەنە تۇرعىزۋعا جارلىق ەتەدى. كەسەنەنىڭ قابىرعالارى قالانىپ بولعان ءتۇنى الىپ وگىز كەلىپ، دۋالداردى مۇيىزىمەن سوعىپ، قۇلاتىپ كەتەدى. كەسەنە قابىرعالارى قايتا تۇرعىزىلىپ، كۇمبەزدەرى قالانعاندا الگى وقيعا تاعى قايتالانادى. وسىنداي وقيعالاردان كەيىن ءامىر تەمىردىڭ تۇسىنە اق كيىمدى قاريا كىرىپ: «الدىمەن قوجا احمەتتىڭ العاشقى ۇستازى — ارىستان بابتىڭ ءقابىرىنىڭ ۇستىنە مازار سال»، — دەيدى دە عايىپ بولادى. ەرتەڭىندە ءامىر تەمىر ارىستان باب اۋليەنىڭ ءقابىرىنىڭ باسىنا كەسەنە تۇرعىزۋعا جارلىق بەرەدى. ول سالىنىپ بىتكەندە عانا تۇركىستانداعى قوجا احمەت ياساۋي كەسەنەسىنىڭ قۇرىلىسى ويداعىداي اياقتالادى. ءسويتىپ، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى ايماعىنداعى كونە وتىرار جەرىندە ارىستان باب كەسەنەسى بوي كوتەرەدى.

كەشەن XX عاسىرلاردا جەرگىلىكتى حالىقتىڭ قاراجاتىمەن قايتا وڭدەلگەن. ءدالىز — قاقپا ماڭدايشاسىنداعى ءمارمار تاقتاعا ھيجرا بويىنشا 1327 جىل دەپ سوڭعى قۇرىلىس جۇرگەن ۋاقىتى كورسەتىلگەن.

كەسەنە ءدالىزحانا، مەشىت، قۇجىراحانا، ازان شاقىراتىن مۇنارا سياقتى جەكە بولمەلەر مەن ءقابىرحاناعا بولىنگەن. ارىستان بابتىڭ اۋليەلىگىن حالىق مويىنداعان. سوڭدىقتان بۇگىنگى كۇنگە دەيىن بەيسەنبى سايىن اۋليە باسىنا تۇنەپ، عيبادات ەتۋشىلەر كەزدەسەدى. ەل اراسىندا «ارىستان بابقا تۇنە، قوجا احمەتتەن تىلە» دەگەن ۇلاعاتتى ءسوز بار.

---