ارپالىس ز. شۇكىروۆ
قىزىلوردا وبلىسى، جالاعاش اۋدانى،
تەمىربەك جۇرگەنوۆ اتىنداعى №123 مەكتەپ – ليسەيدىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى دوسجانوۆا گۇلدارى باقىتجان قىزى
ادەبيەتتىك وقۋ 3 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ارپالىس ز. شۇكىروۆ
جالپى ماقساتى: وقۋشىلاردى ءماتىن مازمۇنىمەن تانىستىرۋ. جۇيەلى سويلەۋگە، ءوز ويىن اشىق ايتۋعا، توپتا جۇمىس جاساۋعا قالىپتاستىرۋ. شىدامدىلىققا، جاۋاپكەرشىلىككە، قامقور بولۋعا تاربيەلەۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە: ءماتىندى وقي وتىرىپ، ەكى بالانىڭ ەرلىگىن اڭگىمەلەيدى
نەگىزگى يدەيالار
تاپسىرمالار: «نەنىڭ ءىزى؟» ويىنى سوزدىك جۇمىس
توپتىق، جۇپتىق، جەكە جۇمىس. اكت. «ىستىق ورىندىق» ءادىسى. «اكۆاريۋم»
ساباق بويىنشا ءمۇعالىمنىڭ جازبالارى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
«شاتتىق شەڭبەرىنە» شاقىرۋ
سالەم ساعان كۇن نۇرى،
سالەم ساعان جەر - انا.
سالەم ساعان دوستارىم،
سالەمەتسىز بە ءمۇعالىم!
- بالالار ءبىر - بىرىنە جىلى لەبىزدى تىلەكتەر ايتادى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
«وي قوزعاۋ»
«نەنىڭ ءىزى؟» ويىنى
ءىىى. ماعىنانى تانۋ
توپپەن جۇمىس. قىس ايلارىن اتاۋ ارقىلى سىنىپتى 3 توپقا ءبولۋ
1 - توپ «جەلتوقسان» ايى
2 - توپ «قاڭتار» ايى
3 - توپ «اقپان» ايى
جۇمباقتار شەشۋ:
1. قىس تا بار دا، جازدا جوق.
2. كىشكەنتاي عانا بويى بار،
اينالدىرىپ كيگەن تونى بار.
دارا تۇلعا – زەينوللا
زەينوللا شۇكىروۆ بالا كەزىندە تۇيەدەن قۇلاپ، سونىڭ كەسىرىنەن قاتتى ناۋقاستانادى. مۇگەدەكتىك حالىنە ءوزىن جەڭدىرمەي، ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن قولىنان قالامىن تاستاماعان جا - زۋشىنىڭ تاعدىرى بارىمىزگە ۇلگى بولارلىقتاي. ءسوزدىڭ شىنى كەرەك، بۇگىنگى تاڭدا زەينوللا اتامىزدى بىلەتىندەر سانىنان بىلمەيتىندەر سانى كوپ - اق! ءبىرىنشى كۋرس وقىپ جۇرگەنىمدە كى - تاپحاناشىدان زەينوللا شۇكىروۆتىڭ كىتابىن سۇراعانىم ەسىمدە. كىتاپحانادا اۆتوردىڭ ءبىر دە ءبىر ەڭبەگى بولماي شىقتى، ال كىتاپحاناشىعا بۇل ەسىم جات بولىپ ەستىلگەندەي... ەگەر وسى ما - قالا ارقىلى ءبىر ادام بولسا دا زەينوللا شۇكىروۆ ەسىمىن تانىپ، سول كىسى جايلى كىشكەنە بولسا اقپارات السا، مەن ءۇشىن ول ۇلكەن جەتىستىك بولار ەدى.
زەينوللا شۇكىروۆ اتامىز 1927 جىلدىڭ 16 اقپانىندا قىزىلوردا وبلىسى ارال اۋدانى بوگەن اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. ەكىنشى سىنىپتى اياقتاعان جىلى ول اۋىر ناۋقاستانىپ، ءوز بەتىنشە ءبىلىم الادى. اقىندىق پەن جازۋشىلىقتى قاتار الا ءجۇرىپ، سان ءتۇرلى تاقىرىپتارداعى تۋىندىلارىن وسكەلەڭ ۇرپاققا، ياعني بىزگە مۇرا ەتىپ قالدىرعان. ول 1977 جىلى قازاقستان جوعارعى كەڭەسىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن ماراپاتتالادى. «مەنىڭ دوستارىم» اتتى العاشقى جيناعى 1955 جىلى جارىققا شىققان. كەيىن ءومىر سىرىن، ادامگەرشىلىكتى، ادال ماحابباتتى سۋرەتتەيتىن «تەڭىز جىرى» (1960)، «ارال داپتەرى» (1962)، «الاۋ» (1966)، «ساعىنىش» (1970)، «ادام - جەر - انا» (1974)، ت. ب. ولەڭ كىتاپتارى، «توعىسقان تاعدىرلار» (1961)، «جۇرەككە ءامىر جۇرمەيدى» (1963)، «عاجايىپ قۇمىرا» (1965، 1982)، «سىرلى دۇنيە» حيكايالارى (1966)، «ىزگىلىك ىزدەر» (1967)، «جاس جەسىر» (1969)، «قيىن ءتۇيىن» (1973) پوۆەستەرى مەن «وتكەلدەر» (1983) اتتى رومانى جارىق كوردى.
ءا) ءبولىم بويىنشا ءبولىپ بەرۋ بولىمدەرگە ات قويۋ.
ءى ت. 1 - ءىنشى ءبولىم ىزعىرىق جەل
ءىى ت 2 - ءىنشى ءبولىم قايراتتى اۋىلعا قايتارۋ
ءىىى ت. 3 - ءىنشى ءبولىم شىنىعىپ، شيرىققان باقتىباي
ب) توپتىق جۇمىس
ءى توپ اڭگىمە نەگە «ارپالىس» دەپ اتالعان؟
ءىى توپ اعالى - ءىنىلى بالالار نەلىكتەن بوراندا قالىپ قويدى؟
ءىىى توپ اڭگىمەدەن نە ءتۇيدىڭ؟
ۆ) جەكە جۇمىس سيتۋاسيالىق سۇراق
ەگەر سەن وسى بالالاردىڭ ورنىندا بولىپ، بوراندا قالىپ قويساڭ نە ىستەر ەدىڭ؟ ءار بالانىڭ ويىن ءبىلۋ.
گ) جۇپتىق جۇمىس
«نەنىڭ ءىزى» ويىنى ەكەۋ ارا اڭداردىڭ، ءتورت تۇلىكتىڭ ىزدەرىن تاراتىپ بەرۋ. وقۋشىلار جۇبىندا تالداي وتىرىپ تابادى.
«ىستىق ورىندىق» ءادىسى ارقىلى ءماتىندى قورىتىندىلاۋ
جەكە جۇمىس
باقىلاۋ جاساۋ
V. رەفلەكسيا. كەرى بايلانىس
بۇگىنگى ساباقتا مەنىڭ جاقسى مەڭگەرگەنىم.....
مەنىڭشە مەن........ ورىنداي المادىم، ويتكەنى....
ماداقتاۋ. باعدارشام ارقىلى. توپتىق باعالاۋ. ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك.
كەيىنگى وقۋ «ارپالىس» ءماتىندى مازمۇنداۋ
تەمىربەك جۇرگەنوۆ اتىنداعى №123 مەكتەپ – ليسەيدىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى دوسجانوۆا گۇلدارى باقىتجان قىزى
ادەبيەتتىك وقۋ 3 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ارپالىس ز. شۇكىروۆ
جالپى ماقساتى: وقۋشىلاردى ءماتىن مازمۇنىمەن تانىستىرۋ. جۇيەلى سويلەۋگە، ءوز ويىن اشىق ايتۋعا، توپتا جۇمىس جاساۋعا قالىپتاستىرۋ. شىدامدىلىققا، جاۋاپكەرشىلىككە، قامقور بولۋعا تاربيەلەۋ
كۇتىلەتىن ناتيجە: ءماتىندى وقي وتىرىپ، ەكى بالانىڭ ەرلىگىن اڭگىمەلەيدى
نەگىزگى يدەيالار
تاپسىرمالار: «نەنىڭ ءىزى؟» ويىنى سوزدىك جۇمىس
توپتىق، جۇپتىق، جەكە جۇمىس. اكت. «ىستىق ورىندىق» ءادىسى. «اكۆاريۋم»
ساباق بويىنشا ءمۇعالىمنىڭ جازبالارى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
«شاتتىق شەڭبەرىنە» شاقىرۋ
سالەم ساعان كۇن نۇرى،
سالەم ساعان جەر - انا.
سالەم ساعان دوستارىم،
سالەمەتسىز بە ءمۇعالىم!
- بالالار ءبىر - بىرىنە جىلى لەبىزدى تىلەكتەر ايتادى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
«وي قوزعاۋ»
«نەنىڭ ءىزى؟» ويىنى
ءىىى. ماعىنانى تانۋ
توپپەن جۇمىس. قىس ايلارىن اتاۋ ارقىلى سىنىپتى 3 توپقا ءبولۋ
1 - توپ «جەلتوقسان» ايى
2 - توپ «قاڭتار» ايى
3 - توپ «اقپان» ايى
جۇمباقتار شەشۋ:
1. قىس تا بار دا، جازدا جوق.
2. كىشكەنتاي عانا بويى بار،
اينالدىرىپ كيگەن تونى بار.
دارا تۇلعا – زەينوللا
زەينوللا شۇكىروۆ بالا كەزىندە تۇيەدەن قۇلاپ، سونىڭ كەسىرىنەن قاتتى ناۋقاستانادى. مۇگەدەكتىك حالىنە ءوزىن جەڭدىرمەي، ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىن قولىنان قالامىن تاستاماعان جا - زۋشىنىڭ تاعدىرى بارىمىزگە ۇلگى بولارلىقتاي. ءسوزدىڭ شىنى كەرەك، بۇگىنگى تاڭدا زەينوللا اتامىزدى بىلەتىندەر سانىنان بىلمەيتىندەر سانى كوپ - اق! ءبىرىنشى كۋرس وقىپ جۇرگەنىمدە كى - تاپحاناشىدان زەينوللا شۇكىروۆتىڭ كىتابىن سۇراعانىم ەسىمدە. كىتاپحانادا اۆتوردىڭ ءبىر دە ءبىر ەڭبەگى بولماي شىقتى، ال كىتاپحاناشىعا بۇل ەسىم جات بولىپ ەستىلگەندەي... ەگەر وسى ما - قالا ارقىلى ءبىر ادام بولسا دا زەينوللا شۇكىروۆ ەسىمىن تانىپ، سول كىسى جايلى كىشكەنە بولسا اقپارات السا، مەن ءۇشىن ول ۇلكەن جەتىستىك بولار ەدى.
زەينوللا شۇكىروۆ اتامىز 1927 جىلدىڭ 16 اقپانىندا قىزىلوردا وبلىسى ارال اۋدانى بوگەن اۋىلىندا دۇنيەگە كەلگەن. ەكىنشى سىنىپتى اياقتاعان جىلى ول اۋىر ناۋقاستانىپ، ءوز بەتىنشە ءبىلىم الادى. اقىندىق پەن جازۋشىلىقتى قاتار الا ءجۇرىپ، سان ءتۇرلى تاقىرىپتارداعى تۋىندىلارىن وسكەلەڭ ۇرپاققا، ياعني بىزگە مۇرا ەتىپ قالدىرعان. ول 1977 جىلى قازاقستان جوعارعى كەڭەسىنىڭ قۇرمەت گراموتاسىمەن ماراپاتتالادى. «مەنىڭ دوستارىم» اتتى العاشقى جيناعى 1955 جىلى جارىققا شىققان. كەيىن ءومىر سىرىن، ادامگەرشىلىكتى، ادال ماحابباتتى سۋرەتتەيتىن «تەڭىز جىرى» (1960)، «ارال داپتەرى» (1962)، «الاۋ» (1966)، «ساعىنىش» (1970)، «ادام - جەر - انا» (1974)، ت. ب. ولەڭ كىتاپتارى، «توعىسقان تاعدىرلار» (1961)، «جۇرەككە ءامىر جۇرمەيدى» (1963)، «عاجايىپ قۇمىرا» (1965، 1982)، «سىرلى دۇنيە» حيكايالارى (1966)، «ىزگىلىك ىزدەر» (1967)، «جاس جەسىر» (1969)، «قيىن ءتۇيىن» (1973) پوۆەستەرى مەن «وتكەلدەر» (1983) اتتى رومانى جارىق كوردى.
ءا) ءبولىم بويىنشا ءبولىپ بەرۋ بولىمدەرگە ات قويۋ.
ءى ت. 1 - ءىنشى ءبولىم ىزعىرىق جەل
ءىى ت 2 - ءىنشى ءبولىم قايراتتى اۋىلعا قايتارۋ
ءىىى ت. 3 - ءىنشى ءبولىم شىنىعىپ، شيرىققان باقتىباي
ب) توپتىق جۇمىس
ءى توپ اڭگىمە نەگە «ارپالىس» دەپ اتالعان؟
ءىى توپ اعالى - ءىنىلى بالالار نەلىكتەن بوراندا قالىپ قويدى؟
ءىىى توپ اڭگىمەدەن نە ءتۇيدىڭ؟
ۆ) جەكە جۇمىس سيتۋاسيالىق سۇراق
ەگەر سەن وسى بالالاردىڭ ورنىندا بولىپ، بوراندا قالىپ قويساڭ نە ىستەر ەدىڭ؟ ءار بالانىڭ ويىن ءبىلۋ.
گ) جۇپتىق جۇمىس
«نەنىڭ ءىزى» ويىنى ەكەۋ ارا اڭداردىڭ، ءتورت تۇلىكتىڭ ىزدەرىن تاراتىپ بەرۋ. وقۋشىلار جۇبىندا تالداي وتىرىپ تابادى.
«ىستىق ورىندىق» ءادىسى ارقىلى ءماتىندى قورىتىندىلاۋ
جەكە جۇمىس
باقىلاۋ جاساۋ
V. رەفلەكسيا. كەرى بايلانىس
بۇگىنگى ساباقتا مەنىڭ جاقسى مەڭگەرگەنىم.....
مەنىڭشە مەن........ ورىنداي المادىم، ويتكەنى....
ماداقتاۋ. باعدارشام ارقىلى. توپتىق باعالاۋ. ەكى جۇلدىز، ءبىر تىلەك.
كەيىنگى وقۋ «ارپالىس» ءماتىندى مازمۇنداۋ
You Might Also Like
