اۋىزشا قوسۋ جانە ازايتۋ
استانا قالاسى
№64 مەكتەپ - ليسەيدىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
تۋلەپبەرگەنوۆا گۋلميرا امانوۆنا
2 - ساباق. قايتالاۋ. اۋىزشا قوسۋ جانە ازايتۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: 1000 كولەمىندەگى سانداردىڭ قوسىندىسى مەن ايىرماسىن تابۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ؛ ەسەپتىڭ دۇرىستىعىن تەكسەرۋ ءۇشىن قوسۋ جانە ازايتۋ كەزىندە ساندار اراسىنداعى بايلانىس تۋرالى بىلىمدەرىن سانالى تۇردە پايدالانۋعا ۇيرەتۋ.
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
پسيحولوگيالىق دايىندىق. بالالار كوزدەرىن جۇمىپ، ءمۇعالىم سوزىنە مۇقيات قۇلاق سالادى، ونىڭ ءاربىر سويلەمىنىڭ سوڭىنداعى ءسوزدى حورمەن داۋىستاپ ايتادى.
- ساباقتا ءبىزدىڭ كوزدەرىمىز ىقىلاسپەن قارايدى جانە ءبارىن... كورەدى.
قۇلاقتارىمىز مۇقيات تىڭدايدى جانە ءبارىن... (ەستيدى).
باسىمىز وتە جاقسى... ويلايدى.
2. تىرەك ءبىلىم، بىلىك، داعدىلارىن بەلسەندىرۋ.
ەسەپتەۋ، جىلدامدىقتارىن ارتتىرۋ ءۇشىن مىناداي تاپسىرمالار ۇسىنىلادى:
- ساندى 2 سانعا جىكتەپ جاز، ول سانداردىڭ بىرەۋى بەرىلگەن.
340 = 100 + □ 570 = 310 + □ 100 = 90 + □
231 = 101 + □ 190 = 150+ □ 440 = 320+ □
- مىنا سانداردىڭ تەك بىرلىكتەرىن عانا قوسىڭدار:
11 46 42 12 98 63 97
- مىنا سانداردىڭ تەك وندىقتارىن عانا قوسىڭدار:
49 25 14 63 61 35 17 29
- ەڭ كىشى ساندى اتا؛ ەڭ ۇلكەن ساندى اتا؛ ول سان ەڭ كىشى ساننان نەشە ارتىق؟ ءار ساندى وندىقتار مەن بىرلىكتەرگە جىكتە.
كوركەم جازۋ مينۋتىنا مىنا سانداردى ءوسۋ رەتىمەن جازۋ ۇسىنىلادى:
920 901 415 798 642 538 126 514
اۋىزشا ەسەپتەۋ داعدىلارىن ارتتىرۋ ءۇشىن №1 تاپسىرما بەرىلگەن.
«كومپيۋتەر» ديداكتيكالىق ويىنى تۇرىندە اۋىزشا ەسەپتەتۋگە بولادى.
ويىننىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ەسەپتەۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ.
ءمۇعالىم ويىننىڭ ەكى نۇسقاسىن ۇسىنادى: ا) تاقتاعا مىسالدار تىزبەگى جازىلعان، بالالار سوڭعى ناتيجەسىن تاۋىپ، الىنعان جاۋاپتى كارتوچكالار ارقىلى كورسەتەدى؛ ءا) ءمۇعالىم مىسالدار تىزبەگىن وقيدى، وقۋشىلار اۋىزشا ەسەپتەپ، جاۋابىن كورسەتەدى نەمەسە بىرنەشە ادام داۋىستاپ ايتادى، سودان سوڭ تەكسەرىلەدى.
32 + 8 - 5 + 7 - 12 + 6 - 18 + 50
75 - 14 + 9 - 20 + 5 + 26 - 9 + 20
80 - 20 + 5 - 25 + 3 - 17 + 41 - 5
3. وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ.
№2 جانە №3 - تاپسىرمالاردى ورىنداۋ كەزىندە وقۋشىلاردىڭ ەسەپتەۋ تاسىلدەرىن تۇسىندىرگەنى ءجون. بۇل تاپسىرمالاردى تۇسىندىرە وتىرىپ تاقتادا ورىنداۋعا بولادى نەمەسە وزدىك جۇمىس رەتىندە بەرىپ، سوڭىنان تەكسەرۋ كەرەك.
№2 تاپسىرمانى ورىنداماس بۇرىن امالداردى تەكسەرۋ ەرەجەسىن، ياعني قوسۋدى ازايتۋمەن، ازايتۋدى قوسۋمەن تەكسەرۋگە بولاتىنىن ەسكە ءتۇسىرۋ. ول ءۇشىن مىناداي جالپىلاما سۇراقتار قويىلادى: «قوسۋ امالىن قانداي
امالمەن تەكسەرەمىز؟
ازايتۋ امالىن شە؟ ازايتۋ امالىن ازايتۋ امالىمەن تەكسەرۋگە بولا ما؟» №4 (ا) جاتتىعۋدىڭ شەشۋى ورىندالادى. ەسەپتە نە بەلگىلى جانە نەنى ءبىلۋ كەرەك ەكەنى انىقتالعان سوڭ، ءمۇعالىم سۇراققا بىردەن جاۋاپ بەرۋگە بولا ما، ەگەر جوق بولسا نەگە، الدىمەن نەنى ءبىلۋ كەرەك ەكەنىن سۇرايدى. قانداي امالمەن ورىندالاتىندىعى انىقتالادى. وقۋشىلار ەسەپتىڭ قىسقاشا جازىلۋىن قۇراستىرىپ، تاقتادا شىعارادى. سودان سوڭ وقۋشىلار №4 (ب) جاتتىعۋدى ورىندايدى: الدىمەن تاپسىرمانى تولىقتىرىپ، ونى ءوز بەتتەرىنشە شەشەدى.
№5 جاتتىعۋدىڭ ءبىر بولىگى (1 باعان) تۇسىندىرىلە وتىرىپ تاقتادا ور ىندالادى. وزدىك جۇمىس رەتىندە قالعان ورنەكتەردى بەرۋگە بولادى.
№7 جاتتىعۋ كوبەيتۋدىڭ ناقتى ماعىناسىن ۇيرەتۋگە دايىندىق بولىپ تابىلادى. سوندىقتان بالالارعا تاعى وسىنداي بىرنەشە تاپسىرما بەرۋگە بولادى.
№8 لوگيكالىق تاپسىرمانى ءوز بەتتەرىنشە ورىنداتۋعا بولادى، سودان كەيىن تەكسەرۋ جۇرگىزىپ، مونشاقتىڭ سۋرەتىن سالۋدى ۇسىنۋ كەرەك. جاۋاپ: 5 قىزىل، 15 اق مونشاق.
5. ساباقتى قورىتىندىلاۋ
ساباقتىڭ قورىتىندىسىن شىعارۋ ءۇشىن بىرنەشە وقۋشى «باقىلاۋشى» ءرولىن اتقارادى. ولارعا سىنىپتىڭ جانە جەكە وقۋشىلاردىڭ جۇمىسىنا تالداۋ جاساۋ تاپسىرىلادى.
ءۇي جۇمىسى رەتىندە №4 (ءا) تاپسىرما بەرىلەدى.
وزدىك جۇمىس ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن قوسىمشا ماتەريال.
كەستەنى تولتىر:
№64 مەكتەپ - ليسەيدىڭ
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
تۋلەپبەرگەنوۆا گۋلميرا امانوۆنا
2 - ساباق. قايتالاۋ. اۋىزشا قوسۋ جانە ازايتۋ
ساباقتىڭ ماقساتى: 1000 كولەمىندەگى سانداردىڭ قوسىندىسى مەن ايىرماسىن تابۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ؛ ەسەپتىڭ دۇرىستىعىن تەكسەرۋ ءۇشىن قوسۋ جانە ازايتۋ كەزىندە ساندار اراسىنداعى بايلانىس تۋرالى بىلىمدەرىن سانالى تۇردە پايدالانۋعا ۇيرەتۋ.
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
پسيحولوگيالىق دايىندىق. بالالار كوزدەرىن جۇمىپ، ءمۇعالىم سوزىنە مۇقيات قۇلاق سالادى، ونىڭ ءاربىر سويلەمىنىڭ سوڭىنداعى ءسوزدى حورمەن داۋىستاپ ايتادى.
- ساباقتا ءبىزدىڭ كوزدەرىمىز ىقىلاسپەن قارايدى جانە ءبارىن... كورەدى.
قۇلاقتارىمىز مۇقيات تىڭدايدى جانە ءبارىن... (ەستيدى).
باسىمىز وتە جاقسى... ويلايدى.
2. تىرەك ءبىلىم، بىلىك، داعدىلارىن بەلسەندىرۋ.
ەسەپتەۋ، جىلدامدىقتارىن ارتتىرۋ ءۇشىن مىناداي تاپسىرمالار ۇسىنىلادى:
- ساندى 2 سانعا جىكتەپ جاز، ول سانداردىڭ بىرەۋى بەرىلگەن.
340 = 100 + □ 570 = 310 + □ 100 = 90 + □
231 = 101 + □ 190 = 150+ □ 440 = 320+ □
- مىنا سانداردىڭ تەك بىرلىكتەرىن عانا قوسىڭدار:
11 46 42 12 98 63 97
- مىنا سانداردىڭ تەك وندىقتارىن عانا قوسىڭدار:
49 25 14 63 61 35 17 29
- ەڭ كىشى ساندى اتا؛ ەڭ ۇلكەن ساندى اتا؛ ول سان ەڭ كىشى ساننان نەشە ارتىق؟ ءار ساندى وندىقتار مەن بىرلىكتەرگە جىكتە.
كوركەم جازۋ مينۋتىنا مىنا سانداردى ءوسۋ رەتىمەن جازۋ ۇسىنىلادى:
920 901 415 798 642 538 126 514
اۋىزشا ەسەپتەۋ داعدىلارىن ارتتىرۋ ءۇشىن №1 تاپسىرما بەرىلگەن.
«كومپيۋتەر» ديداكتيكالىق ويىنى تۇرىندە اۋىزشا ەسەپتەتۋگە بولادى.
ويىننىڭ ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ەسەپتەۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ.
ءمۇعالىم ويىننىڭ ەكى نۇسقاسىن ۇسىنادى: ا) تاقتاعا مىسالدار تىزبەگى جازىلعان، بالالار سوڭعى ناتيجەسىن تاۋىپ، الىنعان جاۋاپتى كارتوچكالار ارقىلى كورسەتەدى؛ ءا) ءمۇعالىم مىسالدار تىزبەگىن وقيدى، وقۋشىلار اۋىزشا ەسەپتەپ، جاۋابىن كورسەتەدى نەمەسە بىرنەشە ادام داۋىستاپ ايتادى، سودان سوڭ تەكسەرىلەدى.
32 + 8 - 5 + 7 - 12 + 6 - 18 + 50
75 - 14 + 9 - 20 + 5 + 26 - 9 + 20
80 - 20 + 5 - 25 + 3 - 17 + 41 - 5
3. وتكەن ماتەريالدى قايتالاۋ.
№2 جانە №3 - تاپسىرمالاردى ورىنداۋ كەزىندە وقۋشىلاردىڭ ەسەپتەۋ تاسىلدەرىن تۇسىندىرگەنى ءجون. بۇل تاپسىرمالاردى تۇسىندىرە وتىرىپ تاقتادا ورىنداۋعا بولادى نەمەسە وزدىك جۇمىس رەتىندە بەرىپ، سوڭىنان تەكسەرۋ كەرەك.
№2 تاپسىرمانى ورىنداماس بۇرىن امالداردى تەكسەرۋ ەرەجەسىن، ياعني قوسۋدى ازايتۋمەن، ازايتۋدى قوسۋمەن تەكسەرۋگە بولاتىنىن ەسكە ءتۇسىرۋ. ول ءۇشىن مىناداي جالپىلاما سۇراقتار قويىلادى: «قوسۋ امالىن قانداي
امالمەن تەكسەرەمىز؟
ازايتۋ امالىن شە؟ ازايتۋ امالىن ازايتۋ امالىمەن تەكسەرۋگە بولا ما؟» №4 (ا) جاتتىعۋدىڭ شەشۋى ورىندالادى. ەسەپتە نە بەلگىلى جانە نەنى ءبىلۋ كەرەك ەكەنى انىقتالعان سوڭ، ءمۇعالىم سۇراققا بىردەن جاۋاپ بەرۋگە بولا ما، ەگەر جوق بولسا نەگە، الدىمەن نەنى ءبىلۋ كەرەك ەكەنىن سۇرايدى. قانداي امالمەن ورىندالاتىندىعى انىقتالادى. وقۋشىلار ەسەپتىڭ قىسقاشا جازىلۋىن قۇراستىرىپ، تاقتادا شىعارادى. سودان سوڭ وقۋشىلار №4 (ب) جاتتىعۋدى ورىندايدى: الدىمەن تاپسىرمانى تولىقتىرىپ، ونى ءوز بەتتەرىنشە شەشەدى.
№5 جاتتىعۋدىڭ ءبىر بولىگى (1 باعان) تۇسىندىرىلە وتىرىپ تاقتادا ور ىندالادى. وزدىك جۇمىس رەتىندە قالعان ورنەكتەردى بەرۋگە بولادى.
№7 جاتتىعۋ كوبەيتۋدىڭ ناقتى ماعىناسىن ۇيرەتۋگە دايىندىق بولىپ تابىلادى. سوندىقتان بالالارعا تاعى وسىنداي بىرنەشە تاپسىرما بەرۋگە بولادى.
№8 لوگيكالىق تاپسىرمانى ءوز بەتتەرىنشە ورىنداتۋعا بولادى، سودان كەيىن تەكسەرۋ جۇرگىزىپ، مونشاقتىڭ سۋرەتىن سالۋدى ۇسىنۋ كەرەك. جاۋاپ: 5 قىزىل، 15 اق مونشاق.
5. ساباقتى قورىتىندىلاۋ
ساباقتىڭ قورىتىندىسىن شىعارۋ ءۇشىن بىرنەشە وقۋشى «باقىلاۋشى» ءرولىن اتقارادى. ولارعا سىنىپتىڭ جانە جەكە وقۋشىلاردىڭ جۇمىسىنا تالداۋ جاساۋ تاپسىرىلادى.
ءۇي جۇمىسى رەتىندە №4 (ءا) تاپسىرما بەرىلەدى.
وزدىك جۇمىس ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن قوسىمشا ماتەريال.
كەستەنى تولتىر:
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ اتا - انالارىمەن وتكىزىلگەن ديالوگتىك الاڭ جوسپارى
