سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 6 كۇن بۇرىن)
بالالاردىڭ باعبانى بولعان بايازيتوۆ ەدى

بيىل وتە اۋىر جىل بولدى. اسىرەسە جاز كەزىندە. تەلەفونى شىر ەتە قالسا، تۋرا سۇراپىل سوعىس ۋاقىتىنداعى «قارا قاعازدان» قورىققانداي قوس ۇرەي كەشتىك. ءوزىمىز تۇرىپ جاتقان كوپ قاباتتى ۇيدەن ءۇش-تورت كىسى بىرىنەن كەيىن ءبىرى كوز جۇمدى.

ءازىلىمىز جاراسىپ  جۇرەتىن اينالايىن امانحان اقىننان دا ايرىلىپ قالدىق. ودان كەيىن كوپ وتپەي بەلگىلى قالام يەلەرى سەرىك ءراسىلوۆ پەن اشىربەك امانگەلدييەۆ تە باس-اياعى ءبىر جەتىگە جەتەر –جەتپەس ۋاقىت الەتىندە قابىنعان وكپەنىڭ ازابىنان اۋا جەتپەي السىرەپ، اھ ۇرعىزىپ كەتتى.

ال ءارقايسىمىزدىڭ تۋعان توپىراعىمىزدا قارعىس اتقىر كوروناۆيرۋستىڭ كەسىرىنەن مەزگىلسىز ۇزىلگەندەردىڭ ەسەبىن دە بىلمەيمىز.

ءيا، نەسىن ايتايىن، ناعىز «بالاپان باسىمەن، تۇرىمتاي تۇسىمەن بولىپ كەتتى عوي» دەيتىندەي الاپات بولدى بۇل. اركىم ءوز باسىنىڭ اماندىعىن ويلاپ، ەرىكسىز ۇيگە قامالعان قيىن كۇندەردىڭ بىرىندە قالتا تەلەفونىم اندەتە جونەلدى. وندا ۇنەمى حابارلاسىپ ، قال-جاعداي سۇراسىپ، قاجەت كەزىندە تىلدەسە قوياتىن جانى جاقىن جانداردىڭ اتى –جوندەرى جازۋلى.

قاقپاعىن اشىپ قاراسام، «جىل-ون ەكى ايدىڭ» جاڭا سانى قولىنا تيگەن سايىن جۇرەكجاردى لەبىزىن ايتۋدان جالىقپايتىن شىنايى جاناشىرى سۇلەيمەن اعانىڭ ءنومىرى.

-و، اعا اسسالاۋماعالەيكۇم!-دەدىم تىڭدالاتىن نۇكتەسىن باسا سالا. جو-جوق، بۇل جولى قاتتى قاتەلەسىپپىن، ارعى جاقتان ايەل كىسىنىڭ نازىك ءۇنى ەستىلدى.

-اينالايىن تالعات، مەن سول كىسىنىڭ ۇيىندەگى اپايىڭمىن. بۇدان بىلاي قاراي سۇكەڭنىڭ داۋسىن سەن دە، مەن دە ەستىمەيمىز، -دەدى. نە دەرىمدى بىلمەي داعدارىپ تۇرىپ قالدىم. «ءاي، اتىڭ وشكىر اجال-اي، بالالار دەپ بارىن سالىپ ءومىرىن ارناپ جىر تەربەتتى، اڭگىمە جازىپ جۇرگەن اسىل اعانى دا قايىرىمسىز قۇشاعىنا قارمىعان ەكەنسىڭ-اۋ» دەدىم ىشىمنەن. «جامان ات حاباردى ەستي المادىق قوي» دەگەلى تۇرعانىمدى سەزدىمە، اپاي:-ەستىرتەتىندەي بولمادى، اينالايىن. جازۋشىلار وداعىنىڭ باسشىلارى دا بىلمەيدى.

بىلسە تەلەفون ارقىلى بولسا دا كوڭىل جۇباتار ءسوز ايتار ەدى عوي،-دەدى.

اپايدىڭ ايتۋىنشا باياناۋىل باۋرايىندا وسكەن سۇلەيمەن بايازيتوۆ اعانىڭ قايتىس بولعانىنا ءبىر ايدان اسىپ كەتىپتى. ەكى-ۇش كۇننەن كەيىن ۇيلەرىندە شاعىن داستارحان جايىپ ، قىرقىن بەرمەكشى ەكەن.

كەيىنگى جىلدارى اۋرۋشاڭ بولىپ جۇرگەنىن اعانىڭ ءوزى دە ايتاتىن ەدى. تاتار ءدامى 76-عا اياق باسقان شاعىندا تاۋسىلىپتى. بۇكىل ءومىرىن التىن ۇيادا وتكىزىپ ، زەينەت دەمالىسىنا شىققان سوڭ پاۆلودارعا قونىس اۋدارعان بولاتىن. قولىنان قالامى تۇسپەدى.

وسى تاياۋدا عانا شىققان «قازاقستان «جازۋشىلارى» انىقتامالىعىنا كوز جۇگىرتسەم ، ول كىسى اتا جاسى الپىسقا دەيىنگى جارىق كورگەن كىتاپتارىن بىلاي قويعاندا 2004 جىلدان كەيىننىڭ وزىندە قىرۋار جۇمىس تىندىرىپ ، كەيىنگى ۇرپاققا ۇلكەن بايلىق قالدىرىپ كەتىپتى. كىتاپ شىعارماعان جىلى جوق دەرلىك.

قاراڭىزشى :2005 جىلى -«حان يەم»، 2006 جىلى – «جارالى جەردىڭ جانارى»( قوس تومدىق)، 2007 جىلى-«كونە قازاقتىڭ قىڭىر قيسىنى»،       

«پايىمداۋ»، «مالايسارى باتىردىڭ سوڭعى ءازىلى» ، 2009 جىلى –«ءماشھۇرتانۋ ءورىسى» ، 2010 جىلى- «ءبالدۋ-بالدۋ-بارى وتىرىك»، «قىزىلتاۋ-جەلتاۋ اياسى» ، 2012 جىلى «الاش ارىستارى»،   

2014 جىلى -«پوەمالار مەن اۋدارمالار»  2016  جىلى –«جارىلىس»، 2018 جىلى –«اقبالىق حازىرەت»، 2019 جىلى «بالا ءماشھۇر» جيناقتارى. وسىنىڭ سىرتىندا بالالارعا ارنالعان ءبىر توپ ولەڭدەرى ورىسشاعا اۋدارىلىپ، 2013 جىلى ماسكەۋدەگى «حۋدوجەستۆەننايا ليتەراتۋرا» باسپاسىنان شىققان «دومبرا ي كولىبەل» اتتى قازىرگى زامان ادەبيەتىنىڭ ءۇش تومدىق انتولوگياسىنىڭ ءبىرىنشى تومىندا جارىق كورىپتى.

وسىلارعا قاراپ-اق سۇلەيمەن اعانىڭ وتە ەڭبەكقور قالامگەر بولعانىن انىق اڭعارامىز.

كۇنى كەشە پاۆلوداردان اعانىڭ ارتىندا قالعان رۋحاني بايلىعىنا يەلىك ەتىپ، جوقتاۋشىسى بولىپ وتىرعان رىمكەش مادييەۆا اپايىمىز تەلەفون شالدى. داۋسى وتكەندەگىدەي ەمەس، كوتەرىڭكى. سولاي بولاتىن دا رەتى بار ەكەن.

-اينالايىن تالعات، اعاڭ كەتكەننەن كەيىن دە كوزى تىرىسىندە ءوز قولىمەن جىبەرگەن جاڭىلتپاش، جۇمباق، ولەڭدەرىن جۋرنالىڭنان وقىپ جاتىرمىز،-دەدى اۋەلى. سودان كەيىن :

-قالاداعى بالالار كىتاپحاناسىنا سۇكەڭنىڭ اتىن بەردى. ەندى بۇدان بىلاي سۇلەيمەن بايازيتوۆ اتىنداعى كىتاپحاناعا نەمەرەلەرىممەن بىرگە ءوزىم دە بارىپ تۇرامىن.

-وي، اپاي، ازاماتتار ازاماتتىق جاساعان ەكەن. قۇتتى بولسىن! –دەدىم قۋانىشىن ءبولىسىپ.

-سۇكەڭ تۋعان جەرىندە تۋىن تىكتى. بۇكىل ءومىرىن ۇرپاق تاربيەسىنە ارناعان باياناۋىلدا دا وسىنداي ەستە قالدىراتىن شارالار جاسالسا دەيمىز،-دەدى رىمكەش اپايىمىز.

ء-سوزىڭىزدىڭ جانى بار. ول جاقتا ەل قامىن جەپ، ماسەلەنىڭ ءمانىسىن ۇعاتىن اقىلدى ازاماتتار از ەمەس شىعار، سولارعا قۇلاققاعىس ەتەرمىز ،-دەدىم.

س. بايازيتوۆكە كەزىندە باياناۋىل اۋدانىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى اتاعى بەرىلگەن ەكەن. كوزى تىرىسىندە وسىلاي اسپەتتەگەن باياناۋىلدىق باسشىلار وسى ويىمىزدى قاپەردە ۇستايتىن شىعار دەگەن ىزگى نيەتتەمىز...

تالعات ايتباي ۇلى، جازۋشى-پۋبليسيست


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما