سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
بالانىڭ ءتىلىن زاماناۋي جاڭا تەحنولوگيالار ارقىلى دامىتۋ
بالانىڭ ءتىلىن زاماناۋي جاڭا تەحنولوگيالار ارقىلى دامىتۋ

«ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى بۇگىنگى جاس ۇرپاقتىڭ قولىندا، ال جاس ۇرپاقتىڭ تاعدىرى ۇستازداردىڭ قولىندا»
ن. ءا. نازاربايەۆ

ەلىمىزدىڭ ءبىلىم سالاسىندا جۇرگىزىلىپ جاتقان رەفورمانىڭ باستى ماقساتى – وي - ءورىسى جاڭاشىل، شىعارماشىلىق دەڭگەيدە قىزمەت اتقارا الاتىن، دۇنيەتانىمى جوعارى، جان - جاقتى قالىپتاسقان جەكە تۇلعا تاربيەلەۋ. مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالاردى دامىتۋ ماسەلەسى قازىرگى تاڭدا مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ اجىراماس بولىگى بولىپ وتىر.

بالا بولاشاعىمىز دەسەك، سول بالاعا جۇيەلى ءبىلىم بەرىپ، ىنتا - ىقىلاسىن دۇرىس باعىتتاۋدى، قابىلەت - قاسيەتتەرىن دامىتۋدى بالاباقشادان باستاۋىمىز كەرەك. قازىرگى ۋاقىتتا پەداگوگيكا عىلىمىنىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى – بالانىڭ تۇلعالىق دامۋىنا باعىتتالعان جاڭا وقىتۋ تەحنولوگيالارىن شىعارۋعا ۇمتىلۋى.

زاماناۋي جاڭا تەحنولوگيالار – بۇل ءبىلىمنىڭ باسىمدى ماقساتتارىمەن بىرىكتىرىلگەن پاندەر مەن ادىستەمەلەردىڭ: وقۋ - تاربيە پروسەسىن ۇيىمداستىرۋدىڭ ءوزارا ورتاق تۇجىرىمدامامەن بايلانىسقان مىندەتتەرىنىڭ، مازمۇنىنىڭ، فورمالارى مەن ادىستەرىنىڭ كۇردەلى جانە اشىق جۇيەلەرى، مۇندا ءار پوزيسيا باسقالارىنا اسەر ەتىپ، اقىر اياعىندا بالانىڭ دامۋىنا جاعىمدى جاعدايلار جيىنتىعىن قۇرايدى.

جاڭا زامان بالاسى ەرتەڭگى ەلىمىزدىڭ بولاشاعى. جاڭا زامان بالاسىن قالىپتاستىرىپ، دامىتۋ ءۇشىن، تۇلعانىڭ ىشكى دۇنيەسى مەن ونىڭ قىر سىرىن انىقتاپ، مۇمكىنشىلىكتەرى مەن قابىلەتىنىڭ دامۋىنا جاعداي تۋعىزۋ قاجەت.

ارينە، ول ءۇشىن مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە بالالاردىڭ جەكە باسىنىڭ قالىپتاسۋى مەن دامۋىندا پەداگوگتاردىڭ پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى قولدانا ءبىلۋ ساۋاتتىلىعىنا دا بايلانىستى.

ياعني، پەداگوگيكالىق تەحنولوگيانى قولدانۋ نەگىزىندە كەلەشەك ۇرپاقتىڭ ەركىن دامۋىنا، جان - جاقتى ءبىلىم الۋىنا، بەلسەندى، شىعارماشىل بولۋىنا جاعداي جاساۋ قازىرگى تاڭداعى ءاربىر پەداگوگتىڭ مىندەتى. قوعامداعى قازىرگى دامۋ كەزەڭىندە مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەردەگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە وقىتۋ، تاربيە بەرۋ ءۇردىسىن تەحنولوگيالاندىرۋ – باستى ماسەلەنىڭ ءبىرى. وسىعان وراي مەكتەپكە دەيىنگى مەكەمەلەردىڭ تاجىريبەسىنە وقىتۋ مەن تاربيەلەۋدىڭ ءار ءتۇرلى تەحنولوگيالارى جاسالىپ ەنگىزىلۋدە.

بالاباقشادا جاڭا پەداگوگيكالىق تەحنولوگيالاردى پايدالانۋدىڭ باستى ماقساتى: وقىتۋ مەن تاربيەلەۋدە يننوۆاسيالىق ويىن تەحنولوگياسىنىڭ ەلەمەنتتەرىن پايدالانا وتىرىپ، جان - جاقتى، ءبىلىمدى، قۇزىرەتتى تۇلعا تاربيەلەۋ.
بالاباقشادا قولدانۋعا ءتيىمدى تەحنولوگيالار:
1. دەنساۋلىق ساقتاۋ تەحنولوگياسى.
2. دامىتا وقىتۋ تەحنولوگياسى.
3. اقپاراتتىق – كوممۋنيكاتيۆتىك تەحنولوگيالار (اكت).
4. 4. ويىن تەحنولوگياسى.
5. منەموتەحنيكا تەحنولوگياسى.

تريز تەحنولوگياسى..
ماقساتى: بالالارعا كۇندەلىكتى ءۇوىا – دە جاڭا تەحنولوگيانى قولدانۋ ارقىلى، بالالاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارىن وياتۋ. بالالاردىڭ ءتىلىن دامىتۋداعى جاڭا تەحنولوگيانى قولدانۋ ارقىلى، وي - ءورىسى دامىعان، تاربيەلى، ءبىلىمدى، زامان تالابىنا ساي بەلسەندى ۇرپاق تاربيەلەۋ.

بالا ءومىرىنىڭ العاشقى مەكتەپكە دەيىنگى كەزەڭى – ونىڭ ءوسىپ جەتىلۋىندەگى ەڭ جاۋاپتى كەزەڭ، بۇگىنگى كۇننىڭ وزەكتى ماسەلەسى. بۇل كەزدە بالانىڭ اقىل - ويى، قابىلەتى، قاسيەتتەرى جانە ەستەتيكالىق سەزىمدەرى قىزىقتى، مازمۇندى ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتى، ەڭبەك، ويىن ۇدەرىسىندە جان - جاقتى قالىپتاسادى.
بالاباقشادا ويىننىڭ ماڭىزى ەرەكشە. ويىن بارىسىندا ءبىلىم مەن بىلىكتىلىگىن ارتتىرامىن.

تاربيەنىڭ الداعى مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى بالالاردىڭ ويلاۋ قابىلەتتەرىن قالىپتاستىرۋ بولسا، ويىن – وسى ماسەلەنىڭ شەشىمى. بالادا ويلاۋ قابىلەتى مەن سويلەۋ قىزمەتى بىرگە داميدى. بالانى ويناتا وتىرىپ سويلەتۋدە سۋرەتتى اڭگىمە، ديداكتيكالىق ويىندى سۋرەت ارقىلى وتكىزۋ، شىعارمانى وقىپ تانىتۋ وڭ ناتيجە بەرەدى. مەكتەپ جاسىنا دەيىنگى بالالاردى ءتىل مادەنيەتىنە تاربيەلەۋ، سوزدىك قورىن دامىتۋ، سۋرەت قاراۋ، زاتتاردى سيپاتتاۋ، جۇمباق شەشۋ، قۇراستىرۋ، تاقپاقتار، ماقال - ماتەلدەر، جاڭىلتپاشتارمەن قاتار ەرتەگى تىڭداۋ اڭگىمەلەسۋ بالانىڭ تىلدىك قۇزىرەتتىلىگىن، قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرادى.. جاڭادان شىققان ءادىس - ءتاسىل قولدانۋ ارقىلى بالالاردىڭ جاتتاۋعا، ەستە ساقتاۋعا دەگەن ىنتالارىنىڭ دامۋىنا، تىلدەرىن ماشىقتاندىرعانىنا كوز جەتكىزەمىز.

كۇندەلىكتى جاڭا ءۇوىا - دە تاربيەلەۋ مەن وقىتۋ ءىسىنىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى كورنەكىلىكسىز ىسكە اسپايدى. مەن ءار تاقپاق پەن جاڭىلتپاشتارعا سىزبا - سۋرەت سالىپ كورنەكىلىك رەتىندە پايدالانامىن.
ويىن تۇرىندە وتكەن بۇل ءادىس بالا ءتىلىنىڭ دامۋىنا ىقپال تيگىزىپ، تانىم، قاتىناس، شىعارماشىلىق، الەۋمەت، دەنساۋلىق سالالارىنداعى بەلسەندىلىكتەرىنىڭ دامۋىنا، قولدانۋىنا جول اشادى. ويىن بالانىڭ ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ، سالىستىرۋ، قيالداۋ، ەركىن سەزىنۋگە، ەركىن سويلەۋگە، جەكە تۇلعا بولىپ تابىلۋىنا كومەكتەسەدى.

سول سياقتى ءوزىمنىڭ اشىق ساباعىمدا قولدانعان تريزعا توقتالىپ وتەيىن. بۇل ەڭ جاس، ءارى كەڭ تاراعان تانىس پەداگوگيكالىق يننوۆاسيالىق جۇيە. ول – تاپقىرلىق تاپسىرمالاردى شەشۋ تەورياسىنا جانە شىعارماشىلىق تۇلعا دامىتۋ تەورياسىنا نەگىزدەلگەن. ونى رەسەيلىك عالىم جانە قيالشىل – جازۋشى گەنريح التشۋللەر جاساعان.
بالانىڭ ءتىلىن زاماناۋي جاڭا تەحنولوگيالار ارقىلى دامىتۋ جۇكتەۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما