مۋزىكا - سەزىم ءتىلى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: شىعارماشىلىق
وقۋ ءىس - ارەكەت ءتۇرى: مۋزىكا
تاقىرىبى: مۋزىكا - سەزىم ءتىلى
ماقساتى: مۋزىكانىڭ قۇدىرەتتىلىگىن ۇعىندىرۋ.
مۋزىكانىڭ اسەرلىك بەلگىلەرى (مۋزىكالىق بوياۋى) تۋرالى بايانداۋ. «كومپوزيتور» ۇعىمىنا تۇسىنىك بەرۋ. جاڭا ءان ۇيرەتۋ. ءبىر ۇندىلىكپەن ءان سالۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ. مۇقيات تىڭداۋعا، زەيىندىلىككە باۋلۋ. بي قيمىلدارىن ىرعاققا سايكەس، اسەم قوزعالا ورىنداۋعا داعدىلاندىرۋ.
مۋزىكانىڭ ديناميكالىق رەڭكىن انىقتاي الۋعا ۇيرەتۋ.
ءادىس - تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەسۋ، كورسەتۋ، قايتالاۋ، سۇراق - جاۋاپ
كورنەكىلىگى: ءۇنتاسپا، سلايد، ەلەكتروندى وقۋلىق، ميكروفون، كومپوزيتور ۆ. شاينسكييدىڭ سۋرەتى، اۋەسقوي سازگەر ا. ن. ەسپەنبەتوۆانىڭ بەينەحاتى، مۋزىكالىق باسپالداق، ويىنعا قاجەتتى زاتتار.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
1. باستاپقى ءجۇرىس.
«بالدىرعاندار مارشى» ش. قالداياقوۆ
مارش ىرعاقتى اۋەنمەن بالالاردىڭ قاتار تۇزەي، ىرعاقتى سەزىنە، شيراق ادىمداي جۇرە بىلۋلەرىنە ءمان بەرەدى.
بالالارمەن اندەتە سالەمدەسەدى:
سا - لا - مات پا، با - لا - لار؟
2. اۋەندى - ىرعاقتى قيمىلدار.
«مير پوحوج نا سۆەتنوي لۋگ» ۆ. شاينسكيي
- بالالار! مەن سەندەرگە ءبىر ءاننىڭ ءۇزىندىسىن تىڭداپ كورۋدى ۇسىنعىم كەلىپ تۇر. (تىڭداتادى)
- ءاننىڭ كوڭىل - كۇيى قانداي؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار، كوڭىلدى ءان. ەندەشە ءقازىر ءبارىمىز وسى ءاننىڭ ىرعاعىن قول سوعۋلارمەن، اياق توپىلداتۋلارمەن، ىرعاقتى قيمىلدارمەن ايگىلەپ، اۋەنگە ىلەسىپ بيلەپ كورەيىكشى... ءبىراق جاقسىلاپ تىڭداپ، ءان ىرعاعىن ءدال اڭعارۋعا تىرىسىڭدار، جاراي ما؟
- جاقسى بيلەدىڭدەر. ءان سەندەرگە ۇنادى ما؟
- بي بيلەۋ شە؟
- بۇل ءاندى كومپوزيتور ۆ. يا. شاينسكيي جازدى. (سۋرەتىن سلايد ارقىلى كورسەتەدى.)
(ۆ. شاينسكييدىڭ بالالارعا ارنالعان اندەرى كوپ. مىسالى: «گولۋبوي ۆاگون»، «ناستوياششيي درۋگ»، «چۋنگا - چانگا» ت. ب.) كومپوزيتور - مۋزىكا ويلاپ تابادى.
جاڭا سەندەر قاتار تۇزەي جۇرگەندە وينالعان اۋەن مەن وسى ءاننىڭ سيپاتى، ىرعاعى بىردەي مە؟
- ياعني، مۋزىكا ءبىر - بىرىنەن سيپاتى، ىرعاعى بويىنشا ەرەكشەلەنەدى ەكەن.
- بۇگىنگى ۇيرەنگەن ىرعاقتى قيمىلدار ەسىمىزدە قالۋى ءۇشىن تاعى دا قايتالايىق...
ال كومپوزيتور ۆ. يا. شاينسكيي ءبىزدى باقىلاپ تۇرادى، ىرعاقتان جاڭىلىسىپ قالماڭدار.
ىزدەنۋ - ۇيىمداستىرۋ
- جاقسى، ەندى جايعاسىپ وتىرىپ مۋزىكا تىڭدايىق
3. مۋزىكا تىڭداۋ
«قۋىرشاقتىڭ مۇڭى» پ. ي. چايكوۆسكيي
- مۋزىكا كوڭىل - كۇيلەرىڭە قالاي اسەر ەتتى؟
- مۋزىكانىڭ كوڭىل - كۇيى قانداي؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار، مۇڭلى، كوڭىلسىز مۋزىكا ەكەن. بۇل - سەندەر سياقتى كىشكەنتاي بالالاردىڭ تىڭداۋىنا ارنالعان شاعىن مۋزىكالىق شىعارما. ەگەر وسى مۋزىكالىق شىعارمانى سەندەر جازعان بولساڭدار قالاي اتار ەدىڭدەر؟ مازمۇنى نە تۋرالى دەپ ويلايسىڭدار؟ كومپوزيتور بۇل شىعارمانى «قۋىرشاقتىڭ مۇڭى» دەپ اتاپتى. مۋزىكا ارقىلى اۋىرىپ قالعان قۋىرشاقتىڭ كوڭىل - كۇيىن جەتكىزۋگە تىرىسىپتى.
مۋزىكا - سەزىم ءتىلى جۇكتەۋ
وقۋ ءىس - ارەكەت ءتۇرى: مۋزىكا
تاقىرىبى: مۋزىكا - سەزىم ءتىلى
ماقساتى: مۋزىكانىڭ قۇدىرەتتىلىگىن ۇعىندىرۋ.
مۋزىكانىڭ اسەرلىك بەلگىلەرى (مۋزىكالىق بوياۋى) تۋرالى بايانداۋ. «كومپوزيتور» ۇعىمىنا تۇسىنىك بەرۋ. جاڭا ءان ۇيرەتۋ. ءبىر ۇندىلىكپەن ءان سالۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ. مۇقيات تىڭداۋعا، زەيىندىلىككە باۋلۋ. بي قيمىلدارىن ىرعاققا سايكەس، اسەم قوزعالا ورىنداۋعا داعدىلاندىرۋ.
مۋزىكانىڭ ديناميكالىق رەڭكىن انىقتاي الۋعا ۇيرەتۋ.
ءادىس - تاسىلدەر: ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەسۋ، كورسەتۋ، قايتالاۋ، سۇراق - جاۋاپ
كورنەكىلىگى: ءۇنتاسپا، سلايد، ەلەكتروندى وقۋلىق، ميكروفون، كومپوزيتور ۆ. شاينسكييدىڭ سۋرەتى، اۋەسقوي سازگەر ا. ن. ەسپەنبەتوۆانىڭ بەينەحاتى، مۋزىكالىق باسپالداق، ويىنعا قاجەتتى زاتتار.
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
1. باستاپقى ءجۇرىس.
«بالدىرعاندار مارشى» ش. قالداياقوۆ
مارش ىرعاقتى اۋەنمەن بالالاردىڭ قاتار تۇزەي، ىرعاقتى سەزىنە، شيراق ادىمداي جۇرە بىلۋلەرىنە ءمان بەرەدى.
بالالارمەن اندەتە سالەمدەسەدى:
سا - لا - مات پا، با - لا - لار؟
2. اۋەندى - ىرعاقتى قيمىلدار.
«مير پوحوج نا سۆەتنوي لۋگ» ۆ. شاينسكيي
- بالالار! مەن سەندەرگە ءبىر ءاننىڭ ءۇزىندىسىن تىڭداپ كورۋدى ۇسىنعىم كەلىپ تۇر. (تىڭداتادى)
- ءاننىڭ كوڭىل - كۇيى قانداي؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار، كوڭىلدى ءان. ەندەشە ءقازىر ءبارىمىز وسى ءاننىڭ ىرعاعىن قول سوعۋلارمەن، اياق توپىلداتۋلارمەن، ىرعاقتى قيمىلدارمەن ايگىلەپ، اۋەنگە ىلەسىپ بيلەپ كورەيىكشى... ءبىراق جاقسىلاپ تىڭداپ، ءان ىرعاعىن ءدال اڭعارۋعا تىرىسىڭدار، جاراي ما؟
- جاقسى بيلەدىڭدەر. ءان سەندەرگە ۇنادى ما؟
- بي بيلەۋ شە؟
- بۇل ءاندى كومپوزيتور ۆ. يا. شاينسكيي جازدى. (سۋرەتىن سلايد ارقىلى كورسەتەدى.)
(ۆ. شاينسكييدىڭ بالالارعا ارنالعان اندەرى كوپ. مىسالى: «گولۋبوي ۆاگون»، «ناستوياششيي درۋگ»، «چۋنگا - چانگا» ت. ب.) كومپوزيتور - مۋزىكا ويلاپ تابادى.
جاڭا سەندەر قاتار تۇزەي جۇرگەندە وينالعان اۋەن مەن وسى ءاننىڭ سيپاتى، ىرعاعى بىردەي مە؟
- ياعني، مۋزىكا ءبىر - بىرىنەن سيپاتى، ىرعاعى بويىنشا ەرەكشەلەنەدى ەكەن.
- بۇگىنگى ۇيرەنگەن ىرعاقتى قيمىلدار ەسىمىزدە قالۋى ءۇشىن تاعى دا قايتالايىق...
ال كومپوزيتور ۆ. يا. شاينسكيي ءبىزدى باقىلاپ تۇرادى، ىرعاقتان جاڭىلىسىپ قالماڭدار.
ىزدەنۋ - ۇيىمداستىرۋ
- جاقسى، ەندى جايعاسىپ وتىرىپ مۋزىكا تىڭدايىق
3. مۋزىكا تىڭداۋ
«قۋىرشاقتىڭ مۇڭى» پ. ي. چايكوۆسكيي
- مۋزىكا كوڭىل - كۇيلەرىڭە قالاي اسەر ەتتى؟
- مۋزىكانىڭ كوڭىل - كۇيى قانداي؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار، مۇڭلى، كوڭىلسىز مۋزىكا ەكەن. بۇل - سەندەر سياقتى كىشكەنتاي بالالاردىڭ تىڭداۋىنا ارنالعان شاعىن مۋزىكالىق شىعارما. ەگەر وسى مۋزىكالىق شىعارمانى سەندەر جازعان بولساڭدار قالاي اتار ەدىڭدەر؟ مازمۇنى نە تۋرالى دەپ ويلايسىڭدار؟ كومپوزيتور بۇل شىعارمانى «قۋىرشاقتىڭ مۇڭى» دەپ اتاپتى. مۋزىكا ارقىلى اۋىرىپ قالعان قۋىرشاقتىڭ كوڭىل - كۇيىن جەتكىزۋگە تىرىسىپتى.
مۋزىكا - سەزىم ءتىلى جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ماقساتى: دوستىق تۋرالى جاقسى پىكىر قالىپتاستىرۋ، بالالاردىڭ دوستىق وي - پىكىرلەرىن دامىتۋ، دوستىقتى قادىرلەي بىلۋگە تاربيەلەۋ، ادال دوس تابا بىلۋگە باۋلۋ، بالالاردىڭ اراسىندا جاعىمدى قارىم - قاتىنا...
