InfoHub Logo

كوكەسىنىڭ جەكە ءىس پاراعىنداعى جازۋلاردىڭ باسى - ونىڭ لەنينگراد مايدانىنىڭ جاۋىنگەرى بولعاندىعى جايلى جازۋمەن باستالعان. كوكەسىنىڭ مەكتەپتەن كەيىنگى ۇلكەن ومىردەگى جولى وسىلاي باستالىپتى. كوكەسى وسىنىڭ الدىندا عانا مەكتەپتى بىتىرگەن. مەكتەپتى بىتىرگەن جىلى مەكتەپ اكىمشىلىگى كوكەسىن "وتە جاقسى وقىپ، ۇلگىلى ءتارتىپتى بولعاندىعى ءۇشىن بەرىلدى" دەگەن ماقتاۋ قاعازىمەن ماراپاتتاپتى. كوكەسى سوعىستان كەلە سالىپ، ءتورت ايداي كولحوز باسقارماسىنىڭ حاتشىسى بولىپ ىستەيدى. ال سونان سوڭ سول كەزدەگى قازالى اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باستىعى نۇرمانوۆتىڭ بۇيرىعىمەن جەتىجىلدىق جدانوۆ مەكتەبىنە مەڭگەرۋشى ءارى ءمۇعالىم بولىپ بەكيدى. كوكەسى بۇل قىزمەتتى ەكى جىلدان استام ۋاقىت اتقارعان. سونان سوڭ اۋىلدىق كەڭەس جانىنداعى وقۋ ءۇيىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، اۋىلدىق كەڭەس حاتشىسى جانە كىتاپحانا مەڭگەرۋشىسى قىزمەتتەرىن اتقارادى. ءبىراق كوكەسىنىڭ نەگىزگى سانالى عۇمىرىن ارناعان قىزمەتى - ونىڭ بايلانىس بولىمشەسىنىڭ باستىعى بولىپ ىستەگەن قىزمەتى ەدى. كوكەسىنە بەرىلگەن ءار ءتۇرلى ماراپاتتار، مىسالى، وبلىس بايلانىس باسقارماسى باستىعىنىڭ قولى قويىلعان قۇرمەت گراموتاسى، ەسىمى بايلانىس قىزمەتكەرلەرىنىڭ قۇرمەت تاقتاسىنا جازىلعانى تۋرالى كۋالىك، سول سياقتى ەڭبەك كىتاپشاسىنا ءار كەزەڭدە جازىلىپ وتىرعان كوپتەگەن العىستار مەن اقشالاي جانە باعالى سىيلىقتاردىڭ بەرىلگەندىگى تۋرالى جازۋلار - وسى قىزمەتىندەگى جەمىستەرى.

ول كەزەڭدەگى بايلانىس بولىمشەسىنە حات-حابار، گازەت-جۋرنال تاراتۋ، سالەم-ساۋقات جەتكىزۋ بايلانىستارىمەن بىرگە راديو جانە تەلەفون بايلانىسى دا قارايتىن. سوندىقتان كوكەسىنىڭ قاراماعىندا بىرنەشە حات تاسۋشىلار مەن بايلانىسشى ءمونتورلار جانە بايلانىس بولىمشەسىنىڭ مەحانيگى جۇمىس ىستەدى. ۇلكەن ءبىر بولمەدە راديونىڭ جابدىقتارى ورنالاسقان ەدى. ءار ۇيدە سويلەپ تۇراتىن راديو وسى توراپتان باسقارىلادى، ءسوندىرىلىپ، قوسىلادى. اۋماعى ناق وسىنداي جاپسارلاس بولمەدە اتس ورنالاسقان. اتس جۇمىس ىستەگەن كەزدە ۇزدىكسىز سارتىلداپ تۇراتىن. ءدال ءقازىر ادامدار بىر-بىرىنە قوڭىراۋ شالىپ جاتىر دەيدى. اتس جۇمىس ىستەپ تۇر. راديونىڭ جۇمىسىنا قاراعاندا اتس كۇردەلى دەيتىن. اتس بۇزىلماسىن دەڭىز، ەگەر اتس جاي جوندەۋدى قاجەت ەتەتىن بولسا، ونى مەحانيكتىڭ ءوزى دە اتقارا بەرەدى، ال اتس كۇردەلى جوندەۋدى قاجەت ەتەتىن بولسا، وندا جوعارىدان ارنايى ماماندار شاقىرتىلادى. ونداي ماماندار تالاي كەلىپ، جاتىپ، ءاتس-تى جوندەگەن.

كوكەسى وتىراتىن بولمەگە قاراما-قارسى تاعى دا شاعىن بولمە بار. وندا بايلانىسشى ءمونتورلاردىڭ كەرەك-جاراق، قۇرال-جابدىقتارى تۇرادى. راديونىڭ سىمدارى، تەلەفوننىڭ كابەلدەرى، ال جەردە بايلانىسشى ءمونتورلاردىڭ باعانا باسىنا شىققاندا اياققا كيەتىن قۇرالى مەن ساقتىق ءۇشىن بەلگە تاعىناتىن بەلدىكتەرى جاتادى.

كوكەسىنىڭ وتىراتىن بولمەسى - ۇلكەن بولمە. ول ورتادان ءساندى اعاش جاقتاۋمەن بولىنگەن. جاقتاۋدىڭ كىشكەنە ەسىگى بار. جاقتاۋدىڭ ىشكى بەتىندە كوكەسىنىڭ جۇمىس ۇستەلى جانە بايلانىس بولىمشەسىنىڭ سەيفتەرى ورنالاسقان. قابىرعادا دوڭگەلەك اق ساعات ۋاقىتتى كورسەتىپ تۇر. كوكەسىنىڭ ارقا تۇسىندا تاعى دا ءبىر شاعىن بولمە بار. وندا بايلانىس بولىمشەسىنىڭ قاعازدارى ساقتالادى دەيدى.

كوكەسىنىڭ جۇمىس ۇستەلىنىڭ ۇستىندە ەكى تەلەفون تۇر. ونىڭ ءبىرى - قالالىق بايلانىس تەلەفونى. ەڭ مازاسىز شىرىلدايتىن دا - وسى تەلەفون. ودان قالاداعى باستىقتار ءجيى قوڭىراۋ شالىپ، اۋىلداعى ءوز سالالارىنىڭ باستىقتارىن سۇراپ جاتادى. كوكەسى مۇندايدا ەكىنشى تەلەفوندى الا سالىپ، اۋىلداعى باستىققا قوڭىراۋ شالادى. ودان كەيىن ەكى تۇتقانى ايقاستىرىپ تۇيىستىرگەن كۇيدە ۇستەل ۇستىنە قويادى. سونان سوڭ كوكەسى بۇعان كوزى كۇلىمدەي قارايدى. "اقشا بەرەيىن بە؟" - دەيدى. بۇل كوكەسىنەن ەش ۋاقىتتا اقشا سۇراعان ەمەس. كوكەسى قالتاسىنا قولىن سالىپ، قارا سۇر بىلعارى ءاميانىن الىپ شىعادى. اقشا الىپ بەرەدى. بۇل اقشانى ءبارىبىر اپاسىنا بەرەدى. مۇمكىن تالاي اقشا بۇل ارقىلى وسىلاي كوكەسىنەن اپاسىنا اۋىسىپ وتىرعان شىعار.

جاقتاۋدىڭ الدىڭعى بولىگىندە دە ەداۋىر كەڭىستىك بار. بۇل جەردە بۇرىشتا جاسىل ءتۇستى سىرمەن بويالعان ۇلكەن ۇستەل تۇر. قالادان ارنايى كولىك الىپ كەلگەن گازەت-جۋرنالدار مەن پوسىلكالار وسى ۇستەلدىڭ ۇستىندە ورنالاسادى. پوسىلكالاردان المانىڭ ءيىسى بۇرقىراپ شىعىپ جاتۋشى ەدى. ەگەر بايلانىس بولىمشەسى دەگەن نە دەسەڭىز، وسى ءبىر پوسىلكالاردان بولمەگە اڭقىپ شىعىپ جاتاتىن المانىڭ ءيىسى بولىپ ەسىڭىزدە قالىپ قويار ەدى.

كوكەسىنىڭ بايلانىس بولىمشەسىنە اۋداندىق بايلانىس تورابىنىڭ جىگىتتەرى دە ۇدايى كەلىپ جاتاتىن. كوستيۋم-شالبار كيىنىپ، گالستۋك تاعىنعان جىگىتتەر مۇنىڭ ۇيىنە قازداي ءتىزىلىپ كىرىپ بارا جاتۋشى ەدى. ولارعا ۇيدە قازان كوتەرىلىپ جاتادى. بۇل سولارعا قاراپ وتىرعاندا، جىگىتتەردىڭ ورتاسىنداعى بىرەۋى مۇنى ۇدايى باسىنان سيپاپ وتەتىن. بۇل سول جىگىتكە ءىشتارتىپ تۇرادى. كەيىن بىلسە، كوكەسى دە وسى جىگىتكە ءىشتارتىپ قاراعان ەكەن. ونىڭ سەبەبى - بۇل جىگىت ءبىلىمدى، بايلانىس سالاسىنىڭ جۇمىسىن جاقسى بىلەدى دەيدى. جالپى، اپاسىنىڭ ايتۋىنشا، كوكەسى ءبىر ءبىلىمدى جىگىتتى كورسە، ۇيگە قۋانىپ كەلەدى ەكەن. "وسىنداي جىگىتتەر عوي ەرتەڭ ەلدى باسقاراتىن. ءار سالانىڭ تىزگىنىن ءوزىنىڭ بىلەتىن جىگىتتەرىنە ۇستاتقاندا عانا بارىپ، ەل سوندا عانا كوگەرەدى" دەپ وتىراتىن"، - دەيدى اپاسى. كوكەسى الگى جىگىتكە تەك ءىشتارتىپ قانا قويماپتى، بولاشاقتا وسى سالانىڭ تىزگىنىن ۇستايتىن بولادى دەپ ءۇمىت ەتەدى ەكەن. كەيىن بۇل ەسەيگەندە الگى ازاماتتىڭ سول تىزگىندى ۇستاپ وتىرعانىن اۋداندىق گازەتتەن وقىپ، كورىپ ءجۇردى. بۇل كەزدە كوكەسى الدەقاشان دۇنيەدەن ءوتىپ كەتكەن ەدى.

---