بەسىكتىڭ پايدا بولۋى تۋرالى اڭىز
قازاق قوعامىندا سوناۋ ىقىلىم زامانداردا بەسىككە بولەۋ جانە بەسىك جىرىن ايتۋ سىندى داستۇرلەردىڭ بولعانىنا دالەلدەر كوپ. ەڭلىك-كەبەك جىرىندا بەسىك قۇدا تۋرالى، قوبىلاندى جىرىندا "التىننان بەسىك قويدىرىپ، اق تورعىنعا بولەگەن" دەپ جازىلعان. بۇدان وزگە مۇحتار اۋەزوۆتىڭ "اباي جولى" ەپوپەياسىندا:
قورقىتپا مەنىڭ بالامدى،
گۋلەي سوققان اق بوران.
بالام اجە قوينىندا،
كەلە المايسىڭ سەن بۇعان، — دەپ باستالاتىن بەسىك جىرىن كەزدەستىرۋگە بولادى. مۇنىڭ بارلىعى قازاق قوعامىنىڭ قاي كەزدە دە بالانى بەسىككە بولەگەنىن كورسەتەدى. بۇدان وزگە دە بەسىكتىڭ ءتۇپ-تامىرى تەرەڭدە جاتقانىن دالەلدەيتىن ءاڭىز-افسانالار كوپ.
اڭىزعا سۇيەنسەك، بەسىكتى العاش رەت التاي مەن جەتىسۋ ايماعىندا ايىرقالپاق ايداحار بي زامانىندا جاساعان. ايداحار ءبيدىڭ اكەسى قازاقتىڭ دارحان دالاسىندا اعاش ەگۋدى كاسىپ قىلعان ميزام باب بولعان. ول 150 جىل ءومىر ءسۇرىپ دالا وركەنيەتىن ءوزىنىڭ باۋ-باقشاسىمەن تاڭعالدىرعان. الايدا ول ماڭگىلىك ساپارعا اتتانعاننان كەيىن قىتايلىقتار قىزعانىشتان ميزام باب كۇتىپ، سۋارعان ورماندى ورتەپ كەتەدى. ال بۇل كەزدە ايداحار بي الىس ساپاردا جۇرگەن. ول نۋلى توعايدىڭ جاپان دالاعا اينالعانىن كورىپ قاتتى قاپالانادى. امالسىز اعاش قالدىقتارىن سۇيرەتىپ، ۇيىنە بارادى.
بىردە ايداحار ءبيدىڭ پەرزەنتى توقتاماي جىلاپ، ەڭ اتاقتى دەگەن ەمشىلەرگە اپارادى. ءبىراق ولاردىڭ ەشقايسىسى دا نارەستەگە كومەكتەسە المايدى. نارەستە ءوزىن ورتەنگەن ورماننان قالعان اعاشتارعا سالىپ تەربەتكەن كەزدە عانا جىلاعانىن توقتاتقان ەكەن. ال اعاشقا سالىپ بەيتانىس اقساقال تەربەتكەن. ايداحار بي نارەستەنى تەربەتىپ وتىرعان اقساقالعا جاقىنداي بەرگەن كەزدە ول كوزدەن عايىپ بولىپ كەتىپتى. وسىدان كەيىن ايداحار بي بالاسىنا اكەسى باپتاپ-كۇتكەن اعاشتان بەسىك جاساپ بەرەدى. وسىلايشا بەسىك كوپ ۇزاماي كوشپەندى حالىقتىڭ اجىراماس بولىگىنە اينالادى.
قوجا احمەت ياساۋي اتىنداعى حالىقارالىق قازاق-تۇرىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ 2 كۋرس ستۋدەنتى ءجۇسىپ جازيرا جاقسىبەك قىزى
You Might Also Like
-
وتاعاسى" دەگەن اتقا لايىق ەر ازاماتتار ازايعان، وتباسىنداعى اكەنىڭ ءرولى تومەندەگەن. ويتكەنى ونىڭ وتباسىنداعى ورنىن تابىسى انىقتايتىن بولدى. بالا بويىنداعى جاقسىلى-جاماندى قاسيەتتەرىن بايقاسا،...
-
وقۋشىلاردىڭ پاندىك وليمپياداسىنىڭ وبلىستىق جانە رەسپۋبليكالىق كەزەڭدەرى تەك ەلەكتروندى فورماتتا وتەدى. بۇل جايىندا ق ر ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترى اسحات ايماعامبەتوۆ ءمالىم ەتتى.
