ءبىلىم الۋشىلاردى اسكەري - پاتريوتتىق رۋحتا تاربيەلەۋدىڭ ماڭىزى
ءبىلىم الۋشىلاردى اسكەري - پاتريوتتىق رۋحتا تاربيەلەۋدىڭ ماڭىزى
مەملەكەتتىڭ بارلىق تاريحى جاستاردى وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ مەن وتان قورعاۋشىلاردىڭ جوعارى رۋحىن، باتىلدىعىن، ەرلىگىن، جاۋاپكەرشىلىگىن، ۇرىستاعى بەرىكتىگىن قالىپتاستىرۋ مىندەتتەرىن تابىستى شەشۋمەن بايلانىستى. اسكەري پاتريوتتىق تاربيەلەۋ - ازاماتتارعا پاتريوتتىق تاربيە بەرۋدىڭ نەگىزگى بولىگى. اسكەري پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ، ەلىمىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەتىن سەنىمدى قورعاۋدىڭ مىندەتتەرىن شەشۋ ءۇشىن قاجەتتى، پاتريوتتىق جانە رۋحاني - پسيحولوگيالىق قاسيەتتەردى قالىپتاستىرۋعا مىندەتتى. اسكەري - پاتريوتتىق تاربيەلەۋدىڭ ماقساتى - ازاماتتاردىڭ پاتريوتتىق پارىزدىڭ تەرەڭ تۇسىنىگىن، وتان قورعاۋعا دايىندىعىن قالىپتاستىرۋ، جانە دە ەلىمىزدىڭ تۇتاستىعى مەن بىرلىگىن نىعايتۋ، قازاقستان حالىقتارىنىڭ دوستىعىن ساقتاۋ مىندەتتەرىن شەشۋگە قابىلەتتى ازاماتتاردى تاربيەلەۋ.
جاس ۇرپاقتى وتانىنا، حالقىنا، ەلىنە، جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىككە تاربيەلەپ، ولاردىڭ بويىنا ءسىڭىرىپ قالىپتاستىرۋ حالىق تاربيەسىندە جەتەكشى ورىن الادى. پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ ارقىلى وقۋشىنىڭ سانالى سەزىمىن كوزقاراسىن قالىپتاستىرادى. وقۋ ورنىندا پاتريوتتىق تاربيەنىڭ تەرەڭدەۋى وتانىمىزدىڭ سانالى دا بەلسەندى كۇرەسكەرلەرىن تاربيەلەۋگە، ولاردى ەلىمىزدىڭ يگىلىگىنە جانقيارلىقپەن ەڭبەك ەتۋگە، رەسپۋبليكامىزدىڭ مۇددەسىن قورعاۋعا جاڭا مۇمكىندىكتەر تۋعىزادى. جاستاردىڭ وتاندى قورعاۋعا دايارلاۋ، جاس ازاماتتاردىڭ پاتريوتتىق تاربيەسىنىڭ تانىمدارى مەن مىنەزدەرىن قالىپتاستىرۋ كۇردەلى جانە سان ءتۇرلى پروسەسس. وقۋشىنىڭ دۇنيە تانىمىن، ءبىلىمىن، كوزقاراسىن قالىپتاستىرۋدا مەكتەپ شەشۋشى ءرول اتقارادى. اعا ۇرپاقتىڭ لايىقتى مۇراگەرى بولۋ ءۇشىن جاستارعا حالقىمىزدىڭ وتان مۇددەسى جولىندا جاساعان ەرلىك ىستەرىنىڭ ۇلىلىعىن جەتە تۇسىندىرە وتىرۋىمىز قاجەت. سول ارقىلى ءار جاس جىگىت، بويجەتكەن قىز ەلىمىزدىڭ كەلەشەگى جولىندا تاباندى كۇرەسكەر بولۋى كەرەك ەكەنىن ءتۇسىنۋى ءتيىس. ەر جۇرەك ادامدى، تاباندى كۇرەسكەردى تاربيەلەۋدىڭ نەگىزى مەكتەپتە باستالادى. اسكەري - پاتريوتتىق، تاربيە - جاس ورەندى وتاندى قورعاۋعا ۇدايى ءازىر بولۋعا مورالدىك جاعىنان دايارلاۋ ۇستازدار قۇزىرىندا.
جالپى پاتريوتيزم دەگەنىمىز – وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، مەملەكەت الدىنداعى بورىشىن جانقيارلىقپەن ورىنداۋ.
ال قازاقستاندىق پاتريوتيزم - قازاقستان ازاماتىنىڭ ءوزىن وسى ەلدىڭ ءتول بالاسى ناعىز ازاماتى رەتىندە سەزىنگەندە، قازاقستاندى ءوزىنىڭ تۋعان ەلى، وتانى دەپ ەسەپتەگەن جاعدايدا عانا قالىپتاسادى دەي كەلە قازاقستاننىڭ پاتريوتى قانداي بولۋ كەرەك ەكەنىن بەلگىلەسەك، وندا ونىڭ ەرەكشەلىكتەرى مىنادا:
1. قازاقستاندا 130 – دان استام ۇلت وكىلدەرى تۇرادى. كوپ ۇلتتى مەملەكەت. بارلىعى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك رامىزدەرىنە ەرەكشە قۇرمەتپەن قارايدى، شىن نيەتىمەن قادىرلەيدى. قازاقستان ازاماتىنىڭ كونستيتۋسيالىق قۇقىعىن ساقتايدى. ءاربىر ۇلتتىڭ قازاقستاندى ورتاق ءۇيىمىز دەپ ساناي ءبىلۋى.
2. قازاقستاندا تۇراتىن بارلىق حالىقتار ۇلتىنا قاراماي وتاندى قورعاۋعا دايىن بولۋى. قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسىندا قابىلدانعان بارلىق شەشىمدەردىڭ ىسكە اسۋىنا ءوز سەپتىگىن تيگىزۋى.
3. بۇل ءاربىر ازاماتتىڭ تەك ءوزىنىڭ كونستيتۋسيالىق بورىشىن وتەۋى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە ونىڭ جەكە باسىنىڭ قالىپتاسۋى جانە تاربيەلەۋ مەكتەبىنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتۋى.
4. قازاقستان حالىقتارىن ۇلى دەرجاۆالىق پاتريوتتىق سەزىمگە ۇمتىلعىزۋ ماقساتىندا قازاقستاندىق عاجايىپقا سەندىرۋ، ونى ماقتانىش ەتكىزۋ.
5. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتىنىڭ وتانىن قورعاۋعا دەگەن وڭ كوزقاراسىن قالىپتاستىرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارۋلى كۇشتەرىنىڭ اسكەر قاتارىندا بولاتىنىنا ۇلتتىق پاتريوتتىق ماقتانىش سەزىمىن تۋدىرۋ.
6. قازاقستان رەسپۋبليكانىڭ اسكەري دوكتريناسىنا ساي قازاقستان حالقىنىڭ مۇددەسىن كوزدەۋدە پاتريوتتىق سەزىمدەرىن وياتۋ.
«ەجەلدەن ەل تىلەگى – ەر تىلەگى، ادال ۇل ەر بوپ تۋسا – ەل تىرەگى» دەمەكشى ءار بالانىڭ بويىندا ادامگەرشىلىك، باتىلدىق، شىدامدىلىق، توزىمدىلىك قاسيەتتەرىن دامىتىپ، جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋعا ۇلەس قوسۋ بولىپ تابىلادى.
سونىمەن، جاس ۇرپاقتى تاربيەلەۋ جۇمىسى قازىرگى ءبىلىم جۇيەسىنىڭ قاجەتتى كومپونەنتى بولىپ تابىلادى. تاربيەنىڭ كۇردەلى پروسەسىنىڭ ماڭىزدى ءبىر قىرى ستۋدەنتتەردىڭ پاتريوتتىلىققا باعدارلانعان تۇلعاسىن تاربيەلەۋ بولۋى ءتيىس. جاستاردى پاتريوتتىق رۋحتا تاربيەلەۋ تەك قوعام مەن مەملەكەتتىڭ سۇرانىستارىنا عانا ەمەس، ءاربىر ستۋدەنتتىڭ دارا تۇلعالىق دامۋىنا باعىتتالعان پەداگوگيكا عىلىمىنىڭ قازىرگى باعىتتارىنا دا سايكەس كەلۋى قاجەت. ويتكەنى وتانعا سۇيىسپەنشىلىك ادامنىڭ ءوزىن تۇلعا رەتىندە سەزىنۋىنە، ءوز ەلىن ماقتان تۇتۋىنا، ءوزىن ونىمەن بايلانىستى سەزىنۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى، ال بۇل بولسا، ونىڭ ومىردە وزىنە سەنىمدى بولۋىنا، رۋحاني جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارىنىڭ ارتۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى.
تۇمەنبايەۆ د. ق.
قاراتاۋ تەحنولوگيا، ءبىلىم جانە بيزنەس كوللەدجى
«جالپى ءبىلىم بەرۋ پاندەر» سيكلى
مەملەكەتتىڭ بارلىق تاريحى جاستاردى وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ مەن وتان قورعاۋشىلاردىڭ جوعارى رۋحىن، باتىلدىعىن، ەرلىگىن، جاۋاپكەرشىلىگىن، ۇرىستاعى بەرىكتىگىن قالىپتاستىرۋ مىندەتتەرىن تابىستى شەشۋمەن بايلانىستى. اسكەري پاتريوتتىق تاربيەلەۋ - ازاماتتارعا پاتريوتتىق تاربيە بەرۋدىڭ نەگىزگى بولىگى. اسكەري پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ، ەلىمىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتەتىن سەنىمدى قورعاۋدىڭ مىندەتتەرىن شەشۋ ءۇشىن قاجەتتى، پاتريوتتىق جانە رۋحاني - پسيحولوگيالىق قاسيەتتەردى قالىپتاستىرۋعا مىندەتتى. اسكەري - پاتريوتتىق تاربيەلەۋدىڭ ماقساتى - ازاماتتاردىڭ پاتريوتتىق پارىزدىڭ تەرەڭ تۇسىنىگىن، وتان قورعاۋعا دايىندىعىن قالىپتاستىرۋ، جانە دە ەلىمىزدىڭ تۇتاستىعى مەن بىرلىگىن نىعايتۋ، قازاقستان حالىقتارىنىڭ دوستىعىن ساقتاۋ مىندەتتەرىن شەشۋگە قابىلەتتى ازاماتتاردى تاربيەلەۋ.
جاس ۇرپاقتى وتانىنا، حالقىنا، ەلىنە، جەرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىككە تاربيەلەپ، ولاردىڭ بويىنا ءسىڭىرىپ قالىپتاستىرۋ حالىق تاربيەسىندە جەتەكشى ورىن الادى. پاتريوتتىق تاربيە بەرۋ ارقىلى وقۋشىنىڭ سانالى سەزىمىن كوزقاراسىن قالىپتاستىرادى. وقۋ ورنىندا پاتريوتتىق تاربيەنىڭ تەرەڭدەۋى وتانىمىزدىڭ سانالى دا بەلسەندى كۇرەسكەرلەرىن تاربيەلەۋگە، ولاردى ەلىمىزدىڭ يگىلىگىنە جانقيارلىقپەن ەڭبەك ەتۋگە، رەسپۋبليكامىزدىڭ مۇددەسىن قورعاۋعا جاڭا مۇمكىندىكتەر تۋعىزادى. جاستاردىڭ وتاندى قورعاۋعا دايارلاۋ، جاس ازاماتتاردىڭ پاتريوتتىق تاربيەسىنىڭ تانىمدارى مەن مىنەزدەرىن قالىپتاستىرۋ كۇردەلى جانە سان ءتۇرلى پروسەسس. وقۋشىنىڭ دۇنيە تانىمىن، ءبىلىمىن، كوزقاراسىن قالىپتاستىرۋدا مەكتەپ شەشۋشى ءرول اتقارادى. اعا ۇرپاقتىڭ لايىقتى مۇراگەرى بولۋ ءۇشىن جاستارعا حالقىمىزدىڭ وتان مۇددەسى جولىندا جاساعان ەرلىك ىستەرىنىڭ ۇلىلىعىن جەتە تۇسىندىرە وتىرۋىمىز قاجەت. سول ارقىلى ءار جاس جىگىت، بويجەتكەن قىز ەلىمىزدىڭ كەلەشەگى جولىندا تاباندى كۇرەسكەر بولۋى كەرەك ەكەنىن ءتۇسىنۋى ءتيىس. ەر جۇرەك ادامدى، تاباندى كۇرەسكەردى تاربيەلەۋدىڭ نەگىزى مەكتەپتە باستالادى. اسكەري - پاتريوتتىق، تاربيە - جاس ورەندى وتاندى قورعاۋعا ۇدايى ءازىر بولۋعا مورالدىك جاعىنان دايارلاۋ ۇستازدار قۇزىرىندا.
جالپى پاتريوتيزم دەگەنىمىز – وتانعا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، مەملەكەت الدىنداعى بورىشىن جانقيارلىقپەن ورىنداۋ.
ال قازاقستاندىق پاتريوتيزم - قازاقستان ازاماتىنىڭ ءوزىن وسى ەلدىڭ ءتول بالاسى ناعىز ازاماتى رەتىندە سەزىنگەندە، قازاقستاندى ءوزىنىڭ تۋعان ەلى، وتانى دەپ ەسەپتەگەن جاعدايدا عانا قالىپتاسادى دەي كەلە قازاقستاننىڭ پاتريوتى قانداي بولۋ كەرەك ەكەنىن بەلگىلەسەك، وندا ونىڭ ەرەكشەلىكتەرى مىنادا:
1. قازاقستاندا 130 – دان استام ۇلت وكىلدەرى تۇرادى. كوپ ۇلتتى مەملەكەت. بارلىعى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك رامىزدەرىنە ەرەكشە قۇرمەتپەن قارايدى، شىن نيەتىمەن قادىرلەيدى. قازاقستان ازاماتىنىڭ كونستيتۋسيالىق قۇقىعىن ساقتايدى. ءاربىر ۇلتتىڭ قازاقستاندى ورتاق ءۇيىمىز دەپ ساناي ءبىلۋى.
2. قازاقستاندا تۇراتىن بارلىق حالىقتار ۇلتىنا قاراماي وتاندى قورعاۋعا دايىن بولۋى. قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسىندا قابىلدانعان بارلىق شەشىمدەردىڭ ىسكە اسۋىنا ءوز سەپتىگىن تيگىزۋى.
3. بۇل ءاربىر ازاماتتىڭ تەك ءوزىنىڭ كونستيتۋسيالىق بورىشىن وتەۋى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە ونىڭ جەكە باسىنىڭ قالىپتاسۋى جانە تاربيەلەۋ مەكتەبىنىڭ قالىپتاسۋىنا ىقپال ەتۋى.
4. قازاقستان حالىقتارىن ۇلى دەرجاۆالىق پاتريوتتىق سەزىمگە ۇمتىلعىزۋ ماقساتىندا قازاقستاندىق عاجايىپقا سەندىرۋ، ونى ماقتانىش ەتكىزۋ.
5. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتىنىڭ وتانىن قورعاۋعا دەگەن وڭ كوزقاراسىن قالىپتاستىرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ قارۋلى كۇشتەرىنىڭ اسكەر قاتارىندا بولاتىنىنا ۇلتتىق پاتريوتتىق ماقتانىش سەزىمىن تۋدىرۋ.
6. قازاقستان رەسپۋبليكانىڭ اسكەري دوكتريناسىنا ساي قازاقستان حالقىنىڭ مۇددەسىن كوزدەۋدە پاتريوتتىق سەزىمدەرىن وياتۋ.
«ەجەلدەن ەل تىلەگى – ەر تىلەگى، ادال ۇل ەر بوپ تۋسا – ەل تىرەگى» دەمەكشى ءار بالانىڭ بويىندا ادامگەرشىلىك، باتىلدىق، شىدامدىلىق، توزىمدىلىك قاسيەتتەرىن دامىتىپ، جەكە تۇلعانى قالىپتاستىرۋعا ۇلەس قوسۋ بولىپ تابىلادى.
سونىمەن، جاس ۇرپاقتى تاربيەلەۋ جۇمىسى قازىرگى ءبىلىم جۇيەسىنىڭ قاجەتتى كومپونەنتى بولىپ تابىلادى. تاربيەنىڭ كۇردەلى پروسەسىنىڭ ماڭىزدى ءبىر قىرى ستۋدەنتتەردىڭ پاتريوتتىلىققا باعدارلانعان تۇلعاسىن تاربيەلەۋ بولۋى ءتيىس. جاستاردى پاتريوتتىق رۋحتا تاربيەلەۋ تەك قوعام مەن مەملەكەتتىڭ سۇرانىستارىنا عانا ەمەس، ءاربىر ستۋدەنتتىڭ دارا تۇلعالىق دامۋىنا باعىتتالعان پەداگوگيكا عىلىمىنىڭ قازىرگى باعىتتارىنا دا سايكەس كەلۋى قاجەت. ويتكەنى وتانعا سۇيىسپەنشىلىك ادامنىڭ ءوزىن تۇلعا رەتىندە سەزىنۋىنە، ءوز ەلىن ماقتان تۇتۋىنا، ءوزىن ونىمەن بايلانىستى سەزىنۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى، ال بۇل بولسا، ونىڭ ومىردە وزىنە سەنىمدى بولۋىنا، رۋحاني جانە ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتارىنىڭ ارتۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى.
تۇمەنبايەۆ د. ق.
قاراتاۋ تەحنولوگيا، ءبىلىم جانە بيزنەس كوللەدجى
«جالپى ءبىلىم بەرۋ پاندەر» سيكلى
You Might Also Like
-
قاراعاش اۋىلىندا جاديتشە باستاۋىش مەكتەپتى بىتىرەدى. بولاشاق اقىننىڭ بۇدان سوڭعى ءبىراز ۋاقىتى اۋىلدا وتەدى.
