سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
ءبىز مەيىرىمدى بالامىز
ءبىز مەيىرىمدى بالامىز

ماقساتى:
بالالاردى مەيىرىمدىلىككە، دوستىققا، ادامگەرشىلىككە، ادەپتى بولۋعا تاربيەلەۋ، ەستەتيكالىق تاربيە بەرۋ ارقىلى سۇلۋلىقتى سەزىنە بىلۋگە باۋلۋ، ولاردىڭ ادەبي سوزدىك قورىن مولايتۋمەن بىرگە دۇنيە تانىمدارىن كەڭەيتۋ.
كورنەكىلىكتەر: اناسى مەن قىزى جانە اۆتوبۋس ىشىندەگى بالالار ارەكەتى مەن قارت ادام بەينەلەنگەن سۋرەتتەر، تۇلكى مەن قويان اتريبۋتتارى، كوڭىل – كۇي بەينەلەنگەن قولعاپ.
سوزدىك جۇمىسى: ارمىسىڭ، شاپاعاتتى، مەيىرىم ، سيقىرلى شۋماق، زۇلىمدىق، سۋىق تۇستەر، جىلى تۇستەر
ادىستەمەلىك تاسىلدەر: اڭگىمەلەۋ، ويىن، ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، پىكىر الماسۋ، اڭگىمەلەتۋ، باقىلاۋ، ماداقتاۋ، تاڭعاجايىپ ءسات، قورىتىندىلاۋ.
ساباق بارىسى: شاتتىق شەڭبەرى

امانداسۋ ءراسىمى
قايىرلى كۇن دوستار! سەندەردى كورگەنىمە وتە قۋانىشتىمىن.
ارمىسىڭ شاپاعاتتى كۇن - انا!
ارمىسىڭ شاپاعاتتى اسپان - انا!
ارمىسىڭ مەيىرىمدى جەر - انا!
قۇت دارىت بار الەمدى جارىلقا.

كۇن –انا ءوزىنىڭ مەيىرىم شۋاعىن توگىپ، ءبىزدىڭ جان – دۇنيەمىزگە جارىق ساۋلەسىن شاشىپ تۇر. كۇن ساۋلەسى ءبىزدىڭ بەتىمىزگە، ساۋساقتارىمىزعا، الاقانىمىزعا مەيىرىم شۋاعىن توكتى. ەندى وسى جۇرەك جىلۋىمىزدى ءبىر – بىرىمىزگە، قوناقتارعا سىيلايىق. ەندى، بالالار،
«مەيىرىم شۋاعى» اتتى ويىن ويناپ كورەيىك.
- سەن كىمسىڭ؟ ( ءجىپتى قاسىنداعى بالاعا ۇسىنادى)
1 بالا : - مەن سامالمىن. مەنى انام «بوتام» دەيدى.
( ءجىپتى كەلەسى جانىندا تۇرعان بالاعا ۇسىنادى)
2 بالا: - مەن بەكزاتپىن. اكەم مەنى «اق بەكزات» دەيدى.
ويىن وسىلاي جالعاسۋ ارقىلى شەڭبەر بويىندا كۇن بەينەلەنەدى.

تۇيىندەۋ
مىنە، بالالار، ءبىز مەيىرىم شۋاعىن توگۋ ارقىلى كۇن - انانى بەينەلەدىك
اڭگىمەلەسۋ
بالالار، سەندەر ءوز جۇرەگىڭنىڭ جىلۋىن كىمگە سىيلار ەدىڭدەر؟
نەلىكتەن ول ادامعا سىيلار ەدىڭدەر؟
بالالاردىڭ جاۋاپتارى تىڭدالادى.
مەن ءوز جۇرەگىمنىڭ جىلۋىن اناما سىيلايمىن، سەبەبى انامدى وتە قاتتى جاقسى كورەمىن.
مەن كىشكەنتاي قارىنداسىما سىيلايمىن ، سەبەبى ول سونداي سۇيكىمدى.
مەن دوستارىما سىيلايمىن، سەبەبى جالعىز ويناعان سونداي كوڭىلسىز.
مەن اكەمە سىيلايمىن، اكەم مەنىڭ قامقورشىم، اسقار تاۋىم.

سۋرەتپەن جۇمىس
ەندى مىنا سۋرەتكە نازار اۋدارايىق. سۋرەتتە كىمدەر بەينەلەنگەن؟
اناسى مەن قىزى.
وس سۋرەتتىڭ كەيىپكەرلەرىنە ات قويىپ اڭگىمە قۇراستىرايىق.
سۋرەتتە ايدانا مەن اناسى بەينەلەنگەن. ايداناعا اناسى مەيىرلەنە بىلاي دەپ جاتىر. «ايدانا، تۇرا عوي اينالايىن، مەكتەپكە بارايىق» . ال، ايدانا بولسا قۋانىپ، اناسىنا مەيىرىمدى، ادەمى كۇلكىسىن سىيلاپ وتىر.
ەندى كەلەسى سۋرەتكە نازار اۋدارايىق. بۇل سۋرەتتەگى كەيىپكەرلەرگە دە ات قويىپ اڭگىمە قۇراستىرايىق.
امانتاي مە يسلام اۆتوبۋستا ەڭ الدىڭعى ورىندا وتىر. اۆتوبۋس ىشىنە تاياعىنا سۇيەنگەن قارت كىسى كەلىپ كىردى. بالالار كورمەگەن بولىپ وتىرا بەردى. ال كەلەسى ورىندا وتىرعان دانيار ورنىنان تۇرىپ قارتتى سۇيەمەلدەپ ورىندىققا وتىرعىزدى.
ەندى وسى سۋرەتتەگى كەيىپكەرلەردىڭ ءىس - ارەكەتىن تالداپ كورەيىك.
وسى سۋرەتتە كىم مەيىرىمدى دەپ ويلايسىڭدار؟

اڭگىمەلەۋ
ءارقاشادا ۇلكەندەردى سىيلاپ ىزەتتىلىك، كىشىپەيىلدىلىك تانىتىپ جۇرەتىن، جوعارىداعى سۋرتتە بەينەلەنگەندەي ورنىنان تۇرىپ قارت كىسىگە، ورىن بەرگەن بالا - دانيار مەيىرىمدى. ال ورنىنان تۇرماي ، كورسە دە كورمەگەندەي بولىپ وتىرا بەرگەن بالالار - امانتاي مەن يسلام ادەپسىز.
دايەكسوز
وزگەنى سىيلاي بىلمەگەن ءوزىن دە سىيلامايدى.
حالىق ناقىلى
ساحنالاۋ «قويان مەن تۇلكى» ەرتەگىسى.
( رولگە ءبولىپ ورىنداۋ )
اۆتور ايكۇمىس: - ءبىر تۇلكى سەكىرىپ كەلە جاتقان قوياندى كورىپ، وتىرىك اۋىرعان بولىپ جاتا قالادى.
تۇلكى دانيەل: - قويانجان – اۋ بالا جاستان بىرگە وسكەن، توعايدىڭ ءدامىن ءبىر جەسكەن دوس ەمەس پە ەدىك. مەن اۋىرىپ جاتىرمىن جاقىن كەلشى.
قويان سامال: - ەكى كوزىم وزىڭدە تۇر، ەكى قۇلاعىم سوزىڭدە تۇر. ءسىزدى قۋ ، اشقاراق، ءوزىمشىل دەيدى، سول راس پا؟
تۇلكى: - قۋ ەكەنىم راس، الدامايىن دەسەم دە ۇمىتىپ كەتەمىن، كەشە ءبىر تاۋىقتى الداپ جەپ قويىپ ەدىم، سونى اياپ اۋىرىپ جاتىرمىن، ونىڭ دا ءومىر سۇرگىسى كەلەدى عوي.

قويان: - ۇمىتشاقتىق دەگەن جامان عوي، سونىڭىزدان قورقامىن، سوندىقتان دا جورتامىن. –دەپ جورتا جونەلىپتى.
بالالار، تۇلكى قانداي ەكەن؟
تۇلكى قۋ، قوماعاي، ءوزىمشىل، مەيىرىمسىز.
ال قويان شە؟
قويان ساق، قورقاق، ول ەشكىمگە جاماندىق ويلامايدى.
دۇرىس - اق. اڭدار مەن ادامداردىڭ مەيىرىمدى، مەيىرىمسىز بولاتىنى سياقتى تۇستەر جىلى، سۋىق بولىپ ەكىگە بولىنەدى ەكەن.
قانە، مىنا جاپىراقشالارعا قاراپ سۋىق تۇستەردى ايتايىقشى؟
سۋىق تۇستەر: كوك، قويۋ كوك، كۇلگىن، قارا، سۇر تۇستەر جاتادى.
جىلى تۇستەر: قىزىل، سارى، جاسىل، قىزعىلت
سەرگىتۋ ءساتى

اق ءتۇس - اسپان بەلگىسى.
قوڭىر ءتۇس - جەر بەلگىسى.
كوگىلدىر ءتۇس - سۋ بەلگىسى.
اڭسۇڭقار (سامعاپ ۇشۋ قيمىلى)
شاباندوز ( اتپەن شابۋ)
بالىقتار ( بالىقشا ءجۇزۋ) قيمىلدارىن 3 - 4 رەت قايتالاپ جاساتۋ.
جاقسى بالالار، ءبىزدىڭ كوڭىلدى - كوڭىلسىز بولۋىمىزدىڭ ءوزى دە كوڭىل كۇيىمىزگە بايلانىستى عوي. ەندەشە كوڭىلدى، كوڭىلسىز، تاڭدانعان ساتتەرىمىزدى جاتتىعۋلار ارقىلى كورسەتەيىكشى. ( قولعاپپەن)
ويىن «مەن كوڭىلدىمىن - مەن قۋانىشتىمىن»
ءار ساۋساقتا كوڭىل - كۇيدى بىلدىرەتىن ادامنىڭ بەت - الپەتى بەينەلەنگەن دوڭگەلەك ءپىشىندى سۋرەتتەر بولادى. ءار ساۋساقتارداعى سۋرەتتەردى جەكە - جەكە كورسەتىپ، بالالار كوڭىل - كۇيدى ىممەن، قيمىلمەن كورسەتىپ، سوزبەن ايتتى.
- مەن قۋانىشتىمىن! ( كۇلەدى)
- مەن كوڭىلدىمىن! ( جىلى جۇزبەن جىميۋ )
- مەن تاڭعالىپ تۇرمىن! ( تاڭ قالۋ، اۋزىن اشۋ)
- مەن رەنجىپ وتىرمىن! ( رەنجۋ، قاباق ءتۇيۋ)
- مەن جىلاپ وتىرمىن ! ( جىلاۋ )
شىعارماشىلىق جۇمىس

ەندى، كۇلگەن، قۋانعان، تاڭدانعان ساتتەرىمىزدى قاعاز بەتىنە ءتۇسىرىپ كورەيىك.
( جايلى اۋەن وينالىپ تۇرادى، بالالار سۋرەت سالۋعا كىرىسەدى ، ءيۋىر كوڭىل - كۇيدى بەينەلەيدى، بىرەۋىن تاڭداپ سالادى)
تاڭعاجايىپ ءسات ( قولىندا شارلارى بار كۇلدىرگەن كەلەدى)
كۇلدىرگەن - ساعىندىق: - سالەم دوستار، بالالار! مەن كۇلدىرگەن بوم بولامىن.
بالالار: - سالەمەتسىڭبە بوم!
كۇلدىرگەن: - جاڭا سەندەر نە تۋرالى اڭگىمەلەپ جاتىردىڭدار؟
بالالار: - ءبىز مەيىرىمدىلىك تۋرالى ايتىپ جاتىرمىز.
كۇلدىرگەن: - «مەيىرىمدىلىك» دەگەن ءسوزدى قالاي تۇسىنەسىڭدەر؟
بالالار: - مەيىرىمدىلىك دەگەنىمىز ول ادامداردىڭ ءبىر - بىرىنە جىلىلىعى، كومەك كورسەتۋى، رەنجىسپەۋى، الداماۋى.
مەيىرىمدىلىك دەگەنىمىز انانىڭ، اكەنىڭ جىلى ءسوزى، ايالى الاقانى.
كۇلدىرگەن: - راحمەت، بالالار، وتە اقىلدى دا مەيىرىمدى ەكەنسىڭدەر. مەنىمەن ويىن ويناۋعا كەلىسەسىڭدەر مە؟
بالالار: - وينايىق.
كۇلدىرگەن: - مەنىڭ قولىمدا 2 شار بار. تۇستەرىن ايتىڭدارشى؟
قىزىل. كوك.

( شارداعى تاپسىرمالاردى 2 توپ بولىپ ورىندايدى)
1 تاپسىرما ەرتەگى مازمۇنىن اڭگىمەلەۋ.
2 تاپسىرما ءان ورىنداۋ «ءبىز ءومىردىڭ گۇلىمىز» ءانى.
كۇلدىرگەن: - كەلەسى كەزدەسكەنشە ساۋ بولىڭدار! - دەپ (قوشتاسىپ ، شىعىپ كەتەدى)

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما