ءبىز ءوز قۇقىعىمىزدى بىلەمىز بە؟
اقتوبە وبلىسى، ايتەكە بي اۋدانى،
ت.جۇرگەنوۆ ورتا مەكتەبى،
ينفورماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
ۋتەپبايەۆا گۇلزات كەنجالەيەۆنا
ءبىز ءوز قۇقىعىمىزدى بىلەمىز بە؟
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلاردىڭ قۇقىقتىق ءبىلىمىن ارتتىرۋ.
2. زاڭدى ومىردە قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
3. زاڭ نەگىزىندە ءوز قۇقىعىن تالاپ ەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ءپان ارالىق بايلانىس: ادام جانە قوعام، قۇقىق نەگىزدەرى، قازاق ادەبيەتى.
ساباق كورنەكىلىگى: پلاكاتتار، بۋكلەتتەر ت.ب.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تەاترلاندىرعان ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: اڭگىمە - سايىس.
ساباقتىڭ بارىسى: ساباق ق ر انۇرانىمەن باستالادى.
ءمۇعالىم: بالالار، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: "سەن ءوز قۇقىعىڭدى بىلەسىڭ بە؟" دەپ اتالادى. قالاي ويلايسىڭدار، نەلىكتەن وسى تاقىرىپ بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ارقاۋى بولىپ وتىر؟
وقۋشى: ويتكەنى ءبىز دەموكراتيالىق جولدا دامىپ بارا جاتقان ق ر ازاماتتارىمىز. ءبىزدىڭ كونستيتۋتسيامىزدىڭ ءى-بابىندا ق ر ءوزىن دەموكراتيالىق، زايىرلى، قۇقىقتىق جانە الەۋمەتتىك مەملەكەت رەتىندە ورنىقتىرادى؛ ونىڭ ەڭ قىمبات قازىناسى - ادام جانە ادامنىڭ ءومىرى، قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارى.
ءمۇعالىم: ال كونستيتۋتسيامىزدىڭ 12-بابىندا ادام قۇقىقتارى جونىندە نە دەلىنگەن؟
وقۋشى: "ادام قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارى اركىمگە تۋماسىنان جازىلعان، ولار ءابسوليۋتتى دەپ تانىلادى، ولاردان ەشكىم ايىرا المايدى، زاڭدار مەن وزگە نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىلەردىڭ مازمۇنى مەن قولدانۋى وسىعان وراي انىقتالادى".
سۇراق: ادامنىڭ بۇلجىماس قۇقىقتارىنا نە جاتادى؟ ادامنىڭ بۇلجىماس قۇقىقتارى ق ر كونستيتۋتسياسى بويىنشا ءسوز بوستاندىعى جانە ءوز ويىن ايتۋ، ار-وجدان جانە ءدىني نانىم، جينالىس، بىرلەسۋ ت.ب.
ءسوز جانە ءوز پىكىرىن ايتۋ بوستاندىعىن كەز-كەلگەن دەموكراتيانىڭ ومىرلىك كۇشىنىڭ قاينار بۇلاعى بولىپ ەسەپتەلەدى.
وقۋشى: مەنىڭ ءتۇسىنۋىم شە مەنىڭ قۇقىعىما نۇقسان كەلتىرىپ تۇر دەپ ەسەپتەسەم، مەن ءوز ويىمدى اشىق ايتۋىما بولاتىن سياقتى. ءبىراق، نەگە مەن ءوز قۇقىعىمنىڭ ساقتالۋىن تالاپ ەتە باستاسام، ۇلكەندەر ماعان ۇرسىپ تاستايدى. ال مامام ايتادى: "تىنىش جۇرگەن توق جۇرەدى" جانە قازاقتا ماقال بار "تۋرا ايتقان تۋىسىنا جاقپايدى"، سوندىقتان پالەدە نەڭ بار، ەلدىڭ ىستەگەنىڭ ىستەي بەرسەيشى - دەيدى.
وقۋشى: سەن ساعان بىلاي دەپ ماقالمەن جاۋاپ قايتارسام دەيمىن. ەگەر سەن ءوز قۇقىڭدى زاڭ نەگىزىندە دالەلدەپ بەرە الساڭ، اتامىز قازاق ايتقان عوي "اتالى سوزگە ارسىز توقتالماس" - دەپ، ول ادام ارسىز بولماس، سەنى تۇسىنەدى دەپ ويلايمىن.
ءمۇعالىم: وسى جەردە ەكى سىنىپتىڭ وقۋشىلارى وتىر. سەندەرگە ۇيگە تاپسىرما بەرىلگەن بولاتىن. كۇندەلىكتى ومىردە قاي سالادا ادامنىڭ قۇقىعى ءجيى بۇزىلادى؟ وزدەرىڭنىڭ قالاۋلارىڭ بويىنشا اۆتوبۋستا ءجۇرۋ كەزىندەگى قۇقىقتىڭ بۇزىلۋىن قاراستىرساق. ءقازىر، بالالار، ەكى سىنىپتان ەكى توپ شىعادى. ءبىرىنشى توپ-جۇرگىزۋشىلەردىڭ مۇددەسىن قورعايدى. ويتكەنى قالادا تەك ستۋدەنتتەر مەن وقۋشىلار عانا ايلىق ءجۇرۋ بيلەتتەرىمەن جۇرۋگە قۇقىلى.
اۆتوبۋس
(كورىنىس)
جۇرگىزۋشى: - ساعىن، مىنا ايالداماعا توقتاماي-اق قويايىق. وڭكەي جالاڭاياق ستۋدەنتتەر مەن مەكتەپ وقۋشىلارى. بوسقا ولاردى تيەپ العاننان نە پايدا؟ پروەزدنوي بيلەتتەرىن كورسەتىپ وزدەرىنشە بولادى. تاپ بىزگە ودان اقشا تۇسەتىندەي.
كوندۋكتور: - ايتپاقشى تەگى، بۇلاردان نە پايدا؟ توقتاما، جۇرە بەر. ايالداماداعى ادامدار شۋلاپ قالا بەرەدى.
2ء-شى اۆتوبۋس.
جۇرگىزۋشى: - ءماسساعان، ايالدامادا تولعان بالا-شاعا عوي. توقتاماساق قايتەدى.
كوندۋكتور: - ۇلكەندەردە تۇر عوي. بوقمۇرىنداردى وزىمە جىبەر. پروەزدنوي نەدەيستۆيتەلەن، - دەپ جەلكەلەرىنەن الىپ قۋىپ شىعايىن. اۆتوبۋس توقتايدى. بالالار ۋ-شۋ بولىپ ەسىككە جۇگىرۋدە.
كوندۋكتور: - ءاي، بوقمۇرىندار، اقشالارىڭ بار ما، جوق بولسا №91 مەن №63ء-تى كۇتىڭدەر. بۇل اۆتوبۋستى سەندەر ءۇشىن ساتىپ العان جوقپىن. ءايدا، مارش وتسيۋدا. مارات، جاپ ەسىكتى، كەتتىك.
وقۋشى: ولاردىڭ ءبىزدى مىنگىزبەي كەتۋگە ەش قۇقى جوق. اۆتوترانسپورت باسقارماسىنىڭ مانا سۇراپ بىلگەن. كەز-كەلگەن جولاۋشى تاسىمالدايتىن كولىك، بەلگىلى ءبىر اكسيونەرلىك جولاۋشى تاسىمالدايتىن قوعاممەن كەلىسىم-شارتقا تۇرادى. ال اق قالالىق اكىمشىلىكپەن كەلىسىم-شارتقا تۇرادى. بۇل كەلىسىم-شارت بويىنشا ولار ايلىق بيلەتى بار ادامداردىڭ بارلىعىن تاسىمالداۋعا مىندەتتى. سوندىقتان، ءبىز ءوز قۇقىعىمىزدىڭ ساقتالۋىن تالاپ ەتۋىمىز قاجەت.
وقۋشى: سوندا ءبىز كىمگە مۇڭ-زارىمىزدى ايتامىز؟
وقۋشى: مەندە "جاڭالىق جارشىسى" گازەتىنىڭ تەلەفونى بار. مىنە كوردىڭ بە، بىلاي دەپ جازىلىپتى. ەگەر كىمدە-كىم اۆتوبۋس جۇرگىزۋشىلەرىنەن ءجابىر كورسە بىزگە زۆونداسىن دەپتى.
وقۋشى: ەندەشە ءجۇر، زۆوندايىق.
تەلەفون: 21-487
- الە، رەداكسيا ما ەكەن؟
- ءيا، "جاڭالىق جارشىسى" رەداكسياسى تىڭداپ تۇر.
- ءبىز ت.جۇرگەنوۆ ورتا مەكتەبىنىڭ وقۋشىلارى ەدىك. جاڭا ءبىزدى 1ء-شى مارشرۋتتىڭ جۇرگىزۋشىلەرى ايلىق بيلەتپەن مىنگىزبەي كەتتى. پروەزدنوي نەدەيستۆيتەلەن دەيدى.
- اۆتوبۋستىڭ ءنومىرىن جازىپ الدىڭىزدار ما؟
- بىلمەيمىن، ءقازىر مەن بالالاردان سۇرايىن.
- ءبىلىپ الىپ زۆوندامايسىڭ با؟
- تاتەي، ءقازىر. كىم باعاناعى اۆتوبۋستىڭ ءنومىرىن بىلەدى؟ سونى سۇراپ جاتىر. قانات، سەنىڭ كوزىڭ ۇلكەن عوي، سەنىڭ ەسىڭدە جوق پا؟
- ايتاتىن بولساڭدار تەز ايتىڭدار.
- تاتەي، تاپتىق. ا 216 ۆنم. مۇقيتتىڭ ەسىندە قالىپتى.
- ەندى سەندەر قالالىق اكىمشىلىك ترانسپورت بولىمىنە بارىپ جازباشا ارىزدارىڭدى قالدىرىڭدار. رەداكسيادان ءبىز دە قاراۋىمىزعا الامىز. ەگەر ءبىز ەكى جاقتاپ قۇقىق بۇزارلاردى باقىلاۋعا الار بولساق، سوندا ولار ءبىرىنشى رەتتە ايلىق بيلەتتى ساتقاننان تۇسكەن پايدادان ايىرسا، ەكىنشى رەتتە ولاردى جولاۋشى تاسىمالداۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرادى.
- راحمەت، تاتەي.
وقۋشى: ال. ەندى اكىمشىلىككە كىم بارادى؟
وقۋشى: دانانىڭ 11 سىنىپتا اپايى بار. سولارعا ايتايىق.
- انەليا، بىزگە سەندەردىڭ كومەكتەرىڭ كەرەك. سەن دوستارىڭمەن ءبىزدىڭ قۇقىمىزدى قورعاۋعا كومەكتەسشى. بىزگە اكىمشىلىككە بارىپ ارىز جازۋ كەرەك.
اكىمشىلىك: ترانسپورت ءبولىمىنىڭ باستىعى ۆلاديمير سۋحورۋكوۆ مىرزا.
- ال، بالالار، بۇيىمتايلارىڭدى ايتا بەرىڭدەر، قۇلاعىم سەندەردە.
- ءبىزدىڭ كەلۋ سەبەبىمىز، اۆتوبۋس جۇرگىزۋشىلەرى ءبىزدى اۆتوبۋسقا مىنگىزبەيدى. ايلىق بيلەت كوممەرسيالىق اۆتوبۋستارعا جارامايدى دەيدى. سوعان شىندىقتى ىزدەپ سىزگە كەلدىك.
- دۇرىس، بالاقايلار، كەلگەندەرىڭ جاقسى بولدى. ولاردى وسىلاي ءبارىمىز جابىلىپ دۇرىس جولعا سالماساق بولمايدى. قاي مەكتەپتىڭ وقۋشىلارىسىزدار؟
- سارات ورتا مەكتەبىنەنبىز. وقۋشىلار بولعان وقيعانى ايتادى. ۆ.سۋحورۋكوۆ حاتشىنى شاقىرىپ:
- ا 216 ۆنم ءنومىرلى1 مارشرۋتىنداعى اۆتوبۋستى اقپان ايىنداعى ايلىق بيلەت ساتۋدان تۇسكەن پايدادان ايىرۋ تۋرالى بۇيرىقتى اۆتوبۋس تىركەلگەن اق جىبەرىڭىز.
ءمۇعالىم: مىنە، بالالار، ءوز قۇقىعىمىزدىڭ ساقتالۋى كوبىنەسە ءوز قولىمىزدا ەكەن.
سۇراق.
1. قۇقىق دەگەنىمىز نە؟
وقۋشى: قۇقىق دەگەنىمىز قوعامىزداعى بەكىتىلگەن نورماتيۆتەردىڭ ورىندالۋى.
1. كوممەرسيالىق اۆتوبۋستاردا ايلىق وقۋشى بيلەتىمەن جۇرۋگە قۇقىمىز بار ەكەندىگىن بىلدىك.
2. قوعامىمىزدا قۇقىق بۇزۋشىلىق بولماس ءۇشىن، ءار ادام ءوز قۇقىعىن جاقسى ءبىلۋ كەرەك.
3. بىرەۋدىڭ قۇقىعى، بىرەۋدىڭ قوعامداعى پارىزى.
4. ەگەر ادام ءوز قۇقىعىن جاقسى بىلسە، وندا ول بىرەۋدىڭ دە قۇقىعىن بۇزباۋعا تىرىسادى، ويتكەنى وندا ول زاڭ الدىندا جاۋاپ بەرەدى.
ءمۇعالىم: بالالار، بۇگىنگى ءبىر ساباقتا العان بىلىمدەرىڭ كەرەككە جارايدى عوي دەپ ويلايمىن.
ت.جۇرگەنوۆ ورتا مەكتەبى،
ينفورماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
ۋتەپبايەۆا گۇلزات كەنجالەيەۆنا
ءبىز ءوز قۇقىعىمىزدى بىلەمىز بە؟
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. وقۋشىلاردىڭ قۇقىقتىق ءبىلىمىن ارتتىرۋ.
2. زاڭدى ومىردە قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
3. زاڭ نەگىزىندە ءوز قۇقىعىن تالاپ ەتە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ءپان ارالىق بايلانىس: ادام جانە قوعام، قۇقىق نەگىزدەرى، قازاق ادەبيەتى.
ساباق كورنەكىلىگى: پلاكاتتار، بۋكلەتتەر ت.ب.
ساباقتىڭ ءتۇرى: تەاترلاندىرعان ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: اڭگىمە - سايىس.
ساباقتىڭ بارىسى: ساباق ق ر انۇرانىمەن باستالادى.
ءمۇعالىم: بالالار، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى: "سەن ءوز قۇقىعىڭدى بىلەسىڭ بە؟" دەپ اتالادى. قالاي ويلايسىڭدار، نەلىكتەن وسى تاقىرىپ بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ ارقاۋى بولىپ وتىر؟
وقۋشى: ويتكەنى ءبىز دەموكراتيالىق جولدا دامىپ بارا جاتقان ق ر ازاماتتارىمىز. ءبىزدىڭ كونستيتۋتسيامىزدىڭ ءى-بابىندا ق ر ءوزىن دەموكراتيالىق، زايىرلى، قۇقىقتىق جانە الەۋمەتتىك مەملەكەت رەتىندە ورنىقتىرادى؛ ونىڭ ەڭ قىمبات قازىناسى - ادام جانە ادامنىڭ ءومىرى، قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارى.
ءمۇعالىم: ال كونستيتۋتسيامىزدىڭ 12-بابىندا ادام قۇقىقتارى جونىندە نە دەلىنگەن؟
وقۋشى: "ادام قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارى اركىمگە تۋماسىنان جازىلعان، ولار ءابسوليۋتتى دەپ تانىلادى، ولاردان ەشكىم ايىرا المايدى، زاڭدار مەن وزگە نورماتيۆتىك قۇقىقتىق اكتىلەردىڭ مازمۇنى مەن قولدانۋى وسىعان وراي انىقتالادى".
سۇراق: ادامنىڭ بۇلجىماس قۇقىقتارىنا نە جاتادى؟ ادامنىڭ بۇلجىماس قۇقىقتارى ق ر كونستيتۋتسياسى بويىنشا ءسوز بوستاندىعى جانە ءوز ويىن ايتۋ، ار-وجدان جانە ءدىني نانىم، جينالىس، بىرلەسۋ ت.ب.
ءسوز جانە ءوز پىكىرىن ايتۋ بوستاندىعىن كەز-كەلگەن دەموكراتيانىڭ ومىرلىك كۇشىنىڭ قاينار بۇلاعى بولىپ ەسەپتەلەدى.
وقۋشى: مەنىڭ ءتۇسىنۋىم شە مەنىڭ قۇقىعىما نۇقسان كەلتىرىپ تۇر دەپ ەسەپتەسەم، مەن ءوز ويىمدى اشىق ايتۋىما بولاتىن سياقتى. ءبىراق، نەگە مەن ءوز قۇقىعىمنىڭ ساقتالۋىن تالاپ ەتە باستاسام، ۇلكەندەر ماعان ۇرسىپ تاستايدى. ال مامام ايتادى: "تىنىش جۇرگەن توق جۇرەدى" جانە قازاقتا ماقال بار "تۋرا ايتقان تۋىسىنا جاقپايدى"، سوندىقتان پالەدە نەڭ بار، ەلدىڭ ىستەگەنىڭ ىستەي بەرسەيشى - دەيدى.
وقۋشى: سەن ساعان بىلاي دەپ ماقالمەن جاۋاپ قايتارسام دەيمىن. ەگەر سەن ءوز قۇقىڭدى زاڭ نەگىزىندە دالەلدەپ بەرە الساڭ، اتامىز قازاق ايتقان عوي "اتالى سوزگە ارسىز توقتالماس" - دەپ، ول ادام ارسىز بولماس، سەنى تۇسىنەدى دەپ ويلايمىن.
ءمۇعالىم: وسى جەردە ەكى سىنىپتىڭ وقۋشىلارى وتىر. سەندەرگە ۇيگە تاپسىرما بەرىلگەن بولاتىن. كۇندەلىكتى ومىردە قاي سالادا ادامنىڭ قۇقىعى ءجيى بۇزىلادى؟ وزدەرىڭنىڭ قالاۋلارىڭ بويىنشا اۆتوبۋستا ءجۇرۋ كەزىندەگى قۇقىقتىڭ بۇزىلۋىن قاراستىرساق. ءقازىر، بالالار، ەكى سىنىپتان ەكى توپ شىعادى. ءبىرىنشى توپ-جۇرگىزۋشىلەردىڭ مۇددەسىن قورعايدى. ويتكەنى قالادا تەك ستۋدەنتتەر مەن وقۋشىلار عانا ايلىق ءجۇرۋ بيلەتتەرىمەن جۇرۋگە قۇقىلى.
اۆتوبۋس
(كورىنىس)
جۇرگىزۋشى: - ساعىن، مىنا ايالداماعا توقتاماي-اق قويايىق. وڭكەي جالاڭاياق ستۋدەنتتەر مەن مەكتەپ وقۋشىلارى. بوسقا ولاردى تيەپ العاننان نە پايدا؟ پروەزدنوي بيلەتتەرىن كورسەتىپ وزدەرىنشە بولادى. تاپ بىزگە ودان اقشا تۇسەتىندەي.
كوندۋكتور: - ايتپاقشى تەگى، بۇلاردان نە پايدا؟ توقتاما، جۇرە بەر. ايالداماداعى ادامدار شۋلاپ قالا بەرەدى.
2ء-شى اۆتوبۋس.
جۇرگىزۋشى: - ءماسساعان، ايالدامادا تولعان بالا-شاعا عوي. توقتاماساق قايتەدى.
كوندۋكتور: - ۇلكەندەردە تۇر عوي. بوقمۇرىنداردى وزىمە جىبەر. پروەزدنوي نەدەيستۆيتەلەن، - دەپ جەلكەلەرىنەن الىپ قۋىپ شىعايىن. اۆتوبۋس توقتايدى. بالالار ۋ-شۋ بولىپ ەسىككە جۇگىرۋدە.
كوندۋكتور: - ءاي، بوقمۇرىندار، اقشالارىڭ بار ما، جوق بولسا №91 مەن №63ء-تى كۇتىڭدەر. بۇل اۆتوبۋستى سەندەر ءۇشىن ساتىپ العان جوقپىن. ءايدا، مارش وتسيۋدا. مارات، جاپ ەسىكتى، كەتتىك.
وقۋشى: ولاردىڭ ءبىزدى مىنگىزبەي كەتۋگە ەش قۇقى جوق. اۆتوترانسپورت باسقارماسىنىڭ مانا سۇراپ بىلگەن. كەز-كەلگەن جولاۋشى تاسىمالدايتىن كولىك، بەلگىلى ءبىر اكسيونەرلىك جولاۋشى تاسىمالدايتىن قوعاممەن كەلىسىم-شارتقا تۇرادى. ال اق قالالىق اكىمشىلىكپەن كەلىسىم-شارتقا تۇرادى. بۇل كەلىسىم-شارت بويىنشا ولار ايلىق بيلەتى بار ادامداردىڭ بارلىعىن تاسىمالداۋعا مىندەتتى. سوندىقتان، ءبىز ءوز قۇقىعىمىزدىڭ ساقتالۋىن تالاپ ەتۋىمىز قاجەت.
وقۋشى: سوندا ءبىز كىمگە مۇڭ-زارىمىزدى ايتامىز؟
وقۋشى: مەندە "جاڭالىق جارشىسى" گازەتىنىڭ تەلەفونى بار. مىنە كوردىڭ بە، بىلاي دەپ جازىلىپتى. ەگەر كىمدە-كىم اۆتوبۋس جۇرگىزۋشىلەرىنەن ءجابىر كورسە بىزگە زۆونداسىن دەپتى.
وقۋشى: ەندەشە ءجۇر، زۆوندايىق.
تەلەفون: 21-487
- الە، رەداكسيا ما ەكەن؟
- ءيا، "جاڭالىق جارشىسى" رەداكسياسى تىڭداپ تۇر.
- ءبىز ت.جۇرگەنوۆ ورتا مەكتەبىنىڭ وقۋشىلارى ەدىك. جاڭا ءبىزدى 1ء-شى مارشرۋتتىڭ جۇرگىزۋشىلەرى ايلىق بيلەتپەن مىنگىزبەي كەتتى. پروەزدنوي نەدەيستۆيتەلەن دەيدى.
- اۆتوبۋستىڭ ءنومىرىن جازىپ الدىڭىزدار ما؟
- بىلمەيمىن، ءقازىر مەن بالالاردان سۇرايىن.
- ءبىلىپ الىپ زۆوندامايسىڭ با؟
- تاتەي، ءقازىر. كىم باعاناعى اۆتوبۋستىڭ ءنومىرىن بىلەدى؟ سونى سۇراپ جاتىر. قانات، سەنىڭ كوزىڭ ۇلكەن عوي، سەنىڭ ەسىڭدە جوق پا؟
- ايتاتىن بولساڭدار تەز ايتىڭدار.
- تاتەي، تاپتىق. ا 216 ۆنم. مۇقيتتىڭ ەسىندە قالىپتى.
- ەندى سەندەر قالالىق اكىمشىلىك ترانسپورت بولىمىنە بارىپ جازباشا ارىزدارىڭدى قالدىرىڭدار. رەداكسيادان ءبىز دە قاراۋىمىزعا الامىز. ەگەر ءبىز ەكى جاقتاپ قۇقىق بۇزارلاردى باقىلاۋعا الار بولساق، سوندا ولار ءبىرىنشى رەتتە ايلىق بيلەتتى ساتقاننان تۇسكەن پايدادان ايىرسا، ەكىنشى رەتتە ولاردى جولاۋشى تاسىمالداۋ مۇمكىندىگىنەن ايىرادى.
- راحمەت، تاتەي.
وقۋشى: ال. ەندى اكىمشىلىككە كىم بارادى؟
وقۋشى: دانانىڭ 11 سىنىپتا اپايى بار. سولارعا ايتايىق.
- انەليا، بىزگە سەندەردىڭ كومەكتەرىڭ كەرەك. سەن دوستارىڭمەن ءبىزدىڭ قۇقىمىزدى قورعاۋعا كومەكتەسشى. بىزگە اكىمشىلىككە بارىپ ارىز جازۋ كەرەك.
اكىمشىلىك: ترانسپورت ءبولىمىنىڭ باستىعى ۆلاديمير سۋحورۋكوۆ مىرزا.
- ال، بالالار، بۇيىمتايلارىڭدى ايتا بەرىڭدەر، قۇلاعىم سەندەردە.
- ءبىزدىڭ كەلۋ سەبەبىمىز، اۆتوبۋس جۇرگىزۋشىلەرى ءبىزدى اۆتوبۋسقا مىنگىزبەيدى. ايلىق بيلەت كوممەرسيالىق اۆتوبۋستارعا جارامايدى دەيدى. سوعان شىندىقتى ىزدەپ سىزگە كەلدىك.
- دۇرىس، بالاقايلار، كەلگەندەرىڭ جاقسى بولدى. ولاردى وسىلاي ءبارىمىز جابىلىپ دۇرىس جولعا سالماساق بولمايدى. قاي مەكتەپتىڭ وقۋشىلارىسىزدار؟
- سارات ورتا مەكتەبىنەنبىز. وقۋشىلار بولعان وقيعانى ايتادى. ۆ.سۋحورۋكوۆ حاتشىنى شاقىرىپ:
- ا 216 ۆنم ءنومىرلى1 مارشرۋتىنداعى اۆتوبۋستى اقپان ايىنداعى ايلىق بيلەت ساتۋدان تۇسكەن پايدادان ايىرۋ تۋرالى بۇيرىقتى اۆتوبۋس تىركەلگەن اق جىبەرىڭىز.
ءمۇعالىم: مىنە، بالالار، ءوز قۇقىعىمىزدىڭ ساقتالۋى كوبىنەسە ءوز قولىمىزدا ەكەن.
سۇراق.
1. قۇقىق دەگەنىمىز نە؟
وقۋشى: قۇقىق دەگەنىمىز قوعامىزداعى بەكىتىلگەن نورماتيۆتەردىڭ ورىندالۋى.
1. كوممەرسيالىق اۆتوبۋستاردا ايلىق وقۋشى بيلەتىمەن جۇرۋگە قۇقىمىز بار ەكەندىگىن بىلدىك.
2. قوعامىمىزدا قۇقىق بۇزۋشىلىق بولماس ءۇشىن، ءار ادام ءوز قۇقىعىن جاقسى ءبىلۋ كەرەك.
3. بىرەۋدىڭ قۇقىعى، بىرەۋدىڭ قوعامداعى پارىزى.
4. ەگەر ادام ءوز قۇقىعىن جاقسى بىلسە، وندا ول بىرەۋدىڭ دە قۇقىعىن بۇزباۋعا تىرىسادى، ويتكەنى وندا ول زاڭ الدىندا جاۋاپ بەرەدى.
ءمۇعالىم: بالالار، بۇگىنگى ءبىر ساباقتا العان بىلىمدەرىڭ كەرەككە جارايدى عوي دەپ ويلايمىن.
You Might Also Like
-
اقتوبە وبلىسى، ايتەكە بي اۋدانى،
