بيولوگيا پانىندەگى اقپاراتتى تەحنولوگيا
بيولوگيا پانىندەگى اقپاراتتى تەحنولوگيا
قازىرگى ۋاقىتتا ەسەپتىك تەحنيكا ادامنىڭ ينتەللەكتۋالدى ارەكەتىنىڭ ساپاسىنا كىرەدى، عىلىمي تەحنيكالىق پروگرەستىڭ قارقىندى دامۋىنىڭ شەشۋشى فاكتورى بولىپ كەلەدى. تابيعات پەن قوعامدى ءبولىپ تانۋدا ەسەپ تەحنيكاسىنىڭ ءرولى وسۋدە.
ق. ر. پرەزيدەنتى ن. نازاربايەۆتىڭ «جاڭا الەمدەگى جاڭا قازاقستان» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا اتاپ كورسەتىلگەندەي، اقپاراتتىق تەحنولوگيالار مەن اقپاراتتى تاراتۋدىڭ جاڭا نىساندارىنا باعدارلانعان مامانداندىرىلعان ءبىلىم بەرۋ باعىتتارىن قۇرۋ مىندەتى دە الدىمىزدا تۇر.
سونىمەن اقپارات دەگەنىمىز – اينالاداعى ورتادان قابىلدايتىن، اينالاداعى ورتاعا بەرەتىن نەمەسە كەيبىر جۇيەلەردىڭ ىشىندە ساقتالاتىن مالىمەتتەردىڭ جيىنتىعىن ايتامىز. اقپاراتتاندىرۋدىڭ نەگىزگى باعىتى ءححى عاسىردىڭ تالابىنا ساي قوعامدى اقپاراتتاندىرا وتىرىپ جاڭا ءبىلىم ستراتەگياسىنا كوشۋ بولىپ تابىلادى. قازىرگى كەزەڭدەگى زاماناۋي ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ ەرەكشەلىگى – ونىڭ ىلگەرىلىگى، الدىن الۋ سيپاتى جانە وسىلارعا قول جەتكىزۋ مۇمكىندىكتەرى بولادى.
ياعني قوعامدى اقپاراتتاندىرۋ دەگەنىمىز – بۇل گلوبالدى الەۋمەتتىك ءۇردىس، ونىڭ ەرەكشەلىگى – قوعامدىق وندىرىستىك اياسىندا اقپاراتتاردى جيناقتاۋ، وڭدەۋ، ساقتاۋ، الىپ بەرۋ جانە قولدانۋ بولىپ تابىلادى. ولاردىڭ ميكروپروسەسسورلى جانە ەسەپتەۋ تەحنولوگيالارى قازىرگى زامانداعى امالداردىڭ نەگىزىندە جانە اقپاراتتىق الماسۋدىڭ ءارتۇرلى امالدارى بازاسىندا جۇزەگە اسادى.
قازىرگى ۋاقىتتا قوعامنىڭ كەيبىر سفەرالارىنىڭ قولى جەتەتىن، كولەمدى بارلىق اقپاراتتاردى قولدانۋعا ەسەپتەلگەن اشىق اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ قوعامدى باسقارۋ مەحانيزمىنىڭ جەتىلۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى، قوعامدى گۋمانيزاسيالاۋعا جانە دەموكراتيزاسيالانۋىنا سەبەپ بولادى. اقپاراتتاندىرۋ قوعامى مەن بايلانىستا جۇرەتىن پروسەستەر عىلىمي - تەحنيكالىق پروگرەستى جەدەلدەتۋىنە سەبەپ بولىپ عانا قويمايدى، سونىمەن قاتار ادام ارەكەتىنىڭ بارلىق تۇرلەرىنىڭ ويشىلدىعىنا ساپالى جانە اقپاراتتى ورتانى جاساۋعا، جەكە تۇلعانىڭ پوتەنسيالدى شىعارماشىلىعىنىڭ دامۋىن قامتاماسىز ەتۋگە سەبەپ بولدى.
ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن اقپاراتتاندىرۋ – ول وقۋشىلاردىڭ اقپاراتتىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ بولىپ تابىلادى. وقىتۋ ۇردىسىندە اقپاراتتىق تەحنولوگيانى پايدالانىپ ءبىلىم بەرۋدىڭ ءار ءتۇرلى اسپەكتىلەرىن دامىتۋعا بولادى. ولار: اقپاراتتى وڭدەۋدىڭ كوگنيتيۆتىك اسپەكتىلەرى، وقىتۋدىڭ موتيۆاسيالىق اسپەكتىلەرى جانە وقىتۋدىڭ كوممۋنيكاسيالىق اسپەكتىلەرى جانە تانىمدىق اسپەكتىلەرى. ماسەلەن، ەلەكتروندى وقۋلىقپەن جۇمىس جاساعاندا، كومپيۋتەرلىك باعدارلامادا تاڭداپ العان تاراۋدىڭ بارلىق تاقىرىپتاردىڭ تەوريالىق ماتەريالدارى، ەسەپ شىعارۋ ۇلگىلەرى، ءوز بەتتەرىمەن جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان جاتتىعۋلار، ءار تاقىرىپ بويىنشا ورىندالاتىن زەرتحانالىق جۇمىس تاپسىرمالارى، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن تەكسەرۋگە ارنالعان تەست تاپسىرمالارى بەرىلەدى جانە سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ءارقايسىسىنا جەكە - جەكە نۇسقاۋلار بويىنشا جۇمىس جۇرگىزۋگە قولايلى. بۇنداي باعدارلامالاردىڭ ەرەكشەلىگى سول، ءارى ۋاقىتتى دا ۇنەمدەيدى، ءارى ءمۇعالىمنىڭ دە جۇمىسىن جەڭىلدەتەدى. وسىلايشا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى پايدالانىپ وقىتۋ مىناداي ناتيجەلەرگە قول جەتكىزەدى:
- وقۋ ماتەريالىن تەرەڭ تۇسىنۋگە؛
- وقۋ موتيۆاسياسىنىڭ ارتۋىنا؛
- العان ءبىلىمنىڭ ۇزاق ۋاقىت ەستە ساقتالۋىنا؛
- ءبىلىم بەرۋگە جۇمسالاتىن شىعىننىڭ ازايۋىنا، ت. ب
قازىرگى ۋاقىتتا ەسەپتىك تەحنيكا ادامنىڭ ينتەللەكتۋالدى ارەكەتىنىڭ ساپاسىنا كىرەدى، عىلىمي تەحنيكالىق پروگرەستىڭ قارقىندى دامۋىنىڭ شەشۋشى فاكتورى بولىپ كەلەدى. تابيعات پەن قوعامدى ءبولىپ تانۋدا ەسەپ تەحنيكاسىنىڭ ءرولى وسۋدە.
ق. ر. پرەزيدەنتى ن. نازاربايەۆتىڭ «جاڭا الەمدەگى جاڭا قازاقستان» اتتى قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا اتاپ كورسەتىلگەندەي، اقپاراتتىق تەحنولوگيالار مەن اقپاراتتى تاراتۋدىڭ جاڭا نىساندارىنا باعدارلانعان مامانداندىرىلعان ءبىلىم بەرۋ باعىتتارىن قۇرۋ مىندەتى دە الدىمىزدا تۇر.
سونىمەن اقپارات دەگەنىمىز – اينالاداعى ورتادان قابىلدايتىن، اينالاداعى ورتاعا بەرەتىن نەمەسە كەيبىر جۇيەلەردىڭ ىشىندە ساقتالاتىن مالىمەتتەردىڭ جيىنتىعىن ايتامىز. اقپاراتتاندىرۋدىڭ نەگىزگى باعىتى ءححى عاسىردىڭ تالابىنا ساي قوعامدى اقپاراتتاندىرا وتىرىپ جاڭا ءبىلىم ستراتەگياسىنا كوشۋ بولىپ تابىلادى. قازىرگى كەزەڭدەگى زاماناۋي ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىنىڭ ەرەكشەلىگى – ونىڭ ىلگەرىلىگى، الدىن الۋ سيپاتى جانە وسىلارعا قول جەتكىزۋ مۇمكىندىكتەرى بولادى.
ياعني قوعامدى اقپاراتتاندىرۋ دەگەنىمىز – بۇل گلوبالدى الەۋمەتتىك ءۇردىس، ونىڭ ەرەكشەلىگى – قوعامدىق وندىرىستىك اياسىندا اقپاراتتاردى جيناقتاۋ، وڭدەۋ، ساقتاۋ، الىپ بەرۋ جانە قولدانۋ بولىپ تابىلادى. ولاردىڭ ميكروپروسەسسورلى جانە ەسەپتەۋ تەحنولوگيالارى قازىرگى زامانداعى امالداردىڭ نەگىزىندە جانە اقپاراتتىق الماسۋدىڭ ءارتۇرلى امالدارى بازاسىندا جۇزەگە اسادى.
قازىرگى ۋاقىتتا قوعامنىڭ كەيبىر سفەرالارىنىڭ قولى جەتەتىن، كولەمدى بارلىق اقپاراتتاردى قولدانۋعا ەسەپتەلگەن اشىق اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى قولدانۋ قوعامدى باسقارۋ مەحانيزمىنىڭ جەتىلۋىنە مۇمكىندىك بەرەدى، قوعامدى گۋمانيزاسيالاۋعا جانە دەموكراتيزاسيالانۋىنا سەبەپ بولادى. اقپاراتتاندىرۋ قوعامى مەن بايلانىستا جۇرەتىن پروسەستەر عىلىمي - تەحنيكالىق پروگرەستى جەدەلدەتۋىنە سەبەپ بولىپ عانا قويمايدى، سونىمەن قاتار ادام ارەكەتىنىڭ بارلىق تۇرلەرىنىڭ ويشىلدىعىنا ساپالى جانە اقپاراتتى ورتانى جاساۋعا، جەكە تۇلعانىڭ پوتەنسيالدى شىعارماشىلىعىنىڭ دامۋىن قامتاماسىز ەتۋگە سەبەپ بولدى.
ورتا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن اقپاراتتاندىرۋ – ول وقۋشىلاردىڭ اقپاراتتىق مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ بولىپ تابىلادى. وقىتۋ ۇردىسىندە اقپاراتتىق تەحنولوگيانى پايدالانىپ ءبىلىم بەرۋدىڭ ءار ءتۇرلى اسپەكتىلەرىن دامىتۋعا بولادى. ولار: اقپاراتتى وڭدەۋدىڭ كوگنيتيۆتىك اسپەكتىلەرى، وقىتۋدىڭ موتيۆاسيالىق اسپەكتىلەرى جانە وقىتۋدىڭ كوممۋنيكاسيالىق اسپەكتىلەرى جانە تانىمدىق اسپەكتىلەرى. ماسەلەن، ەلەكتروندى وقۋلىقپەن جۇمىس جاساعاندا، كومپيۋتەرلىك باعدارلامادا تاڭداپ العان تاراۋدىڭ بارلىق تاقىرىپتاردىڭ تەوريالىق ماتەريالدارى، ەسەپ شىعارۋ ۇلگىلەرى، ءوز بەتتەرىمەن جۇمىس ىستەۋگە ارنالعان جاتتىعۋلار، ءار تاقىرىپ بويىنشا ورىندالاتىن زەرتحانالىق جۇمىس تاپسىرمالارى، وقۋشىلاردىڭ ءبىلىم ساپاسىن تەكسەرۋگە ارنالعان تەست تاپسىرمالارى بەرىلەدى جانە سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ ءارقايسىسىنا جەكە - جەكە نۇسقاۋلار بويىنشا جۇمىس جۇرگىزۋگە قولايلى. بۇنداي باعدارلامالاردىڭ ەرەكشەلىگى سول، ءارى ۋاقىتتى دا ۇنەمدەيدى، ءارى ءمۇعالىمنىڭ دە جۇمىسىن جەڭىلدەتەدى. وسىلايشا اقپاراتتىق تەحنولوگيالاردى پايدالانىپ وقىتۋ مىناداي ناتيجەلەرگە قول جەتكىزەدى:
- وقۋ ماتەريالىن تەرەڭ تۇسىنۋگە؛
- وقۋ موتيۆاسياسىنىڭ ارتۋىنا؛
- العان ءبىلىمنىڭ ۇزاق ۋاقىت ەستە ساقتالۋىنا؛
- ءبىلىم بەرۋگە جۇمسالاتىن شىعىننىڭ ازايۋىنا، ت. ب
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ەرەسەكتەر توبىندا ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس – ارەكەتىنىڭ تەحنولوگيالىق كارتاسى
