داستارقان
ساباقتىڭ تاقىرىبى: داستارقان
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى جاڭا سوزدەرمەن تانىستىرىپ، ولارمەن ۇلگى بويىنشا ءسوز تىركەستەرىن، سويلەم قۇرۋعا ۇيرەتۋ. العان بىلىمدەرىن ديالوگ، ءسوزجۇمباق،، «تۋر پو گالەرەي» تاپسىرمالار ارقىلى بەكىتۋ.
2. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى تازالىققا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ. ادامداردىڭ ەڭبەگىن قادىرلەۋگە، ەڭبەك سۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ. اس-تاماقتى باسپاۋعا، شاشپاۋعا تاربيەلەۋ.
3. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن مولايتۋ. انىقتاۋ، اجىراتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ. اۋىزشا جانە جازباشا تىلدەرىن ءار ءتۇرلى تاپسىرمالار ارقىلى دامىتۋ. ساۋاتتى جازۋعا، دۇرىس سويلەۋگە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ جابدىقتالۋى: سويلەسۋ، سۋرەتتەر، وقۋلىق، جاڭا سوزدەر، ءسوزجۇمباق، ويىن «دۇرىس ايت»، گرافوپروەكت، ءۇنتاسپا، «تۋر پو گالەرەي».
ساباقتىڭ ءادىس-تاسىلى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق-جاۋاپ، كورنەكىلىك، جاتتىقتىرۋ، بەكىتۋ، اڭگىمەلەۋ، سويلەسۋ، ويلاندىرۋ ت. ب.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ ساباعى
ساباقتىڭ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ا) امانداسۋ
ءا) كەزەكشىمەن سۇحباتتاسۋ
2. ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتىن حابارلاۋ
- بالالار، بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «داستارقان». ال داستارقان سوزىندە قانداي ءتان دىبىسى بار؟
- ق ق
- دۇرىس، بۇگىن ساۋات اشۋ مينۋتىندا وسى ق ق دىبىسىن قايتالايمىز. داپتەرلەرىڭىزدى اشىڭىز بۇگىنگى كۇندى جازىڭىز.
قق قق قق قق قق قويان قويان قويان قويان قويان
- جارايسىڭدار! ياعني بۇگىن ساباقتا جاڭا سوزدەرمەن تانىسامىز، ولارمەن ءسوز تىركەسىن، سويلەم قۇراستىرامىز. ءسوزجۇمباق شەشۋ، سويلەسۋ ارقىلى جاڭا تاقىرىپتى بەكىتەمىز.
3. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ.
ا) سوزدىك جۇمىس
- ەندى، بالالار، وسى ساباعىمىزدىڭ جاڭا سوزدەرمەن تانىسايىق.
داستارقان – سكاتەرت
ماي - ماسلو
قانت – ساحار
نان - حلەب
تۇز - سول
كومەكتەس - پوموگي
ءا) ويىن « دۇرىس ايت»
- بالالار، ەندى جاڭا سوزدەردى «دۇرىس ايت» ويىنى ارقىلى بەكىتەمىز.
(ءمۇعالىم جاڭا سوزدەردى ارالاستىرىپ، وقۋشىعا ايتىپ، دوپ لاقتىرادى. ال وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى).
ۆ) ءسوز تىركەسىن قۇراستىرۋ.
- ءقازىر جاڭا سوزدەرگە ءسوز تىركەسىن قۇراستىرايىق. مىسالى: ۇلكەن داستارقان، سارى ماي، ءتاتتى نان ت. ب.
گ) سويلەم قۇراستىرۋ.
ەندى وسى سوزدەرمەن سويلەم قۇراستىرىپ كورەيىك.
كەسە
سەن داستارقانعا قاسىق قوي.
ماي
نان
5. جاڭا تاقىرىپتى بەكىتۋ.
ا) ديالوگپەن جۇمىس
1) كىتاپپەن وقۋ
- وقۋلىعىمىزدىڭ 108 بەتىن اشىپ ديالوگقا نازار اۋدارىڭىز. ديالوگتى ىشتەرىڭىزدەن سۇراق - جاۋاپتارىن وقىڭىز.
2) ءمۇعالىم وقۋ.
- ال ەندى مەن ديالوگتى داۋىستاپ وقيمىن، ال سىزدەر كىتاپتان تەكسەرىپ وتىرىڭىزدار.
- سەن ماعان كومەكتەس.
- مەن ساعان كومەكتەسەمىن.
- سەن داستارقانعا كەسە قويدىڭ با؟
- مەن داستارقانعا كەسە قويدىم.
- سەن نەشە كەسە قويدىڭ؟
- مەن ەكى كەسە قويدىم.
- دۇرىس، ەندى مايلىق قوي.
- مەن مايلىق قويدىم.
- سەن قانداي مايلىق قويدىڭ؟
- مەن قاعاز مايلىق قويدىم.
- داستارقاندا قانت بار ما؟
- داستارقاندا قانت جوق.
- سەن داستارقانعا قانت قوي.
- مەن داستارقانعا قانت قويدىم.
- سەن داستارقانعا كەل، اس ءىش.
3) ورىس تىلىنە اۋدارۋ
- بالالار، ەندى جاڭا سوزدەردى قولدانىپ، ديالوگتى ورىس تىلىنە اۋدارايىق.
- تى منە پوموگي.
- يا تەبە پوموگۋ.
- تى پوستاۆيل نا سكاتەرت چاشكي؟
- دا، يا پوستاۆيل نا سكاتەرت چاشكي.
- سكولكو چاشەك تى پوستاۆيل؟
- يا پوستاۆيل دۆە چاشكي.
- پراۆيلنو. تەپەر پوستاۆ سالفەتكۋ.
- يا پوستاۆيل سالفەتكۋ.
- تى كاكۋيۋ پوستاۆيل سالفەتكۋ؟
- يا پوستاۆيل بۋماجنۋيۋ سالفەتكۋ.
- نا ستولە ەست ساحار؟
- نا ستولە ساحارا نەت.
- تى نا ستول پوستاۆ ساحار.
- يا نا ستول پوستاۆليۋ ساحار.
- ساديس زا ستول، ۋگوششايسيا.
3) تىزبەكتەپ وقۋ
- ال ەندى ديالوگتى تىزبەكتەۋ ارقىلى وقيىق. (وقۋشىلار ءبىر - ءبىر سويلەمنەن وقيدى)
4) توپپەن وقۋ - ال ەندى ءبارىمىز بىرگە وقيىق.
6. سەرگىتۋ كەزەڭى
- شارشاپ قالعان شىعارسىڭدار؟ سەرگىتۋ ءساتىن وتكىزىپ جىبەرەيىك.
ورمانداعى ايۋدىڭ،
قۇلپىنايى بار ەكەن.
تەرىپ - تەرىپ الامىز،
قالتامىزعا سالامىز.
تەرىپ - تەرىپ الامىز،
اۋزىمىزعا سالامىز.
جەپ بولعاننان كەيىن،
وتىرامىز تىپ - تىنىش.
بالالار، ەندى گرافوپروەكتىرگە نازار اۋدارايىق. ءقازىر ءبىز «نان» تاقپاعىمەن تانىسامىز.(ءمۇعالىم گرافوپروەكتى قوسادى، ءۇنتاسپادان تاقپاق وقىلادى)
- مۇسىلمان حالقى داستارقان ازىرلەگەن كەزدە قانداي استى ءبىرىنشى قويادى؟ (ناندى)
نان
ەي، بالالار، بالالار،
بار قاسيەت ناندا بار.
نان قوقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا باسپاڭدار.
تەرىپ الىپ قاستەرلەپ،
تورعايلارعا تاستاڭدار.
(ءو. تۇرمانجانوۆ)
- بالالار، سىزدەرگە تاقپاق ۇنادى ما؟
- ءيا، بىزدەرگە تاقپاق ۇنادى.
- نەلىكتەن ۇنادى؟
- بۇل تاقپاقتا ناندى قاستەرلەۋ، قوقىمىن شاشپاۋ، جەردە جاتسا باسپاۋ جانە تەرىپ الىپ تورعايلارعا تاستاۋ تۋرالى ايتىلادى.
- دۇرىس، بالالار. نان داستارقانعا وڭاي كەلمەيدى. كوكتەمدە تاركتورشىلار جەر جىرتىپ، سەيالكاشى تۇقىم سەبەدى. ەگىنشىلەر ونى كۇتىپ، باپتايدى. كوپ ەڭبەك سىڭىرەدى. نان ەڭبەك ارقىلى تابىلادى. سوندىقتان ناندى قادىرلەۋ كەرەك، جەرگە تاستاماۋ كەرەك.(تاقپاقتى داپتەرگە جازۋ).
7. ءسوزجۇمباق شەشۋ
- ءقازىر ءسوزجۇمباق شەشەمىز.
ءدامدى
الما
سەن
ءتاتتى
انار
المۇرت
قاربىز
قاۋىن
ۇلكەن
8. «تۋر پو گالەرەي».
مىنا بەرىلگەن قاعازعا توپ ارقىلى داستارقاندى ازىرلەيسىزدەر. سوسىن قورعايسىزدار.
9. ساباقتىڭ قورىتىندىسى.
- بالالار، بۇگىن نە ىستەدىك؟ قانداي جاڭا سوزدەرمەن تانىستىق؟ قانداي ويىن وينادىق؟ تاعى نە ىستەدىك؟
10. باعالاۋ.
- جارايسىڭدار. ءبارىڭىز جاقسى جۇمىس ىستەدىڭىز. تەك... وقۋشىلار... باعا الدى.
11. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
ءو. تۇرمانجانوۆتىڭ «نان»ولەڭىن وقۋ.
كومەكشى تاپسىرما
1. ماقال « نان - اس اتاسى»
2. ويىن «كىم تەز؟»
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردى جاڭا سوزدەرمەن تانىستىرىپ، ولارمەن ۇلگى بويىنشا ءسوز تىركەستەرىن، سويلەم قۇرۋعا ۇيرەتۋ. العان بىلىمدەرىن ديالوگ، ءسوزجۇمباق،، «تۋر پو گالەرەي» تاپسىرمالار ارقىلى بەكىتۋ.
2. تاربيەلىك: وقۋشىلاردى تازالىققا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ. ادامداردىڭ ەڭبەگىن قادىرلەۋگە، ەڭبەك سۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ. اس-تاماقتى باسپاۋعا، شاشپاۋعا تاربيەلەۋ.
3. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن مولايتۋ. انىقتاۋ، اجىراتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ. اۋىزشا جانە جازباشا تىلدەرىن ءار ءتۇرلى تاپسىرمالار ارقىلى دامىتۋ. ساۋاتتى جازۋعا، دۇرىس سويلەۋگە ۇيرەتۋ.
ساباقتىڭ جابدىقتالۋى: سويلەسۋ، سۋرەتتەر، وقۋلىق، جاڭا سوزدەر، ءسوزجۇمباق، ويىن «دۇرىس ايت»، گرافوپروەكت، ءۇنتاسپا، «تۋر پو گالەرەي».
ساباقتىڭ ءادىس-تاسىلى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق-جاۋاپ، كورنەكىلىك، جاتتىقتىرۋ، بەكىتۋ، اڭگىمەلەۋ، سويلەسۋ، ويلاندىرۋ ت. ب.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ ساباعى
ساباقتىڭ بارىسى
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ا) امانداسۋ
ءا) كەزەكشىمەن سۇحباتتاسۋ
2. ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتىن حابارلاۋ
- بالالار، بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «داستارقان». ال داستارقان سوزىندە قانداي ءتان دىبىسى بار؟
- ق ق
- دۇرىس، بۇگىن ساۋات اشۋ مينۋتىندا وسى ق ق دىبىسىن قايتالايمىز. داپتەرلەرىڭىزدى اشىڭىز بۇگىنگى كۇندى جازىڭىز.
قق قق قق قق قق قويان قويان قويان قويان قويان
- جارايسىڭدار! ياعني بۇگىن ساباقتا جاڭا سوزدەرمەن تانىسامىز، ولارمەن ءسوز تىركەسىن، سويلەم قۇراستىرامىز. ءسوزجۇمباق شەشۋ، سويلەسۋ ارقىلى جاڭا تاقىرىپتى بەكىتەمىز.
3. جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ.
ا) سوزدىك جۇمىس
- ەندى، بالالار، وسى ساباعىمىزدىڭ جاڭا سوزدەرمەن تانىسايىق.
داستارقان – سكاتەرت
ماي - ماسلو
قانت – ساحار
نان - حلەب
تۇز - سول
كومەكتەس - پوموگي
ءا) ويىن « دۇرىس ايت»
- بالالار، ەندى جاڭا سوزدەردى «دۇرىس ايت» ويىنى ارقىلى بەكىتەمىز.
(ءمۇعالىم جاڭا سوزدەردى ارالاستىرىپ، وقۋشىعا ايتىپ، دوپ لاقتىرادى. ال وقۋشىلار جاۋاپ بەرەدى).
ۆ) ءسوز تىركەسىن قۇراستىرۋ.
- ءقازىر جاڭا سوزدەرگە ءسوز تىركەسىن قۇراستىرايىق. مىسالى: ۇلكەن داستارقان، سارى ماي، ءتاتتى نان ت. ب.
گ) سويلەم قۇراستىرۋ.
ەندى وسى سوزدەرمەن سويلەم قۇراستىرىپ كورەيىك.
كەسە
سەن داستارقانعا قاسىق قوي.
ماي
نان
5. جاڭا تاقىرىپتى بەكىتۋ.
ا) ديالوگپەن جۇمىس
1) كىتاپپەن وقۋ
- وقۋلىعىمىزدىڭ 108 بەتىن اشىپ ديالوگقا نازار اۋدارىڭىز. ديالوگتى ىشتەرىڭىزدەن سۇراق - جاۋاپتارىن وقىڭىز.
2) ءمۇعالىم وقۋ.
- ال ەندى مەن ديالوگتى داۋىستاپ وقيمىن، ال سىزدەر كىتاپتان تەكسەرىپ وتىرىڭىزدار.
- سەن ماعان كومەكتەس.
- مەن ساعان كومەكتەسەمىن.
- سەن داستارقانعا كەسە قويدىڭ با؟
- مەن داستارقانعا كەسە قويدىم.
- سەن نەشە كەسە قويدىڭ؟
- مەن ەكى كەسە قويدىم.
- دۇرىس، ەندى مايلىق قوي.
- مەن مايلىق قويدىم.
- سەن قانداي مايلىق قويدىڭ؟
- مەن قاعاز مايلىق قويدىم.
- داستارقاندا قانت بار ما؟
- داستارقاندا قانت جوق.
- سەن داستارقانعا قانت قوي.
- مەن داستارقانعا قانت قويدىم.
- سەن داستارقانعا كەل، اس ءىش.
3) ورىس تىلىنە اۋدارۋ
- بالالار، ەندى جاڭا سوزدەردى قولدانىپ، ديالوگتى ورىس تىلىنە اۋدارايىق.
- تى منە پوموگي.
- يا تەبە پوموگۋ.
- تى پوستاۆيل نا سكاتەرت چاشكي؟
- دا، يا پوستاۆيل نا سكاتەرت چاشكي.
- سكولكو چاشەك تى پوستاۆيل؟
- يا پوستاۆيل دۆە چاشكي.
- پراۆيلنو. تەپەر پوستاۆ سالفەتكۋ.
- يا پوستاۆيل سالفەتكۋ.
- تى كاكۋيۋ پوستاۆيل سالفەتكۋ؟
- يا پوستاۆيل بۋماجنۋيۋ سالفەتكۋ.
- نا ستولە ەست ساحار؟
- نا ستولە ساحارا نەت.
- تى نا ستول پوستاۆ ساحار.
- يا نا ستول پوستاۆليۋ ساحار.
- ساديس زا ستول، ۋگوششايسيا.
3) تىزبەكتەپ وقۋ
- ال ەندى ديالوگتى تىزبەكتەۋ ارقىلى وقيىق. (وقۋشىلار ءبىر - ءبىر سويلەمنەن وقيدى)
4) توپپەن وقۋ - ال ەندى ءبارىمىز بىرگە وقيىق.
6. سەرگىتۋ كەزەڭى
- شارشاپ قالعان شىعارسىڭدار؟ سەرگىتۋ ءساتىن وتكىزىپ جىبەرەيىك.
ورمانداعى ايۋدىڭ،
قۇلپىنايى بار ەكەن.
تەرىپ - تەرىپ الامىز،
قالتامىزعا سالامىز.
تەرىپ - تەرىپ الامىز،
اۋزىمىزعا سالامىز.
جەپ بولعاننان كەيىن،
وتىرامىز تىپ - تىنىش.
بالالار، ەندى گرافوپروەكتىرگە نازار اۋدارايىق. ءقازىر ءبىز «نان» تاقپاعىمەن تانىسامىز.(ءمۇعالىم گرافوپروەكتى قوسادى، ءۇنتاسپادان تاقپاق وقىلادى)
- مۇسىلمان حالقى داستارقان ازىرلەگەن كەزدە قانداي استى ءبىرىنشى قويادى؟ (ناندى)
نان
ەي، بالالار، بالالار،
بار قاسيەت ناندا بار.
نان قوقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا باسپاڭدار.
تەرىپ الىپ قاستەرلەپ،
تورعايلارعا تاستاڭدار.
(ءو. تۇرمانجانوۆ)
- بالالار، سىزدەرگە تاقپاق ۇنادى ما؟
- ءيا، بىزدەرگە تاقپاق ۇنادى.
- نەلىكتەن ۇنادى؟
- بۇل تاقپاقتا ناندى قاستەرلەۋ، قوقىمىن شاشپاۋ، جەردە جاتسا باسپاۋ جانە تەرىپ الىپ تورعايلارعا تاستاۋ تۋرالى ايتىلادى.
- دۇرىس، بالالار. نان داستارقانعا وڭاي كەلمەيدى. كوكتەمدە تاركتورشىلار جەر جىرتىپ، سەيالكاشى تۇقىم سەبەدى. ەگىنشىلەر ونى كۇتىپ، باپتايدى. كوپ ەڭبەك سىڭىرەدى. نان ەڭبەك ارقىلى تابىلادى. سوندىقتان ناندى قادىرلەۋ كەرەك، جەرگە تاستاماۋ كەرەك.(تاقپاقتى داپتەرگە جازۋ).
7. ءسوزجۇمباق شەشۋ
- ءقازىر ءسوزجۇمباق شەشەمىز.
ءدامدى
الما
سەن
ءتاتتى
انار
المۇرت
قاربىز
قاۋىن
ۇلكەن
8. «تۋر پو گالەرەي».
مىنا بەرىلگەن قاعازعا توپ ارقىلى داستارقاندى ازىرلەيسىزدەر. سوسىن قورعايسىزدار.
9. ساباقتىڭ قورىتىندىسى.
- بالالار، بۇگىن نە ىستەدىك؟ قانداي جاڭا سوزدەرمەن تانىستىق؟ قانداي ويىن وينادىق؟ تاعى نە ىستەدىك؟
10. باعالاۋ.
- جارايسىڭدار. ءبارىڭىز جاقسى جۇمىس ىستەدىڭىز. تەك... وقۋشىلار... باعا الدى.
11. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ.
ءو. تۇرمانجانوۆتىڭ «نان»ولەڭىن وقۋ.
كومەكشى تاپسىرما
1. ماقال « نان - اس اتاسى»
2. ويىن «كىم تەز؟»
You Might Also Like
-
ءبىلىم بەرۋدىڭ «بيواقپاراتتاندىرۋ جانە سينەرگەتيكا» تەحنولوگياسىنىڭ «الگوريتم» كارتاسىمەن قازاق تىلىنەن جۇرگىزىلگەن ساباق ۇلگىسى
