سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
دوفامين تىڭشىسىنا اينالىڭىز

باسى: دوفامين، نەيروبيولوگيا جانە نەيروماركەتينگ: نەگە قالاۋ سەزىمىن باقىتپەن شاتاستىرامىز

ەكىنشى ءبولىمى: سۇرانىس بويىنشا بولىنەتىن دوفامين

ءۇشىنشى ءبولىمى: ءسىزدىڭ دوفامينەرگيالىق نەيروندارىڭىز نەدەن بولىنەدى؟

ءتورتىنشى ءبولىمى: ءدوفاميننىڭ اسەرىندەگى ميىڭىز: نەيروماركەتينگ سەرپىلىسى

ستۋدەنتتەرگە نەيروماركەتينگ پەن ساتۋشىلاردىڭ قۋلىقتارى جونىندە ايتقانىمدا، ولاردىڭ بار شىندىقتى بىلگىسى كەلىپ وتىرادى. ولار قاراپايىم ومىردە توزىمدەرىنىڭ ءدوفاميندى تۇزاقتارعا ءجيى تۇسەتىنىن بايقاي باستايدى. ستۋدەنتتەر ءبىر اپتادان سوڭ سۇيىكتى دۇكەندەرىنىڭ: اسپازدىق بولىمىندەگى حوش ءيىستى شىراقتار نەمەسە بيلەتتەرى ساتىپ الۋشىلارعا ساۋدا ورتالىقتارىندا تاراتىلاتىن جەڭىلدىكتەرگە دەگەن لوتەرەيالارمەن وزدەرىن قالاي اربايتىنى تۋرالى اڭگىمەلەرىن ايتىپ كەلەدى. ەندى ولار دۇكەن قابىرعالارىنا جارتىلاي جالاڭاش مودەلدەردىڭ سۋرەتتەرىنىڭ نەگە ىلىنەتىنىن جانە ءباسساۋدادا ساۋدانىڭ نەگە ءتيىمدى باعادان باستالاتىنىن تۇسىنەدى. مۇقيات قاراساڭىز، سىزگە، دوفامينەرگيالىق نەيروندارىڭىزعا جانە اقشاڭىزعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن ويلاستىرىلعان كوپتەگەن تۇزاقتاردى مىندەتتى تۇردە بايقايسىز.

ستۋدەنتتەر بۇل ويىن وزدەرىن ىلعي شابىتتاندىراتىنىن ايتادى. ولارعا تۇزاقتاردى ىزدەۋ ۇنايدى. ويىن سونداي-اق، قانداي دا ءبىر قۇپيالاردى، ماسەلەن، دۇكەندەگى ادەمى بولىپ كورىنگەن نارسەنىڭ ۇيدە نەگە كوڭىلىڭدى قالدىراتىنىن — ويتكەنى، دوفامين ساناڭدى ۋلاۋىن قويادى عوي — تۇسىنۋگە كومەكتەسەدى. ءبىر ايەل اقىرىندا، نەگە ءىشى پىسقاندا جەڭسىك استار دۇكەنىنە — تاعام الۋعا ەمەس، جاي عانا كورۋگە باراتىنىن ءتۇسىندى.

ميى ونى سەنىمدى دوفامين قاينار كوزىنە جىبەرەدى. ستۋدەنت قىز جۋرنالداردىڭ ءدوفاميندى ارتتىراتىنىن: جارقىراعان ءار پاراقشانىڭ تەك كومپانيا ءونىمىن ساتىپ العاندا عانا ورىندالۋى مۇمكىن تىلەكتى تۋدىراتىنىن بايقاعان كەزدە، بۇل كاتالوگتارعا تىركەلۋدەن باس تارتقان. ستۋدەنتتىڭ لاس-ۆەگاستاعى كاسىبي كونفەرەنسياعا بارعاندا، كوبىرەك اقشاسىن ساقتاپ قالۋىنىڭ ءساتى تۇسكەن، ويتكەنى ول ەندى ويىنحانانىڭ جارتىلاي جالاڭاش بيشىلەر، «قالاعانىڭشا، جە» اسحانالارى، جارقىراعان وتتار مەن ءاربىر ۇتىستان بەلگى بەرەتىن شامدار ارقىلى دوفامينەرگيالىق نەيرونداردى قالاي ىنتالاندىراتىنىن انىق كورگەن.                                                               

قالاۋ سەزىمىمىزدى ماجبۇرلەپ وياتاتىن الەمدە ءومىر ءسۇرىپ جاتقانىمىزعا قاراماستان، جاي عانا مۇقيات بولا وتىرىپ، بۇل ۇندەۋلەردىڭ اسەرىنە بوي الدىرماۋىمىزعا بولادى. ءبارىنىڭ بايىبىنا بارۋ قالاۋىمىزدى ازايتپايدى، ءبىراق بۇل «ماعان كەرەك ەمەس» دەگەن كۇشىڭىزدى قولدانۋىڭىزعا مۇمكىندىك بەرەدى.

وزەگىنە قاراعاندا: دوفامينەرگيالىق نەيروندارىڭىزدى كىم باسقارادى؟

ساتۋشىلاردىڭ ءسىزدى سىيدان دامەلەندىرۋگە قالاي تارتاتىنىن اڭداپ كورىڭىز. ازىق-تۇلىك دۇكەنىنە بارعاندا نەمەسە جارنامانى كورگەندە وزىڭىزبەن وسى ويىندى ويناپ كورىڭىز. اينالاڭىزدا قانداي يىستەر بار؟ نە كورىپ تۇرسىز؟ نە ەستىپ تۇرسىز؟ ەلىكتىرۋ ءتاسىلىن بىلگەن سوڭ، تاۋاردى شىن كەيپىندە كورىپ، اربالۋدان ساقتانا الاسىز.

ءدوفاميندى ىسكە قوسقاندا

اۋديتوريادا نەيروماركەتينگتى تالقىلاپ تۇرعانىمدا، قانداي دا ءبىر ستۋدەنت مىندەتتى تۇردە جارنامانىڭ جەكەلەگەن تۇرلەرىنە جانە ساۋداداعى جاسىرىن مانيپۋلياسياعا تىيىم سالۋدى ۇسىنادى. بۇل نيەتتى تۇسىنۋگە بولادى، الايدا ورىنداۋ مۇمكىن ەمەس. «ءقاۋىپسىز» ورتانى قۇرۋ ءۇشىن تىيىم سالۋعا تۋرا كەلەتىن نارسەلەردىڭ شەگى تىم ارتىق قانا ەمەس، سونىمەن بىرگە، ول كوپتەگەن ادامداردىڭ قارسىلىعىن تۋدىرادى. ءبىزدىڭ ءوز قالاۋلارىمىزدى سەزىنگىمىز كەلەدى جانە جاقسى-جامانى بەلگىسىز، وزىمىزگە ۇنەمى قالاۋىمىزدى سەزدىرىپ وتىراتىن، ءارى ارمانداۋعا جول بەرەتىن الەمگە قۋانامىز.

سوندىقتان ادامدار ۆيترينالارعا قاراپ، ءساندى جۋرنالداردى پاراقتاعاندى جانە ساتۋعا قويىلعان ۇيلەردى كورىپ قايتقاندى جاقسى كورەدى. دوفامينەرگيالىق نەيروندارىمىزدى اربامايتىن ءومىردى كوزىمىزگە ەلەستەتۋ قيىن. ءتىپتى ءبىزدى ءدوفاميندى تۇرتكىلەرىمىزدەن «قورعاعان» بولسا دا، ءوزىمىز-اق ولاردى ىزدەۋگە اتتانار ەدىك.

سىيدان دامەتۋىمىزگە زاڭمەن تىيىم سالۋىمىز نەعايبىل بولعاندىقتان، ونى پايداعا اسىرۋدى ويلاۋىمىز كەرەك. نەيروماركەتينگتەن ۇيرەنىپ، ەڭ ۇنامسىز ساباقتارىمىزدى «دوفاميندەۋگە» تىرىسۋىمىزعا بولادى. وزىمىزگە ۇنامايتىن ءۇي شارۋالارى ءۇشىن سىي تاعايىندالسا، بۇعان قۋانار ەدىك. ال ەگەر ىس-ارەكەتتەرىمىزدىڭ ماراپاتى ودان كەيىنىرەك ۋاقىتتارعا قالدىرىلسا، ەڭبەگىمىزدىڭ كوپتەن كۇتكەن جەمىسىن (لوتەرەيانىڭ جارناماسىنداعى سياقتى) جەگەن كەزىمىزدى ارمانداپ، نەيروندارعا ءدوفاميندى كوبىرەك وندىرتۋگە بولادى.

كەيبىر ەكونوميستەر دوفامينمەن ءتىپتى زەينەتاقى جارنالارى مەن سالىقتاردى ۋاقتىلى تولەۋ ءتارىزدى «ءىشپىستىرارلىق» ساباقتاردى دا پىسىقتاۋدى ۇسىندى. مىسالى، ءسىزدىڭ جيناق شوتىڭىز بار، اقشاڭىز قورعالعان جانە ونى قالاعان كەزىڭىزدە شەشىپ الۋىڭىزعا بولادى دەلىك، ءبىراق ءسىز كەپىلدى تومەن پايىزدى پايدانى كۇتۋدىڭ ورنىنا، ءىرى سوماداعى لوتەرەياعا قولما-قول اقشامەن قاتىساسىز. لوتەرەيا بيلەتتەرىن ساتىپ الىپ، بانكتە ءبىر تيىنىن دا قالدىرمايتىن ادامدار ءار سالىمدارى ولارعا ارتىق 100 000 دوللاردى ۇتىپ الۋعا مۇمكىندىك بەرسە، اقشا جيناۋعا كوبىرەك ۇمتىلار ەدى. نەمەسە سالىقتى ۋاقتىلى تولەپ، كىرىستەر مەن شىعىستاردىڭ ءبارىن ءدال كورسەتسەڭىز، ءبىر جىلعا تولەگەن سوماڭىزدى قايتارىپ الۋ مۇمكىندىگىنە يە بولاتىنىڭىزدى ويلاپ كورىڭىزشى. ۋاقىتىندا ۇلگەرۋ جاقسى ما ەكەن؟ مۇمكىن، سالىق سالۋ قىزمەتى مۇنى جاقىن ارادا اينالىمعا ەنگىزبەس، ال كوممەرسيالىق كومپانيالارعا قارجىلىق ەسەپتىڭ ۋاقتىلى بەرىلۋى ءۇشىن، جاڭا ىنتالاندىرۋدى ەنگىزۋ وڭاي.

سىيدان دامەتۋ تاۋەلدىلىكتى جەڭۋگە كومەكتەسەدى. ماسكۇنەمدىك پەن ناشاقورلىقتان ەمدەۋدىڭ ەڭ ءساتتى ادىستەرىنىڭ ءبىرى «جەرەبە» دەپ اتالادى. الكوگول مەن ەسىرتكى سىناقتارىنان جاقسى وتكەن ەمدەلۋشىلەر قوراپتان جەرەبەنى سۋىرۋ مۇمكىندىگىنە يە بولادى. ۇتىس مۇمكىندىگى — 50 پايىز، جۇلدەلەر 1-دەن 20 دوللارعا دەيىن. ءىرى جۇلدە تەك بىرەۋ عانا — 100 دوللار. قالعان جاعدايلاردا قاعازداردا تەك «العان بەتىڭنەن قايتپا» دەگەن جازۋ بولادى. بۇل دەگەنىمىز، قولىڭىزدى قوراپقا سالعاندا، دوللاردى نەمەسە جاقسى ءسوزدى عانا ۇتىپ الۋعا مۇمكىندىگىڭىز بار. اسا تارتپايتىن سياقتى، ءبىراق اسەرى بار.. زەرتتەۋ ناتيجەلەرى بويىنشا، وسى جاتتىعۋ بەرىلگەن ەمدەلۋشىلەردىڭ 83 پايىزى قالعان 20 پايىز سىي ۇسىنىلماعان ستاندارتتى ەمدەۋدەگى ەمدەلۋشىلەرمەن سالىستىرعاندا، ەمدەلۋدە نەبارى 12 اپتاعا قالعان. جەرەبە تارتقان 80 پايىز ەمدەلۋشى بارلىق مەديسينالىق سىناقتاردان ءساتتى وتكەن. ستاندارتتى ەمدەۋدە بۇل تەك 40 پايىز بولدى. ەمدەۋ كۋرسى اياقتالعان سوڭ، جەرەبە تارتقان توپ، ەندى سىي ۇسىنىلماعانىنا قاراماستان، ستاندارتتى جاعدايلارداعى ەمدەلۋشىلەرگە قاراعاندا كۇيزەلىستەرگە ازىراق ۇشىراعان.

تاڭقالارلىق، دەگەنمەن، ويىندا ەمدەلۋشىلەردىڭ ەسىرتكىدەن ءساتتى ءوتۋدىڭ ءتيىمدى تولەمىنەن گورى ازىراق اقشا الاتىنىنا قاراماستان، جەرەبە ءادىسىنىڭ اسەرى كۇشتىرەك. كۇتپەگەن ماراپاتتىڭ كۇشى دەگەن وسى. نىعايتۋ جۇيەمىز كەپىلى بار شاعىن سىياقىدان گورى ءىرى ۇتىستا الدەقايدا قاتتىراق قوزادى جانە جەڭۋ ءۇشىن بارىنە دايىن بولامىز. سوندىقتان دا، ادامدار سالىم بويىنشا پايدانىڭ كەپىلدى ەكى پايىزىن تابۋدى ەمەس، لوتەرەيا ويناۋدى ءجون كورەدى، سول سەبەپتى كومپانياداعى ەڭ تومەنگى قىزمەتكەردىڭ ءوزىن ءبىر كۇنى باس ديرەكتور بولاتىنىنا سەندىرۋ كەرەك. 

ماتەريالدى جاقسىلاپ قورىتىپ الىڭىزدار، جالعاسى بار...

كەلەسى ءبولىم: تاجىريبە: ءدوفاميندى «مەنىڭ قالاۋىم» دەگەن كۇشىڭىزدى سىناۋعا باعىتتاڭىز


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما