InfoHub Logo

«الىپ تا، دانا دا انادان تۋادى» دەپ حالىق بەكەر ايتپاعان عوي. ەرتەدە سىر بويىندا بايدىبەك دەگەن باي ءومىر سۇرگەن كورىنەدى. ونىڭ ەكى ايەلى بولىپتى. توقالىنىڭ بويى الاسا، ءوزى تولىق بولعاندىقتان جۇرت ونى «دومالاق» دەپ اتاپ كەتكەن، شىن اتى ءبۇبىجار ەكەن. ءبۇبىجاردى بەرتىن كەلە اقىل-پاراساتىنا قاراي ەل قۇرمەتتەپ «دومالاق ەنە» اتاندىرعان.

بايبىشە تۇرعاندا كىشى ايەلگە كۇن بار ما؟ ۇلكەن ايەل كۇندەستىگىن جاسايدى. بايبىشە تۇندە دومالاقتىڭ ۇيىنە تۇيە بولىپ كەلىپ سۇيكەنەدى. سوندا بايبىشە ەكەنىن ءبىلىپ، دومالاق ەنە جاتقان جەرىنەن تۇرماي:

— اتشۋ-اتشۋ، جانۋار، تۇيەمىسىڭ، مىڭعا جەتكىن، قاستىق ەتكەن ادام بولساڭ، جامان نيەتىڭ ءوزىڭدى اتسىن! — دەيدى ەكەن.

ءبىر كۇنى اۋىل كوشەدى. بايدىبەك باي بالالارىن ەرتىپ، ەرتەرەك قوناتىن جۇرت تاڭداۋعا كەتەدى. سارى بايبىشە دومالاقتى ۇيىمە جۇرتقا تاستايدى. ءبىراز ۋاقىت وتكەندە اۋىلدى شابۋعا كەلە جاتقان جاۋدىڭ قاراسى كورىنەدى. جۇرتتا جالعىز قالعان دومالاقتان الگىلەر ءجون سۇرايدى. ول شاپقىنشىلارعا ءجونىن ايتپاسا دا، جاۋ كوشتىڭ ىزىنە ءتۇسىپ، اۋىلدى شاۋىپ، بارلىق جىلقىلارىن ايداپ اكەتەدى.

قايتاردا ەسكى جۇرتتىڭ قاسىنان وتەدى. كوڭىلى تاسىعان جاۋدىڭ باسشىسى دومالاققا اياۋشىلىق ءبىلدىرىپ:

— مىنا ولجا جىلقىدان قالاعانىڭىزدى الىڭىز، — دەپ ۇسىنىس جاسايدى.

سوندا دومالاق ەنە:

— ەندەشە، انا جال-قۇيرىعى ۇيىسقان كارى ارىق، سارى بيەنى جەلىگە بايلاپ كەتىڭدەر، باسقاسىنىڭ كەرەگى جوق، — دەيدى.

شاپقىنشىلار سول ەكەۋىن قالدىرىپ كەتەدى. سول كۇنى ءتۇس اۋا بايدىبەك ۇلدارىمەن جاۋدىڭ ارتىنان قۋىپ كەلەدى. دومالاقتان ءجون سۇرايدى.

— سەندەر جاۋدى قۋماڭدار، ولار كوپ، بوسقا مەرت بولاسىڭدار! مىنا سارى بيە تۇرعاندا جىلقى ەشقايدا كەتپەيدى. وزدەرى كەشكە قاراي قايتىپ كەلەدى، — دەيدى.

بۇلار دومالاقتىڭ ايتقانىن تىڭداماي، جاۋدىڭ سوڭىنان قۋىپ بارىپ، ۇرىستا ءبىرقاتارى قازا تابادى. ال جىلقىلار جاۋدىڭ ايداۋىنا كونبەي، تىم-تىراقاي قاشىپ، سول كۇنى كەشكە سارى بيەگە كەلىپ شۇرقىراي جينالادى.

مىنە، وسىنداي كوپتەگەن تاپقىر دا اقىلدى ىستەرى ارقاسىندا دومالاق حالىق اراسىندا اڭىزعا اينالىپ، ۇلكەن بەدەلگە، سىي-قۇرمەتكە يە بولىپتى.

---