دوستىق سەزىم
سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى،
اققايىڭ اۋدانى، سميرنوۆ اۋىلى.
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
سماتايەۆا جۇلدىز تۇرسىمبەك قىزى
تاقىرىبى: «دوستىق سەزىم»
ماقساتى: 1 بالالارعا دوستىق، ءوزارا سىيلاستىق، سۇيىسپەنشىلىك تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، ءبىر - بىرىمەن تاتۋ بولۋعا ۇيرەتۋ.
2. بالانىڭ ءوزىن ءوزى تانۋىنا، دوستارىن باعالاۋعا، قۇرمەتتەۋگە، رەنجىتپەۋگە، دوسىنىڭ ايتقانىن سوڭىنا دەيىن تىڭداۋعا تاربيەلەۋ.
3. ءوزارا سىيلاستىق، ءوزارا تۇسىنىستىك، ءوزارا كومەك قارىم - قاتىناستارىن دامىتۋ. تاتۋلىققا، دوستىققا، ۇجىمشىلدىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: دوستىق تۋرالى سۋرەتتەر، ارىپتەرى بار كۋبيكتەر، كىشكەنە جۇرەكشەلەر، ءۇنتاسپا، دوستىق اعاشى، تەلەديدار، DVD، بەينەلەۋ قۇرالدارى.
ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەسۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن، شىعارماشىلىق تاپسىرمالار.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى. «سالەمدەسۋ»، «شاتتىق شەڭبەرى» (جىلى سوزدەر ءبىر - بىرىنە)
2. دوس تۋرالى ءسوزجۇمباق شەشۋ
3. دوس تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
4. تەلەديدار ارقىلى «قارلىعاش پەن ءداۋىت» ەرتەگىسىن اڭگىمەلەۋ.
5. سۇراق - جاۋاپ.
6. دايەكسوز ايتۋ. «دوستىق - اسىل قاسيەت».
7. دوس تۋرالى ماقال.
8. كۇتپەگەن ءسات «جۇرەكتىڭ كەلۋى»
9. ويىن: «دوسىمنىڭ جۇرەگى»
10. شىعارماشىلىق جۇمىس
11. قورىتىندى «دوستىق دەگەن نە؟»
12. جۇرەكتەن - جۇرەككە. تاقپاق ايتۋ. ءان ايتۋ «ءبىز ءومىردىڭ گۇلىمىز»
ءمۇعالىم: - سالەمەت پە، بالالار! مەن سەندەردى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن. م ەندى بالالار، قوناقتارمەن امانداسامىز.
ۇلكەنگە دە – ءسىز،
كىشىگە دە – ءسىز،
قوناقتارعا قۇرمەتپەن
باس يەمىز ءبىز.
مەن سەندەرمەن شىن جۇرەكتەن مىناداي سوزدەرمەن امانداسقىم كەلىپ تۇر.
شاتتىق شەڭبەرى:
ءان سالۋعا بارامىز (شەڭبەر بويىمەن ءجۇرۋ)
دوسىمىزدى تابامىز (توقتايدى)
سالەمەت پە! مىنە مەن! (قولدارىن ەكى جاققا جايۋ)
دوسپىن ەندى سەنىمەن (ءبىر - بىرىمەن قول الىسۋ)
- بالالار ءبىز امانداسايىق، ەندى شاتتىق شەڭبەرىنە شاقىرامىن.
سيقىرلى تاياقشا ارقىلى ءبىر - بىرىنە جىلى لەبىزدەرىن ايتادى.
ارايلىم:- اسپانىمىز اشىق بولسىن
المات: - ەلىمىزدە تىنىشتىق بولسىن
گۋلنارا: بەيبىتشىلىك بولسىن
ينديرا: - اقىلدى بول
ايگۇل: - كۇنىمىز جارىق بولسىن
دياس: - ءبىلىمدى بول
اقەركە: وتباسىمىز امان بولسىن
كۋانىشباي: - ادەپتى بول
ديلناز: - تاتۋلىق بولسىن
زامير: ءارقاشان كۇن سونبەسىن
مەرۋەرت: دوستىعىمىز بەرىك بولسىن
ەرداۋلەت: دەنساۋلىق تىلەيمىن
- راحمەت، بالالار! ورنىمىزعا جايعاسىپ وتىرىپ الايىق. ساباعىمىزدى باستاماس بۇرىن ءسوزجۇمباق شەشەمىز. ءسوزجۇمباقتا شىققان ءسوز ساباعىمىزدىڭ باستى تاقىرىبى بولادى.
1. ءتيىپ كەتسە، ءان سالعان،
داۋىسىنا ەل تامسانعان
(دومبىرا)
2. جالت - جالت ەتەر،
جالماپ كەتەر.
(وت)
3. جۋىناپ دەپ، جازعان – اي،
كۇننەن كۇنگە ازعانى - اي
(سابىن)
4. اياعى جوق، جۇرەدى،
اۋزى جوق، سويلەيدى.
(حات)
5. ۇستىنە تىگىپ كوك شاتىر،
استىندا قىزىل ءداۋ جاتىر.
(قىزىلشا)
6. ۇشقانى قىزىق جالپىلداپ،
ءوزى سونداي قارقىلداق.
(قارعا)
بالالار، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «دوستىق سەزىم» دەپ اتالادى، ياعني «دوستىق»، «دوس» تۋرالى اڭگىمەلەيمىز. دوس، دوستىق دەگەنىمىز – ادامدار اراسىنداعى جاقسى قارىم - قاتىناس، ءبىر – بىرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، جاناشىرلىق سەزىم. دوستار ءبىر - ءبىرىن رەنجىتپەيدى، كەرىسىنشە ناعىز دوستار ءبىر - ءبىرىن قۇرمەتتەيدى، سىيلايدى، كەشىرىمدى بولادى.
دوستىق سەزىم تەك قانا ادامدار اراسىندا عانا ەمەس، ەل مەن ەلدىڭ اراسىندا دا بولادى. مىسالى: ءبىزدىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى باسقا مەملەكەتتەرمەن، باسقا ەلدەرمەن جاقسى دوستىق قارىم - قاتىناستا. سونىڭ ارقاسىندا ءبىزدىڭ ەلىمىز قارقىندى دامىپ كەلەدى.
بالالار، ەگەر سەندەر ءبىر - ءبىرىڭدى رەنجىتپەي، تاتۋ - ءتاتتى ويناساڭدار، ءبىر - بىرىڭە سىيلى بولاسىڭدار، سونىڭ ارقاسىندا سەندەردە دە دوستىق سەزىم پايدا بولادى. دوستىقتىڭ ارقاسىندا قيىنشىلىقتاردان قۇتىلۋعا بولادى.
ماتىنمەن جۇمىس (ۆيدەو كورسەتۋ)
دوستىق تۋرالى كوپتەگەن ولەڭ اڭگىمە، ەرتەگىلەر بار. ءقازىر مەن سەندەرگە «قارلىعاش پەن ءداۋىت» ەرتەگىسىن ايتىپ بەرەيىن، مۇقيات تىڭدايىق.
(ەرتەگىنى اڭگىمەلەپ بەرەدى، ەرتەگى سۋرەتتەرى بەينەتاسپادان كورسەتىلەدى.)
ەندى وسى ەرتەگى جەلىسى بويىنشا سۇراقتار قويايىن.
1. قارلىعاش قانداي قيىندىققا تاپ بولدى؟ (جىلان ورمەلەپ كەلەدى)
2. قارلىعاش قانداي قۇستاردان كومەك سۇرادى؟ (كوكەك پەن قارعادان)
3. كوكەك پەن قارعانىڭ ءىس - ارەكەتى دۇرىس پا؟ (دۇرىس ەمەس، سەن بىرەۋگە كومەكتەسۋ ولدا ساعان كومەكتەسەر ەدى)
4. قارلىعاشقا دوستىق كومەگىن بەرگەن قاي جاندىك؟ (ءداۋىت قارلىعاشقا كومەكتەسىپ، جىلاندى ولتىرەدى)
5. ەرتەگى نەمەن اياقتالدى؟ (قارلىعاش پەن ءداۋىتتىڭ دوستىعىمەن)
مىنە، وسىنداي جاعداياتتاردان دايەكسىز پايدا بولادى. ءبىزدىڭ بۇگىنگى ايتار دايەكسوزىمىزدى «دوستىق – اسىل قاسيەت» دەپ اتايىق. دوستىق ءبىر - بىرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەن، مەيىرىمدىلىكتەن، كومەكتەسۋدەن تۋىندايدى. سوندىقتان دا دوستىقتى ادام بويىنداعى اسىل قاسيەتكە تەڭەيمىز.
- بالالار، مىنە ءبىز دوس، دوستىق تۋرالى تۇسىنىك الدىق. ەندى، سەندەر دوستىق قاسيەت تۋارلى ماقالدار بىلەسىڭدەر مە؟
«جالعاسىن تاپ» ويىنى
اققايىڭ اۋدانى، سميرنوۆ اۋىلى.
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى
سماتايەۆا جۇلدىز تۇرسىمبەك قىزى
تاقىرىبى: «دوستىق سەزىم»
ماقساتى: 1 بالالارعا دوستىق، ءوزارا سىيلاستىق، سۇيىسپەنشىلىك تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، ءبىر - بىرىمەن تاتۋ بولۋعا ۇيرەتۋ.
2. بالانىڭ ءوزىن ءوزى تانۋىنا، دوستارىن باعالاۋعا، قۇرمەتتەۋگە، رەنجىتپەۋگە، دوسىنىڭ ايتقانىن سوڭىنا دەيىن تىڭداۋعا تاربيەلەۋ.
3. ءوزارا سىيلاستىق، ءوزارا تۇسىنىستىك، ءوزارا كومەك قارىم - قاتىناستارىن دامىتۋ. تاتۋلىققا، دوستىققا، ۇجىمشىلدىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: دوستىق تۋرالى سۋرەتتەر، ارىپتەرى بار كۋبيكتەر، كىشكەنە جۇرەكشەلەر، ءۇنتاسپا، دوستىق اعاشى، تەلەديدار، DVD، بەينەلەۋ قۇرالدارى.
ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەسۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن، شىعارماشىلىق تاپسىرمالار.
ساباقتىڭ ءجۇرۋ بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى. «سالەمدەسۋ»، «شاتتىق شەڭبەرى» (جىلى سوزدەر ءبىر - بىرىنە)
2. دوس تۋرالى ءسوزجۇمباق شەشۋ
3. دوس تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ.
4. تەلەديدار ارقىلى «قارلىعاش پەن ءداۋىت» ەرتەگىسىن اڭگىمەلەۋ.
5. سۇراق - جاۋاپ.
6. دايەكسوز ايتۋ. «دوستىق - اسىل قاسيەت».
7. دوس تۋرالى ماقال.
8. كۇتپەگەن ءسات «جۇرەكتىڭ كەلۋى»
9. ويىن: «دوسىمنىڭ جۇرەگى»
10. شىعارماشىلىق جۇمىس
11. قورىتىندى «دوستىق دەگەن نە؟»
12. جۇرەكتەن - جۇرەككە. تاقپاق ايتۋ. ءان ايتۋ «ءبىز ءومىردىڭ گۇلىمىز»
ءمۇعالىم: - سالەمەت پە، بالالار! مەن سەندەردى كورگەنىمە قۋانىشتىمىن. م ەندى بالالار، قوناقتارمەن امانداسامىز.
ۇلكەنگە دە – ءسىز،
كىشىگە دە – ءسىز،
قوناقتارعا قۇرمەتپەن
باس يەمىز ءبىز.
مەن سەندەرمەن شىن جۇرەكتەن مىناداي سوزدەرمەن امانداسقىم كەلىپ تۇر.
شاتتىق شەڭبەرى:
ءان سالۋعا بارامىز (شەڭبەر بويىمەن ءجۇرۋ)
دوسىمىزدى تابامىز (توقتايدى)
سالەمەت پە! مىنە مەن! (قولدارىن ەكى جاققا جايۋ)
دوسپىن ەندى سەنىمەن (ءبىر - بىرىمەن قول الىسۋ)
- بالالار ءبىز امانداسايىق، ەندى شاتتىق شەڭبەرىنە شاقىرامىن.
سيقىرلى تاياقشا ارقىلى ءبىر - بىرىنە جىلى لەبىزدەرىن ايتادى.
ارايلىم:- اسپانىمىز اشىق بولسىن
المات: - ەلىمىزدە تىنىشتىق بولسىن
گۋلنارا: بەيبىتشىلىك بولسىن
ينديرا: - اقىلدى بول
ايگۇل: - كۇنىمىز جارىق بولسىن
دياس: - ءبىلىمدى بول
اقەركە: وتباسىمىز امان بولسىن
كۋانىشباي: - ادەپتى بول
ديلناز: - تاتۋلىق بولسىن
زامير: ءارقاشان كۇن سونبەسىن
مەرۋەرت: دوستىعىمىز بەرىك بولسىن
ەرداۋلەت: دەنساۋلىق تىلەيمىن
- راحمەت، بالالار! ورنىمىزعا جايعاسىپ وتىرىپ الايىق. ساباعىمىزدى باستاماس بۇرىن ءسوزجۇمباق شەشەمىز. ءسوزجۇمباقتا شىققان ءسوز ساباعىمىزدىڭ باستى تاقىرىبى بولادى.
1. ءتيىپ كەتسە، ءان سالعان،
داۋىسىنا ەل تامسانعان
(دومبىرا)
2. جالت - جالت ەتەر،
جالماپ كەتەر.
(وت)
3. جۋىناپ دەپ، جازعان – اي،
كۇننەن كۇنگە ازعانى - اي
(سابىن)
4. اياعى جوق، جۇرەدى،
اۋزى جوق، سويلەيدى.
(حات)
5. ۇستىنە تىگىپ كوك شاتىر،
استىندا قىزىل ءداۋ جاتىر.
(قىزىلشا)
6. ۇشقانى قىزىق جالپىلداپ،
ءوزى سونداي قارقىلداق.
(قارعا)
بالالار، بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى «دوستىق سەزىم» دەپ اتالادى، ياعني «دوستىق»، «دوس» تۋرالى اڭگىمەلەيمىز. دوس، دوستىق دەگەنىمىز – ادامدار اراسىنداعى جاقسى قارىم - قاتىناس، ءبىر – بىرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، جاناشىرلىق سەزىم. دوستار ءبىر - ءبىرىن رەنجىتپەيدى، كەرىسىنشە ناعىز دوستار ءبىر - ءبىرىن قۇرمەتتەيدى، سىيلايدى، كەشىرىمدى بولادى.
دوستىق سەزىم تەك قانا ادامدار اراسىندا عانا ەمەس، ەل مەن ەلدىڭ اراسىندا دا بولادى. مىسالى: ءبىزدىڭ قازاقستان رەسپۋبليكاسى باسقا مەملەكەتتەرمەن، باسقا ەلدەرمەن جاقسى دوستىق قارىم - قاتىناستا. سونىڭ ارقاسىندا ءبىزدىڭ ەلىمىز قارقىندى دامىپ كەلەدى.
بالالار، ەگەر سەندەر ءبىر - ءبىرىڭدى رەنجىتپەي، تاتۋ - ءتاتتى ويناساڭدار، ءبىر - بىرىڭە سىيلى بولاسىڭدار، سونىڭ ارقاسىندا سەندەردە دە دوستىق سەزىم پايدا بولادى. دوستىقتىڭ ارقاسىندا قيىنشىلىقتاردان قۇتىلۋعا بولادى.
ماتىنمەن جۇمىس (ۆيدەو كورسەتۋ)
دوستىق تۋرالى كوپتەگەن ولەڭ اڭگىمە، ەرتەگىلەر بار. ءقازىر مەن سەندەرگە «قارلىعاش پەن ءداۋىت» ەرتەگىسىن ايتىپ بەرەيىن، مۇقيات تىڭدايىق.
(ەرتەگىنى اڭگىمەلەپ بەرەدى، ەرتەگى سۋرەتتەرى بەينەتاسپادان كورسەتىلەدى.)
ەندى وسى ەرتەگى جەلىسى بويىنشا سۇراقتار قويايىن.
1. قارلىعاش قانداي قيىندىققا تاپ بولدى؟ (جىلان ورمەلەپ كەلەدى)
2. قارلىعاش قانداي قۇستاردان كومەك سۇرادى؟ (كوكەك پەن قارعادان)
3. كوكەك پەن قارعانىڭ ءىس - ارەكەتى دۇرىس پا؟ (دۇرىس ەمەس، سەن بىرەۋگە كومەكتەسۋ ولدا ساعان كومەكتەسەر ەدى)
4. قارلىعاشقا دوستىق كومەگىن بەرگەن قاي جاندىك؟ (ءداۋىت قارلىعاشقا كومەكتەسىپ، جىلاندى ولتىرەدى)
5. ەرتەگى نەمەن اياقتالدى؟ (قارلىعاش پەن ءداۋىتتىڭ دوستىعىمەن)
مىنە، وسىنداي جاعداياتتاردان دايەكسىز پايدا بولادى. ءبىزدىڭ بۇگىنگى ايتار دايەكسوزىمىزدى «دوستىق – اسىل قاسيەت» دەپ اتايىق. دوستىق ءبىر - بىرىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىكتەن، مەيىرىمدىلىكتەن، كومەكتەسۋدەن تۋىندايدى. سوندىقتان دا دوستىقتى ادام بويىنداعى اسىل قاسيەتكە تەڭەيمىز.
- بالالار، مىنە ءبىز دوس، دوستىق تۋرالى تۇسىنىك الدىق. ەندى، سەندەر دوستىق قاسيەت تۋارلى ماقالدار بىلەسىڭدەر مە؟
«جالعاسىن تاپ» ويىنى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
