ەلىكتەۋ سوزدەر، تۇرلەرى
تاقىرىبى: ەلىكتەۋ سوزدەر، تۇرلەرى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: ەلىكتەۋ سوزدەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، ونىڭ باسقا ءسوز تاپتارىنان ەرەكشەلىكتەرىن تانىتۋ، ومىردەن ءتۇرلى مىسالدار كەلتىرە وتىرىپ، ەلىكتەۋ سوزدەردىڭ تۇرلەرىن ۇقتىرۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، سويلەۋ ءتىلىن، وي جۇيەلەۋ شەبەرلىگىن دامىتۋ؛
ب) تاربيەلىك: ءتىل ونەرىنىڭ قۇدىرەتىن ۇعىنا بىلۋگە، جيناقىلىققا، ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سىني تۇرعىسىنان ويلاۋ (توپپەن، جۇپپەن جۇمىس، سالىستىرۋ، ۆەنن دياگرامماسى، ءببۇ، سەمانتيكالىق كارتا).
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، كەستە، ويىنشىقتار، ۇلەستىرمەلى قاعازدار، ينتەراكتيۆتى تاقتا، ۆيدەو فيلم.
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، مۋزىكا، جاراتىلىستانۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
1. ەلىكتەۋ سوزدەر تۋرالى تولىق مالىمەت الادى.
2. ەلىكتەۋ سوزدەردىڭ باسقا ءسوز تاپتارىنان ەرەكشەلىكتەرىن بىلەدى.
3. ەلىكتەۋ سوزدەردىڭ تۇرلەرىن اجىراتىپ، مىسال ارقىلى دالەلدەي الادى.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
- وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، تانىسۋ؛
- وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ؛
ءاربىر ساباعىم تومەندەگىدەي ءتالىم ساتىمەن باستالادى.
ءتالىم ءساتى:
- ءاربىر ادام؟
- تۋىسىم، دوسىم، جۇراعات.
- ءاربىر ءىسىم؟
- تىرەك، تىرلىك، ادالدىق.
- ءاربىر ساباق؟
- ۇيرەنۋ، ۇعۋ، ۇلاعات.
ولاي بولسا بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى، ماقساتى جانە جوسپارىمەن تانىستىرايىن.
ءىى. ۇيگە بەرىلگەن ساباقتى پىسىقتاۋ.
سلايد بويىنشا ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ. سۇراق - جاۋاپ ءادىسى بويىنشا جانە ينتەراكتيۆتى تاقتا ارقىلى جاۋاپ بەرەدى.
- قازاق تىلىندە قانشا ءسوز تابى بار؟
- ۇستەۋ دەگەنىمىز نە؟
- ۇستەۋدىڭ جاسالۋ جولى قانداي؟
مىس. ەرتەڭ (ايتىلۋى بويىنشا جازىلادى)، الا جازداي (بولەك جازىلادى)، كوزبە - كوز (دەفيس ارقىلى جازىلادى)، بۇگىن (بىرگە جازىلادى). ءۇي تاپسىرماسىن «دانالىق اعاشى» ارقىلى قورىتىندىلاپ، جاڭا ساباققا كىرىسەمىز.
ءىىى. جاڭا ساباق.
1. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ. «زەرتتەۋ شەبەرحاناسى» ءىس - تاجىريبە ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ساباققا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
- بالالار، ءومىر - كۇردەلى قۇبىلىس. ونىڭ كۇردەلىلىگى سول – تاڭىمىز اتقاننان كۇنىمىز باتقانعا دەيىن قانشاما ءىس - ارەكەتتەر ورىنداۋدامىز. ءبىز كوزبەن كورۋ، قۇلاقپەن ەستۋ ارقىلى وسىنداي كۇردەلى قۇبىلىستاردى انىقتايمىز.
(ەلىكتەۋ سوزدەردى ۇقتىرۋ ءۇشىن تاقتاداعى سۋرەتتەردى كورسەتىپ، ءومىر قۇبىلىستارىنان ءتۇرلى مىسالدار كەلتىرىپ، ءىس - تاجىريبە ارقىلى، مىسالى ويىنشىقتاردى پايدالانىپ ءتۇرلى دىبىستاردى تىڭدايدى، قيمىلدار كورسەتىلەدى)
جانىپ جاتقان وتقا سۋ قۇيامىز
سۇراق: - وت ءقايتىپ ءسوندى؟
جاۋاپ: - وت بىج ەتىپ ءسوندى.
ساعات الامىن دا، ۇستەل ۇستىنە قويامىن.
سۇراق: - ساعات قالاي ءجۇرىپ تۇر؟
بالالاردىڭ جاۋابى: - ساعات تىق - تىق ەتىپ ءجۇرىپ تۇر.
- بالالار، وسى دىبىستاردى قاي سەزىم مۇشەمىزبەن قابىلدادىق؟
- قۇلاعىمىزبەن ەستىدىك.
وقۋشىنىڭ اتىن اتاپ وزىنە قاراتۋ.
- قايسار قالاي قارادى؟
- قايسار جالت قارادى.
– ايۋ قالاي جۇرەدى؟
- ايۋ قورباڭ - قورباڭ ەتەدى.
- وقۋشىلار، وسىدان قيمىلدى ەستىدىك پە، الدە كوردىك پە؟
- كوزىمىزبەن كوردىك.
2. ماعىنانى تانۋ.
سونىمەن، وقۋشىلار، تابيعاتتاعى، كۇندەلىكتى ومىردەگى دىبىستاردى، قيمىلداردى ەستىپ نەمەسە كوزبەن كورىپ بايقايدى ەكەنبىز. تاقتاعا كۇننىڭ جادى، جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبى جازىلادى. وقۋشىلار وسى كەزدە داپتەرلەرىنە جازادى.
(ەرەجەنى جاڭاعى مىسالداردان ايتىپ شىعارۋ)
اينالاداعى (تابيعاتتاعى) ءار ءتۇرلى قۇبىلىستاردىڭ دىبىستارىنا، قيمىل - ارەكەتىنە ەلىكتەۋمەن نەمەسە ولاردىڭ بەينەلەرىمەن بايلانىستى تۋعان سوزدەر ەلىكتەۋ سوزدەر دەپ اتالادى.
مىسالى: تىرس (ەتتى)، گۇرس (ەتتى)، جالت - جۇلت، قاڭعىر - كۇڭگىر ت. ب.
مىسالداردان كورىنگەندەي، ەلىكتەۋ سوزدەردىڭ باسقا ءسوز تاپتارىنان وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى بار.
بىرىنشىدەن، بۇل سوزدەر اينالاداعى قۇبىلىستاردىڭ ءار ءتۇرلى دىبىستارىنان ەستۋ ارقىلى جانە ءتۇرلى قيمىلدارىنا ەلىكتەۋدەن تۋعان. سوندىقتان دا ولار ەلىكتەۋ سوزدەر دەپ اتالادى.
ەكىنشىدەن، ەلىكتەۋ سوزدەر كوبىنەسە كومەكشى ەتىستىكتەرمەن (نەگىزىنەن ەت) تىركەسىپ نەمەسە قايتالانىپ، قوسارلانىپ قابىلدانادى. ەلىكتەۋ سوزدەر ماعىناسى جاعىنان اينالاداعى ءار ءتۇرلى دىبىسقا جانە جەكە قيمىلعا، ءىس - ارەكەتكە ەلىكتەۋدى بىلدىرۋىنە بايلانىستى ەلىكتەۋىش سوزدەر جانە بەينەلەۋىش سوزدەر بولىپ ەكىگە بولىنەدى.
وقۋشىلار وقۋلىقتان 304 - جاتتىعۋدى اۋىزشا، 300 - جاتتىعۋدى تاقتاعا ورىندايدى. سونداي - اق «ادەبيەت» وقۋلىعىنان ب. سوقپاقبايەۆتىڭ «مەنىڭ اتىم قوجا» پوۆەسىنەن ەلىكتەۋ سوزدەر قاتىسقان سويلەمدەردى تاۋىپ وقيدى.
سەرگىتۋ ءساتى. «قيمىلداساڭ قيمىلدا» ويىنى. قاعازعا جازىلعان سوزدەردى وقۋشىلار ءبىر - بىرلەپ الىپ، ونى قيمىلمەن كورسەتەدى.
«پوەزيا مينۋتى»
ابايدىڭ «بويى بۇلعاڭ» ولەڭىن وقىلادى. وقۋشىلار ولەڭنەن ەلىكتەۋ سوزدەردى تابادى.
سينكۆەين ءادىسى. « 5جول ولەڭ». وقۋشىلار تومەندەگى ۇلگى بويىنشا جۇمىستانادى.
1. كىم؟ نە؟ (ءبىر ءسوز) قارعا
2. قانداي؟ (ەكى ءسوز) الا، قارا
3. نە ىستەيدى؟ (ءۇش ءسوز) قارقىلدايدى، ۇشادى، قونادى.
4. سويلەم (ءتورت ءسوز) الا قارعا قارق-قارق ەتىپ ۇشادى.
5. ءسينونيمى (ءبىر ءسوز) قۇس
3. وي تولعانىس.
جاڭا تاقىرىپتى قانشالىقتى مەڭگەرگەندىكتەرىن بايقاۋ ءۇشىن تومەندەگىدەي تاپسىرمالار ورىندالادى.
تاقتادا كورسەتىلگەن «سەمانتيكالىق كارتانى» تولتىرۋ، توپپەن «ورامال تاستاۋ» ويىنى وينالادى. ويىننىڭ شارتى: سىنىپتاعى قاتار بويىنشا بالالار ءۇش توپقا بولىنەدى. ءبىرىنشى توپتان ءبىر بالا ورامالدى الىپ ەلىكتەۋ ءسوزدىڭ ءبىر سىڭارىن ايتادى دا، ورامالدى كەلەسى توپقا لاقتىرادى. ول وقۋشى سول ءسوزدىڭ ەكىنشى سىڭارىن تاۋىپ ايتۋى قاجەت.
ەگەر وقۋشى ەكىنشى سىڭارىن تابا الماسا تاقتاعا شىعىپ بەرىلگەن سوزگە مورفولوگيالىق تالداۋ جاسايدى.
ۆەنن دياگرامماسىن وقۋشىلار تولتىرادى. ورتاق بەلگىسى: ەلىكتەۋ ءسوز، ءسوز تابى، قايتالانۋ، قوسارلانۋ ارقىلى جاسالادى. ايىرماشىلىعى: ەلىكتەۋىش ءسوز قۇلاقپەن ەستيمىز؛ بەينەلەۋىش سوزدەر: تابيعاتتاعى زاتتاردىڭ قوزعالىسىن، كۇيىن كوزبەن كورەمىز.
تەرمە ديكتانتى.
ديكتانت وقىلعان ۋاقىتتا وقۋشىلار كەزدەسكەن ەلىكتەۋ سوزدەردى تەرىپ جازادى.
ويتولعاۋ.
ۆيدەودان كوكتەمگى تابيعات كورىنىسى كورسەتىلەدى دە، وقۋشىلار العان اسەرىن ەلىكتەۋ سوزدەردى پايدالانا وتىرىپ ويتولعاۋ جازىپ، وقيدى.
ۇيگە تاپسىرما:
ەرەجەنى جاتتاۋ. 305 - جاتتىعۋ، 306 - جاتتىعۋ.
باعالاۋ.
ساباق بارىسىندا العان دوڭگەلەكشەلەرى بويىنشا وقۋشىلار باعالانادى.
قورىتىندىلاۋ. بۇگىنگى ساباعىمىزدى قورىتىندىلاي كەلە ءببۇ ستراتەگياسىن ۇسىنامىن، اركىم ءوز پىكىرىن جازادى.
ەلىكتەۋ سوزدەردى قاتىستىرىپ قۇراستىرعان ءوز ولەڭىممەن ساباقتى اياقتايمىن:
سارت - سارت ەتىپ ساعات ءتىلى تىقىلداپ،
اياقتالىپ كەلدى مىنە ساباقتا.
ءدۇرس - ءدۇرس ەتىپ جۇرەگىمىز لۇپىلدەپ،
كۇتىپ ەدىك قالاي ءوتىپ شىعار دەپ.
ريزامىن، بالالار، مەن سەندەرگە
شىپ - شىپ تەرلەپ، توپ - توپ ەتىپ،
تارس - تۇرس ەتپەي، ۇلگەردىڭدەر بارىنە.
«قىڭق» دەمەدى ەشكىم دە،
«ىرجاڭ - ىرجاڭ» كۇلە بەرەد بارلىعى.
جالت - جۇلت جانىپ، سىلاڭ قاعىپ،
امان - ساۋ بوپ جۇرە بەرگىڭ بارىڭدە.
ساۋ بولىڭدار!
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: ەلىكتەۋ سوزدەر تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، ونىڭ باسقا ءسوز تاپتارىنان ەرەكشەلىكتەرىن تانىتۋ، ومىردەن ءتۇرلى مىسالدار كەلتىرە وتىرىپ، ەلىكتەۋ سوزدەردىڭ تۇرلەرىن ۇقتىرۋ؛
ءا) دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، سويلەۋ ءتىلىن، وي جۇيەلەۋ شەبەرلىگىن دامىتۋ؛
ب) تاربيەلىك: ءتىل ونەرىنىڭ قۇدىرەتىن ۇعىنا بىلۋگە، جيناقىلىققا، ەڭبەكسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرتۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سىني تۇرعىسىنان ويلاۋ (توپپەن، جۇپپەن جۇمىس، سالىستىرۋ، ۆەنن دياگرامماسى، ءببۇ، سەمانتيكالىق كارتا).
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، كەستە، ويىنشىقتار، ۇلەستىرمەلى قاعازدار، ينتەراكتيۆتى تاقتا، ۆيدەو فيلم.
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت، مۋزىكا، جاراتىلىستانۋ.
كۇتىلەتىن ناتيجە:
1. ەلىكتەۋ سوزدەر تۋرالى تولىق مالىمەت الادى.
2. ەلىكتەۋ سوزدەردىڭ باسقا ءسوز تاپتارىنان ەرەكشەلىكتەرىن بىلەدى.
3. ەلىكتەۋ سوزدەردىڭ تۇرلەرىن اجىراتىپ، مىسال ارقىلى دالەلدەي الادى.
ساباقتىڭ بارىسى:
I. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
- وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، تانىسۋ؛
- وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ؛
ءاربىر ساباعىم تومەندەگىدەي ءتالىم ساتىمەن باستالادى.
ءتالىم ءساتى:
- ءاربىر ادام؟
- تۋىسىم، دوسىم، جۇراعات.
- ءاربىر ءىسىم؟
- تىرەك، تىرلىك، ادالدىق.
- ءاربىر ساباق؟
- ۇيرەنۋ، ۇعۋ، ۇلاعات.
ولاي بولسا بۇگىنگى ساباعىمىزدىڭ تاقىرىبى، ماقساتى جانە جوسپارىمەن تانىستىرايىن.
ءىى. ۇيگە بەرىلگەن ساباقتى پىسىقتاۋ.
سلايد بويىنشا ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ. سۇراق - جاۋاپ ءادىسى بويىنشا جانە ينتەراكتيۆتى تاقتا ارقىلى جاۋاپ بەرەدى.
- قازاق تىلىندە قانشا ءسوز تابى بار؟
- ۇستەۋ دەگەنىمىز نە؟
- ۇستەۋدىڭ جاسالۋ جولى قانداي؟
مىس. ەرتەڭ (ايتىلۋى بويىنشا جازىلادى)، الا جازداي (بولەك جازىلادى)، كوزبە - كوز (دەفيس ارقىلى جازىلادى)، بۇگىن (بىرگە جازىلادى). ءۇي تاپسىرماسىن «دانالىق اعاشى» ارقىلى قورىتىندىلاپ، جاڭا ساباققا كىرىسەمىز.
ءىىى. جاڭا ساباق.
1. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ. «زەرتتەۋ شەبەرحاناسى» ءىس - تاجىريبە ارقىلى وقۋشىلاردىڭ ساباققا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
- بالالار، ءومىر - كۇردەلى قۇبىلىس. ونىڭ كۇردەلىلىگى سول – تاڭىمىز اتقاننان كۇنىمىز باتقانعا دەيىن قانشاما ءىس - ارەكەتتەر ورىنداۋدامىز. ءبىز كوزبەن كورۋ، قۇلاقپەن ەستۋ ارقىلى وسىنداي كۇردەلى قۇبىلىستاردى انىقتايمىز.
(ەلىكتەۋ سوزدەردى ۇقتىرۋ ءۇشىن تاقتاداعى سۋرەتتەردى كورسەتىپ، ءومىر قۇبىلىستارىنان ءتۇرلى مىسالدار كەلتىرىپ، ءىس - تاجىريبە ارقىلى، مىسالى ويىنشىقتاردى پايدالانىپ ءتۇرلى دىبىستاردى تىڭدايدى، قيمىلدار كورسەتىلەدى)
جانىپ جاتقان وتقا سۋ قۇيامىز
سۇراق: - وت ءقايتىپ ءسوندى؟
جاۋاپ: - وت بىج ەتىپ ءسوندى.
ساعات الامىن دا، ۇستەل ۇستىنە قويامىن.
سۇراق: - ساعات قالاي ءجۇرىپ تۇر؟
بالالاردىڭ جاۋابى: - ساعات تىق - تىق ەتىپ ءجۇرىپ تۇر.
- بالالار، وسى دىبىستاردى قاي سەزىم مۇشەمىزبەن قابىلدادىق؟
- قۇلاعىمىزبەن ەستىدىك.
وقۋشىنىڭ اتىن اتاپ وزىنە قاراتۋ.
- قايسار قالاي قارادى؟
- قايسار جالت قارادى.
– ايۋ قالاي جۇرەدى؟
- ايۋ قورباڭ - قورباڭ ەتەدى.
- وقۋشىلار، وسىدان قيمىلدى ەستىدىك پە، الدە كوردىك پە؟
- كوزىمىزبەن كوردىك.
2. ماعىنانى تانۋ.
سونىمەن، وقۋشىلار، تابيعاتتاعى، كۇندەلىكتى ومىردەگى دىبىستاردى، قيمىلداردى ەستىپ نەمەسە كوزبەن كورىپ بايقايدى ەكەنبىز. تاقتاعا كۇننىڭ جادى، جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبى جازىلادى. وقۋشىلار وسى كەزدە داپتەرلەرىنە جازادى.
(ەرەجەنى جاڭاعى مىسالداردان ايتىپ شىعارۋ)
اينالاداعى (تابيعاتتاعى) ءار ءتۇرلى قۇبىلىستاردىڭ دىبىستارىنا، قيمىل - ارەكەتىنە ەلىكتەۋمەن نەمەسە ولاردىڭ بەينەلەرىمەن بايلانىستى تۋعان سوزدەر ەلىكتەۋ سوزدەر دەپ اتالادى.
مىسالى: تىرس (ەتتى)، گۇرس (ەتتى)، جالت - جۇلت، قاڭعىر - كۇڭگىر ت. ب.
مىسالداردان كورىنگەندەي، ەلىكتەۋ سوزدەردىڭ باسقا ءسوز تاپتارىنان وزىندىك ەرەكشەلىكتەرى بار.
بىرىنشىدەن، بۇل سوزدەر اينالاداعى قۇبىلىستاردىڭ ءار ءتۇرلى دىبىستارىنان ەستۋ ارقىلى جانە ءتۇرلى قيمىلدارىنا ەلىكتەۋدەن تۋعان. سوندىقتان دا ولار ەلىكتەۋ سوزدەر دەپ اتالادى.
ەكىنشىدەن، ەلىكتەۋ سوزدەر كوبىنەسە كومەكشى ەتىستىكتەرمەن (نەگىزىنەن ەت) تىركەسىپ نەمەسە قايتالانىپ، قوسارلانىپ قابىلدانادى. ەلىكتەۋ سوزدەر ماعىناسى جاعىنان اينالاداعى ءار ءتۇرلى دىبىسقا جانە جەكە قيمىلعا، ءىس - ارەكەتكە ەلىكتەۋدى بىلدىرۋىنە بايلانىستى ەلىكتەۋىش سوزدەر جانە بەينەلەۋىش سوزدەر بولىپ ەكىگە بولىنەدى.
وقۋشىلار وقۋلىقتان 304 - جاتتىعۋدى اۋىزشا، 300 - جاتتىعۋدى تاقتاعا ورىندايدى. سونداي - اق «ادەبيەت» وقۋلىعىنان ب. سوقپاقبايەۆتىڭ «مەنىڭ اتىم قوجا» پوۆەسىنەن ەلىكتەۋ سوزدەر قاتىسقان سويلەمدەردى تاۋىپ وقيدى.
سەرگىتۋ ءساتى. «قيمىلداساڭ قيمىلدا» ويىنى. قاعازعا جازىلعان سوزدەردى وقۋشىلار ءبىر - بىرلەپ الىپ، ونى قيمىلمەن كورسەتەدى.
«پوەزيا مينۋتى»
ابايدىڭ «بويى بۇلعاڭ» ولەڭىن وقىلادى. وقۋشىلار ولەڭنەن ەلىكتەۋ سوزدەردى تابادى.
سينكۆەين ءادىسى. « 5جول ولەڭ». وقۋشىلار تومەندەگى ۇلگى بويىنشا جۇمىستانادى.
1. كىم؟ نە؟ (ءبىر ءسوز) قارعا
2. قانداي؟ (ەكى ءسوز) الا، قارا
3. نە ىستەيدى؟ (ءۇش ءسوز) قارقىلدايدى، ۇشادى، قونادى.
4. سويلەم (ءتورت ءسوز) الا قارعا قارق-قارق ەتىپ ۇشادى.
5. ءسينونيمى (ءبىر ءسوز) قۇس
3. وي تولعانىس.
جاڭا تاقىرىپتى قانشالىقتى مەڭگەرگەندىكتەرىن بايقاۋ ءۇشىن تومەندەگىدەي تاپسىرمالار ورىندالادى.
تاقتادا كورسەتىلگەن «سەمانتيكالىق كارتانى» تولتىرۋ، توپپەن «ورامال تاستاۋ» ويىنى وينالادى. ويىننىڭ شارتى: سىنىپتاعى قاتار بويىنشا بالالار ءۇش توپقا بولىنەدى. ءبىرىنشى توپتان ءبىر بالا ورامالدى الىپ ەلىكتەۋ ءسوزدىڭ ءبىر سىڭارىن ايتادى دا، ورامالدى كەلەسى توپقا لاقتىرادى. ول وقۋشى سول ءسوزدىڭ ەكىنشى سىڭارىن تاۋىپ ايتۋى قاجەت.
ەگەر وقۋشى ەكىنشى سىڭارىن تابا الماسا تاقتاعا شىعىپ بەرىلگەن سوزگە مورفولوگيالىق تالداۋ جاسايدى.
ۆەنن دياگرامماسىن وقۋشىلار تولتىرادى. ورتاق بەلگىسى: ەلىكتەۋ ءسوز، ءسوز تابى، قايتالانۋ، قوسارلانۋ ارقىلى جاسالادى. ايىرماشىلىعى: ەلىكتەۋىش ءسوز قۇلاقپەن ەستيمىز؛ بەينەلەۋىش سوزدەر: تابيعاتتاعى زاتتاردىڭ قوزعالىسىن، كۇيىن كوزبەن كورەمىز.
تەرمە ديكتانتى.
ديكتانت وقىلعان ۋاقىتتا وقۋشىلار كەزدەسكەن ەلىكتەۋ سوزدەردى تەرىپ جازادى.
ويتولعاۋ.
ۆيدەودان كوكتەمگى تابيعات كورىنىسى كورسەتىلەدى دە، وقۋشىلار العان اسەرىن ەلىكتەۋ سوزدەردى پايدالانا وتىرىپ ويتولعاۋ جازىپ، وقيدى.
ۇيگە تاپسىرما:
ەرەجەنى جاتتاۋ. 305 - جاتتىعۋ، 306 - جاتتىعۋ.
باعالاۋ.
ساباق بارىسىندا العان دوڭگەلەكشەلەرى بويىنشا وقۋشىلار باعالانادى.
قورىتىندىلاۋ. بۇگىنگى ساباعىمىزدى قورىتىندىلاي كەلە ءببۇ ستراتەگياسىن ۇسىنامىن، اركىم ءوز پىكىرىن جازادى.
ەلىكتەۋ سوزدەردى قاتىستىرىپ قۇراستىرعان ءوز ولەڭىممەن ساباقتى اياقتايمىن:
سارت - سارت ەتىپ ساعات ءتىلى تىقىلداپ،
اياقتالىپ كەلدى مىنە ساباقتا.
ءدۇرس - ءدۇرس ەتىپ جۇرەگىمىز لۇپىلدەپ،
كۇتىپ ەدىك قالاي ءوتىپ شىعار دەپ.
ريزامىن، بالالار، مەن سەندەرگە
شىپ - شىپ تەرلەپ، توپ - توپ ەتىپ،
تارس - تۇرس ەتپەي، ۇلگەردىڭدەر بارىنە.
«قىڭق» دەمەدى ەشكىم دە،
«ىرجاڭ - ىرجاڭ» كۇلە بەرەد بارلىعى.
جالت - جۇلت جانىپ، سىلاڭ قاعىپ،
امان - ساۋ بوپ جۇرە بەرگىڭ بارىڭدە.
ساۋ بولىڭدار!
You Might Also Like
