سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
Excel كەستەلىك پروسەسسورى
الماتى وبلىس، اقسۋ اۋدانى،
قاپال اۋىلى ەسبولعان جايساڭبايەۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
ينفورماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
يسايەۆ ابلاي ەسەت ۇلى

ينفورماتيكا 8 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: Excel كەستەلىك پروسەسسورى.
11.1-تاقىرىپ.نەگىزگى تۇسىنىكتەر مەن امالدار. ەحسەى مۇمكىندىكتەرى. جۇمىس كەستەسىنىڭ ەلەمەنتتەرى.جۇمىس كەستەسىنىڭ بەتى بويى بويىنشا ورىن اۋىستىرۋ. كەستەنىڭ جۇمىس بەتتەرىنىڭ اۋىستىرىلۋى. كەستە بەتىنىڭ تاڭباسىنىڭ اتىن وزگەرتۋ. باعاننىڭ ەنىن جانە جولدىڭ بيىكتىگىن وزگەرتۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: ەحسەى كەستەلىك پروسەسسورى، نەگىزگى تۇسىنىكتە مەن امالدار، Excel مۇمكىندىكتەرى،
جۇمىس كەستەسىنىڭ ەلەمەنتتەرى، جۇمىس كەستەسىنىڭ بەتى بويىنشا ورىن اۋىستىرۋ، كەستەنىڭ جۇمىس بەتتەرىنىڭ اۋىستىرىلۋى، كەستە بەتىنىڭ تاڭباسىنىڭ اتىن وزگەرتۋ، باعاننىڭ ەنىن جانە جولدىن بيىكتىگىن وزگەرتۋ، باعاننىڭ ەنىن جانە جولدىڭ بيىكتىگىن وزگەرتۋ تۋرالى بىلىمدەرىن قالىپتاستىرۋ.
تاربيەلىك: جان-جاقتى بولۋعا، ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەۋگە تاربيەلەۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ ەستە ساقتاۋ جانە زەيىندىك قابىلەتتەرىن دامىتۋ، پانگە دەگەن قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى پراكتيكۋم ەلەمەنتەرىنىڭ كومەگىمەن دەمونستراسيالاۋ. بايانداۋ ارقىلى ءتۇسىندىرۋ.
ساباقتا قولدانىلاتىن كورنەكتى قۇرالدار: كومپيۋتەر، وقۋلىق، پراكتيكۋم، ينتەراكتيۆتى تاقتا
ساباقتىڭ ءوتۋ بارىسى:
ءى.ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ءىى.ۇيگە بەرىلگەن تاپسىرمانى تەكسەرۋ.
(پراكتيكۋم جۇمىستارىن تالقىلاۋ)

وتكەن ساباقتار بويىنشا قايتالاۋ سۇراقتارى:
1) كەستە دەگەنىمىز نە؟
2) قانداي كەستە تىكتوربۇرىشتى دەپ اتالادى
3) جول، باعان، ۇياشىق دەگەنىمىز نە؟
4) ەك كەستەنىڭ ۇياشىعى دەپ نەنى ايتادى؟
5) ەك ۇياشىعىنا دەرەكتەردى قانداي تيپتەرىن ەنگىزۋگە بولادى؟
6) ماتىندىك، ساندىق، داتا، ۋاقىت جازبالارىنا مىسال كەلتىرىڭدەر؟
7) ەلەكتروندىق كەستەدەگى فورمۋلا دەپ نەنى اتايدى.

ءىىى.جاڭا تاقىرىپتى ءتۇسىندىرۋ.
11ء-بولىم. ەحسەى كەستەلىك پروسەسسورى. 11.1-تاقىرىپ. نەگىزگى تۇسىنىكتەر مەن امالدار. ەحسەى مۇمكىندىكتەرى
Microsoft Excel پروگرامماسى
1) كەستە قۇرۋعا جانە ولارعا ات قويىپ، ديسكىگە ساقتاۋعا؛
2) ساقتالعان كەستەلەردى اشۋعا جانە ولارعا تۇزەتۋ جاساۋعا؛
3) كەستەگە جول، باعان، نەمەسە ۇياشىقتار قوسۋعا؛
4) كەستەدەن جول، باعان نەمەسە ۇياشىقتاردان الىپ تاستاۋعا؛
5) جول، باعان نەمەسە ۇياشىقتاردى ىشىندەگىسىن كوشىرۋگە نەمەسە ورنىن اۋىستىرۋعا؛
6) ۇياشىقتاردان ىشىندەگىسىن ءوسۋى نەمەسە كەمۋى بويىنشا سۇرىپتاۋعا؛
7) فورمۋلالار بويىنشا ەسەپتەۋلەر جۇرگىزۋگە؛
8) دياگرامما تۇرعىزۋعا؛
9) گرافيكالىق وبەكتىلەر كىرىستىرۋگە؛
10) باسپاعا شىعارۋعا مۇمكىندىك بەرەدى؛
Excel – ءدى ىسكە قوسۋ:
نەمەسە پۋسك ىسكە قوسۋ باتىرماسى ارقىلى پروگراممالار مەنيۋىنەن Excelء-دى تاڭداۋ قاجەت.

جۇمىس كەستەسىنىڭ ەلەمەنتتەرى
ەحەى-دىڭ وبەكتىلەرىمەن وڭدەلگەن ءحىs كەڭەيتىلۋى تۇرىندە بەرىلگەن فايل ونىڭ قۇجاتى بولىپ تابىلادى. ەحەى دە قۇرىلعان فايل جۇمىس كىتابى بولىپ تابىلادى. ءار فايل 1دەن 255 دەيىن جۇمىس پاراعى دەپ اتالاتىن ەلەكتروندىق كەستەدەن تۇرادى. ءار پاراق 65 536 قاتاردان جە 256 باعاننان تۇرادى. قاتارلار ءبۇتىن ساندارمەن نومىرلەنەدى، ال باعاندار لاتىن ءالفاۆيتىنىڭ ا، ۆ، ...، اا، ۆۆ ارىپتەرىمەن بەلگىلەنەدى. باعان مەن جولدىڭ قيىلىسىندا ۇياشىق دەپ اتالاتىن كەستەنىڭ نەگىزگى ەلەمەنتى ورنالاسادى. كۋرسور تۇرعان ەكپىندى ۇياشىققا ساندار مەن ءماتىن ەنگىزۋگە بولادى. ۇياشىقتىڭ ادرەسى نە كوورديناتاسى باعاننىڭ اتى مەن قاتاردىڭ ءنومىرى ارقىلى انىقتالادى. مىسالى ءاى، س20.
جۇمىس كەستەسىنىڭ بەتى بويىنشا ورىن اۋىستىرۋ. جۇمىس پاراعىمەن بويىنشا جىلجۋ
• كەرەك پاراقتى ەكپىندى ەتۋ ءۇشىن سول پاراقتىڭ بەلگىشەسىن باسۋ كەرەك؛
• جۇمىس پاراعىمەن جوعارى تومەن، سولعا وڭعا جىلجۋ ءۇشىن جۇگىرتپە نۇسقاۋشىنى پايدالانۋ كەرەك.
• جۇمىس پاراعىمەن جوعارى تومەن، سولعا وڭعا جىلجۋ ءۇشىن(«PageUp» «PageDown»ت.ب.)اۋىسۋ پەرنەلەرىن پايدالانۋ.
• ناقتى ورىنعا ءوتۋ ءۇشىن پراۆكا مەنيۋىنەن پەرەيتي كومانداسىن تاڭدايمىز
• پەرەحوت سۇحبات تەرەزەسىنە ۆىدەليت پەرنەسىن ناقتى ءبىر ەلەمەنتتەردى (جازبالار فورمۋلالار ت.ب.) ىزدەۋ ءۇشىن قولدانادى.

پەرنەلەر ورىن اۋىسۋ
Page Down ءبىر ەكرانعا تومەن
Page Up ءبىر ەكرانعا جوعارى
Home اڭىمداعى قاتاردىڭ باسىنا

Ctrl+ Home ا 1 ۇياشىعىنا
Ctrl+End سوڭعى تولتىرىلعان ۇياشىققا

Ctrl + ءبىرىنشى تولتىرىلعان ۇياشىقتىڭ جوعارعى جاعىنا
Ctrl + ءبىرىنشى تولتىرىلعان ۇياشىقتىڭ تومەنگى جاعىنا
Ctrl + ءبىرىنشى تولتىرىلعان ۇياشىقتىڭ سول جاعىنا
Ctrl + ءبىرىنشى تولتىرىلعان ۇياشىقتىڭ وڭ جاعىنا
Ctrl + Page Up جۇمىس پاراعىنىڭ كەلەسى پاراعىنا

Ctrl + Page Down جۇمىس پاراعىنىڭ الدىڭعى پاراعىنا

جۇمىس كەستەسىنىڭ بەتى بويىنشا ورىن اۋىستىرۋ.
كەستەنىڭ قاجەتتى بەتىنە اۋىسۋدىڭ ەكى جولى بار:
1) تەرەزەنىڭ تومەنگى جاعىنداعى كەستەنىڭ تاڭباسىنا شەرتۋ ارقىلى.
2) «F5» پەرنەسىن باسىپ، پەرەحود تەرەزەسىندەگى سسىلكا ۇياشىقتىڭ كوورديناتالارىن ەنگىزىپ، وك باستىرماسىن شەرتۋ كەرەك.
كەستەگە جۇمىس بەتتەرىن قوسۋ ءۇشىن ۆستاۆكا ليست كومانداسىن ورىنداۋ قاجەت.
كەستە بەتىنىڭ تاڭباسىنىڭ اتىن وزگەرتۋ

ءۇنسىز كەلىسىم بويىنشا جۇمىس بەتتەرىنىڭ تاڭبالارىنا «ليست1»، «ليست2» ت.ب. مەنشىكتەلگەن. سول پاراقتاعى ات قويۋ دۇرىس. ول ءۇشىن مىنا ارەكەتتەردى ورىندايمىز.
1) قاندايدا ءبىر پاراقتىڭ تاڭباسىندا تىشقاننىڭ وڭ جاعىن شەرتىڭدەر
2) پەرەيمەناۆات كومانداسىن تاڭداعاندا سوندا ول قارا تۇسپەن ەرەكشەلەنەدى. جاڭا ات ەنگىزۋ قاجەت.
باعاننىڭ ەنىن جانە جولدىڭ بيىكتىگىن وزگەرتۋ.

كەستەنىڭ ۇياشىعىنا ءماتىن ەنگىزگەندە كوبىنەسە ءماتىن ۇياشىق شەكاراسىنا سىيماي قالادى. باعانىڭ ەنىن ماۋىستىڭ كومەگىمەن وزگەرتۋگە بولادى. نە فورمات-ستروكا(ستولبەس)-شيرينا كومانداسىن تاڭداۋ كەرەك جۇمىس كەستەسىنىڭ بەتى بويى بويىنشا ورىن اۋىستىرۋ. كەستەنىڭ جۇمىس بەتتەرىنىڭ اۋىستىرىلۋى. كەستە بەتىنىڭ تاڭباسىنىڭ اتىن وزگەرتۋ. باعانىڭ ەنىن جە جولدىڭ بيىكتىگىن وزگەرتۋ
جاڭا ساباققا ورىندالاتىن تاپسىرمالار: پراكتيكۋم (11.1، 11.3، 11.4 تاپسىرمالار)

ءىV. ساباقتى بەكىتۋ.
جاڭا ساباقتى بەكىتۋ سۇراقتارى:
1) Microsoft Excel پروگرامماسى دەرەكتەرمەن قانداي وپەراسيالار ورىنداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى
2) Microsoft Excel پروگرامماسىن ىسكە قوسۋ جولدارىن اتا.
3) Microsoft Excel تەرەزەسىن قانداي ەلەمەنتتەردەن تۇرادى
4) Microsoft Excel پروگرامماسىندا نەشە جول، نەشە باعان بار
5) جۇمىس پاراعىنىڭ بەت بويىنشا قانداي پەرنەلەر ارقىلى ورىن اۋىستىرامىز؟
6) كەستەنىڭ جۇمىس بەتتەرى بويىنشا قانداي جولدارمەن ورىن اۋىستىرامىز؟
7) كەستە بەتىنىڭ تاڭباسىنىڭ اتىن قالاي اۋىستىرامىز؟
8) باعانىڭ ەنى مەن بيىكتىگىن وزگەرتۋ قانداي جولدارمەن جۇزەگە اسادى؟

V. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ. پراكتيكۋم:11.2 تاپسىرما.
وقۋلىق:11ء-بولىم. ەحسەى كەستەلىك پروسەسسورى.11.1-تاقىرىپ. نەگىزگى تۇسىنىكتەر مەن امالدار. ەحسەى مۇمكىندىكتەرى. جۇمىس كەستەسىنىڭ ەلەمەنتتەرى. جۇمىس كەستەسىنىڭ بەتى بويىنشا ورىن اۋىستىرۋ. كەستەنىڭ جۇمىس بەتتەرىنىڭ اۋىستىرىلۋى. كەستە بەتىنىڭ تاڭباسىنىڭ اتىن وزگەرتۋ. كەستەنىڭ جۇمىس بەتتەرىنىڭ بيىكتىگىن وزگەرتۋ. (مازمۇنداۋ).

Vءى. وقۋشىلاردى باعالاۋ.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما