فاريزا وڭعارسىنوۆا شىعارمالارى
تاربيە ساعاتى
سىنىبى: 8 سىنىپ
تاقىرىبى: فاريزا وڭعارسىنوۆا شىعارمالارى
ماقساتى: وقۋشىلارعا اقىن - جازۋشى ف. وڭعارسىنوۆا تۋرالى كوپتەگەن ماعلۇمات بەرىپ، شىعارمالارىمەن تانىستىرۋ.
كورنەكىلىگى: سلايدتار، فاريزا اپامىزدىڭ سۋرەتى، كىتاپتارى.
بارىسى:
جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن قادىرمەندى ونەر سۇيەر قاۋىم! ءبىزدىڭ بۇگىنگى تاربيە ساعاتىمىز ءبىزدىڭ ماقتانىشىمىز، جەرلەسىمىز، اقىن - جازۋشى - فاريزا وڭعارسىنوۆاعا ارنالادى. تاربيە ساعاتىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
«جانىم – دالا»
جانىم – دالا، كوگىنەن بۇلت ارىلماي،
باتپان زىلدەر باسسا دا ءجۇر تارىلماي،
شىلدەرلەۋلى كوڭىلدى زۋلات، جىرىم،
باياعىنىڭ قۇس قانات تۇلپارىنداي.
ەستىمەيدى قالعىعان شاققا جانىم
ۇمتىلىستا، جۇيتكۋدە ب ا ق، تالابىم.
تالما شاقتا تالىسىپ كەتسەم جىرىم،
سەن قاقىرات ماڭگىلىك قاقپالارىن.
جول – داريا تۇرمايدى اعىن ۇرماي،
جوعالما جىر، جىلدارعا تامىرىڭ جاي.
داۋىرلەردىڭ داۋىلى داق سالماعان
اتا - مۇرا قوبىزدىڭ سارىنىنداي.
جۇرەك جازباي جۇپتاسقان عۇمىرلاسىم،
جىر - اۋەزىم سۋارعان مۇڭىم، جاسىم.
ويسىزدىقتان ورەكپىپ تويعانداردىڭ
قۇلاعىنا قايعى بوپ ىزىڭداسىن.
راقات ءتۇن دىردۋ مەن دابىر قالىپ،
جازىلعان جىر جۇرەكتىڭ شامىن جاعىپ.
ەرلىگى مەن ەلدىگى قالعىعاندى
اتتان سالىپ وياتسىن دابىل قاعىپ.
دۇنيەدەن ىزدەۋمەن نۇرلى بەسىن
تالپىنىستان تانباعان جىر كۇرەسىم.
ادامدىق پەن ادالدىق سەمسەرىندەي
جاعىمپازدىڭ تۋ سىرتىن تىلگىلەسىن.
زۋلا، مەنىڭ جىر - كۇيمەم، شابىت جەگىپ،
جەر بەتىنە عۇمىرلى جارىق بەرىپ.
جۇرەكتەردىڭ قۇرساۋىن اعىت كەلىپ،
زورلىقتاردىڭ زاردابىن شەككەندەرگە
ادىلەتتەن سىباعا الىپ بەرىپ!
جۇرگىزۋشى:
فاريزا اپامىزدىڭ مىنا ءبىر ولەڭدەرىنەن ونىڭ جان تەبىرەنىسىن بايقايمىز. ونىڭ ولەڭدەرى وزىنە مۇڭداس، جىرلاس بولعانى انىق. ادىلەتتىلىكتى جانى سۇيەتىن اقىن جۇرەكتەن جۇيىتكي شىققان جىرلارىن ءومىردىڭ قيىنشىلىقتارى مەن زومبىلىقتارىمەن كۇرەسەتىن قۇرالى رەتىندە پايدالانادى. بار ويىن قاعاز بەتىنە جايىپ سالعان اقىن اپامىزدىڭ ولەڭدەرى تەرەڭ وي، ايشىقتى پىكىردى قامتىعان.
اقىننىڭ ءومىربايانىنا كوز جۇگىرتىپ وتسەك اپامىز 1939 جىلدىڭ 5 جەلتوقسانىندا اتىراۋ وبلىسى، نوۆوبوگات اۋدانىنا قاراستى ماناش اۋىلىندا تۋعان. 1961 جىلى اتىراۋ مەملەكەتتىك پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ ءتىل - ادەبيەت فاكۋلتەتىن ءبىتىرىپ، بالىقشى اۋدانىنىڭ ەركىنقالا، وكتيابردىڭ 40 جىلدىعى اتىنداعى قازاق مەكتەپتەرىندە ۇستازدىق ەتكەن.(قازىرگى ف. وڭعارسىنوۆا مەكتەبى). 1966 - 1968 جىلى اتىراۋ وبلىستىق "كوممۋنيستىك ەڭبەك" گازەتىنىڭ پارتيا تۇرمىسى بولىمىندە ادەبي قىزمەتكەر بولىپ ىستەگەن. 1968 - 1970 جىلى رەسپۋبليكالىق "لەنينشىل جاس" گازەتىنىڭ اقتوبە، اتىراۋ، ورال وبلىستارى بويىنشا مەنشىكتى ءتىلشى قىزمەتىن اتقارعان.
1970 - 1978 جىلى رەسپۋبليكالىق "قازاقستان پيونەرى" گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، 1978 جىلعى جەلتوقساننان "پيونەر" جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى بولىپ ىستەگەن.
1978 - 1996 جىلى رەسپۋبليكالىق «اق جەلكەن» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى قىزمەتىن اتقارادى. 1996 جىلدان باستاپ 2004 جىل ارالىعىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پارلامەنت دەپۋتاتى.
فاريزا اپامىز تۋعان اۋىلىن ءار كەز ەسىنەن شىعارماي، ويلاپ جۇرەتىنىن ولەڭ جولدارىندا ايتادى. باياعى ساعىمداي بولىپ كەتكەن بالالىق شاعى وتكەن جەرىن كوز الدىنا ەلەستەتىپ، ءبىر تەبىرەنەدى. ەندى الدارىڭىزدا 8 سىنىپ وقۋشىسى قاريپوللا جادىرا «تۋعان اۋىل» ولەڭىن وقىپ بەرەدى.
«تۋعان اۋىل»
مەن تۋعان اۋىل - اي مەكەن،
ەسكە الماي جۇرەر كۇنىم كەم.
باياعى دوستار قايدا ەكەن،
بىرگە ويناپ بىرگە جۇگىرگەن؟
جاتاعان، ەسكى ءۇي اناۋ،
مەنى الاڭ ەتكەن شەت جەردە.
بۇل ماڭايلار دا قۇداي – اۋ.
قالاعا اينالىپ كەتكەن بە؟
جۇرەگىم ۇقساپ بالعاعا،
ءبىر سەزىم جاندى ورتەدى.
جۇگىرگەن سالقام سارى بالا
ميادان شىعار سول تەگى.
باقتان عوي دەدىم، تانىس تىم
اقسارى ۇياڭ سول ءبىر ءجۇز.
تالىنداي جالعىز قامىستىڭ
ءوزىم – اۋ انا قوڭىر قىز.
قالقالاپ كوزىن سول جاققا
تۇرار ما قاراپ جان انام...
ەندى اناۋ شارباق، سول قاقپا
الاڭداي بازار تاراعان.
ۇقسامايدى ەندى قۇزعا تۇك
باياعى شىڭداي قىر - جوتا
كوكىرەگىن كەشتىڭ سىزداتىپ
بوزدايدى بەيۋاق ءبىر بوتا.
سىنىبى: 8 سىنىپ
تاقىرىبى: فاريزا وڭعارسىنوۆا شىعارمالارى
ماقساتى: وقۋشىلارعا اقىن - جازۋشى ف. وڭعارسىنوۆا تۋرالى كوپتەگەن ماعلۇمات بەرىپ، شىعارمالارىمەن تانىستىرۋ.
كورنەكىلىگى: سلايدتار، فاريزا اپامىزدىڭ سۋرەتى، كىتاپتارى.
بارىسى:
جۇرگىزۋشى: قايىرلى كۇن قادىرمەندى ونەر سۇيەر قاۋىم! ءبىزدىڭ بۇگىنگى تاربيە ساعاتىمىز ءبىزدىڭ ماقتانىشىمىز، جەرلەسىمىز، اقىن - جازۋشى - فاريزا وڭعارسىنوۆاعا ارنالادى. تاربيە ساعاتىمىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
«جانىم – دالا»
جانىم – دالا، كوگىنەن بۇلت ارىلماي،
باتپان زىلدەر باسسا دا ءجۇر تارىلماي،
شىلدەرلەۋلى كوڭىلدى زۋلات، جىرىم،
باياعىنىڭ قۇس قانات تۇلپارىنداي.
ەستىمەيدى قالعىعان شاققا جانىم
ۇمتىلىستا، جۇيتكۋدە ب ا ق، تالابىم.
تالما شاقتا تالىسىپ كەتسەم جىرىم،
سەن قاقىرات ماڭگىلىك قاقپالارىن.
جول – داريا تۇرمايدى اعىن ۇرماي،
جوعالما جىر، جىلدارعا تامىرىڭ جاي.
داۋىرلەردىڭ داۋىلى داق سالماعان
اتا - مۇرا قوبىزدىڭ سارىنىنداي.
جۇرەك جازباي جۇپتاسقان عۇمىرلاسىم،
جىر - اۋەزىم سۋارعان مۇڭىم، جاسىم.
ويسىزدىقتان ورەكپىپ تويعانداردىڭ
قۇلاعىنا قايعى بوپ ىزىڭداسىن.
راقات ءتۇن دىردۋ مەن دابىر قالىپ،
جازىلعان جىر جۇرەكتىڭ شامىن جاعىپ.
ەرلىگى مەن ەلدىگى قالعىعاندى
اتتان سالىپ وياتسىن دابىل قاعىپ.
دۇنيەدەن ىزدەۋمەن نۇرلى بەسىن
تالپىنىستان تانباعان جىر كۇرەسىم.
ادامدىق پەن ادالدىق سەمسەرىندەي
جاعىمپازدىڭ تۋ سىرتىن تىلگىلەسىن.
زۋلا، مەنىڭ جىر - كۇيمەم، شابىت جەگىپ،
جەر بەتىنە عۇمىرلى جارىق بەرىپ.
جۇرەكتەردىڭ قۇرساۋىن اعىت كەلىپ،
زورلىقتاردىڭ زاردابىن شەككەندەرگە
ادىلەتتەن سىباعا الىپ بەرىپ!
جۇرگىزۋشى:
فاريزا اپامىزدىڭ مىنا ءبىر ولەڭدەرىنەن ونىڭ جان تەبىرەنىسىن بايقايمىز. ونىڭ ولەڭدەرى وزىنە مۇڭداس، جىرلاس بولعانى انىق. ادىلەتتىلىكتى جانى سۇيەتىن اقىن جۇرەكتەن جۇيىتكي شىققان جىرلارىن ءومىردىڭ قيىنشىلىقتارى مەن زومبىلىقتارىمەن كۇرەسەتىن قۇرالى رەتىندە پايدالانادى. بار ويىن قاعاز بەتىنە جايىپ سالعان اقىن اپامىزدىڭ ولەڭدەرى تەرەڭ وي، ايشىقتى پىكىردى قامتىعان.
اقىننىڭ ءومىربايانىنا كوز جۇگىرتىپ وتسەك اپامىز 1939 جىلدىڭ 5 جەلتوقسانىندا اتىراۋ وبلىسى، نوۆوبوگات اۋدانىنا قاراستى ماناش اۋىلىندا تۋعان. 1961 جىلى اتىراۋ مەملەكەتتىك پەداگوگيكالىق ينستيتۋتىنىڭ ءتىل - ادەبيەت فاكۋلتەتىن ءبىتىرىپ، بالىقشى اۋدانىنىڭ ەركىنقالا، وكتيابردىڭ 40 جىلدىعى اتىنداعى قازاق مەكتەپتەرىندە ۇستازدىق ەتكەن.(قازىرگى ف. وڭعارسىنوۆا مەكتەبى). 1966 - 1968 جىلى اتىراۋ وبلىستىق "كوممۋنيستىك ەڭبەك" گازەتىنىڭ پارتيا تۇرمىسى بولىمىندە ادەبي قىزمەتكەر بولىپ ىستەگەن. 1968 - 1970 جىلى رەسپۋبليكالىق "لەنينشىل جاس" گازەتىنىڭ اقتوبە، اتىراۋ، ورال وبلىستارى بويىنشا مەنشىكتى ءتىلشى قىزمەتىن اتقارعان.
1970 - 1978 جىلى رەسپۋبليكالىق "قازاقستان پيونەرى" گازەتىنىڭ باس رەداكتورى، 1978 جىلعى جەلتوقساننان "پيونەر" جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى بولىپ ىستەگەن.
1978 - 1996 جىلى رەسپۋبليكالىق «اق جەلكەن» جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى قىزمەتىن اتقارادى. 1996 جىلدان باستاپ 2004 جىل ارالىعىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پارلامەنت دەپۋتاتى.
فاريزا اپامىز تۋعان اۋىلىن ءار كەز ەسىنەن شىعارماي، ويلاپ جۇرەتىنىن ولەڭ جولدارىندا ايتادى. باياعى ساعىمداي بولىپ كەتكەن بالالىق شاعى وتكەن جەرىن كوز الدىنا ەلەستەتىپ، ءبىر تەبىرەنەدى. ەندى الدارىڭىزدا 8 سىنىپ وقۋشىسى قاريپوللا جادىرا «تۋعان اۋىل» ولەڭىن وقىپ بەرەدى.
«تۋعان اۋىل»
مەن تۋعان اۋىل - اي مەكەن،
ەسكە الماي جۇرەر كۇنىم كەم.
باياعى دوستار قايدا ەكەن،
بىرگە ويناپ بىرگە جۇگىرگەن؟
جاتاعان، ەسكى ءۇي اناۋ،
مەنى الاڭ ەتكەن شەت جەردە.
بۇل ماڭايلار دا قۇداي – اۋ.
قالاعا اينالىپ كەتكەن بە؟
جۇرەگىم ۇقساپ بالعاعا،
ءبىر سەزىم جاندى ورتەدى.
جۇگىرگەن سالقام سارى بالا
ميادان شىعار سول تەگى.
باقتان عوي دەدىم، تانىس تىم
اقسارى ۇياڭ سول ءبىر ءجۇز.
تالىنداي جالعىز قامىستىڭ
ءوزىم – اۋ انا قوڭىر قىز.
قالقالاپ كوزىن سول جاققا
تۇرار ما قاراپ جان انام...
ەندى اناۋ شارباق، سول قاقپا
الاڭداي بازار تاراعان.
ۇقسامايدى ەندى قۇزعا تۇك
باياعى شىڭداي قىر - جوتا
كوكىرەگىن كەشتىڭ سىزداتىپ
بوزدايدى بەيۋاق ءبىر بوتا.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جازىقتىق پەن ءتۇزۋدىڭ پەرپەنديكۋليارلىعى
