سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
عابيت مۇسىرەپوۆ – ءسوز زەرگەرى

ۇندەستىك دەگەن ەكى داۋىستىڭ بىردەيلىگى ەمەس، ەڭ كەم ەكى ءتۇرلى داۋىستىڭ قيىسۋى ەمەس پە؟ ءسوز كوركەمدىگى وسى مىنەزدەس. ءبىر ءسوز ءبىر سوزگە جارىعىن دا ءتۇسىرىپ تۇرادى، كولەڭكەسىن دە ءتۇسىرىپ تۇرادى.

ع. مۇسىرەپوۆ.

عابيت ماحمۇت ۇلى مۇسىرەپوۆ – ۇلتتىق ءسوز ونەرى تاريحىنداعى زور تۇلعا. ونىڭ ايگىلى اڭگىمە، پەسا، روماندارى ەل ءومىرىنىڭ ەڭ ءبىر ەلەۋلى كەزەڭدەرىن – دالا ازاماتىنىڭ رۋحاني وزگەرىسىن، قيلى – قيلى قيا بەلىن بەينەلەيدى. كور ءۇندى، كوپ داۋىستى مۇراسىن زەردەلەسەڭىز، ۇلكەن قالامگەردى ەرلىكتىڭ جىرشىسى دەپ باعالار ەدىڭىز. كوز الدىڭىزدان ىلعي ءبىر كوتەرىڭكى رۋحتى – ەرلىگى دە، ەلدىگى دە بەرىك جايساڭ جاندار تاسقىنى ءوتىپ جاتادى. عابەڭ – تازا سەزىمدى، ازاماتتىقتى جىرلاپ وتكەن اقىن جاندى قالام يەسى.

عابەڭ – اقيقات عۇمىر كەشكەن، قيىن – قىستاۋ ساتتە ازاماتتىق ەر تۇلعاسىنان اينىماي، الىس – جاقىندى بولجاپ، ادالدىقتان اۋىتقىماي وتكەن ابزال جازۋشى. ارتىنا قالدىرعان مۇراسى تۋعان ادەبيەتتىڭ بيىك مادەنيەتىنە، فيلوسوفيالىق تەرەڭدىگىنە، بايتاق ورىسىنە، رۋحاني ماڭىزىنا ايقىن ايعاق.

مۇسىرەپوۆ – انا ءتىلىمىزدىڭ ەل تانىعان شەبەرى. ونىڭ زەرى مەن ورنەگى، ءمۇدىرىسسىز جازۋ مانەرى ءتىلىمىزدىڭ سۇلۋلىعى مەن يكەمدىگىن باي مۇمكىنشىلىگىن پاش ەتىپ، شەكسىز ءلاززاتقا بولەيدى.

حالىقتىڭ رۋحاني بايلىعى – شىن مانىندەگى كوركەم ادەبيەتتى جاسايتىن تەك قانا تابيعي ۇلى دارىندار ەكەنى تالاسسىز شىندىق. قازاق حالقىنىڭ حح عاسىرداعى وسكەن ادەبيەتىن بۇكىل الەمگە تانىتقان دا سول الىپ دارىندار بولاتىن. تۋعان ەلىنىڭ حح عاسىرداعى كوركەم ادەبيەتىن ساف التىنداي تالاي – تالاي شىعارمالارىمەن بايىتىپ، ابىرويىن بيىكتەتكەن احمەت بايتۇرسىنوۆ، ماعجان جۇمابايەۆ، ءمىرجاقىپ دۋلاتوۆ، جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ، ساكەن سەيفۋللين، بەيىمبەت مايلين، ءىلياس جانسۇگىروۆ، مۇحتار اۋەزوۆ، ءسابيت مۇقانوۆ، عابيدەن مۇستافين سياقتى الىپتار توبىنىڭ قاتارىندا تۇرعان – عابيت ماحمۇت ۇلى مۇسىرەپوۆ تە بار.

عابيت مۇسىرەپوۆ 1902 جىلى 22 ناۋرىزدا سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى، جامبىل اۋدانىندا، جاڭا جول اۋىلىندا كەدەي شارۋا اۋلەتىندە تۋعان. اۋەلى اۋىلىندا ەسكىشە وقىپ، سونان سوڭ، 14 جاسىندا سەرعالي دەگەن جۇمىسكەر ناعاشىسىنىڭ كومەگىمەن، وباعان دەگەن جەردەگى ەكى كلاستىق ورىس مەكتەبىنە وقۋعا تۇسەدى. وسى مەكتەپتە حح عاسىردىڭ باسىنداعى قازاق ادەبيەتىنىڭ بەلگىلى وكىلى، ءارى اقىن، ءارى كورنەكتى پەداگوگ بەكەت وتەتىلەۋوۆ ورىس تىلىنەن جانە ورىس ادەبيەتىنەن ساباق بەرەتىن ەدى. بولاشاق جازۋشى سول ادامنان ساباق الادى. عابيت ادەبيەتكە بالا كەزىنەن قۇشتار بولادى، حالىقتىڭ سان عاسىرلار بويى ساقتالعان اسىل قازىناسى – اۋىز ادەبيەتىن كوكەيگە ۇيالاتا بەرەدى. ۇلكەندەردەن ەستىگەن قيال تەربەتەر عاجايىپ ەرتەگىلەردى، قىزىق وقيعالى قيسسا شىعارمالاردى جادىنا توقىپ، ءوزى باسقالارعا اڭگىمەلەپ بەرۋدى داعدى ەتەدى. «بەكەت مەنىڭ قيسساعا قۇمارلىعىمدى بىلگەننەن كەيىن، مەنى ادەبيەتكە تارتا باستادى» دەپ جازادى جازۋشى «اۆتوبيوگرافيالىق اڭگىمەسىندە».
بەكەت وتەتىلەۋوۆ ادەبيەتكە قۇمار تالانتتى شاكىرتتى ەكى كلاستىق ورىس مەكتەبىن بىتىرگەننەن كەيىن، ونىڭ پرەسنوگوركوۆتاعى جوعارعى باستاۋىش ۋچيليششەگە تۇسۋىنە كومەكتەسەدى. ۋچيليششەدە عابيت ۇستازىنىڭ كەڭەس بەرۋىمەن ا.س.پۋشكيننىڭ، م.يۋ.لەرمونتوۆتىڭ، ن.ۆ.گوگولدىڭ، م.گوركييدىڭ، دجەك لوندوننىڭ شىعارمالارىن زور زەيىن سالىپ قۇمارتىپ وقيدى. ادەبيەتكە قۇشتارلىعى ارتا تۇسەدى. عابيت ۋچيليششەنى بىتىرگەن سوڭ، 1923 - 1926 جىلدارى ورىنبور قالاسىنداعى جازۋشى فاكۋلتەتىندە وقيدى. «رابفاكتى بىتىرەر كەزدە جازۋ تالابى مەندە دە ويانا باستادى» دەپ ەسكە الادى جازۋشى ءومىرباياندىق اڭگىمەسىندە. «قابىرعا گازەتىنە ءبىرىنشى رەت ۇزاق اڭگىمە جازدىم، كەيىن ول «تۋلاعان تولقىندا» دەگەن پوۆەستكە اينالىپ، مەنىڭ ءبىرىنشى باسىلىپ شىققان ەڭبەگىم بولدى... ول ءبىر بولعان وقيعانىڭ توڭىرەگىنەن تۋعان اڭگىمە ەدى». جازۋشىنىڭ بۇل تۇڭعىش كوركەم تۋىندىسى 1928 جىلى جاريالاندى. عابيت مۇسىرەپوۆ 30 جىلداردا قازاقستان ولكەلىك پارتيا كوميتەتىندە، قازسسر وقۋ حالىق كوميسسارياتىندا، رەسپۋبليكالىق باسپا ورىندارىندا جاۋاپتى قىزمەتتەر اتقاردى. ول قازاق ءباسپاسوزىن وركەندەتۋدە ەلەۋلى ەڭبەك ءسىڭىردى. 1938-1955 جىلدار اراسىندا ءبىرىڭعاي ادەبيەتپەن اينالىستى. 1956-1966 جىلدارى «ارا – شمەل» اتتى ساتيرالىق جۋرنالدىڭ باس رەداكتورى، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ ءبىرىنشى حاتشى قىزمەتىن اتقارىپ، 1966 جىلدان كەيىن قايتادان ءبىرىڭعاي جازۋشىلىق ونەرمەن شۇعىلداندى. ءومىرىنىڭ سوڭعى كۇندەرىنە دەيىن، سسرو جانە رەسپۋبليكا جازۋشىلار وداقتارى باسقارمالارىنىڭ سەكرەتارى بولدى. ول جاپونيا، ەگيپەت، الجير، يتاليا سياقتى كوپتەگەن ەلدەردى ارالاپ، تۋعان ەلىنىڭ ءسوز ونەرىن ناسيحاتتاۋدا مول ەڭبەك ءسىڭىردى. عابيت مۇسىرەپوۆ – ەل قۇرمەتىنە بولەنگەن ايگىلى اكادەميك – جازۋشى عانا ەمەس، ول كورنەكتى قوعام قايراتكەرى. جازۋشىعا قازاق ادەبيەتىن دامىتۋداعى زور ەڭبەگىمەن ۇلكەن قوعامدىق قىزمەتى ءۇشىن 1874 جىلى سوسياليستىك ەڭبەك ەرى اتاعى بەرىلدى.

ابزال اعا ازىناعان ايازدا توتەپ بەرەر قايرات كورسەتكەن ايتۋلى ازامات ەدى. ەل باسىنا كۇن تۋىپ، ەتىگىمەن سۋ كەشىپ – ەلىنىڭ جارتىسىن جايراتىپ سالعان 1932 جىلدىڭ قيلى – زامانىندا بەس ازاماتتىڭ اتىنان قىلىشىنان قان تامعان اقبەرەن ازامات بولاتىن. قالامداس اعا – دوسى بياعاڭا جالا جابىلعاندا تاعى دا باسىن قاتەرگە تىگىپ، ايعايلاي ارا تۇسكەن. «بياعاڭ حالىق جاۋى بولسا، مەن دە جاۋمىن!» - دەپ ادام تاڭقالارلىق قايسارلىق كورسەتكەن عابيت بولاتىن.

وقىرماننىڭ اعىل – تەگىل ەستەتيكالىق سەزىمگە بولەپ تاستايتىن ۇلكەندى – كىشىلى كوركەم تۋىندىلارىمەن قازاق ادەبيەتىنىڭ دامۋىنا ءىرى ۇلەس قوسقان عابيت مۇسىرەپوۆ – كلاسسيك جازۋشى. ويتكەنى، ونىڭ سۋرەتكەرلىك ورەن شەبەرلىگىنەن كەزىندە دە، كەيىندە دە، كەلەشەكتە دە تالاي قالامگەرلەردىڭ ۇيرەنىپ تاعىلىم الار شىعارمالارىنىڭ قىر – سىرى اسا مول. ونىڭ شىعارمالارىنىڭ بۇگىنگى وقىرماننىڭ دا، بولاشاق ۇرپاقتاردىڭ دا اجىراماس رۋحاني سەرىگى، قىمبات مۇراسى بولىپ قالا بەرەتىنى اقيقات. ويتكەنى، ونىڭ ءاربىر تۋىندىسىنىڭ بيىك ونەرمەن، ۇزدىك شەبەرلىكپەن جاسالعان اسىل دۇنيەلەر ەكەنىن  بارشا  قاۋىم  الدەقاشان ءبىر اۋىزدان مويىنداعان بولاتىن.

عابيت مۇسىرەپوۆ – قازاق ادەبيەتىنىڭ ۇلكەندى – كىشىلى بىرنەشە جانرلارىن وركەندەتۋگە كەزىندە بەلسەنە ارالاسقان كوركەم ءسوزدىڭ زەرگەرى. سايىپ ايتقاندا، عابيت مۇسىرەپوۆ – قازاق ادەبيەتىنىڭ بارلىق جانرلارىن دامىتۋعا كوپ ەڭبەك سىڭىرگەن كوركەم ءسوزدىڭ مايتالمان شەبەرى، ءىرى سۋرەتكەر. ونىڭ شىعارمالارى سان رەت كوپتەگەن حالىقتاردىڭ تىلدەرىنە اۋدارىلدى. عابيت مۇسىرەپوۆ – بۇكىل دۇنيە جۇزىنە كەڭ تانىلعان ءسوز زەرگەرى.

عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ قالامىنان شىققان ءاربىر ومىرشەڭ ەڭبەگى ۇنەمى وقىرمان جۇرەگىنە جول تاۋىپ، ونىڭ اسىل بۇيىمىنا اينالىپ وتىردى. ول – تۋعان وتانىنىڭ گۇلدەنۋىنە ۇلكەن ەڭبەك سىڭىرگەن حالىقتىڭ ادال ازاماتى، قادىرمەن پەرزەنتى.
عابيت مۇسىرەپوۆ – حالىقتىڭ شىن مانىندەگى سۇيىكتى جازۋشىسى.

20-جىلداردىڭ اياق كەزى مەن 30-جىلداردىڭ باستاپقى تۇسىندا بۇكىل ەلدەگى سەكىلدى قازاقستاندا دا ۇلكەن – ۇلكەن ەكونوميكالىق جانە مادەني وزگەرىستەر، جاڭارۋلار، ورلەۋلەر مەن وزگەرىستەر سول كەزىندەگى كوركەم ادەبيەت پەن ونەردەن دە كورىنىس تاپتى. سوندىقتان ادەبيەتىمىزدىڭ جەكە قايراتكەرلەرىنىڭ تۆورچەستۆولىق ءوسۋ جولىن جاقسى ءتۇسىنۋ ءۇشىن ادەبيەتتى جەدەل وركەندەتۋگە سەپتەسكەن فاكتورلاردى دا ءبىلۋىمىز كەرەك.

جەر جۇزىندە تۇڭعىش رەت ۇستەم تاپتىڭ قاناۋشىلىعىن جويىپ، ەڭبەكشىلەردىڭ وكىمەتىن ورناتقان ۇلى وكتيابر ريەۆوليۋسياسى ادامزاتتىڭ تاريحىنداعى ۇلى بەتبۇرىس ەدى. بۇرىن تاريحتا بولىپ كورمەگەن جاڭا سالت – سانانىڭ، جاڭا مادەنيەتتىڭ جولى سالىندى. باعىتى، العا قويعان نىساناسى جاعىنان مۇلدە تىڭ ادەبيەتتىڭ باستى قاھارمانى ەڭبەك ادامى، كۇرەسكەر ادام بولىپ جاسالعانىن ايتۋىمىز كەرەك. ادەبيەتتەگى وسىنداي جاڭا وبرازىنىڭ بەينەلەنۋى بۇرىن ەستىپ – كورمەگەن ۇلى جاڭالىق ەدى. سونىمەن قاتار جاڭا ادەبيەتتە ءومىر شىندىعى دامۋ، ءوسۋ، وزگەرىس ۇستىندە سۋرەتتەلەدى.

ادەبيەتتىڭ العاشقى ۇزدىك نۇسقالارى ورىس ادەبيەتىندە جاسالعانى ءمالىم. ەڭ الدىمەن كلاسسيكالىق ورىس ادەبيەتىنىڭ  - باي ءداستۇرى، ۇزاق تاريحى، مادەنيەتى جوعارى ادەبيەت ەكەنىن بىلەمىز. ادام بالاسىنىڭ كوركەمدىك دامۋىنا مىقتاپ ۇلەس قوسقان سۋرەتكەرلەر ءحىح عاسىر مەن حح عاسىردىڭ باس كەزىندەگى ورىس ادەبيەتى دە مول ەدى.

ولاردا ورىس ءومىرىنىڭ نەشە الۋان قىرلارى مەن سىرلارى جان – جاقتى، تولىق اشىلعان بولاتىن. ورىس كلاسسيكتەرىنىڭ شىعارمالارىنان كوركەمدىگى كەمەل، يدەياسى انىق كوپتەگەن ايتۋلى تۋىندىلاردى تابامىز.

20-جىلداردىڭ ادەبيەتىن ءسوز ەتكەندە الدىمەن م.گوركييدىڭ، ۆ.ماياكوۆسكييدىڭ، د.فۋرمانوۆتىڭ، ا.فادەيەۆتىڭ، ف.گلادكوۆتىڭ، م.شولوحوۆتىڭ ت.ب. شىعارمالارىن اتاۋ كەرەك.

بۇلاردىڭ تۋىندىلارىندا روسسيانىڭ جۇمىسشى قوزعالىسىنىڭ، ازامات سوعىسىنىڭ، العاشقى جىلدارداعى ءار الۋان وقيعالاردىڭ شىنشىل مول كارتيناسى بەرىلگەن. بۇل شىعارمالار كەزىندە كوپتەگەن قالامگەرلەرگە، سونىڭ ىشىندە بولاشاق جازۋشى عابيت مۇسىرەپوۆكە دە ىقپالىن جاسادى.

عابيت مۇسىرەپوۆ قازاق قالامگەرىنىڭ ساپىنا ادەبيەتىمىزدىڭ وسى العاشقى قالىپتاسۋ داۋىرىندە، 20 - جىلداردىڭ اياق كەزىندە كەلىپ قوسىلعان.

20 - جىلداردا قازاق ادەبيەتىنىڭ جەدەل دامۋىنا سەپتىگىن تيگىزگەن كوپتەگەن ساياسي - الەۋمەتتىك جاعدايلاردىڭ ءبىرى – حالىقتىڭ ساۋاتتىلىعىنىڭ ارتۋى، باسپا ءسوز ورىندارىنىڭ كۇرت كوبەيۋى. ونداعان گازەت – جۋرنالدار قازاق حالقى اراسىندا جاڭا يدەيالاردىڭ نەعۇرلىم تەزىرەك تاراۋىنا ايتا قالعانداي سەپتىگىن تيگىزدى.

وسى جىلداردىڭ اياق كەزىندە قازاق بايلارىنىڭ اۋىلداعى ىقپالىن باسەڭدەتىپ، اقىرىندا ولاردى تاپ جاۋى رەتىندە جوياتىن كوپ شارالار ىسكە اسىرىلدى. ماسەلەن، بايلاردىڭ ەگىندىك، شابىندىق جەرلەرىن بولىسكە سالۋ، ءىرى بايلاردىڭ مال – مۇلكىن كونفيسكەلەۋ، ونان سوڭ ەڭبەكشىلەردى كوللەكتيۆتىك شارۋاشىلىققا تارتۋ شارالارى بۇكىل حالقىمىزدىڭ دا، ادەبيەت قايراتكەرلەرىنىڭ دە بەلسەندىلىگىن ارتتىرا ءتۇستى. تاپ تارتىسىنىڭ قىزعان شاعىندا يدەولوگيالىق قۇرالداردىڭ وتكىرلەنە ءتۇسۋى دە ايرىقشا قاجەت ەدى. قازاقتىڭ ۇلكەن سۋرەتكەرلەرىنىڭ ءبىرى - عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ تۆورچەستۆولىق ساپارى دا مىنە، وسىنداي حالىقتىڭ اسا ءبىر ءتۇيىندى، وزەكتى جولايرىق كەزىندە باستالعان.

قازاق ەلىنە تانىمال بولعان ۇلكەن پروزايك، تاماشا دراماتۋرگ، پۋبليسيست، اۋدارماشى، مەملەكەت قايراتكەرى ع.مۇسىرەپوۆتىڭ تۆورچەستۆولىق جولى وتە قىزعىلىقتى دا، عيبراتتى دا. ونىڭ العاشقى شىعارمالارىنان باستاپ، ەڭ كەيىنگى روماندارىنا دەيىنگى ارالىقتا بىرتە – بىرتە شەبەرلىگى شىڭدالىپ وتىرعان. جازۋشى شىعارمالارىنىڭ ءمان – ماقساتىن، دۇرىس تا تەرەڭ ءتۇسىنۋ ءۇشىن ونىڭ ءومىربايانىنىڭ كەيبىر دەرەكتەرىن ەسكە سالىپ وتكەن ءجون.

ادەبيەتكە ءاربىر سۋرەتكەر وزىنە عانا ءتان تاعدىرىمەن كەلەدى. مەكتەپتىك، ومىرلىك ءبىلىمىنىڭ اسەرى دە، ادەبي ءداستۇردىڭ ۇلگى - ونەگەسى دە، ءومىردى تانىپ ءبىلۋدىڭ شاما – شارقى دا جازۋشىنىڭ تۆورچەستۆولىق ەرەكشىلىگىنە ىقپال ەتپەي قويمايدى. ع.مۇسىرەپوۆ - ادەبيەت الەمىنە ءبىرتالاي ءومىر تاجىريبەسىنەن ءوتىپ، كوپ نارسەنى وزىنشە ەكشەپ، ءتۇسىنىپ، ادەبيەت ءوزىنىڭ ومىرلىك ونەرى ەكەندىگىن تەرەڭ سەزىنىپ كەلگەن كىسى. العاشقى «تۋلاعان تولقىندا» اتتى ۇزاق اڭگىمەسىن 1927 جىلى جازعانىمەن، عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ ادەبي ىشتەي دايىندىعى ودان ىلگەرىدە باستالعان سەكىلدى. جازۋشىنىڭ ءوزىنىڭ ايتۋىنشا، ادەبيەتكە دەگەن قۇشتارلىعىن ورىنبور رابفاگىن بىتىرگەن كەزدە قاتتى سەزىنگەن. سوندا دا بولسا بولاشاق جازۋشى بىردەن قالامگەرلىك جولعا تۇسپەيدى. ءالى دە بولسا بايقاپ كورەيىنشى دەگەندەي ومىردەن دە، كىتاپتان دا كوپ قازىنانى ويعا تۇيە بەرەدى. ونىڭ جازۋشىلىق جولىنا دەن قويۋى ومبىداعى اۋىلشارۋاشىلىق ينستيتۋتىندا وقىپ جۇرگەن كەزىنەن باستالعانىن بىلەمىز. «ەسەپ ۇستىندە وتىرىپ، تاجىريبە ستانسياسىندا اۋىسپالى ەگىن سالىپ ءجۇرىپ تە وي الاڭىنان قۇتىلا الماي قويدىم. وزگەلەر اۋىلشارۋاشىلىق ۇيىرمەلەرىنە كەتكەندە، مەن ادەبيەت ۇيىرمەسىنە جازىلدىم. جەتى ستۋدەنت ورتادان جالداپ، ءوزىن بەلينسكييدىڭ شاكىرتىمىن دەپ جۇرگەن قارتاڭ ءبىر پەداگوگتان قىس بويى وقىدىق» دەيدى جازۋشى «اۆتوبيوگرافيالىق اڭگىمەسىندە». عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ ءوزى وقىپ جۇرگەن اۋىل شارۋاشىلىق پاندەرىمەن اينالىسپاي، ادەبيەتكە شۇعىل ويىسۋىنىڭ ءوزى دە ونىڭ ومىرلىك اڭسارى نەدە بولعاندىعىن اڭعارتسا كەرەك.

عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ شىعارمالارى قازاق حالقىنىڭ ءومىرىن، تاريحتا ەلەۋلى ورنى بولعان وقيعالارىن مول قاميدى. بۇل سالادا ونىڭ نازارىن كوبىرەك تارتقان بىرنەشە قاداۋ – قاداۋ تاقىرىپتاردى كورسەتكەن ءجون.

عابيت مۇسىرەپوۆ – ورىس ادەبيەتىنىڭ ۇلگى - ونەگەسىن بويىنا مەيلىنشە مول دارىتقان مادەنيەتتى جازۋشىلارىمىزدىڭ ءبىرى. ول ورىسشا مەكتەپتى العاشقى وقىعان كەزىنەن باستاپ، ورىس ادەبيەتىنىڭ، ورىس ءتىلىنىڭ قازىناسىنا قول ارتادى.

سونىمەن قاتار عابيت مۇسىرەپوۆتىڭ قازاق حالقىنىڭ كەرەمەت باي اۋىز ادەبيەتىنىڭ سيقىرلى سۇلۋلىعى مەن قىمبات قازىناسى ونىڭ كوركەمدىك تۇشىنىسى مەن تالعامىن وسىرگەنىن ايتپاي كەتۋگە بولمايدى.

ەڭ العاشقى شىعارمالارىنان باستاپ عابيت مۇسىرەپوۆ تۆورچەستۆوسىنا ءتان كەيبىر سيپاتتاردى ايقىن بايقاۋعا بولادى. سونىڭ ءبىرى – جازۋشىنىڭ كوركەم دۇنيەلىكتەرىن بىردەن باسپاعا ۇسىنباي كوپ قاراپ، كوپ جوندەۋدەن وتكەننەن كەيىن عانا، ابدەن ءپىسىپ بولعان سوڭ عانا جاريالاۋ داعدىسى. بۇل – شىن مانىندەگى جاۋاپتىلىقتى سەزىنەتىن تالعامپاز سۋرەتكەرلەرگە لايىقتى مىنەز. ەكىنشىدەن، شىعارمانىڭ مازمۇنىن عانا ەكشەمەي، ونىڭ مەيلىنشە كوركەم كەستەلەنىپ، باي، جاتتىق تىلمەن بەرىلۋىنە دەن قويۋى دا اتاپ كورسەتەرلىك ۇنامدى قاسيەتى. جازۋشىنىڭ العاشقى ون شاقتى جىل ىشىندە جازعان كوپتەگەن اڭگىمە، وچەرك، پوۆەستەرىنىڭ وزىنەن دە وسى ەرەكشەلىكتەردى اڭعارامىز. وسىنداي تۆورچەستۆولىق ىزدەنۋدىڭ ۇستىندە جازۋشىنىڭ سۋرەتكەرلىك تاجىريبەسى بىرتە – بىرتە تولىسا، كەمەلدەنە تۇسكەن.

م.گوركيي: «مەن كىمدى جازسام دا، مەيلى ءداۋىردىڭ ۇلى ادامىن جازسام دا، مىندەتتى تۇردە ونىڭ ەرەكشە، ءتىپتى ءبىر قاراعاندا تاڭ قالارلىق ادەت – داعدىسىن تابۋعا ءتيىستىمىن. سونى سىعالاپ كورۋ ارقىلى مەن وقۋشىنى ىشتەي جىميۋعا ءماجبۇر ەتەمىن» دەگەن ەكەن. وسى شىعارماشىلىق پرينسيپ عابيت مۇسىرەپوۆتە دە بار. ول دا سىرتىنا كۇلكى شىعىپ تۇرماعان بولمىس – قۇبىلىستاردىڭ ەزۋ تارتقىزارلىق بەلگىلەرىن ىزدەپ تاۋىپ، كورسەتىپ جىبەرىپ، وعان وقۋشىنى كۇلدىرە قويۋعا وتە بەيىم بولعان. / قوجاكەيەۆ ت. ساتيرا قارۋى. 13 بەت/.

اقتوبە قالاسى، پريگورود ورتا مەكتەبىنىڭ
9 «ا» كلاسس وقۋشىسى جامبۋلاتوۆا كاميلا


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما