سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 2 كۇن بۇرىن)
عاجايىپ ارالعا ساياحات
ساباقتىڭ تاقىرىبى: «عاجايىپ ارالعا ساياحات»
ساباقتىڭ ماقساتى: بالالاردىڭ تابيعات جايىنداعى بىلىمدەرىن بەكىتۋ. تابيعاتتا بولاتىن قۇبىلىستاردى تانىپ سەزىنە بىلۋگە تاربيەلەۋ، تىلدەرىن دامىتۋ. تابيعاتقا بايلانىستى كورىنىستەر كورسەتۋ. ماقال - ماتەلدەر مەن تىيىم سوزدەردى جاتتاتۋ ارقىلى وي - ورىستەرىن دامىتۋ. تابيعاتتى قورعاپ، ايالاي بىلۋگە تاربيەلەۋ.

تاربيەشى: بالالار قاراڭدارشى بىزگە كوپتەگەن قوناقتار كەلگەن ەكەن. ەڭ الدىمەن قوناقتارمەن امانداسىپ الايىق.
بالالار: سالاماتسىزدار ما؟
تاربيەشى: بالالار، ءبىز وسى ءومىر سۇرەتىن الەمدە ادامدار قايدا تىرشىلىك ەتەدى؟
بالالار: بارلىق ادامدار جەر بەتىندە تىرشىلىك ەتەدى
تاربيەشى: ادام تىرشىلىگىنە نە ورتاق دەپ ويلايسىڭدار؟
تاربيەشى: جەر، كۇن، سۋ، اۋا، اي، جۇلدىزدار، اي.
تاربيەشى: ولاي بولسا، اسپان اتامەن، جەر انامەن، شۇعىلالى التىن كۇنمەن امانداسىپ الايىق. شاتتىق شەڭبەرگە تۇرايىق.
ارمىسىز، قايىرلى كۇن!
ارمىسىز قايىرىمدى اسپان اتا!
ارمىسىز مەيىرىمدى جەر انا!
ارمىسىز شۇعىلالى التىن كۇن!
قۋانايىق شاتتانايىق ءبارىمىز،
كۇلىپ شىقتى كۇن بۇگىن.
ءبارىمىز كۇندەي جارقىرايىق.
ءبارىمىز تاتۋ بولايىق.
ءبارىمىز دوس بولايىق!
كاپيتان: (نۇرداۋلەت) جاس تەڭىزشىلەر سەندەردىڭ كوڭىل - كۇيلەرىڭ قانداي؟
بالالار: تاماشا!
كاپيتان: ولاي بولسا ءبىز قانداي بالامىز؟
بالالار: ءبىز ەرەكشە بالامىز،
ايتقان ءتىلدى الامىز.
دوستارىمدى كورگەندە،
قۋانا قارسى الامىز.
تاربيەشى: بۇگىنگى اۋا - رايىمىز قالاي؟
بالالار: تاماشا!
تاربيەشى: تاماشا بولسا وندا بالالار، ءبىز جولعا اتتانايىق.
بالالار: قايدا بارامىز اپاي؟
تاربيەشى: بالالار بۇگىن ءبىز ەكى كەمەگە وتىرىپ «عاجايىپ ارالعا» ساپار شەگەمىز. ول ارال ەرتەگىدەي عاجايىپ ارال دەپ اتالادى. ونى بارىپ كورگىلەرىڭ كەلە مە؟
بالالار: يا، كورگىمىز كەلەدى.
تاربيەشى: وندا جولعا شىعۋعا ەكى كەمەمىز دە دايىن.
كاپيتان: جاس تەڭىزشىلەر! ساياحات كەزىندە قانداي بولۋىمىز كەرەك؟
بالالار: تاتۋ بولۋ، كاپيتاننىڭ ايتقانىن تىڭداۋ.
تاربيەشى: دۇرىس ايتاسىڭدار بالالار. ءبىر - ءبىرىمىزدى تىڭداپ اقىلداسۋىمىز كەرەك.
تاربيەشى: ال ءبىز مىنەيىك. بالالار وسى ءبىز نەمەن دەمالامىز؟
بالالار: اۋامەن دەمالامىز.
تاربيەشى: بالالار ءبىز وسى نەنى باسىپ جۇرەمىز؟
بالالار: ءبىز جەردى باسىپ جۇرەمىز.
تاربيەشى: ال سۋ نە ءۇشىن كەرەك؟
بالالار: ادامعا سۋسىز ءومىر جوق، گۇلگە دە، ەگىسكە دە، اعاشقا دا سۋ كەرەك، ءبارى سۋمەن.
تاربيەشى: دۇرىس ايتاسىڭدار بالالار! ءبىز سۋدى ىشەمىز، اۋامەن دەمالامىز،. وسىلاردىڭ بارلىعى ءبىزدى قورشاعان ورتا. ياعني، ءبىر سوزبەن قالاي اتايمىز؟
بالالار: «تابيعات» دەپ اتايمىز.
تاربيەشى: ەندەشە بالالار، بىزدە كىم تابيعات تۋرالى تاقپاق بىلەدى؟
نۇرداۋلەت: جومارت مىناۋ تابيعات،
وزگەرگەندەي بىزگە ارناپ.
قىپ - قىزىل بولىپ جالىنداپ،
قىردا وسەدى قىزعالداق.
ديانا: تابيعاتتى سۇيەمىز،
قامقورشى بولىپ جۇرەمىز.
كۇتىپ باپتاپ گۇلدەردى،
كومەكشىلىك ەتەمىز.
رۋسلانبەك: جاڭبىر جاۋدى سەبەلەپ،
جاسىرىندى كوبەلەك.
اسپان كەتتى كۇركىرەپ،
بۇل نە دەگەن كەرەمەت.
تاربيەشى: بالالار، تابيعاتقا قامقورلىق كەرە پە؟
بالالار: تابيعاتقا بارلىق زاتتارعا قامقورلىق جاساۋ كەرەك، لاستاماۋ كەرەك، تازا بولۋ كەرەك.
تاربيەشى: دۇرىس ايتاسىڭدار، بالالار! ەندى سۋ تۋرالى نە ايتاسىڭدار؟ بالالار بىزگە سۋ پاتشاسى كەلىپ قالىپتى. قانە تىڭدايىق سۋ پاتشاسىن.
سۋ پاتشاسى: مەن وسى تەڭىزدىڭ سۋ پاتشاسى بولامىن. ءبارىن ۇمىتاتىن، ماۋجىراپ ۇيىقتايتىن تەڭىزگە كىردىڭدەر. (تەڭىز تۋرالى نازىك اۋەن قوسىلىپ تۇرادى). ۇيىقتاڭدار ساياحاتشىلار. سەندەردى ۇيىقتاتقان سەبەبىم: مىستان كەمپىر قىزىما تاپسىرما بەرىپتى. ول كوپ ويلاندى. ءبىراق تاپسىرمانى ورىنداي المادى. بۇل تاپسىرمانى شاعالادان بەرىپ جىبەرىپتى. مەن ەندى قىزىمدى بوساتىپ الۋىم كەرەك. مىستان كەمپىر قىزىمدى بايلاپ تاستاعان. جىبەرمەيدى. تاپسىرمانى ورىنداعان سوڭ جىبەرەمىن دەيدى. سەندەر بۇل تاپسىرمانى ورىنداۋعا كومەكتەسەسىڭدەر مە؟
بالالار: يا، كومەكتەسەمىز!
كاپيتان: جاس تەڭىزشىلەر! بوي بەرمەڭدەر ەركىنە كونبەڭدەر، ۇيقىدان ويانىڭدار! قانەكەي ساپ تۇزەڭدەر! مىناۋ مىستان كەمپىردىڭ تاپسىرمالارى:
1 - ءشى تاپسىرما:
جەر، سۋ، اۋا تۋرالى تىيىم سوزدەر مەن ماقال - ماتەلدەر ايتا بەلىسز بە؟
تاربيەشى: بالالار قانە كىم ماقال - ماتەل بىلەدى، ايتا قويىڭدارشى.
دياس: كوپ تىلەسە الار،
كۇن بۇلتتانسا جاۋار.
كوركەم: كوپكە توپىراق شاشپا.
اقنيەت: سۋمەن ويناما باتارسىڭ،
وتپەن ويناما جانارسىڭ.
ارۋجان: كوپ تولقىسا ەر قۇلايدى،
كول تولقىسا جار قۇلايدى.
تاربيەشى: بالالار ال ەندى كىم تىيىم سوزدەر بىلەدى، ايتا قويىڭدارشى.
ەرسۇلتان: اعىندى سۋعا كىر جۋما.
ديانا: جاس شىبىقتى سىندىرما.
ساعادات: بۇلاق كورسەڭ كوزىڭ اش.
رۋسلانبەك: سۋعا تۇكىرمە، سۋدى بوسقا توكپە.
تاربيەشى: مىنە، سۋ پاتشاسىنا دا كومەكتەستىك.
كاپيتان: جاس تەڭىزشىلەر! قاراڭدارشى ءبىز ناعىز ەرتەگىدەگى عاجايىپ ارالعا جەتتىك. قۇستاردىڭ سايراعان داۋىستارى ەستىلەدى، قانداي تاماشا جەر!
تاربيەشى: بالالار ەندى ءبىز تابيعات تۋرالى جاتتاعان جۇمباقتارىمىزدى كەلگەن قوناقتارعا جاسىرايىقشى.
ديانا: اسپاننان ءجۇزى جارىق ەتتى،
اق نايزا جەرگە جارىق ەتتى. (نايزاعاي)
ەرسۇلتان: تۇندە كۇلىمدەيدى، سۋدا دىرىلدەيدى. (اي)
نۇرداۋلەت: قاناتى جوق ۇشپايدى، اياعى جوق قاشپايدى. (جەل)
اقنيەت: الدىمدا ارتۇرىنەن جىبەك ءجىپتىڭ،
اسپانعا اشەكەيدەن كەستە تىكتىم. (كەمپىرقوساق)
ارۋجان: اسپانعا ۇشار ءبىز بولىپ،
جەرگە قايتار سۋ بولىپ (بۇلت)
ساعادات: ءبىر تۇكتى كىلەم، ءبىر تۇكسىز كىلەم (جەر، اسپان)
تاربيەشى: بالالار ءقازىر كۇز مەزگىلىندە تۇماۋ، سالقىن تيۋ كوپ بولادى. سوندىقتان اۋىرماۋ نە ءۇشىن نە ىستەۋىمىز كەرەك؟
بالالار: جىلى كيىنىپ ءجۇرۋىمىز كەرەك، سپورتپەن شۇعىلدانۋىمىز كەرەك، تازا اۋادا سەرۋەندەۋىمىز كەرەك، جەمىس - جيدەكتەر، دارۋمەندەر پايدالانۋىمىز كەرەك.
تاربيەشى: ءبىز اۋىرعان كەزدە كىم كومەكتەسەدى؟
بالالار: دارىگەر.
تاربيەشى: ال ەندى دارىگەر تۋرالى كىم تاقپاق بىلەدى؟
اقنيەت: اق حالاتتى كيەمىن،
اپپاق بولىپ جۇرەمىن.
اپپاق بولىپ جۇرگەندى
ءوزىم جاقسى كورەمىن.

ديانا: اق حالاتى ۇستىندە،
اپپاق ونىڭ ءىسى دە.
اۋىرساڭ سەنى ەمدەيدى،
كەلەدى ءتۇن ىشىندە.
كوركەم: ءىش اۋىرسا، ءتىس اۋىرسا،
مامام ءدارى بەرەدى.
بارلىق بالا، بارلىق انا،
ونى جاقسى كورەدى.
تاربيەشى: بالالار ەندەشە «ەمحانا» ويىنىن وينايىق.
(ەمحانادا دارىگەر وتىر، ءبىر قىز ەسىكتى قاعىپ كىرەدى)
ارۋجان: سالاماتسىز با!
اقنيەت: سالاماتسىز با!
ارۋجان: مەنىڭ قىزىم ديانا تۇنىمەن اۋىرىپ شىقتى، قىزۋى كوتەرىلىپ، جوتەلىپ شىقتى.
اقنيەت: قانە، قىزۋىن ولشەيىن، اۋزىڭدى اشىپ كورسەتە عوي. تاماعى قىزارماعان جاقسى ەكەن. ەندى وكپەسىن تىڭدايىن، وكپەسىندە سىرىل بار ەكەن. سالقىن تيگەن قىزىڭىزعا. ءقازىر مەن سىزگە ءدىر - دارمەك جازىپ بەرەمىن. ءدارىحانادان بارىپ الىڭىز.
ارۋجان: راحمەت سىزگە دارىگەر حانىم! ساۋ بولىڭىز!
اقنيەت: ساۋ بولىڭىز! تەزىرەك ساۋىعىپ كەتىڭىز!
ارۋجان: (ءدارىحاناعا كەلەدى) سالاماتسىز با ماعان ءدارى بەرىڭىزشى.
ديانا: سالاماتسىز با! دارىگەردىڭ قاعازى بار ما؟ اكەلىڭىز (دارىلەرىن بەرەدى)
ارۋجان: راحمەت، ساۋ بولىڭىز!
ديانا: ساۋ بولىڭىز، كەلىپ تۇرىڭىز!
(ەمحانادا كوز دارىگەرى وتىر، ءبىر بالا ەسىكتى قاعىپ كىرەدى)
رۋسلانبەك: سالاماتسىز با!
نۇرداۋلەت: سالاماتسىز با!
رۋسلانبەك: مەنىڭ بالام ەرسۇلتاننىڭ كوزى اۋىرىپ ءجۇر ەدى، قاراپ بەرىڭىزشى.
نۇرداۋلەت: (كوزىن قاراپ تەكسەرەدى). كوزىڭدى شاڭ توزاڭنان ساقتاۋ كەرەك. كوپ ۋاقىت تەلەديدار الدىنا وتىرۋعا بولمايدى، كومپيۋتەر ويناماۋ كەرەك. كوزدى كۇتۋ كەرەك. كوزىڭىزگە مىنا دارۋمەندەردى كۇنىنە 2 - 3 رەت تامىزىڭىز.
رۋسلانبەك: جارايدى دارىگەر مىرزا! سىزگە كوپ - كوپ راحمەت، ساۋ بولىڭىز!
نۇرداۋلەت: ساۋ بولىڭىز، تەزىرەك ساۋىعىپ كەتىڭىز!
رۋسلانبەك: (ءدارىحاناعا كەلەدى) سالاماتسىز با ماعان مىنا دارۋمەندەردى بەرىڭىزشى.
ديانا: دارىگەردىڭ قاعازى بار ما؟ اكەلىڭىز. مىنەكەيىڭىز الىڭىز (دارىلەرىن بەرەدى)
رۋسلانبەك: راحمەت، ساۋ بولىڭىز!
ديانا: ساۋ بولىڭىز، كەلىپ تۇرىڭىز!
تاربيەشى: بالالار، اۋىرماۋ ءۇشىن ءاردايىم دارۋمەندەردى قولدانىپ، دەنەمىزدى شىنىقتىرىپ وتىرۋىمىز كەرەك. جارايدى، بالالار. ەندەشە بۇگىنگى ءبىزدىڭ ساياحاتىمىز سەندەرگە ۇنادى ما؟
بالالار: يا، ۇنادى.
تاربيەشى: ەندەشە جارايسىڭدار، بالالار! بۇگىن ءبىز مىستان كەمپىردىڭ تاپسىرماسىن ورىندادىق يا، سوندىقتان مىستان كەمپىر تاپسىرمانى ورىنداعانىمىز ءۇشىن بىزگە دارۋمەنى وتە كوپ قۇرمانى بەرىپ جىبەرىپتى. بۇل جەمىستە دارۋمەندەر وتە كوپ ەكەن. سوندىقتان ءبىز وسى قۇرمانى كۇنبە-كۇن جەۋىمىز كەرەك ەكەن بالالار. مىستان كەمپىرگە نە دەۋ كەرەك بالالار؟
بالالار: راحمەت!
تاربيەشى: جارايسىڭدار، بالالار! ەندەشە بۇگىنگى «عاجايىپ ارالعا» جاساعان ساياحاتىمىز اياقتالدى. ساۋ بولىڭدار! قوناقتارمەن قوشتاسايىق بالالار.
بالالار: ساۋ بولىڭىزدار!
تاربيەشى: بالالار سەندەرگە بۇگىنگى ساياحاتىمىز ۇنادى ما؟
بالالار: يا.
تاربيەشى: ءبىز قايدا باردىق بالالار، كىمگە كومەكتەستىك؟ ايتا قويىڭدارشى؟
بالالار: ارالعا، تەڭىزگە... مىستان كەمپىرگە.
تاربيەشى: جارايسىڭدار بالالار! وسىمەن بۇگىنگى ءبىزدىڭ قورشاعان ورتا جانە ەكولوگيا ساباعىنان دايىنداعان ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىمىز اياقتالدى. كەلگەندەرىڭىزگە كوپ - كوپ راحمەت، ءبىز سىزدەرمەن قوشتاسپايمىز. تەك كەلەسى كەزدەسكەنشە دەيمىز. ساۋ بولىڭىزدار!
قوناقتاردان اتا - انالارعا، ۇستازدارعا ءسوز بەرەمىز.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما