عارىشتى قازاق بالاسى دا باعىندىردى
قاپيزا ءابدىعۇلوۆ اتىنداعى
№34 ورتا-مەكتەپ گيمنازياسى
11 “ءا” سىنىپ وقۋشىسى كەنگاشوۆا ايساۋلە
12 ءساۋىر قازىرگى تاڭدا رەسمي تۇردە عارىشكەرلەر كۇنى رەتىندە تويلانادى.
وسى كۇنى نە بولىپ ەدى. وتكەندى وي ەلەگىمىزدەن ءبىر وتكىزەيىكشى.
وسىدان ءدال 58 جىل بۇرىن ياعني 1961 جىلى 12 ساۋىردە ساعات 9 دان 7 مينۋت كەتكەندە كەڭەس وداعى قازاق جەرىندەگى بايقوڭىر ايلاعىنان العاش رەت عارىشقا “ۆوستوك” كەمەسىن اتتاندىردى. ول كەمەدە عارىشتى العاش باعىندىرعان تۇلعا رەتىندە قالعان يۋريي الەكسەيەۆيچ گاگارين بولاتىن. ونىڭ بۇل ساپارى 1 ساعات 48 مينۋتقا سوزىلعان. 302 كم بيىكتىكتە جەردى اينالىپ، ساعات 10 نان 55 كەتكەندە جەرگە قونعان.
ارينە بۇل كۇنى سول ساعاتتا بۇكىل الەمنىڭ نازارى بىزگە اۋدى. عارىشقا العاش ۇشقان ادامزات بالاسىنا تاڭدانا قاراپ تاڭداي قاققاندار كوپ بولماسا از ەمەس ەكەنىن حاق.
قازاق دالاسىندا ورنالاسقان عارىش ايلاعىنان قازاق ازاماتىن ۇشىرۋ تۋرالى ايتپاق تۇرماق ويلاعان دا جوق ەدى. سەبەبى كسرو نىڭ قۇرامىنداعى ەلدەردە ۇلتقا نەمەسە مەملەكەتكە بولىنۋشىلىك بولعان ەمەس. ءبىراق 30 جىلدان سوڭ قازاقتان دا سونداي ءبىر باتىر شىقتى ول توقتار اۋباكىروۆ اتامىز ەدى. 1991 جىلى قازاق بالاسى عارىشقا جول تارتتى. عارىشتان كەلگەنننەن سوڭ كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعىن الدى. ارينە، وسىنداي ەرجۇرەك ۇلدار تۋعان حالىقتىڭ بولاشاعى باياندى بولارى انىق.
اشىق عارىشقا 8 رەت شىققان قازاق بالاسى تالعات امانگەلدى ۇلى عارىشقا ۇشتى. ونىڭدا ساپارى ءساتتى بولدى.
1961 جىلدان كەيىن 11 جىلدان سوڭ قازاقتان تاعى باتىر ۇلى تۋدى. ول ايدىن ايىمبەتوۆ بولاتىن. ول بۇل ساپارعا 15 جىلعا جۋىق دايىندالعان ەكەن.
ادامزات تاريحىنداعى ەڭ ەستە قالارلىق ءساتتى قازاق باتىرلارىنىڭدا اتى اتالاتىنى كونىلدى ءبىر قۋانتىپ تاستايدى.
عارىشتى باعىندىرۋدىڭ ءوزى ءبىر عانيبەت ەكەنى ءسوزسىز. ادامزات بالاسى العاش رەت ءدال وسى كۇنى ۇلكەن ەرلىك جاساعاندى.
عارىش دەگەندە ەسىمىزگە توقتار اۋباكىروۆ اتامىزدىڭ عارىشتا ۇلى ابايدىڭ “كوزىمنىڭ قاراسى” ءانىن ورىنداپ بۇكىل الەمگە قازاق تىلدە سىڭعىرلاعان ءاندى ورىنداعانى تۇسەتىنى انىق.
ءسوز سوڭىندا ايتارىم، قابانباي مەن بوگەنبايداي باتىر ۇل تۋعان، اباي، ساكەن، ماعجانداي اقىن تۋعان، باۋىرجان مەن قاسىمداي ەرجۇرەك جاۋىنگەر، مانشۇك پەن الياداي باتىر قىزدار تۋعان حالىقتان. زامان كوشىنە قاراي تالابىنا قاراي توقتار، تالعات، ايدىن اعالارىمىز قازاق دەگەن اتىمىزدى اسقاقتاتىپ ولار شىقتى. ۋاقىت وتە كەلە بۇنداي باتىرلار كوبەيمەسە ازايمايتىنى حاق.
You Might Also Like
-
«ازامات» — ءمىرجاقىپ دۋلاتوۆ جازعان ونەگەلى ولەڭ كىتابى. باسپاسى تازا، بۇرىنعى جازعاندارىنا قاراعاندا بوتەن تىلدەن ارشىڭقى، ماعىناسى تەرەڭىرەك. اسىرەسە قىشۋعا تيەتىن جەرى «ءيا...
-
شىنىمدى ايتسام، مەن ونىڭ سالعان سۋرەتتەرiنە بالەندەي بiر ءمان بەرiپ، قىزىعۋشىلىق تانىتىپ، ويلانا قاراعان كiسi ەمەسپiن. سوندىقتان دا سۋرەتشi دوسىمنىڭ بەينەلەۋ ونەرiندەگi ءوزiندiك ورنىن دا، ءومiر بويى ت...
